Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaş açmasının üzerinden yaklaşık 2 buçuk yıl geçerken oluşan uluslararası atmosfer, Rusya ile Batı arasındaki gerilimin daha da tırmanacağına ve tarafların artık geri dönüşü olmayan bir noktaya ulaşarak, Avrasya ile sınırlı kalmayıp ABD'ye kadar uzanacak ve Afrika ile Latin Amerika'yı da içine çekecek bir alanda açık bir çatışmaya dönüşeceğinin sinyalini veriyor.
Müttefikler Soğuk Savaş dönemi siperlerine geri dönerken Rusya'nın mevcut dünya düzeninin yerini alacak yeni bir dünya düzeninin sınırlarını çizmeyi umduğu bir kamp ile Rus yetkililerin liberal değerlerini düzenli olarak eleştirdiği ve "Anglo-Sakson" eksenindeki "derin devletlerin" dünyaya hegemonyalarını dayatmaya ve Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana dengesizleşen dünya düzenini dengeleyecek yeni güç merkezlerinin ortaya çıkmasını engellemeye çalıştığı kolektif Batı'nın başını çektiği bir başka kamp arasında keskin kutuplaşmalar yaşanıyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Kuzey Kore ziyareti ve taraflarından birine saldırı halinde karşılıklı yardımlaşmayı öngören bir madde de içeren Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması'nın imzalanması, dünyanın nükleer silahların kullanıldığı küresel bir savaşa sürüklenebileceği korkularını körükledi.
ABD ve İskandinav ülkeleri arasında imzalanan savunma anlaşmaları, Ukrayna savaşının ve NATO'nun İsveç ve Finlandiya'yı bünyesine katarak genişlemesinin dolaylı bir sonucu olarak çatışmaların Kuzey Kutbu ve Baltık Denizi'ne yayılması riskini artırdı.
Tüm bu gelişmeler, Batı ve Rusya'nın nükleer silah taşıyabilen deniz araçlarının yer aldığı askeri tatbikatlarla güç gösterilerinin yapıldığı ve küresel nükleer silah stoklarının artığına dair raporların yayımlandığı bir döneme denk geldi.
Putin, ülkesinin Ukrayna'da büyük bir stratejik yenilgiye uğratmak isteyen "kolektif Batı" ile savaştığını ve bu savaşın Rusya'nın bin yılı aşan bekasına karşı bir tehdit oluşturduğunu iddia ediyor.
Rus lider, son iki ay içinde birkaç kez ülkesinin yenilgisini önlemek için nükleer caydırıcılığa başvurabileceği tehdidinde bulundu.
Batı'nın Ukrayna'ya gelişmiş silahlar sağlayarak ülkesinin kırmızı çizgilerini aşmasına karşılık olarak Putin, Batı'ya düşman üçüncü taraflara gelişmiş silahlar sağlamayı da ihmal etmedi.
Putin, Kuzey Kore ziyaretinin ardından Ukrayna'yı desteklemekten, Rusya'nın kalbinin Batı'nın silahlarıyla hedef alınmasına izin vermekten, ülkesini askeri olarak yenilgiye uğratma ve ekonomisini çökertme fikrinden, Ukrayna'daki savaş için gerekli silahları üretmeye devam etmesini engellemek için yaptırımlar uygulamaya devam etmekten vazgeçmemesi halinde Batı ile gerilimi tırmandırmaya ve kapsamını genişletmeye hazır olduğunu gösterdi.
Rusya Devlet Başkanı'nın ABD'yi ve ABD'nin müttefikleri Japonya ve Güney Kore'yi rahatsız eden yeni cepheler açabildiği açıkça görülüyor.
Kuzey Kore'yi ziyaret eden Putin, Ukrayna'yı desteklemekten vazgeçmemesi halinde Batı ile gerilimi tırmandırmaya ve kapsamını genişletmeye hazır olduğunu gösterdi.
ABD ve Batılı müttefiklerinin geçtiğimiz ayın başlarında Ukrayna'nın Rusya topraklarını Batının silahlarıyla vurmasına izin vermelerinin ardından gerilim endişe verici bir şekilde tırmandı.
Bunun üzerine Putin, Ukrayna sınırındaki bölgelerde taktik nükleer silahların kullanımına hazır olunması çağrısında bulundu.
Putin'in çağrısıyla Rusya Savunma Bakanlığı, ülkenin güneyinde askeri tatbikatlar başlattı, ardından da Belarus ile kuzeybatı cephesinde askeri tatbikatlar gerçekleştirdi.
Putin son bir ay içinde nükleer silahların kullanım eşiğini belirleyen doktrini değiştirmekten de geri durmadı.
Putin, ayrıca isimlerini anmadan küçük ve yoğun nüfusa sahip olduğunu söylediği Avrupa ülkelerini ikaz etti.
Bu durum, örneğin hükümetin vatandaşlarından önlem almalarını ve ülkenin saldırıya uğraması ihtimaline karşı gıda, su, pil ve diğer gerekli malzemeleri stoklamalarını istediği Danimarka'da korkuların artmasına sebep oldu.
