Irak'taki yolsuzluk skandalları, televizyon dizilerindeki hikayelere çok benziyor.

Öyle ki, hem televizyon dizileri hem de Irak'ın yolsuzluk vakaları, izleyicinin olayları ve gelişmeleri merakla takip etmesini ve sonlarını beklemesini sağlayan bir olay örgüsüne sahip.

Bizler Irak'ta yolsuzluk haberleriyle, yolsuzluğa karışan kişilerle ve olayların detaylarıyla tıpkı dizi izler gibi ilgileniyor ve etkileşime giriyoruz.

Haber bültenlerini ve siyasi tartışma programlarını asla kaçırmıyoruz.

Dahası yolsuzluk vakaları, kötü hizmetlerden, sağlık durumunun kötüleşmesine ve vatandaşlarla devlet daireleri ve kurumları arasındaki gündelik işlere kadar günlük hayatımızın bir parçası oldu.

Yolsuzluk skandallarına dair dizinin son bölümünde, davanın baş sanığı Nur Zuheyr Casim'in 14 Ağustos'taki duruşmasına katılmaması ve duruşmanın ayın 27'sine ertelenmesiyle başlayan ve "yüzyılın soygunu" diye adlandırılan dava yeniden gündeme geldi.

Davanın baş kahramanı Nur Zuheyr Casim, Irak'ın "Al-Sharqiya" adlı televizyon kanalına verdiği röportajda kendisinin de mağdur olduğunu söyledi.

Tüm bunları "uydurma" olarak nitelendiren Casim, soygun ya da yolsuzluk olmadığını belirtti.

Ancak siyasetçilere, medya mensuplarına ve devlet çalışanlarına rüşvet verdiğini inkâr etmeyen Casim, Irak'taki bürokrasinin yolsuzluğun temeli olduğunu vurguladı.

"Yüzyılın soygunu" dizisinin başrolü Casim, Beyrut'ta bir trafik kazasına karıştığına dair haberlerin ardından Iraklıların gözlerini kendisiyle ilgili haberlerden bir an olsun ayırmaları için çabaladı.

Basın ortada bir kaza olmadığı ve duruşma tarihinden kaçmak için uydurulduğunu ortaya çıkarana kadar Irak kamuoyu, özellikle duruşma tarihi yaklaşırken söz konusu "kazaya" ilişkin yorumlarla meşgul oldu.

İronik olan şu ki, yolsuzluk haberlerini takip etmekle o kadar meşgul hale geldik ki, milyonlarca ve milyarlarca dolarlık hırsızlık ve yolsuzluk vakalarını duymaya alıştık.

Milyonlarca vatandaşın sosyal yardımlarla geçindiği bir ülkede yaşıyoruz ve bu korkunç rakamlar Ürdün, Suriye ve Lübnan gibi ülkelerin genel bütçesiyle boy ölçüşebilecek düzeyde.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani, göreve başladığı dönemlerde, "yüzyılın soygunu" skandalına karışanlardan hesap sorulmaması ve fonların geri alınmaması halinde yolsuzlukla mücadeleden bahsetmenin bir anlamı olmadığını açıkça ifade etti.

Sudani'nin açıklaması oldukça inandırıcı görünüyor, çünkü şimdiye kadar yolsuzluk dosyalarının hiçbiri çözüme kavuşturulmadı ve olaya karışanlardan hiçbiri yargılanmadı.

Başbakan Sudani göreve başladığı dönemlerde, yüzyılın soygunu skandalına karışanlardan hesap sorulmaması ve fonların geri alınmaması halinde yolsuzlukla mücadeleden bahsetmenin bir anlamı olmadığını açıkça ifade etti.

Bu açıklamaya rağmen Başbakan Sudani ve hükümeti, "yüzyılın soygunu" davasına müdahil olarak, dosya henüz yargının elindeyken ve ilk sanık Casim parmaklıklar arkasındayken çalınan paranın devlet hazinesine iade edileceğine söz verdiler.

Başbakan Sudani, kendisini Irak devleti tarihindeki en ciddi yolsuzluk dosyasını ve belki de en büyük devlet fonları hırsızlığını çözen kişi olarak pazarladı ve bu dosyayı çözerek bir başarı elde ettiğini söyledi.

Daha sonra Casim'in Irak dışında olduğu, herhangi bir hareket kısıtlaması bulunmadığı ve ülkeler arasında seyahat ettiği ortaya çıktı.

