Salgın, ihracatçıların 2020 hedeflerini nasıl etkiledi? Toparlanma ne zaman başlar?

Kovid-19 sürecinde sektörel olarak karşılaşılan fırsatlar ve tehditler ile ilerleyen dönemde yapılması gerekenleri, ihracatın önde gelen isimleri ile konuştuk. İhracatçılar, salgından olumsuz etkilenseler de yılın 2. yarısından umutlu

Çetin Tecdelioğlu-Rüstem Çetinkaya-Adnan Aslan-Tahsin Öztiryaki / Kolaj: Independent Türkçe

Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Aslan, Hırdavat Sanayici ve İş Adamları Derneği (HISİAD) Başkanı Çetin Tecdelioğlu, İstanbul Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Başkanı Tahsin Öztiryaki ile Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Sektörler Konseyi Üyesi ve TEMMER Yönetim Kurulu Başkanı Rüstem Çetinkaya, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sürecinde yaşananlar ile ilerleyen dönemden beklentileri, Independent Türkçe'ye değerlendirdi.

"2020 ihracat beklentimiz 15 milyar dolar"

Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Aslan, pandemi nedeniyle yılın ilk 5 ayındaki ihracatlarının geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre miktar bazında yüzde 17.8 azalarak, 7.8 milyon ton düzeyinde gerçekleştiğini söyledi.

Geçen yılı 21.2 milyon ton ve 13.8 milyar dolar ihracat ile kapatan çelik sektörünün 2020 beklentisinin ise 15 milyar dolar olduğunu belirten Aslan, özellikle Latin Amerika, Güneydoğu Asya ve Batı Afrika gibi yeni pazarlar sayesinde salgına rağmen artış yaşanmasını umduklarını kaydetti.

 

ÇİB Başkanı_Adnan Aslan .jpg
Adnan Aslan / Fotoğraf: ÇİB

 

"Avrupa'ya ihracatta yaşanan 1.2 milyon tonluk kayıp, AB'nin haksız kararlarından kaynaklanıyor"

Avrupa Birliği’nin (AB) bir süredir Türkiye aleyhine yürüttüğü korumacılık önlemlerini "haksız karar" olarak nitelendiren Adnan Aslan, birliğe çağrıda bulundu:

2019’nun ilk 5 ayında Avrupa bölgesine 3.5 milyon ton çelik ihraç edilirken, bu rakam 2020 yılının aynı döneminde 2.3 milyon tona kadar geriledi. Yaşanan 1.2 milyonluk kayıp, bölgenin kendi pazarını korumak adına almış olduğu haksız kararlardan kaynaklanıyor. ÇİB olarak yapılan bu haksız uygulamalara karşı hukuk savaşımızı yılmadan sürdüreceğiz. AB'yi serbest ticaretten yana Gümrük Birliği (GB) ve Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) anlaşmamıza uygun davranmaya davet ediyoruz.

çelik ihracat ithalat aa.jpg
Fotoğraf: AA

 

“2020 ihracat hedefi 7 milyar dolar”

Hırdavat Sanayici ve İş Adamları Derneği (HISİAD) Başkanı Çetin Tecdelioğlu ise hırdavat sektörünün yılın ilk 5 aylık döneminde 213 ülkeye ihracat gerçekleştirdiğini, ilk 3 sırayı Almanya, Irak ve Azerbaycan paylaşırken, Hollanda ve ABD’nin ise bu ülkeleri takip ettiğini söyledi.

Tecdelioğlu, 2019 yılını 8.2 milyar dolarlık ihracatla kapatan hırdavat sektörünün pandemi nedeniyle 2020’yi 7 milyar dolarla kapatmasını beklediklerini de sözlerine ekledi.