Yeni müttefikler
Putin adeta bir satranç oyuncusu gibi savurduğu tehditleri Doğu Asya'ya taşıyarak Kuzey Kore ile Soğuk Savaş döneminden kalma 1961 tarihli Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması'nı yineledi.
Batı'nın Ukrayna'nın gelişmiş silahlar kullanmasına yönelik kısıtlamaları hafifletmesine misilleme olarak Kim Jong-un'u silahlandırabileceğine dair göz dağı verdi.
Sovyetler Birliği dönemi yetkililerinin müttefik oldukları ülkelere yaptıkları ziyaretleri andıran çok sıcak bir karşılamanın ardından Putin ve Kim, taraflarından birine saldırı halinde derhal "askeri ve diğer yardımları" sağlama konusunda anlaşmaya vardılar.
Putin ve Kim ayrıca, uluslararası yaptırımları ihlal edebilecek şekilde savunma kapasitelerini güçlendirmek ve ticaret ve yatırım alanlarındaki iş birliğinin kapsamını genişletmek için ortak adımlar atma konusunda da uzlaştılar.
Anlaşma, taraflardan biri feshetmek isteyene kadar süresiz olarak yürürlükte kalacak. Rusya ve Kuzey Kore, 2001 yılında Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması imzalamış ancak bu anlaşmada taraflarından birine saldırı halinde karşılıklı yardımlaşmayı öngören madde yer almamıştı.
Yeni anlaşmanın metni yayınımlanmamış olsa da Putin ve nükleer güce sahip bir müttefikin desteğini ve daha da önemlisi ülkesine yeni yaptırımlar uygulanmasını engelleyebilecek Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) daimi bir üyesinin desteğini kazanan Kim'in açıklamaları, ABD, Japonya ve Güney Kore'de endişelere yol açtı.
Rusya 2006 yılında Çin ile birlikte BMGK'da Pyongyang'ın füze ve nükleer programlarını geliştirmesini engellemek için yaptırım uygulanması kararını onaylamıştı. Fakat artık bunu yapması beklenmiyor.
Putin'in "ABD emperyalizmine karşı mücadelede" ortağına verdiği ödüller askeri boyutlarla sınırlı kalmadı. Anlaşma, ticaret ve yatırım alanlarının yanı sıra, Kuzey Kore'nin istediği uzun vadeli güvenlik konularında da kapsamlı iş birliğinin önünü açıyor.
Moskova'nın Pyongyang'a nükleer güçle çalışan bir denizaltı inşa etmek ve uzayda bir casus uydu konuşlandırmak için gereken teknolojiler konusunda ne kadar yardım edeceği henüz netleşmiş değil.
Ancak Güney Kore, Kuzey Kore'nin ekonomisinin sadece 24,5 milyar dolar olduğu ve hala koronavirüs pandemisinin ve sıkılaşan Batı yaptırımlarının olumsuz etkileri altında eziliyor olması göz önüne alındığında Rusya'nın kuzey komşusuna yapacağı herhangi bir ekonomik yardımın fark yaratacağını söylüyor.
Rusya ve Kuzey Kore arasında imzalanan Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması süresiz olarak yürürlüğe girdi.
Öte yandan Rusya ekonomisi Ukrayna'daki savaşın ihtiyaçlarını karşılamak için bir savaş ekonomisine dönüşürken Putin, kendi kendine yeterlilik sağlanana kadar Ukrayna'daki savaşı sürdürmek için daha fazla füze edinebilir.
Bunun yanında Putin, ülkesinin Ukrayna'da yürüttüğü savaşta Kuzey Koreli askerlere ihtiyacı olmadığını iddia etse de Kuzey Koreli askerlerin savaşa katılım olasılığı göz ardı edilmiyor.
Ayrıca Rusya, işgücü kıtlığının yaşandığı ve Orta Asya'dan gelen göçmen işgücüne yönelik baskıların arttığı bir dönemde Kuzey Koreli işgücünün hacmini artırabilir.
Bu aynı zamanda Kim'in ekonomik konumunu güçlendirip herhangi bir müzakerede elini daha da sağlamlaştıracaktır.
Anlaşma, Rusya'nın yaptırımlar karşısında ABD ve ortaklarına meydan okuduğunu göstermenin bir yolu olsa da Sovyetler Birliği'nin 1950-1953 Kore Savaşı sırasında Kuzey Kore'nin yanında savaşmayı tam olarak taahhüt etmediği ve Kuzey Kore bugün bir savaşa girse bunun kaçınılmaz olarak ABD liderliğindeki bir koalisyonla topyekûn bir çatışma anlamına geleceği göz önüne alındığında Putin'in Kuzey Kore'yi fiilen savunma taahhüdünün kapsamı henüz netleşmiş değil.
Moskova ve Pyongyang arasındaki yeni anlaşma, Washington'ı herhangi bir büyük provokasyon durumunda Kuzey Kore'ye askeri müdahale seçeneklerini yeniden hesaplamaya ve Rusya'nın olası tepkilerini dikkate almaya zorluyor.
Kuzey Kore'ye yönelik büyük bir saldırının eski Başkan Donald Trump'ın masasındaki seçeneklerden biri olduğu biliniyor.