Casim, bir televizyon kanalına verdiği röportajda, "yüzyılın soygunu" diye anılan davayı "yüzyılın yalanı" olarak tanımlayarak, kirli bir şantajın kurbanı olduğunu ve milyonlarca dolar değerinde rüşvet teklif edildiğini söyledi.

"Yüzyılın soygunu" davasının baş şüphelisinin milyarlarca dolardan bahsettiği röportajı, tüm Irak yönetim sistemi için bir skandaldı.

Eğer yolsuzluk tüm siyasi sistemi içten içe kemirmiyor olsaydı, bu fonlar hırsızlığa ya da dolandırıcılığa karşı nasıl savunmasız olabilirdi.

Irak'ta yolsuzluk vakaları o kadar yaygın hale geldi ki, iktidardaki tüm aktörler, hatta kurucuları bile buna bulaşmış durumda.

Dolayısıyla, yolsuzluk sisteminin yönetilmesinde, mafyalar ve çeteler için mümkün olduğunca çok yağmalanması gereken bir altın madeni haline gelen devlet kaynaklarının yağmalanmasının meşrulaştırılmasında, doğrudan ya da dolaylı olarak yer alan siyasi figürlerin yolsuzluğu teşhis etmesine ve nitelendirmesine artık ihtiyacımız yok.

Irak'taki yolsuzluk vakaları, siyasi partiler ile iktidar ve nüfuz sahibi güçler arasındaki rant ekonomisini bölüşme mücadelesini yansıtıyor.

Bu yüzden tam bir örümcek ağına dönüşmüş durumda olan yolsuzluk vakaları, devlette üst düzey görevlerde bulunan kişilerle sınırlı kalmayıp, siyasi mafyaları ve siyasi ve sosyal sınıfların dışında kalan, etkili hükümet yetkilileri ve siyasi partilerin önde gelen isimleriyle olan şahsi ilişkilere göre çalışan yahut siyasi partilere ya da silahlı gruplara bağlı "ekonomi ofisleri" adı altında çalışan kişileri de kapsayacak şekilde genişledi.

Irak'ta yolsuzluk dizisi devam ediyor ve her geçen gün yeni bir bölümü yayımlanıyor.

Son bölümde hükümet ile Temsilciler Meclisi arasında 2024 yılı bütçe tablolarında 15 trilyon dinara (10 milyar dolar) ilişkin suçlamalar yer aldı.

Hükümet, Temsilciler Meclisi Başkanlığını, gönderdiği tabloların hükümet tarafından gönderilen tablolardan farklı olduğu için suçladı.

Bu anlaşmazlık nedeniyle Temsilciler Meclisi Başkanlığının nihai bütçe tablolarını onaylaması için yapılacak oylama ertelendi.

Hükümet, Temsilciler Meclisi Başkanlığına başvurarak tabloların üç farklı versiyonunun bulunduğunu teyit ediyor. Bunlardan birincisi, kâğıt üzerinde yer alıyor ve Bakanlar Kurulu tarafından gönderilen versiyonla arasında önemli farklılıklar bulunuyor.

İkincisi, elektronik ortamda yer alıyor ve Bakanlar Kurulu'ndaki versiyon ile Temsilciler Meclisi'nin kâğıt versiyonu arasında önemli farklılıklar bulunuyor.
 

Mesele ne hükümet ile Temsilciler Meclisi arasındaki anlaşmazlıklar ne de bütçe dağılımları.

Mesele Cumhurbaşkanı tarafından onaylanıp resmî gazetede yayınlandıktan sonra açıklanabilecek olan bütçe tablolarının onaylanmasındaki gecikmedir.

Dahası, devlet kaynaklarının yönetiminde yasama ve yürütme kurumları arasındaki ilişkinin niteliği, ya federal bütçeyi hazırlamaktan sorumlu hükümetin iradesine karşı bütçe dağılımlarının manipüle edildiğini ya da milletvekillerinin açıklamalarına göre 10 milyar dolarlık bir açıkla sonuçlanan rutin işlemlerde hatalar olduğunu gösteriyor.

