Şam'da 68 yaşındaki emekli bir öğretmen neden maskesi, dezenfektanı veya ilacı olmadığını anlatırken "Maske veya ilaç almazsam ölebilir ya da hayatta kalabilirim, ama ailem için ekmek almazsam hepimiz açlıktan ölürüz" diyor.

Her gün iki somun ekmeğe ihtiyacımız var ve bu bize en az 600 Suriye lirasına (yaklaşık 1,7 TL) mal oluyor ama maske alırsak o bize yaklaşık 1000 Suriye lirasına (yaklaşık 3 TL) mal olacak. Seçim maskeler ve ekmek arasında.

Milyonlarca sıradan Suriyeli yiyecek gıda almakla yerel tanıklara göre Suriye hükümetinin kabul ettiğinden çok daha yaygın olan koronavirüse karşı ihtiyati tedbirler almak arasında seçim yapmak zorunda kalıyor.

ABD'nin Donald Trump'ın geçen yılın sonlarında imzalayıp yasalaştırdığı Sezar Suriye Sivil Koruma Yasası uyarınca 17 Haziran'da Suriye'de uygulamaya koyduğu tüm toplumu kapsayan yaptırımlardan bu yana yoksulluk ve yoksunluk önemli ölçüde arttı. Binlerce Suriyelinin Suriye hükümeti tarafından katledildiğini belgeleyen (Suriyeli yetkililer iddiaları reddediyor) kişinin adını taşıyan yasa, güya hükümetin daha fazla baskı eylemi gerçekleştirmesini engellemeyi amaçlıyor.

Uygulamada Sezar Yasası Devlet Başkanı Beşşar Esad'ı ve rejimini zayıflatmak için pek bir şey yapmıyor ama sivillerinin dokuz yıldır süren savaş ve ekonomik ambargo nedeniyle zaten çöküş yaşadığı bir ülkeye yıkıcı bir ekonomik kuşatma dayatıyor. BM'nin yoksulluk sınırının altına gerilediğini bildirdiği 10 Suriyeliden 8'i, şimdi de koronavirüs pandemisindeki ani yükselişle başa çıkmak zorunda.

1990'larda Saddam Hüseyin'in Irak'ına uygulanan BM yaptırımlarında olduğu gibi, kaynakları kontrolü altında tuttuğu için Suriye yönetimi Amerika'nın yeni önlemlerinden en az etkilenen taraf olacak. Asıl kurbanlar, geçen yıl gıda maddesi fiyatlarındaki yüzde 209 artıştan bu yana acı çeken yoksullar ve güçsüzler. Dünya Gıda Programı'na (WFP) göre temel bir gıda sepetinin maliyeti, 2011'de Suriye krizinin başlangıcından önceki maliyetin 23,5 katı.

Sıradan insanlara yardımcı olduğu yönündeki ikiyüzlü iddiasının altında Trump yönetimi, savaşta Esad'ın iki ana destekçisi olan Rusya ve İran'ı zaferden mahrum bırakmaya çabalarken bir insani felaketi körüklüyor. ABD'nin Suriye özel temsilcisi James Jeffrey bu amacı teyit ederek ABD politikasının Suriye'yi Rusya için tıpkı ABD'nin Vietnam'da karşı karşıya kaldığı gibi bir "bataklığa" çevirmek ve ABD'ye Suriye üzerinde II. Dünya Savaşı'nın ardından Japonya'da sahip olduğuna benzer bir kontrol sağlamak olduğunu söylüyor.

Esad, Rusya ve İran savaşı halihazırda askeri olarak kazandığı için bu tür amaçlar gerçekçilikten tehlikeli derecede uzak fakat ABD'nin hayalleri milyonlarca Suriyelinin hayatını daha da mahvetme potansiyeline sahip. Sezar Yasası uygulanırken ve virüs yayılmaya devam ederken bu insanların nasıl hayatta kaldıklarıyla ya da kalamadıklarıyla ilgili detaylı ve güvenilir bilgi de yetersiz. Gazetecilerin Suriye'ye erişimi sınırlı ve herkes kendi ülkesinde pandeminin ilerleyişiyle meşgul olduğu için Suriye'den gelen haberler ne kadar korkunç olursa olsun uluslararası haber gündeminden büyük ölçüde düşmüş durumda.

Şam'ın en büyük hastanelerinden birinde çalışan bir hemşire, The Independent'a koronavirüsün ve Sezar Yasası'nın birlikte halihazırda dokuz yıldır süren savaşla harap olmuş bir ülke olan Suriye'ye nasıl yeni felaketler getirdiğini ayrıntılarıyla açıkladı. Muhanad Şami (gerçek adı değil) 28 yaşında ve Şam'da bulunan devasa Muvasat Üniversitesi Hastanesi'nde çalışıyor. Felç edici eksiklikler ve hızla yükselen fiyatlar eşliğinde virüs yayılmaya devam ederken Suriye'nin başkentinde ve kendi hastanesinde giderek kötüleşen krizi detaylı ve ikna edici bir şekilde anlatıyor.

Muhanad “Hastanede bir korku ve panik havası var" diyor.

Her gün buraya yüzlerce hasta geliyor, çoğu koronavirüs semptomlarından mustarip ama hastane zaten dolu.

Hastanedeki binalarda çoğu yerdeki şiltelerde uyuyan binden fazla hasta var.