Donald Trump bir ya da iki önemli tesisi vurarak Kim'e zayıflayan ordusunun ABD'nin askeri gücüyle boy ölçüşemeyeceğini hatırlatmıştı.
Buna karşın Rusya ve Kuzey Kore arasında imzalanan anlaşma, Kim'i Washington'ın nükleer müzakerelere dönme çağrısını görmezden gelmeye itiyor.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
29 Haziran 2024 - İsrail'in Tel Aviv kentinde düzenlenen protestoda Hamas'ın rehin tuttuğu kişilerin aileleri ve onların destekçileri işaret fişekleri yaktı. Aileler, ülkenin güvenlik kurumlarını Başbakan Binyamin Netanyahu'nun Hamas'la yapılan rehine takası anlaşmasını sabote etmesine izin vermemeye çağırdı. Ülke yönetimine tüm İsrailli rehinelerin serbest bırakılması karşılığında Gazze'de ateşkesi kabul etmesi çağrısında bulundular. Hamas'ın üst düzey yetkililerinden Usame Hamdan, İsrail'le yürütülen ateşkes görüşmelerinde ilerleme kaydedilmediğini belirtti. Beyrut'ta bir basın toplantısı düzenleyen Hamdan, Hamas'ın savaşı sona erdirecek herhangi bir ateşkes önerisine "olumlu yaklaşmaya" hâlâ hazır olduğunu söyledi. Hamdan ayrıca kıtlığın Gazze Şeridi'nde, özellikle de Gazze Şehri ve kuzey bölgelerinde Filistinlilerin hayatını tehdit ettiğini söyledi ve İsrail'i gıda, su, ilaç ve yakıt girişine izin vermemekle suçladı (Jack Guez/AFP) -
2/30
28 Haziran 2024 - ABD Başkanı Joe Biden, Kuzey Karolina eyaletinin Raleigh kentinde düzenlenen kampanya mitinginde konuştu. Biden, 5 Kasım'da yapılacak başkanlık seçimi öncesinde rakibi Donald Trump'la yaptığı ilk canlı yayın münazarasında başarılı bir performans sergilediğini savundu. Fakat Biden'ın 90 dakika süren tartışma boyunca zaman zaman düşüncelerini toparlayamaması ve bazı noktalarda söylediklerinin anlaşılmaması Demokratlarda kaygıya yol açarken, adaylıktan çekilmesi yönündeki tartışmaları yeniden alevlendirdi. Programı yayımlayan CNN'in yaptığı bir ankete göre, izleyicilerin yüzde 67’si münazarayı Trump’ın kazandığını düşünüyor (Elizabeth Frantz/Reuters) -
3/30
27 Haziran 2024 - Ultra-Ortodoks Yahudi (Haredi) erkekler, İsrail Yüksek Mahkemesi'nin devletin Ultra-Ortodoks Yahudi ilahiyat fakültesi öğrencilerini askere almaya başlamasını öngören kararını Bney Brak kentinde protesto etti. Haredi erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal dayanağının olmadığına ve askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiğine hükmedilen kararda, askere alınmayanların kamu tarafından finanse edilen sosyal yardım ve eğitim yardımlarından da yararlanamayacaklarına yer verilmişti. Çoğu dini gerekçelerle askere gitmeyi reddeden Harediler, 9 milyonluk ülkede nüfusun yaklaşık yüzde 12'sini oluşturuyor (Eloisa Lopez/Reuters) -
4/30
26 Haziran 2024 - WikiLeaks'in kurucusu Julian Assange, Avustralya'nın başkenti Canberra'da. ABD'yle yaptığı ikrar anlaşması gereği Assange, mahkemeye önüne çıkıp hakkındaki bir suçlamayı resmen kabul etti. Mahkemeden Assange'ın derhal serbest bırakılması kararı çıktı. 14 yıllık hukuk mücadelesinin ardından serbest kalan Assange, bugün ülkesi Avustralya'ya ulaştı. Assange'ın gelişi, 5 yıldan uzun bir süreyi yüksek güvenlikli bir Britanya hapishanesinde ve 7 yılı da Londra'daki Ekvador büyükelçiliğinde cinsel saldırı suçlamasıyla İsveç'e ve 18 suçlamayla karşı karşıya kaldığı ABD'ye iade edilme mücadelesiyle geçirdiği bir hikayeyi sona erdiriyor. Bu suçlamalar WikiLeaks'in 2010'da Washington'ın Afganistan ve Irak'taki savaşlarına ilişkin yüz binlerce gizli ABD askeri belgesini yayımlamasından kaynaklanıyordu (Edgar Su/Reuters) -
5/30
25 Haziran 2024 - Kenya'nın başkenti Nairobi'de vergi artışlarını ve 2024 Maliye Yasa Tasarısı'nı protesto etmek için ülke çapında yapılan grev sırasında eylemciler parlamento yerleşkesine girdi. Olay yerine giden sağlık görevlileri açılan ateş sonucunda en az 10 kişinin öldüğünü ve 50 kişinin yaralandığını söyledi. Yerel medya, parlamenterlerin yeraltındaki tüneller kullanılarak tahliye edildiğini aktardı. Geçen hafta başlayan ve çoğunlukla Z Kuşağı'ndan kişilerin liderliğinde düzenlenen mitingler Devlet Başkanı William Ruto'nun hükümetini şaşırtmış, Kenya lideri hafta sonu protestocularla konuşmaya hazır olduğunu söylemişti (Tony Karumba/AFP) -