Her iki durumda da idari bürokrasinin yolsuzluktan bir farkı yok. Zira her ikisi de siyasi yozlaşmanın tezahürleri olmaktan öteye gitmiyor.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 2/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 3/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 4/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 5/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 6/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 7/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 8/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 9/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 10/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 11/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 12/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

• 13/30

  20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP)

• 14/30

  19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters)

• 15/30

  18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters)

• 16/30

  17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters)

• 17/30

  16 Ekim 2024 - İtalyan lüks marka grubu Prada ve Houston merkezli girişim Axiom Space, NASA'nın Artemis 3 Ay misyonunda kullanılacak bir uzay giysisinin tasarımını İtalya'nın Milano kentinde tanıttı. NASA'nın Ay'ın güney kutbuna gerçekleştireceği ilk insanlı görevde Ay'da yürüyen astronotlar bu kıyafeti giyecek. Artemis 3 görevinin Eylül 2026'da gerçekleştirilmesi bekleniyor (Marco Bertorello/AFP)

• 18/30

  15 Ekim 2024 - Güney Kore'nin sınır kenti Paju'dan Kuzey Kore'nin Kaesong şehrine giden yolda, Tongil Köprüsü'ndeki askeri kontrol noktasının son hali. Güney Kore ordusu, Pyongyang'ın ordusu iki ülkeyi birbirine bağlayan yollarda patlamalar gerçekleştirince ağır tahkimatlı sınır yakınlarında "karşı ateş" harekatları yürüttüğünü açıkladı. Kuzey Kore, Güney Kore'nin Pyongyang'a drone uçurduğu iddiasının ardından ordusunun "ateş gücünü" harekete geçirmek için hazır olduğunu söylemişti. Kuzey Kore Savunma Bakanlığı, Kore yarımadasında "her an savaş çıkabileceği" uyarısında bulunmuştu (Jung Yeon-Je/AFP)

• 19/30

  14 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'ta çocuklara çocuk felci aşısı yapıldı. UNICEF, Gazze Şeridi'ndeki 640 binden fazla çocuğu tamamen aşılamayı hedefliyor. UNICEF'in icra direktörü Catherine Russell, çocuklara bağışıklık sistemlerini güçlendirmek için A vitamini takviyesi sağlanacağını kaydetmiş, Gazze'de çocukların hijyen standartlarının çok kötü olduğunu belirtmişti (Eyad Baba/AFP)

• 20/30

  13 Ekim 2024 - Japonya'nın başkenti Tokyo'nun Kagurazaka mahallesinde düzenlenen Cadılar Bayramı öncesi etkinliğine katılanlar kedi temalı kostümlerini giyip "Bake Neko" (Doğaüstü Kedi) festivaline katıldı. Bake Neko, 2010'dan bu yana her yıl ekim ortasında düzenleniyor. Kagurazaka'da kedi temalı bir geçit töreni düzenlenmesinin nedeni, ünlü Japon romanı "Ben Bir Kediyim"in yazarı Natsume Soseki'nin bu bölgede yaşamış olması (Philip Fong/AFP)

• 21/30

  12 Ekim 2024 - Hindistan'ın Haryana eyaletinde, Hindu tanrısı Hanuman gibi giyinen kişiler, Dussehra festivali için düzenlenen geçit töreninde dans ediyor. Her yıl kutlanan festival, iyiliğin kötülüğe karşı zaferini simgeliyor. Ancak bu yıl Bangladeş'teki Dussehra kutlamaları Hindulara karşı artan saldırıların gölgesinde kaldı. Ülkede 1 Ekim'den bu yana kutlamalarla bağlantılı 35 şiddet olayı yaşandığı bildirilmişti. Hindistan, Bangladeş'teki Hindu tapınaklarına yönelik saldırıları kınayarak komşu ülkeye tüm azınlıkların güvenliğini sağlama çağrısı yaptı (Anushree Fadnavis/Reuters)

• 22/30

  11 Ekim 2024 - Milano'daki iklim değişikliği ve Filistin'e destek eylemine katılan İsveçli aktivist Greta Thunberg slogan atıyor. Thunberg'in kurulmasına destek verdiği iklim değişikliği hareketi Fridays For Future'ın düzenlediği yürüyüşe, binin üzerinde kişi katıldı. Protestoda, Filistinlilerin simgesi haline gelmiş kefiye adlı geleneksel atkıyı takan Thunberg, "Filistinlilerin onlarca yıldır apartheid rejiminin boğucu baskısı altında yaşadığını" söyledi. Küresel ısınmayla silah endüstrisi arasındaki ilişkiye vurgu yapan aktivist "İklim adaleti mücadelesi, fosil yakıt endüstrisine karşı olduğu kadar, silah endüstrilerine, askerileşmeye ve doğal kaynakların aşırı çıkarılmasına karşı da bir mücadeledir" dedi (Piero Cruciatti/AFP)