 

HISİAD Başkanı_Çetin Tecdelioğlu HISİAD.jpg
Çetin Tecdelioğlu / Fotoğraf: HISİAD

 

“Türkiye için ciddi fırsatlar var”

Koronavirüs salgınının pek çok kesimi olduğu gibi kendi sektörlerini de etkilediğini belirten Çetin Tecdelioğlu, oturup karalar bağlamaktansa, tedbir aldıklarını, ihracat özelinde alternatif geliştirmeye çalıştıklarını ve özellikle Amerika pazarına yoğunlaşarak, değişim sürecini fırsata çevirmeye çalıştıklarını anlattı. Tecdelioğlu, “İhracatımızın yüzde 40’ını Avrupa ülkelerine yapıyor olsak da, sektör olarak dünyanın dört bir yanına ulaşmış durumdayız” ifadelerini kullandı.

HISİAD Başkanı’ndan Ticaret Bakanlığı’na ‘MENA’ çağrısı

Ortadoğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgeleri ile yıllık ihracatın yaklaşık 40 milyar dolar seviyelerinde olduğunu kaydeden HISİAD Başkanı, “Bu bölge bizim için büyük bir pazar. Bu pasta daha da büyüyebilir. Ticaret Bakanlığımız ile bu konu özelinde bir iş birliği yapmak istiyoruz” şeklinde konuştu.

 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

 

"2020 yılını 8 milyar dolar ile kapatırız diye umuyoruz"

Koronavirüs sürecini, "farklı güçteki katılımcıların aynı ligde mücadelesi"ne benzeten İstanbul Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Başkanı Tahsin Öztiryaki ise 2019 yılında gerçekleştirilen ihracat ile yıl sonu beklentilerine ilişkin şu yorumu yaptı:

Geçen seneki ihracatımız 8.2 milyar dolardı. Bu yıl ise 9.5 milyar dolar hedefimiz vardı. Koronavirüs nedeniyle bu yılı 8 milyar dolar ile kapatırız diye umuyoruz. Şu ana kadarki ihracatımız 3.1 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, Türkiye’nin toplam ihracatının yüzde 5’ ine denk geliyor ve sanayi sektörleri arasında en fazla ihracat yapan 6. sektör konumundayız.

"AB ihracatımız yarı yarıya azaldı"

Demir ve demirdışı metallerin ağırlıklı olarak Almanya, Fransa, İngiltere ve İtalya gibi Avrupa ülkelerine ihraç edildiğini belirten Öztiryaki, Körfez ülkelerinin yanı sıra Çin, Azerbaycan, İsrail ve Ukrayna’nın da 1 Ocak-31 Mayıs tarihlerinde öne çıktığını kaydetti.

Sektör olarak ilk çeyrekte pandemi etkisinin görülmediğini, nisan ve mayıs aylarında ise yüzde 30 ila 60 oranında düşüş yaşandığını kaydeden Tahsin Öztiryaki, “Avrupa Birliği (AB) ihracatımız yarı yarıya azaldı. Şuanda yeni döneme girildik.  Sanal fuarlar düzenlenmeye başlandı. Mutfak eşyaları, döküm ve alüminyum fuarı gibi pek çok etkinlik iptal olunca, djgital B2B’ler (business to business) yaptık. İDDMİB olarak ürünlerinin yer aldığı internet sitesi yayınladık. Ticaret heyetlerimiz var Meksika, Şili, Kolombiya gibi ülkelerle irtibata geçti. Ticaret ateşeleri ile online sohbetler başlattık. 200’e yakın sanayici katılıyor, onlar da ürünlerle ilgili sorularını soruyor. Almanya, İtalya, Hindistan, Suudi Arabistan, İsrail ve Güney Amerika gibi ülkeler dahil, pek çok yeri sanal etkinliklerle geziyoruz. Özbekitastan ve Körfez ülkelerinde de demir ve demirdışı etkinlikler başlayacak" ifadelerini kullandı.