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 2/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 3/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 4/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 5/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 6/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 7/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 8/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 9/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 10/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 11/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 12/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 13/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 14/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 15/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 16/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 17/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 18/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 19/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 20/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 21/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 22/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 23/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 24/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 25/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 26/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 27/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 28/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 29/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 30/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

Suriyeli yetkililerin açıkladığı resmi enfeksiyon sayısının gerçek sayının ancak 10'da biri olabileceğini söylüyor: "14 Ağustos Cuma günü sağlık bakanlığı Suriye'de yalnızca 72 vaka olduğunu duyurmuştu, ama sadece benim hastanemde yaklaşık 200 kişi yandaki bahçeye doluşmuştu ve hepsi hastaydı, öksürüyordu, yüksek ateşleri ve oksijen ihtiyaçları vardı, tat ve koku duyularını da kaybetmişlerdi." Hastane yönetimi, yalnızca üç kişiyi test etmeye yetecek donanıma sahipti ve üçünün de test sonucu pozitif çıktı.

Hükümetin yakın zamana kadar koronavirüsün yarattığı tehlikeyi küçümsemesi insanların hastalığa yakalanmamak için az sayıda önlem almasına yol açmıştı ve bu durum göz önüne alındığında enfekte sayısındaki hızlı artış pek de şaşırtıcı değil. Muhanad "Her gün 11 kişi taşıması gereken bir otobüs veya minibüsle işe gidiyorum fakat çoğu zaman içeride 15 kişi oluyor ve maske takan tek kişi ben oluyorum" diyor. Normalde hastanesinden maske ve dezenfektan alıyor fakat bunlar bulunmadığında, tıklım tıklım dolu otobüse binme riskini almak yerine dairesinden hastaneye 45 dakika yürüyor.

“Şimdiye kadar hasta olmadığıma şaşırıyorum. Belki de çoğu gün işe yürüyüp terlediğim ve bu bağışıklığımı artırdığı içindir" diyor. Maske sıkıntısı çeken hastanede üç doktor ve ikisini tanıdığı birkaç hemşire hayatını kaybetti.

Sadece her 10 dakikada bir ellerimi yıkıyorum ve su içiyorum. Günü endişe içinde geçiriyorum.

Özel hastaneler de ağzına kadar dolu, oksijen tüplerinin ve solunum cihazlarının da genellikle özel olarak satın alınması gerekiyor. Muhanad, "teyzesinin dört çocuğu olduğunu ve tüm ailenin koronavirüse yakalandığını, bu nedenle Birleşik Arap Emirlikleri'nde yaşayan akrabalarının ekipman satın alması için ona biraz para gönderdiğini" söylüyor. Teyzesi ilaçlar, solunum cihazları ve oksijen tüpleri için yaklaşık 450 dolar (yaklaşık 3,3 bin TL) harcadı fakat sonrasında Şam'da solunum cihazı gibi ekipmanların sürekli çalışır durumda kalmasını sağlayacak kesintisiz elektrik arzı olmaması sorunuyla karşılaştı.

Pandemi dokuz yıldır savaş ve yaptırımlar nedeniyle halihazırda yıpranmış olan nüfusu vuruyor. Sezar Yasası bu yaz Suriye'nin para biriminde bir çöküşe neden olmadan önce de durum zaten zorlu ve ekonomik açıdan yıkıcıydı. Muhanad'ın aylık maaşı 20 dolara (yaklaşık 147 TL)  tekabül ediyor, hastalardan enjeksiyon ve diğer tıbbi prosedürler için bahşiş olarak bu parayı ikiye katlıyor. İki kişiyle paylaştığı iki odalı mütevazı dairenin kirasını artık karşılayamıyor, çünkü ev sahibi kiralarını üçte bir oranında artırdı: "Yaklaşık dört ay önce, Sezar Yasası öncesinde hayat pahalıydı ama şimdi el yakıyor." Muhanad eskiden 100 Suriye lirasına (yaklaşık 30 kuruş) bir kilo domates alırdı, ne var ki Sezar Yasası'ndan bu yana domates üç veya dört kat daha pahalı. Taksi yolculuğunun maliyeti üç katına, otobüs yolculuğunun fiyatı iki katına çıktı. Hükümet ucuza bir miktar ekmek veriyor fakat fırınların önünde muazzam kuyruklar var.

Muhanad Suriye hükümetini koronavirüsün gerçekte olduğundan daha az yaygın olduğu izlenimi yaratarak insanların pazarlarda maskesiz toplanmasına neden olmakla suçluyor. Sezar Yasası'nın yoksul insanları sefaletin derinliklerine sürüklediğini görüyor.

WFP'ye göre yeterli gıdadan yoksun Suriyelilerin sayısı son altı ayda 1,4 milyon artarak nüfusun yarısını geçti ve 9,3 milyona ulaştı. Sezar Yasası ve koronavirüs Esad'ı, Rusya'yı veya İran'ı zayıflatıyor gibi görünmüyor, fakat hepsinin birlikte sıradan Suriyelileri derin ve ölümcül bir batağa sürüklediğine dair tüm işaretler mevcut.

Patrick Cockburn'un tasarımdan kaynaklanan nedenlerle kısalttığımız başlığının tamamı şöyledir: "Ekmek ve maske arasında bir tercih": Trump'ın yeni yaptırımları yükselen koronavirüs dalgasıyla birleşirken Suriyeliler felaketle karşı karşıya

independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Noyan Öztürk