6/30
24 Haziran 2024 - Güney Kore'nin Hwaseong kentinde Aricell firmasına ait lityum pil fabrikasında yangın çıktı. Yangında en az 20 kişinin hayatını kaybettiği, devam eden patlamaların yangın söndürme çalışmalarını zorlaştırdığı aktarıldı. Hwaseong itfaiyesinden yapılan açıklamada, yangının fabrikadaki 35 binden fazla pilin yol açtığı patlamalar nedeniyle kısa sürede büyüdüğü, fabrikada mahsur kalan diğer işçiler için arama kurtarma çalışmalarının devam ettiği bildirildi. Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, yangının söndürülmesi ve mahsur kalan işçilerin kurtarılması amacıyla mevcut tüm personel ile ekipmanın seferber edilmesi için acil durum talimatı verdi (Anthony Wallace/AFP) -
7/30
23 Haziran 2024 - Ukraynalı kadınlar Ukrayna'nın başkenti Kiev yakınlarındaki geleneksel Yaz Dönümü Gecesi (Midsummer/Midsommar) kutlamalarında ateşin üzerinden atlıyor. Asırlık pagan festivali, Rusya-Ukrayna savaşının üçüncü yılında Ukrayna'da hala kutlanıyor. Birçok insan ateşin üzerinden atlamanın kendilerini kötü ruhlardan arındıracağına inanıyor (Efrem Lukatsky/AP) -
8/30
22 Haziran 2024 - İsrail'in Gazze'deki Şati Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıların ardından Filistinliler ölü ve yaralıları arıyor. Gazze'deki hükümet yetkililerinin basına yaptığı açıklamaya göre, İsrail ordusunun Şati Mülteci Kampı ve Tuffah Mahallesi'ne düzenlediği hava saldırıları sonucu 42 Filistinli hayatını kaybetti. İsrail'in Gazze'de gerçekleştirdiği saldırılarda şimdiye kadar en az 37 bin 551 kişi öldü ve 85 bin 911 kişi yaralandı (Ayman Al Hassi/Reuters) -
9/30
21 Haziran 2024 - Avusturya'nın başkenti Viyana'da çocuklar aşırı sıcakların etkisinden böyle kaçtı. Sıcak hava dalgaları bu yıl Avrupa'yı her zamankinden daha erken vurdu. Örneğin İtalya'da yetkililer, yüksek sıcaklıkların beyin gibi hayati organlar için risk oluşturduğuna işaret ederek aşırı sıcakların sadece yaşlı, çocuk, hastalar ve savunmasız grupların değil, halkın geneli için tehdit oluşturduğu uyarısında bulundu. Hava durumu tahmincileri ve uzmanları, Avrupa'da alışılmadık derecede sıcak hatta muhtemelen en sıcak yazın beklendiği konusunda uyarıyor (Joe Klamar/AFP) -
10/30
20 Haziran 2024 - Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de polis, öğrencilerin Eğitim Bakanlığı önünde düzenlediği eylemde protestoculardan birini böyle gözaltına aldı. 18 Haziran'da gerçekleştirilen ve 9 milyondan fazla kişinin girdiği Üniversite Hibe Komisyonu Ulusal Uygunluk Testi, soruların sınavdan önce darknet'e sızması gerekçesiyle iptal edilmişti. Bakanlık ayrıca meselenin Merkezi Soruşturma Bürosu'na devredildiğini de açıkladı (UGC NET 2024) (Priyanshu Singh/Reuters) -
11/30
19 Haziran 2024 - Ukraynalı askerler Harkiv Oblastı'ndaki Lyptsi köyü yakınlarında Rus askerlerine doğru 120 mm'lik bir havan topunu ateşliyor. Rusya'nın 24 Şubat 2022'de Ukrayna'ya topyekün istila başlatmasının üzerinden tam 845 gün geçti (Viacheslav Ratynskyi/Reuters) -
12/30
18 Haziran 2024 - Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, başkent Pyongyang'a gelen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in karşılama töreni sırasında Putin'le yürüdü. İki lider en son eylülde Rusya'nın uzak doğusundaki Vostoçni kozmodromunda bir araya gelmişti ancak bu Putin'in 2000'den bu yana Pyongyang'a yaptığı ilk ziyaret. İki parya devlet arasındaki bağlar son yıllarda, özellikle de Rusya'nın Ukrayna'yı geniş çaplı istilasından bu yana güçleniyor. Kuzey Kore'nin, yörüngeye ikinci bir casus uydu yerleştirmedeki başarısızlığının ardından uzay teknolojisinin yanı sıra gıda, yakıt ve döviz yardımına ihtiyacı var. Rusya, Ukrayna'daki savaşında silah sıkıntısı çekmeye devam ediyor (Gavriil Grigorov/AFP) -