• 23/30

  10 Ekim 2024 - Milton Kasırgası ABD'nin Florida eyaletinde yıkıma yol açtı. Şiddetli yağmurlar ve rüzgarlar sonucu evler yıkıldı ve milyonlarca kişi elektriksiz kaldı. İç Güvenlik Bakanlığı en az 10 kişinin öldüğünü açıkladı. Yetkililer rüzgarların hızının saatte 150 kilometreye ulaştığını söyledi. ABD Başkanı Joe Biden, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda "Yardım yolda ancak gelene kadar, yerel yetkilileriniz dışarı çıkmanın güvenli olduğunu söyleyene kadar yerinizde kalın" dedi (Bryan R. Smith/AFP)

• 24/30

  9 Ekim 2024 - Milton Kasırgası'nın Havana'dan geçişi şiddetli yağmurlara neden oldu. Helene Kasırgası'nın üzerinden iki hafta geçmemişken yeni bir kasırga ABD'nin Florida eyaletine doğru yaklaşıyor. Bugün eyalete ulaşması beklenen kasırga öncesinde eyalette yıllardır görülmediği kadar büyük bir tahliye çalışması yürütülüyor. ABD Başkanı Joe Biden, Milton Kasırgası’nın "Son 100 yılda ABD’deki en kötü fırtınalardan biri" olabileceği uyarısında bulundu. Milton Kasırgası'nda rüzgarların saatte 270 km hıza ulaşabileceği söyleniyor (Yamil Lage/AFP)

• 25/30

  8 Ekim 2024 - Yokoluş İsyanı Cape Town, Güney Afrika'nın başkentinde gerçekleşen Afrika Petrol Haftası Konferansı'nın düzenlendiği salonun önünde, fosil yakıtların süregelen kullanımını böyle protesto etti (Rodger Bosch/AFP)

• 26/30

  7 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentinde Filistinli bir çocuk, İsrail saldırıları sonucunda yıkılmış binanın üzerinde. 1 yıl önce bugün Hamas, İsrail'e gerçekleştirdiği saldırıda 1139 kişiyi öldürmüş ve yaklaşık 250 kişiyi rehin almıştı. Aradan geçen bir senede İsrail, Gazze'de en az 41 bin 870 kişiyi öldürdü ve bu sayının aslında çok daha fazla olduğu tahmin ediliyor. Binlerce kişi yıkılan binaların enkazı altında kaldı ya da kendilerinden haber alınamıyor. Binlercesinin daha devam eden bombardıman ve İsrail'in savaşının yarattığı koşullar nedeniyle ölmesi muhtemel. Son 12 aydaki gelişmelerle Ortadoğu bir kez daha topyekün savaşın eşiğine geldi (Mohammed Salem/Reuters)

• 27/30

  6 Ekim 2024 - İspanya'nın Katalonya bölgesinin Tarragona kentinde düzenlenen 26. İnsan Kulesi Yarışması'nda Colla Vella dels Xiquets de Valls ekibi insan kulesi oluşturuyor. Katalonya'daki festivallerde düzenlenen geleneksel insan kulesi yarışmalarında takımlar kule oluşturup bozarak mücadele ediyor. İlki 1932'de yapılan etkinlik o zamandan beri iki yılda bir gerçekleştiriliyor (Lluis Gene/AFP)

• 28/30

  5 Ekim 2024 - Binlerce Oromo, Irreecha festivali için Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da bir araya geldi. Irreecha kutlamalarında geleneksel kostümler giyerek suya çiçekler daldırıyor ve kendi üzerlerine su serpiyorlar. Etiyopya'nın en kalabalık etnik grubu olan Oromoların yağmur mevsiminin bitişini kutladığı festival, zaman zaman siyasi protestolara da sahne oluyor. 2016'da polisin hükümet karşıtı protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullanması ve havaya ateş açmasıyla festivalde 50'den fazla kişi hayatını kaybetmişti (Tiksa Negeri/Reuters)

• 29/30

  4 Ekim 2024 - Bir kedi Beyrut'un güneyindeki bir mahallede, İsrail'in hava saldırıları sonucunda hasar gören sokakta dolaşıyor. İsrail, üç gün önce kara harekatı başlattığı Lübnan’a saldırmayı sürdürüyor. Hizbullah'a yakın bir kaynak, AFP'ye İsrail'in Beyrut'un Dahiye bölgesini üst üste 11 kere vurduğunu aktardı. Lübnanlı yetkililer, çatışmalar nedeniyle 1,2 milyon kişinin yerinden edildiğini bildirdi (AFP)