 

Tahsin Öztiryaki İDDMİB Başkanı İDDMİB.jpg
Tahsin Öztiryaki / Fotoğraf: İDDMİB

 

"Kasım ayından önce canlı fuarlar için erken"

Pandemiden ders çıkarmayıp dönüşümünü gerçekleştirmeyen firmaların ayakta kalamayacağını savunan Öztiryaki, dijitalleşme ve sanal fuarların önemine değindi:

Artık tüm ürünlerin bilgileri internette. İş dünyası buluşmaları ve potansiyel müşterilerle görüşmeler, online şekilde gerçekleştiriliyor. Bu yöntem, fizîkî olarak gerçekleştirdiğimiz işlerden çok daha düşük maliyetli. Elbette ki canlı fuarlar, müşteriyle yan yana gelinmesi açısından çok önemli ancak kasım ayından önce fuarlar için erken, kimse hazır değil, pandeminin gidişatı da net değil. 

“Kamu yatırımlarının yerli malı kullanılması konusunda pozitif ayrımcılığa ihtiyacı var”

Tavsiyelerini de sorduğumuz TİDDMİB Başkanı Tahsin Öztiryaki, yerli malı vurgusu yaptı:

Türkiye’de kamu yatırımlarının yerli malı kullanılması konusunda pozitif ayrımcılığa ihtiyacı var. Alüminyum doğramadan asansöre, mutfağa kadar her şeyde yerli malının kullanımı teşvik edilmeli.

“Yenilikleri ötelemeyin, zamanı iyi değerlendirin”

Son olarak İDDMİB Başkanı Öztiryaki, "Sanayiciler, üreticiler, satın alanlar, herkes üzerine düşeni yapmalı. Satın alanlar, parasını zamanında ödemeli, satanlar zam yapmamalı, fahiş fiyatlar istememeli. Yenilikleri ötelemeyin, zamanı iyi değerlendirin, geleceğe doğru şeyler bırakın. Bu zamana kadar yaşananların sorumluları hepimiziz, düzeltmek de bizlere düşüyor" sözleriyle herkesin taşın altına elini koyması çağrısı yaptı.

 

Mermer AA.jpg
Fotoğraf: AA

 

"Temmuz itibarıyla ufak da olsa hareketlenme başlayacaktır"

Petrol fiyatlarındaki artışın, küresel ekonomide toparlanmanın sinyali olarak algılandığını ve sektörel açıdan hareketlenmenin başlamasının beklendiğini kaydeden Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Sektörler Konseyi Üyesi ve TEMMER Yönetim Kurulu Başkanı Rüstem Çetinkaya ise "Yılın ilk 3 ayı off season’dı. Çin’in yeni yılı olduğu için tatil dönemiydi ve ihracatın düşük sezonuydu. Pandemi başladığında off season’daydık ve firmalar kendisini o ay için ayarlamıştı. Temmuz itibarıyla ufak da olsa hareketlenme başlayacaktır" yorumunu yaptı.

"Maden ve doğal taş ihracatının en büyük pazarı Çin"

Türkiye'nin mermeri de kapsayan maden ve doğal taş ihracatında en büyük payı Çin'in aldığını belirten Çetinkaya, onu ABD'nin izlediğini, Suudi Arabistan, Hindistan ve Birleşik Krallık'ın da listede olduğunu söyledi.

Rüstem Çetinkaya, "Maden ve alt açılımları olan doğal taş ihracatının yüzde 40’tan fazlası, Çin’e yapılıyor. Türkiye’nin toplam Çin’e yapılan ihracatını da maden oluşturuyor. Demir çelik, otomotiv gibi sektörlerde kullanıyor. Doğal taş kullanımı kültürleri de çok yüksek, tüketim fazla" ifadelerini kullandı.

Kesilmiş mermer tarafında ise nisan sonuna kadar negatif rakamların görülmediğini hatırlatan Çetinkaya, "Mayıs ayında firmaların elindeki siparişler bitti ve dibi gördük. Bu ay negatif gidişi geriye çekiyoruz. Önümüzdeki ay ise hareketlenme başlar" ifadelerini kullandı.