13/30
15 Haziran 2024 - 2024 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda İtalya ve Arnavutluk arasında oynanan B Grubu mücadelesinde İtalyan orta saha Lorenzo Pellegrini (solda) ve Arnavut forvet Armando Broja'nın gözleri topta. Avrupa'dan 24 takımın mücadele ettiği ve Almanya'nın ev sahipliği yaptığı turnuva, dün Almanya ve İskoçya'nın karşı karşıya geldiği açılış maçıyla başladı. Ev sahibi, rakibini 5-1 mağlup etti. 51 maçın oynanacağı turnuvada kupanın sahibi 14 Temmuz'da başkent Berlin'de oynanacak maçta belli olacak (Kenzo Triboillard/AFP) -
14/30
14 Haziran 2024 - ABD'nin Florida eyaletinin Parkland kentindeki Marjory Stoneman Douglas Lisesi'nin yıkımı bugün başladı. 2018'deki burada gerçekleşen silahlı saldırıda 17 kişi hayatını kaybetmişti. Kurbanlardan bazılarının aile fertleri, okul arazisi üzerindeki çadırlardan töreni izledi. Yetkililere göre yıkımın tamamlanması birkaç hafta sürecek. Katliamın gerçekleştiği gün, o zamanlar 19 yaşında olan saldırgan Nikolas Cruz, AR-15 tarzı tüfeğini ve şarjörlerini alarak bir Uber'le eski lisesine gitmişti. Orada tüfeğini çıkarıp doldurduktan sonra okulun koridorlarında dolaşmaya başlamıştı. Koridorlarda ve sınıflarda öğrencilere ve personele gelişigüzel ateş etmişti. Sonunda okuldan ayrılmış ve birkaç kilometre ötede gözaltına alınmıştı. Cruz, 2022'de şartlı tahliye olasılığı olmaksızın ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştı (Wilfredo Lee/AP) -
15/30
13 Haziran 2024 - Hayat pahalılığını protesto eden bir eylemci, Kenya Maliye Bakanı Njuguna Ndung, Nairobi'de hükümetin 2024/25 mali yılı bütçesini okumak üzere Kenya Parlamentosu'na gitmeden önce güvenlik görevlileri tarafından gözaltına alınırken tepki gösteriyor. Kenya Maliye Bakanı bugün Doğu Afrika ülkesinin şimdiye kadarki en büyük bütçesini ve kamu maliyesindeki açığı kapatmaya yardımcı olacak tartışmalı vergi tekliflerini sundu. Kenya ekonomisinde tarım, imalat, taşımacılık ve depolama, finans ve sigorta hizmetleri ve gayrimenkul başı çekiyor (Tony Karumba/AFP) -
16/30
12 Haziran 2024 - İtalya'nın Savelletri kasabasında G7 zirvesine ev sahipliği yapacak Borgo Egnazia otelinin etrafında polis araçları yolu kapatıyor. Dünyanın en büyük 7 ekonomisini bir araya getiren, bu yıl 13-15 Haziran'da düzenlenecek G7 Liderler Zirvesi'nde Gazze'de ateşkes konusunun ve Ukrayna'daki savaşın gidişatının ana başlıklar olması bekleniyor. Liderler, "Hint-Pasifik" konu başlığı altında da Çin'le ilişkileri tartışacak (Filippo Monteforte/AFP) -
17/30
11 Haziran 2024 - Birleşik Krallık Başbakanı ve Muhafazakar Parti lideri Rishi Sunak, 4 Temmuz'daki genel seçim öncesinde İngiltere'nin orta kesimindeki Silverstone'da Muhafazakarların genel seçim manifestosunu açıklamak üzere bir konuşma yaptı. Sunak, II. Dünya Savaşı'nın seyrini değiştiren Normandiya Çıkarması'nın 80. yıl dönümü dolayısıyla Fransa'da düzenlenen etkinlikten erken ayrılmasından ötürü gündem olmuştu. Sunak'ın etkinlikten erken ayrılma sebebinin seçimlerle ilgili bir röportaja katılması olduğu ortaya çıkınca Başbakan rakiplerinin sert eleştirilerine maruz kalmıştı. Anketler Sunak'ın İşçi Partisi lideri Keir Starmer'ın 20 puan gerisinde olduğunu gösteriyor (Benjamin Cremel/AFP) -
18/30
10 Haziran 2024 - Hindistan'ın Prayagraj kentinde kadınlar susuzluklarını sokak çeşmesinden su içerek gidermeye çalışıyor. 122 yılın sıcaklık rekorunun kırıldığı ülke tarihin en büyük kuraklık tehlikelerinden biriyle karşı karşıya… Ülkenin kimi kuzey bölgelerinde sıcaklıklar Mayıs ortasından beri 45 derecenin altına inmedi. Ülkenin meteoroloji kurumu dün bir kez daha uyarı yayımladı. Hindistan'da 2000'li yılların en ölümcül sıcak hava dalgası 2015'te gerçekleşmiş, en az 2 bin 81 kişi hayatını kaybetmişti. Benzer bir tablonun yaşanmasından korkuluyor (Anil Shakya / AFP) -
19/30
