Kırgızistan'da yaklaşık 165 milyon yıl önce yaşamış yeni bir dinozor türü bulundu. Bilim insanları tuhaf "kaşlara" sahip hayvanın, "muazzam bir boşluğu doldurduğunu" söylüyor.
Yeni türe ait ilk kalıntılar, Kırgızistan'ın batısında yer alan Taş-Kömür kentinin yakınlarında 2006'da yürütülen kazılarda çıkarılmıştı.
2023'e kadar devam eden çalışmalarda kafatası, omur, göğüs, kalça, ön ve arka ayak kemiklerine ait fosilleşmiş parçalar keşfedildi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Zoological Journal of the Linnean Society adlı hakemli dergide 20 Ağustos Salı günü yayımlanan çalışmada, kemiklerin ait olduğu yeni türe Alpkarakush kyrgyzicus adı verildi.
T-Rex'in uzak akrabası olan ve yaklaşık 165 milyon yıl önce yaşayan Alpkarakush, teropod sınıfında yer alan büyük bir yırtıcı hayvandı.
Teropodlar yaygın olmasına karşın Kırgızistan'da daha önce bu türden bir dinozor bulunmamıştı. Aynı zamanda Avrupa'nın orta kesimiyle Doğu Asya arasında keşfedilen, Jura Dönemi'ne (200 milyon ila 145 milyon önce) ait ilk büyük yırtıcı dinozor.
7-8 metre uzunluğundaki Alpkarakush'un en ilgi çekici özelliği göz çukurunun arkasında, kafatasından çıkıntı yapan "kaşları" olmasıydı. Bilim insanları burada muhtemelen bir zamanlar boynuz olduğunu düşünüyor.
Araştırma ekibinden Alexandra Fernandez, boyut farkını göstermek için dinozor kalıntılarının yanına uzanıyor (Oliver Rauhut/SNSB)
Öldüğü sırada en az 17 yaşında olduğu hesaplanan dinozor cinsel olgunluğa ulaşmış olmalı. Araştırmacılar neredeyse yetişkin olan hayvanın yanı sıra daha küçük bir Alpkarakush'un kalıntılarını da çıkardı. Bu kemiklerin bir yavruya ait olduğu varsayılıyor.
Kemik örneklerini diğer teropod türleriyle karşılaştıran ekip, Alpkarakush'un Metriacanthosauridae (kısmen dikenli kertenkelegiller) denen etçil bir familyada yer aldığını saptadı.
Münih'teki Bavyera Paleontoloji ve Jeoloji Koleksiyonu'ndan (SNSB) Prof. Oliver Rauhut, başyazarı olduğu çalışmayı şöyle değerlendiriyor:
Alpkarakush'un Metriacanthosauridae'yle ilişkilendirilmesi sürpriz olmasa da bu keşif, Jura Dönemi teropodları hakkındaki bilgilerimizde muazzam bir boşluğu dolduruyor.
Alpkarakush kyrgyzicus'a ait kemiklerin, Bişkek'teki Ulusal Tarih Müzesi'nde sergilenmesi planlanıyor.
Independent Türkçe, IFL Science, BBC Wildlife, Zoological Journal of the Linnean Society
Derleyen: Büşra Ağaç