Çin’in Vuhan kentinde tespit edildikten sonra dünya çapında yayılan yeni koronavirüs etkisini sürdürürken, büyük ve ve küçük çaplı önlemler de alınmaya devam ediyor. Bu önlemlerin arasında caddelerin, sokakların ev ve işyerlerinin spreyle dezenfekte edilmesi yer alıyor.

Bu çabalar, koronavirüsle mücadeleyi görünür kılarak halkın kendini güvende hissetmesini sağlayabilir. Ancak virüsün yayılmasının nasıl durdurulacağı henüz öğrenme aşamasındayken, uzmanlar bu yöntemin kesinliğine şüpheyle yaklaşıyor.

Minnesota Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Araştırma ve Politikaları Merkezi direktörü Michael Osterholm, “Bu püskürtmelerin de dahil olduğu büyük bayındırlık işleri için bilimsel bir temel yok” diyor ve ekliyor:

Bu biraz savurganlık. Ve en kötüsü de dezenfektanı ihtiyacımız olmayan ortamlar için kullanmış oluyoruz.

The New York Times’ın aktardığına göre virüsün bulaşması, pusuda beklediği yüzeylere dokunmaktan ziyade enfekte kişilerin saldığı damlacıkların solunmasıyla gerçekleşiyor. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’nin (CDC) internet sitesinde de konuyla ilgili şu ifadeler yer alıyor:

Yeni koronavirüsün kontamine yüzeylerden insanlara bulaştığı belgelenmemiştir.

Dr. Osterholm’e göre el yıkamak, şimdi ve her zaman önemini koruyor. Ancak hastalanmaktan kaçınmak için diğer insanlardan uzak durmaya odaklanmalı.

Diğer uzmanlarsa bu işlemi bütünüyle reddetmeyi tercih etmiyor. Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu’nda bulaşıcı hastalık epidemiyoloğu Marc Lipsitch, virüse dair çok fazla bilinmeyen olduğunu vurguluyor.

“Açık alanların dezenfekte edilmesinin herhangi bir etkisi varsa kişisel olarak şaşırırım. Ancak bu bilimsel olarak kanıtlanmış bir görüşten ziyade ilkelere dayanan bir önsezi” diyen Lipsitch, bu konunun henüz incelenmediğini aktarıyor.

Nebraska Üniversitesi Tıp Merkezi'nde patoloji ve mikrobiyoloji doçenti Joshua Santarpia da açık havada dezenfektanların yaygın kullanımını sorguluyor. “Bana biraz fazla gibi geliyor” diyen Santarpia, “Bunu dışarıda yapmak biraz gereksiz gibi görünüyor” diye ekliyor.

Ancak Santarpia’ya göre iç mekanları dezenfekte etmek (örneğin havaalanları) iyi bir fikir:

İnsanların içeri girmesine izin vermeden önce bir iç mekanın arındırıldığından emin olmak isteyebilirsiniz.

Son günlerde yapılan bir araştırmaya göre virüs, muhtemelen çoğu yüzeyde birkaç günden fazla hayatta kalamıyor. Herhangi bir yüzeydeki konsantrasyonunun hastalığı iletmek için yeterli olup olmadığı da net değil.

Bu yüzden teorik olarak yüzeyi bir hafta boyunca boş bırakmak, arındırma için yeterli olabilir. Ancak Dr.Santarpia, çoğu insanın anlaşılır nedenlerle temizliğin sağlayabileceği ekstra güvenceyi istediğini söylüyor.

CDC hangi ürünlerin koronavirüsten güvenli bir şekilde kurtulmada etkili olduğuna dair kılavuzlar yayımlarken, Çevre Koruma Ajansı da öldürme kriterlerini karşılayan kayıtlı temizlik ürünlerinin bir listesini hazırlamıştı.

E.P.A. standardını karşılayan çevre dostu dezenfektan üreticisi Force of Nature’ın genel müdürü Sandy Posa, ev temizleyicilerinin virüsleri havadan değil, yüzeylerden temizlemek için tasarlandığını söylüyor.

Dr. Osterholm ise 40 yıllık tıp kariyerini insanları el yıkama konusunda daha gayretli olmaları için ikna etmeye harcadığını aktarıyor. Ancak Kovid-19 enfeksiyonlarının çoğunun sosyal mesafeyle engellenebileceğine inanıyor.

Worldometers’ta yer alan verilere göre dünya çapındaki vaka sayısı an itibarıyla 2 milyon 428 bin 274’e ulaşmış durumda. 166 bin 126 kişinin Kovid-19 yüzünden hayatını kaybettiği belirtilirken, 636 bin 723 kişininse hastalığı yendiği bildiriliyor.

Independent Türkçe, The New York Times, Worldometers