9 Haziran 2024 - İtalya'nın başkenti Roma'da düzenlenen 2024 Avrupa Atletizm Şampiyonası'nda Ukraynalı Yaroslava Mahuchikh kadınlar yüksek atlama finali sırasında. Olimpiyat Stadı'nda gerçekleştirilen organizasyonda Türkiye'nin milli soprcuları da yarıştı. 110 metre engellide yarı final koşan Mikdat Sevler, 13.68 ile serisinde 4. sırayı aldı. Finale yükselemeyen Mikdat, genel sıralamada 14. olarak şampiyonayı tamamladı. Erkekler 100 metre yarı finalinde mücadele eden Kayhan Özer de final bileti alamadı. Kayhan, 10.45'lik derecesiyle serisinde 8'inci, genel sıralamada ise 21. oldu. Avrupa Atletizm Şampiyonası, 12 Haziran'da sona erecek (Kai Pfaffenbach/REUTERS) -
20/30
8 Haziran 2024 - Hindistan'ın Haydarabad kentinde bir astım hastasına geleneksel “balık ilacı” veriliyor. Her yıl binlerce astım hastası, nesiller boyunca sadece aile üyelerine aktarılan gizli bir bitki formülünü saklayan Bathini Goud ailesinden bu balık tedavisini almak için buraya geliyor. Bitkiler canlı bir sardalya ya da yılan başlı murrel balığının ağzına yerleştiriliyor ve hastanın boğazına bırakılıyor (Mahesh Kumar A./AP) -
21/30
7 Haziran 2024 - Olimpiyat halkaları Paris'teki Eyfel Kulesi'nde. Paris Olimpiyatları'nın organizatörleri, Yaz Oyunları'nın Fransa'nın başkentinde başlamasına 50 gün kala halkaları Eyfel Kulesi'ne yerleştirdi. Tamamen geri dönüştürülmüş Fransız çeliğinden yapılan 5 halkadan oluşan, yaklaşık 30 metre uzunluğunda ve 13 metre yüksekliğindeki yapı, Paris'in merkezindeki 135 yıllık tarihi kulenin Sen Nehri'ne bakan güney tarafında sergilenecek (Michel Euler/AP) -
22/30
06 Haziran 2024 - Güney Afrika'nın Uitenhage kentinde bir öğrenci, yakın zamanda gerçekleşen sel sebebiyle hasar gören bir köprünün yanında. Yerel yetkililerin açıklamasına göre, Güney Afrika'nın doğu kıyılarında sağanak yağmur ve şiddetli rüzgarların neden olduğu sellerde en az 22 kişi hayatını kaybetti. Sel iki doğu eyaletinde birçok yeri vurdu, nadir görülen iki hortum oluştu, sıcaklıklar düştü ve bazı orta bölgelere kar yağdı (Gianluigi Guercia/AFP) -
23/30
05 Haziran 2024 - Fransa'nın Normandiya bölgesindeki Sannerville'de halk, Normandiya Çıkarması'nın (D-Day) 80. yıldönümü kapsamında 400 kadar Britanyalı, Belçikalı, Kanadalı ve ABD'li paraşütçünün D-Day'de hava indirme kuvvetlerinin katkısını anmak için atladığı çok uluslu paraşüt atlayışına katıldı. Gaziler ve yüksek rütbeliler çıkarmanın 80. yıldönümünü anmak üzere Normandiya'da bir araya geldi ( (Laurent Cipriani/AP) -
24/30
4 Haziran 2024 - Çiftçiler Avrupa Birliği'nin çevre politikalarını protesto etmek için yüzlerce traktörle Belçika'nın başkenti Brüksel'e gitti ancak eylem, üyelerinin endişelerini yansıtmadığını söyleyen ana akım tarım grupları tarafından dışlandı. 6-9 Haziran'da yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerinden birkaç gün önce Hollanda, Belçika, Polonya ve Almanya'dan çiftçiler, Avrupalı çiftçilerin rekabet gücünü zayıflattığını söyledikleri AB'nin çevreci politikalarını protesto etmek üzere Brüksel'e gitti. Protesto, Hollandalı lobi grubu Çiftçi Savunma Gücü tarafından organize edildi ve sağcı ve aşırı sağcı gruplar tarafından desteklendi. Polisin yaklaşık 500 traktör saydığı protesto, bu yıl Brüksel'de düzenlenen önceki çiftçi protestolarından daha küçüktü (Simon Wohlfahrt/AFP) -
25/30
2 Haziran 2024 - MotoGP sezonunun 7. yarışı olan İtalya Grand Prix'sini ev sahiplerinden 27 yaşındaki Francesco Bagnaia kazanırken 22 yaşındaki İtalyan Stefano Nepa ve 18 yaşındaki İspanyol Jose Rueda'nın yaptığı kaza yürekleri ağza getirdi (Jennifer Lorenzini/Reuters) -
26/30
1 Haziran 2024 - İtalya'nın başkenti Roma'da çocuklar, büyük bir Filistin bayrağının altında. Protestocular bugün Başbakan Giorgia Meloni'nin hükümetini ve Ortadoğu'daki savaşa dair politikalarını protesto etmek için yürüyüş düzenledi. Eylemcilerle polis arasında çatışma çıktı (Yara Nardi/Reuters) -
27/30