"4 milyar dolarlık işlenmiş ürün ticaretinin 1 milyar doları Türkiye'nin"

Doğaltaş ihracatının işlenmiş ürün ya da blok satış şeklinde gerçekleştiğini belirten Rüstem Çetinkaya, dünyadaki 4 milyar dolarlık işlenmiş ürün ticaretinin yaklaşık 1 milyar dolarının Türkiye tarafından yapıldığını anlattı. Çetinkaya, 3 milyar doları bulan blok mermer ticaretinin ise yaklaşık 1 milyar dolarının yine Türkiye'den geldiğini de sözlerine ekledi. 

"2020'deki maden ihracatı beklentisi 3.4 milyar dolar civarında" 

2019'daki toplam maden ihracatının 4.3 milyar dolar olduğun belirten Rüstem Çetinkaya, pandemi nedeniyle bu yıl yüzde 20 civarında düşüşle 3.4 milyar civarında gerçekleşmesini beklediklerini söyledi.

 

Rüstem Çetinkaya TEMMER.jpg
Rüstem Çetinkaya / Fotoğraf: TEMMER

 

"Uçuşlar açıldı, müşteriler geldiklerinde daha fazla ürün alacak"

Mermer ocaklarında özellikle Çinlilerin gelip malları tek tek, yerinde inceleyerek aldığını belirten Çetinkaya, salgın sürecinde fotoğraflı ihracat döneminin başladığını ancak bunun bir ara çözüm olabileceğini savundu:

Fotoğraf geçici bir pansuman. Maalesef canlısı gibi oluyor. Fotoğrafla ürünü doğru analiz edemeyince, daha az ürün alıyorlar. Uçuşlar açıldı, müşteirler şimdi geldiklerinde daha fazla alacaklar. 

“Sanal fuarlar, gerçek fuarların yerini tutmaz”

Rüstem Çetinkaya'ya göre pandemi nedeniyle sanal fuarlar ilgi görse de bu etkinlikler, gerçek fuarların yerini tutamayacak:

Sanal fuarlar, pandemi olmadan önce de bazı sektörler tarafından düşünülüyordu. Fiziksel olanın yerini tutmasa da çok önemli, destekleyici bir unsurdur. Pandemiden sonra da sanal ticaret heyetleri ve sanal fuarlar yapılmalı. Hedef pazarlara ticarî heyet göndermeden önce sanal fuar gerçekleştirilecek. Dediğim gibi, çok önemliler ancak gerçek fuarların yerini tutamazlar.

"Şirketinizi de hem üretim hem de satış kanalları açısından dönüştürmelisiniz"

Dijital dönüşüm vurgusu yapan TEMMER Yönetim Kurulu Başkanı Rüstem Çetinkaya, Ticaret Bakanlığı'nın e-ticaret sitelerine üyelikle ilgili destek paketi listesinin genişleyeceğini düşündüğünü söyledi.

"Bizim ihracatçımız, dijital dönüşümden ne anlıyor? Sadece dijital ekipman kullanmak değil, şirketinizi de hem üretim hem de satış kanalları açısından dönüştürmelisiniz. kurumunuzu dönüştürmelisiniz. Bu iş emek, zaman, masraf istiyor ancak bu harcama olmazsa da bu işler yürümez" diyen Çetinkaya, kendi şirketlerinden de örnek verdi:

Şirket olarak sosyal medyaya, dijital pazarlamaya yöneldik. Türkiye’nin kullanmadğı çok büyük bir potansiyel var. Dijitale yatırım olmazsa olmaz. Yeri gelir bir fuara eksik gidilir ya da başka bir bütçeden kısılır ama dijitale mutlaka yatırım yapılır. Bu çağ bunu gerektiriyor.

Rüstem Çetinkaya, internet ve sosyal medya sayesinde dünyanın her yerine ulaştıklarını, kendilerini de en son Güney Sudanlı bir şirketin instagram üzerinden bulduğunu sözlerine ekledi. 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU