Türk dünyası Ortak Alfabe Komisyonu'nun geçen hafta Bakü'de yaptığı toplantıda Türk cumhuriyetlerinin ortak bir alfabeye geçişi konusunda anlaşmaya varıldı. 

Anlaşma Türkiye'de Türk dünyası ile ilgilenen çevreleri ve bireyleri heyecanlandırsa da ben pek umutlu değilim ve bunun sembolik bir anlamdan öte bir şey ifade etmediği kanısındayım. 

Neden karamsar olduğumu açıklayayım:

Aradan 30 yılı aşkın bir süre geçmesine rağmen, Türkiye ile Türk cumhuriyetlerinin gerçek anlamda kucaklaşması için gözle görülür, elle tutulur somut bir adım atılmış değil.

Elbette son 30 yılda bu amaçla irili ufaklı yüzlerce dernek, vakıf, okul, üniversite ve konseyin kurulduğunun farkındayım ama bunların şaşaalı törenler ve protokol gösterileri dışında hiçbir işe yaramadığını da biliyoruz. 

İlginç ve ilginç olduğu kadar da üzücü olan şu ki, aradan geçen süreye rağmen ne Türk halkı ne de Türk makamları Orta Asya'daki Türk cumhuriyetlerini yeterince tanımıyor.

Bölgeyle ilgili olarak hâlâ bölük pörçük bilgilerle yol almaya çalışıyoruz. 

Somut örnekler vermek istiyorum:

Yıllardır Türk dünyasına yayın yapan TRT-AVAZ'ın Ankara'daki yöneticileri Türk dünyasını tanımıyor, Kazak'la Kırgız, Özbek ile Türkmen arasındaki farkı bilmiyor.

O yüzdendir ki, eskiden kanalın Kazakça yayınlarının altına Kırgızca veya Özbekçe yayınlarının altına Türkmence yazarlardı.

Bunu Türk seyircisi farkı edip itiraz etmediği için de sorun olmazdı.

Yayının hedef kitlesi olan Türkistanlılarsa gülüp geçerdi.

TRT-AVAZ yöneticilerinin bildikleri tek şey, oradan buradan duydukları birkaç Türkmence veya Kazakça kelimeydi ve bunları da o dillere vâkıf olduklarını göstermek için yerli yersiz kullanırlardı. 

TRT'nin Türk düyasına yönelik yayın yapan kanalına TRT-AVAZ isminin verilmesi bile, bölgeyle ilgili bilgisizliğin somut bir göstergesi.

Zira Farsçada ses anlamına gelen AVAZ sadece Tacikistan ve bir parça da Özbekistan'da kullanılan bir kelime.

Türkmenistan, Kazakistan ve Kırgızistan'da avaz kelimesi günlük hayatta kullanılmaz, sadece bazı şiirlerde ve edebi eserlerde geçer.

Böyle çok seyrek kullanılan ve az bilinen bir kelimenin kanal ismi olarak seçilmesi, Ankara'daki yöneticilerin bölgeyle ilgili bilgilerinin son derece sığ olduklarına işaret eder. 

Yıllarca TRT'ye program yapan rahmetli Barış Manço bir kez Türkmenistan'da bir çocuğa "Dişlerini fırçalıyor musun?" diye sormuştu.

Çocuk "Hovva, arassalayarın" dediğinde Manço, "Ara sıra olmaz, her zaman fırçalayacaksın" diye tembihte bulunmuştu.

"Arassalamak", Türkmencede fırçalamak anlamına geliyor ama Manço, Türkmence kelimeye Türkçe anlam yüklediği için yanlış anlamıştı. 

Barış Manço'dan beri uzun zaman geçse de Türk insanın Orta Asya'yla ilgili bilgisi yüzeyselliğin ötesine geçmiş değil.

Ve hiçbir Türk zahmet edip Orta Asya'daki Türk dillerini öğrenmeye çalışmıyor.

O yüzden Türkistanlı şairlerin, ozanların, bilginlerin isimlerini tıpkı bir Batılı gibi yanlış telaffuz ediyorlar. 

Geçenlerde rastladım, TRT spikeri Türkmenlerin ünlü klasik şairi Mağtumgulı Fıraği'den söz ederken "Maktumkuli Fıraki" diyordu.

Ankara'da Türkmence uzmanı olduğunu iddia eden bir Türk akademisyen de Türkmen şairin hayatını anlatan bir kitap yazmış ve kitabına da "Maktumkuli Fıraki" diye başlık atmış.

Elbette bu ismin Türkmenler için son derece rahatsız edici ve kulak tırmalayıcı olduğunu söylemek gerek.

Bir yabancı Yunus Emre'nin ismini "Yannis Amri" diye telaffuz ederse, bir Türk olarak tepkiniz ne olur?

Bugün Türkiye'de akıcı şekilde Türkmence, Özbekçe, Kazakça veya Kırgızca konuşabilen Türklerin sayısı bir elin parmaklarını geçmez.

Onlar da birkaç yıl Orta Asya'da kalıp biraz oranın dillerini öğrenen Türk akademisyenlerdir ki onların da o dillerde yazı yazabilecek durumda olmadıklarını biliyorum. 

Buna karşın Batılılar, Orta Asya'yı öğrenmek için ciddi çaba gösteriyor.  

2018'de Almaty'da Al-Farabi Üniversitesi'nde karşılaştığım Amerikalı öğrenciler insanı şaşırtacak derecede akıcı Kazakça konuşuyorlardı.

Hatta siyahi bir Amerikalı kız öğrenci Kazakça'yı öylesine mükemmek konşuyordu ki, yerli bir Kazak televizyon kanalı onu haber spikeri olarak işe almıştı. 
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 2/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 3/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 4/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 5/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 6/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 7/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 8/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 9/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 10/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 11/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 12/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 13/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 14/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 15/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 16/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 17/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 18/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 19/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 20/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 21/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 22/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 23/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

• 24/30

  20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP)

• 25/30

  19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters)

• 26/30

  18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters)

• 27/30

  17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters)

• 28/30

  16 Ekim 2024 - İtalyan lüks marka grubu Prada ve Houston merkezli girişim Axiom Space, NASA'nın Artemis 3 Ay misyonunda kullanılacak bir uzay giysisinin tasarımını İtalya'nın Milano kentinde tanıttı. NASA'nın Ay'ın güney kutbuna gerçekleştireceği ilk insanlı görevde Ay'da yürüyen astronotlar bu kıyafeti giyecek. Artemis 3 görevinin Eylül 2026'da gerçekleştirilmesi bekleniyor (Marco Bertorello/AFP)

• 29/30

  15 Ekim 2024 - Güney Kore'nin sınır kenti Paju'dan Kuzey Kore'nin Kaesong şehrine giden yolda, Tongil Köprüsü'ndeki askeri kontrol noktasının son hali. Güney Kore ordusu, Pyongyang'ın ordusu iki ülkeyi birbirine bağlayan yollarda patlamalar gerçekleştirince ağır tahkimatlı sınır yakınlarında "karşı ateş" harekatları yürüttüğünü açıkladı. Kuzey Kore, Güney Kore'nin Pyongyang'a drone uçurduğu iddiasının ardından ordusunun "ateş gücünü" harekete geçirmek için hazır olduğunu söylemişti. Kuzey Kore Savunma Bakanlığı, Kore yarımadasında "her an savaş çıkabileceği" uyarısında bulunmuştu (Jung Yeon-Je/AFP)

• 30/30

  14 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'ta çocuklara çocuk felci aşısı yapıldı. UNICEF, Gazze Şeridi'ndeki 640 binden fazla çocuğu tamamen aşılamayı hedefliyor. UNICEF'in icra direktörü Catherine Russell, çocuklara bağışıklık sistemlerini güçlendirmek için A vitamini takviyesi sağlanacağını kaydetmiş, Gazze'de çocukların hijyen standartlarının çok kötü olduğunu belirtmişti (Eyad Baba/AFP)

Öte yandan, Orta Asyalılar Türkiye'yi ve Türk kültürünü, Türklerin onları tanıdığından çok daha iyi tanıyor.

Bunda, o ülkelerde yayınlanan Türk dizilerinin, Türkiye'de okuyan veya çalışan Orta Asyalıların payı büyük. 

Gerçek şu ki, Orta Asyalılar uzaktan sevip beğendikleri Türkiye'yi yakından tanıyınca büyük bir hayal kırıklığı yaşıyorlar.

Türkiye'deki üniversitelerde okuyan pek çok Orta Asyalı öğrencı ayrımcılığa ve tacize maruz kalıyor.

Türkiye'de hasta bakıcı, ev hizmetçisi olarak çalışan Türkmenistanlı ve Özbekistanlı bayanlar sık sık ırkçı tacizlere ve sözlü saldırılara uğruyor.

Onlara ikinci sınıf insan muamelesi yapılıyor. Ve çoğu Orta Asyalı Türkiye'den kalbi kırık bir şekilde derin bir hayal kırıklığı ile ayrılıyor. 

Bugünlerde Türk makamlarının yürüttüğü mültecileri geri gönderme kampanyası çerçevesinde Türkiye'de yaşayan binlerce Türkmen, Özbek, Kazak veya Kırgız yakapaça yakalanıp geri gönderme merkezine toplanıyor, oradan da memleketlerine gönderiliyor.

En zor durumda olanlar da Afgan Türkleri.

Mesela Van, Hakkari gibi sınır kentlerinde yakalanan Afganistanlı Türkmen ve Özbek kaçak göçmenler Türk jandarması tarafından İran'a sürülüyor.

İran'da ise sınırdaki Kürt kaçakçılar zavallı göçmenleri yakalayıp rehin alıyor.

Ve serbest bırakma karşılığı her göçmenden 4-5 bin dolar para istiyor.

Verilen sürede para gelmezse, insan kaçakçıları ellerindeki rehin sığınmacıların kulaklarını ve burunlarını kesiyor, hatta öldürüyor.

Sığınmacılar ise canhıraç bir şekilde ağlayıp ailelerine videolu mesajlar gönderiyorlar ve yakınlarından para göndermelerini istiyorlar. 

Türkiye maalesef göçmenler arasında yabancı veya soydaş ayrımı da yapmıyor. Hepsini aynı gözle görüyor.

Sadece torpili olan yabancılar bir şekilde oturma izni alarak Türkiye'de kalabiliyor, diğerleri ise sınırdışı ediliyor. 

Oysa her ülke kendi soydaşına özel bir hak ve statü tanıyor.

Mesela İsrail dünyadaki tüm Yahudilere sahip çıkarken Almanya da İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra ülke dışında kalan tüm Almanlara aradan geçen 60-70 yıla rağmen tüm haklarını veriyor.

Mesela Rusya'da veya Kazakistan'da 4-5 kuşak öncesi Alman olan bir aile Almanya'ya geldiğinde kan bağından dolayı hemen vatandaşlık alabiliyor. 

Türkiye'de ise 30 yıldır süren Türk dünyası ve birleşme söylemlerine karşın, kan bağı ve soydaşlık kavramı uygulamada hiçbir şey ifade etmiyor. 

Bu durumda, kucaklaşmak istediğiniz insanların kalplerini kırarak onlarla birleşebilir misiniz?

Bölge insanın gönlünü kazanmadıktan sonra bir grup akademisyenin bir araya gelip aldığı kararın ne anlamı olabilir ki?

Türkiye Türk dünyası ile cidden birleşmek ve kucaklaşmak istiyorsa işe, tüm Türk Cumhuriyetleri vatandaşlarına Türkiye'de serbest dolaşım ve çalışma hakkı vermelidir, tıpkı AB'nin tüm AB üyelerine yaptığı gibi.

Ardından İran, Afganistan, Irak, Suriyer gibi üçüncü ülkelerde azınlık durumunda yaşayan Türk kökenli soydaşlara Türkiye'de özel bir statü verilmelidir.

Diğer bir deyişle Türk soylu olan herkes, ayyıldız bayrağın dalgalanığı bir ülkede kendisini güvende ve evinde hissedebilmelidir.

Ancak bu olursa, birleşme yolunda önemli bir adım atmış oluruz.

Yoksa, gerisi lafügüzaf. 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.