31 Mayıs 2024 - ABD'nin New York kentinde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın bir destekçisi, Trump Tower önünde düzenlenen protestoda ters Amerikan bayrağı sallıyor. New York jürisinin Trump'ı 34 ağır suçtan suçlu bulmasından bir gün sonra, Cumhuriyetçilerin muhtemel başkan adayı mahkumiyet kararını değerlendirdi ve kampanyasına yeni bir ışık tutmaya çalıştı. Reuters/Ipsos anketine göre Cumhuriyetçi seçmenlerin yüzde 10'u, karar sonrası Trump'a oy verme ihtimallerinin düştüğünü söyledi (John Minchillo/AP) -
28/30
30 Mayıs 2024 - Hindistan'ın Varanasi kentinde bir kadın, şiddetli sıcak hava dalgasının yaşandığı sıcak bir yaz gününde bir dükkanın önünde sergilenen hava soğutucularının yanından geçiyor. Uzmanlar bugün yaptıkları açıklamada, Hindistan genelindeki aşırı sıcakların en kötü etkilerini ülkenin kalabalık megakentlerinde gösterdiğini belirterek, sıcakların hızla bir halk sağlığı krizine dönüştüğü uyarısında bulundu. Hindistan, birçok şehirde sıcaklıkların 45 santigrat derecenin çok üzerinde seyrettiği bunaltıcı bir sıcak hava dalgasına maruz kalıyor (Niharika Kulkarni/AFP) -
29/30
29 Mayıs 2024 - Güney Afrika'da bir seçmen sandık başında. Yarısının yoksulluk çektiği tahmin edilen 62 milyon nüfuslu ülkenin 30 yıllık demokrasi tarihinin en önemli seçimi gerçekleştirilirken, anketler Afrika Ulusal Kongresi partisinin meclis çoğunluğunu ilk kez kaybedebileceğine işaret ediyordu. 70 siyasi partinin ve 11 bağımsız adayın yarıştığı seçimde ilk sonuçların gece saatlerinde açıklanması bekleniyor. Kesin sonuçlarınsa 2 Haziran Pazar günü açıklanması planlanıyor (Emilio Morenatti/AP) -
30/30
28 Mayıs 2024 - Portekiz Başbakanı Luis Montenegro (sağda) ve Portekiz Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa (solda), Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'yi başkent Lizbon'daki Maduro askeri havalimanında karşıladı. Zelenski'nin İspanya ve Portekiz ziyaretleri Rusya'nın Ukrayna'nın Harkiv bölgesinde gerçekleştirdiği kara harekatı sırasında geliyor. Moskova, 10 Mayıs'ta başlattığı saldırıda 18 aydır en büyük ilerlemesini kaydetti (Patricia De Melo Moreira/AFP)
Okyanuslarda çatışma
Rusya Donanması Küba yakınlarında ABD kıyılarında nükleer silah taşıma kapasitesine sahip gemilerle gerçekleştirdiği eşine az rastlanır askeri tatbikatlardan günler sonra Rusya'nın Kuzey Filosu, nükleer güçle çalışan denizaltılarıyla Barents Denizi'ndeki bir tatbikat çerçevesinde deniz hedeflerine kruz (seyir) füzeleri ateşlediğini duyurdu.
Kuzey Filosu tarafından çarşamba günü yapılan açıklamada, nükleer güçle çalışan Severodvinsk ve Oryol denizaltılarının Kalibr ve Granit seyir füzelerini yaklaşık 170 kilometre mesafeden simüle eden bir düşman çıkarma gemisini bir hedefe ateşlediği belirtildi.
Kuzey Buz Denizi'nde Norveç ve Rusya'nın kuzey kıyılarının açıklarında yer alan Barents Denizi Norveç ile Rusya karasuları arasında bölünmüş durumda.
Rusya'nın Ukrayna'ya açtığı savaş, Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya katılma kararı ve İskandinav ve Baltık ülkelerinin Ukrayna'yı askeri ve ekonomik olarak önemli ölçüde desteklemesinin ardından Baltık Denizi ve Arktik Okyanusu'nda Rusya ile Batı arasında çatışma olasılığı riskini arttırdı.
İsveç, Finlandiya ve Danimarka, 2023 sonlarında Norveç'e katılarak ABD ile savunma anlaşmaları imzaladılar.
İsveç Savunma Bakanı Paul Johnson ve ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, 5 Aralık 2023'te ABD Savunma Bakanlığı'nda (Pentagon) İsveç ve ABD arasında yeni bir savunma iş birliği anlaşması imzaladılar.
Anlaşma, ABD ordusuna İsveç'in çeşitli bölgelerindeki askeri eğitim alanları ve deniz, hava ve kara üsleri dahil olmak üzere 17 askeri tesise erişim izni veriyor.
Anlaşma ayrıca ABD ordusunun İsveç topraklarında savunma için teçhizat depolamasına izin verilmesini de öngörüyor.
İsveç parlamentosu, uzun tartışmaların ardından salı günü anlaşmayı ezici bir çoğunlukla onayladı.
