Bir grup bilim insanı köpeklerin, keçilerin ve diğer çiftlik hayvanlarının volkanik patlamalar ve depremler gibi doğal afetleri önceden tahmin edip edemeyeceğini araştırmaya başladı.

Memelilere, kuşlara ve böceklere takılan küçük vericilerle hareketlerini uzaydaki bir uydudan izleyecekleri program için binlerce hayvanı kayıt altına aldılar.

Çalışmada yaklaşan felaketlere verdikleri tepkileri analiz etmenin yanı sıra, ırklar arasında hastalıkların yayılması, iklim değişikliğinin etkisi ve göç modelleri de incelenecek.

Sicilya'daki aktif Etna Yanardağı'nın eteklerinde daha önce yapılan çalışmada, sensörler keçilerin patlamadan önce gerildiğini ve daha yüksek otlaklara gitmediğini göstermişti.

Projenin lideri, Almanya'daki Max Planck Hayvan Davranışları Enstitüsü'nden Martin Wikelski, The Guardian'a "Neyin yaklaştığını önceden biliyorlar. Bunu nasıl yaptıklarını bilmiyoruz ama yapıyorlar" diye konuştu.

Ekip, hayvanların volkanik patlamanın yaklaştığının farkında olup olmadığını analiz etmeyi umuyor (AFP)

Wikelski, "Nihayetinde, yaklaşık 6 uydudan oluşan bir filo fırlatmayı ve yalnızca gezegendeki yaban hayatı hareketleri ve hayvan sağlığının ayrıntılarını sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda canlıların deprem gibi doğal afetlere nasıl tepki verdiğini ortaya çıkaracak küresel bir gözlem ağı kurmayı umuyoruz" dedi.

Hayvanların neden bu şekilde davrandığı belirsizliğini korurken Wikelski, tektonik plakaların hareketinin "kayalardan havaya iyonlar" fırlatmasının tepkilerine neden olabileceğini öne sürdü.

Etiketleme teknolojisi, analiz edilebilecek verileri toplayan küçük dijital vericilerle bilim insanlarının hayvan davranışlarını izlemesini kolaylaştırıyor.

Örneğin, bir yaban domuzuna yerleştirilen elektronik kulak küpesi, son derece bulaşıcı Afrika domuz vebasının yabani domuzlar ve evcil domuzlar arasında hızla yayıldığını göstermişti.

Bu teknoloji ayrıca bilim insanlarının göçü ve ölüm başlı şahin güveleri gibi canlıların neden her yıl Avrupa'yla Afrika arasında 3 bin kilometreden fazla yol kat ettiğini anlamalarına da yardımcı olacak.

Wikelski, "Benzer şekilde, küresel ısınmanın tetiklediği habitat değişikliklerine nasıl tepki verdiklerini belirlemek için hayvan popülasyonlarını inceleyebileceğiz" dedi.

Uzayı Kullanarak Hayvan Araştırmaları için Uluslararası İşbirliği (Icarus) birkaç yıl önce fırlatılacaktı ancak Ukrayna'nın istilası nedeniyle Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki Rus meslektaşlarıyla işbirliğini durdurmak zorunda kalmıştı.

Ekip şimdi, proje üzerinde çalışmaya başlamak için gelecek yıl fırlatılması planlanan yeni bir küçük uydu inşa etti.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: Çağatay Koparal