• 30/30

  3 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Carolina eyaletinin Swannanoa kentinin sakinleri, Helene Kasırgası'nın arkasında bıraktığı yıkımın ortasında. Geçen hafta ülkenin güneydoğusunu vuran kasırganın yol açtığı can kayıplarının sayısı 189'a yükseldi. Toplam 6 eyalette kayıp onlarca kişiyi arama çalışmaları sürerken, 1 milyondan fazla ev ve iş yerinde elektrik hâlâ yok (Eduardo Munoz/Reuters)

Basında ve sosyal medyada Başbakanlık Ofisi içinde bir "şantaj ağı" olduğu ile ilgili bir başka yolsuzluk dizisi daha var.

Hükümet sarayında önemli mevkilerde çalışan bazı isimlerin tutuklandığı olayda bu kişiler, siyaset ve emniyet camiasından isimlerin telefonlarını dinlemek, siyasetçileri ve iş adamlarını taklit etmek ve yalan haber üretmekle suçlandılar.

Yargı, bu suçlamaları sonuçlandırmamış olsa da bu suçlamaların varlığının kabul edilmesi bile hükümetin yolsuzlukla mücadeledeki güvenilirliğini zedeliyor.

Her iki durumda da idari bürokrasinin yolsuzluktan bir farkı yok. Zira her ikisi de siyasi yozlaşmanın tezahürleri olmaktan öteye gitmiyor.

Irak'ta yolsuzlukla mücadele için kurulan Dürüstlük Komisyonu, Mali Kontrol Bürosu, Temsilciler Meclisi Dürüstlük Komitesi ve yolsuzluk davalarına bakan mahkemeler gibi farklı isim ve unvanlara sahip birçok resmi kuruluş bulunmasına rağmen, yolsuzluk artarak devam ediyor. Irak'ta yolsuzluk, kendisiyle mücadele eden yasalardan daha yüksek bir otoriteye sahip.

Dünyada mali yahut siyasi yolsuzluğun olmadığı hiçbir ülke yoktur, fakat yolsuzluk vakalarının düzeyi bir ülkeden diğerine farklılık gösterir.

Irak gibi bir ülke yolsuzluğun en yoğun olduğu ülkelerin başında geliyorsa, bu yolsuzluğu üreten siyasi sistem ve yönetici elitlerle ilgili gerçek bir sorunla karşı karşıyayız demektir.

Al Majalla'nın aktardığına göre ironik olan ise herkes yolsuzluğun olduğu konusunda hemfikir ve nerede yapıldığını biliyor.

Ancak bununla mücadele etmek ya da buna bir sınır koymak için net bir irade yok.

Çünkü herkes onunla birlikte yaşamaya ve onu doğal bir olgu olarak görmeye başlamış durumda.

Bu yüzden isyan etmeye ya da onunla mücadele etmeye gerek duymuyor.

Tehlikeli olan ise yolsuzluktan ve yayılmasından ziyade, yolsuzluğun devlet kurumlarına nüfuz etmesi ve hem vatandaşlar hem de siyasetçiler tarafından kabul görmesidir.

Ardından gelenekler, toplumsal değerler, politikacılar ve yolsuzluğu kabul eden bir kültür üretildi.

Bu ülkede yolsuzluk yapanların çoğunluk, yolsuzluk yapmayanların ise azınlık olması genel bir kuraldır.

Siyasi bir pozisyonda ya da idari bir görevde bulunan herkes toplum tarafından yolsuzlukla suçlanan kişiler olarak algılanıyor.

Toplumun yolsuzluk yapanları resmî törenlerde kutlaması, bu kişilerin devlette üst düzey görevlere getirilmesi ve kamu parasının çalınması vakalarına karıştığı kanıtlanan kişiler için hesap verebilirlik ve hesap sorma yükümlülüğünün bulunmaması, yolsuzluğun toplumsal değerlere yönelik tehlikesinin bir göstergesidir.

Yolsuzluk yapanların hesap vermemesi, yolsuzluğun artmasına ve yolsuzluk yapanların toplum tarafından kabul gören kişiler haline gelmelerine yol açtı.

İktidar sistemi yolsuzluğun devletin tüm kademelerine nüfuz ettiğini kabul ederken, aynı zamanda onunla mücadele etmediği sürece yolsuzluğa karışanlar ülkeyi ve toplumu temsil eden kişiler haline gelecekler.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Bu makale Independent Türkçe Londra merkezli Al Majalla dergisinden çevrilmiştir.

Al Majalla