Rusya, NATO'nun İskandinavya bölgesiyle bağlarını güçlendirmesine ve Baltık Denizi bölgesinde daha fazla NATO gücü konuşlandırmasına karşılık olarak daha önce Moskova Askeri Bölgesi'ne kattığı Kuzeybatı Askeri Bölgesi'ni yeniden yapılandırdı.
"Rusya, Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Antlaşması"ndan (CTBT) geri çekildi ve Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması'nı (START-3) askıya aldı.
Batı ülkelerinin Ukrayna'ya yönelik sınırsız desteğinin durdurulmasında nükleer caydırıcılığın önemine giderek daha fazla inanan ve nükleer savaş tehdidi korkusuyla bu ülkelerin halklarını hükümetlerine karşı kışkırtmaya çalışan Rusya, nükleer silahları kullanma tehditlerini sıklaştırdı.
Rusya'nın nükleer tehditlerine Belarus'ta nükleer silahların konuşlandırılması eşlik etti.
Rusya, Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Antlaşması'ndan (CTBT) geri çekildi ve Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması'nı (START-3) askıya aldı.
Rusya'nın bu kartı kullanmaya devam etmesi ve nükleer doktrinini değiştirerek bu silahların kullanımına dair kısıtlamaları hafifletmek ve yorumlamalarındaki belirsizlikleri ortadan kaldırmakla tehdit etmesi de ihtimal dahilinde.
Ancak bunun öncesinde Rusya stratejik saldırı silahlarının sayısını arttırabilir, ulusal bir füze savunması oluşturabilir, Avrupa Kıtası'nda orta ve kısa menzilli füzeleri ilk konuşlandıran ülke olmama taahhüdünü yeniden gözden geçirebilir ve Kaliningrad'daki nükleer silahların ve bunların taktik taşıyıcılarının sayısını artırabilir. Öyle ki bir nükleer güç gösterisi olarak test dahi yapabilir.
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI), 17 Haziran'da devletlerin nükleer caydırıcılığa olan bağımlılıklarını derinleştirmeleriyle birlikte geliştirilmekte olan nükleer silahların sayısı ve türlerinin arttığı uyarısında bulundu.
SIPRI tarafından hazırlanan raporda dünya genelinde nükleer cephaneliklerin güçlendirildiği vurgulandı.
Rapor, nükleer güç olan 9 devletin (ABD, Rusya, İngiltere, Fransa, Çin, Hindistan, Pakistan, Kuzey Kore ve İsrail) nükleer cephaneliklerini modernize etmeye devam ettiğini ve bu ülkelerin birçoğunun 2023 yılında yeni nükleer silahlar, nükleer silahlı sistemler ya da nükleer kapasiteli sistemler konuşlandırdığını ortaya koydu.
Rapora göre dünyadaki 12 bin 121 nükleer savaş başlığından 9 bin 585'i kullanılanıma hazır ve bu nükleer başlıkların tahmini 3 bin 904'ü füzelere ve uçaklara konuşlandırılmış durumda.
Yaklaşık 2 bin 100 konuşlandırılmış savaş başlığının balistik füzeler için yüksek operasyonel alarmda tutulduğu ve bu nükleer savaş başlıklarının neredeyse tamamının Rusya ve ABD'ye ait olduğu belirtilen raporda 2023 yılının ocak ayından bu yana ek 60 savaş başlığı daha konuşlandırıldığına işaret edildi.
Rusya ve ABD, tüm nükleer silahların yaklaşık yüzde 90'ına sahipler. Rusya'nın Ocak 2023'e kıyasla operasyonel güçlerle yaklaşık 36 savaş başlığı daha konuşlandırdığı tahmin edilse de kullanılabilir nükleer savaş başlığı stokları 2023 yılına kıyasla sabit kalmış görünüyor.
Buna karşın, her iki ülkenin nükleer güçlerine ilişkin şeffaflık düzeyleri, Ukrayna'daki savaşın başlamasının ve açık izlemenin askıya alınmasının ardından 2023 yılında geriledi.
Rusya, Batı'nın çok çeşitli silahlarda teknolojik olarak üstün olması nedeniyle nükleer silahlar aracılığıyla Batı üzerinde siyasi ve psikolojik baskı uyguluyor.
Putin, 2018 yılında dünyaya uzun menzilli Burevestnik kanatlı füze ve Poseidon insansız nükleer denizaltı gibi Yeni Stratejik Silahların Azaltılması Antlaşması (START) kapsamına girmeyen silahların geliştirildiğini açıkladı.
Rusya, Batı'yı baskı altına almak ve 2021 yılı sonlarında ABD ve NATO'ya sunduğu, NATO güçlerinin konuşlandığı bölgelerin 1997 sınırlarına geri çekilmesini ve ABD'nin nükleer silahlarını diğer ülkelerden çekmesini öngören taslak anlaşmanın yürürlüğe girmesi için Ukrayna'daki savaşı sürdürmede kararlı olmasından dolayı nükleer bir çatışmaya sürüklenme korkusu artıyor.
Buna karşın Batı ülkelerinin, en azından Ukrayna'nın çökmesi halinde Rusya'nın olası herhangi bir saldırısına karşı koymak üzere askeri yeteneklerini modernize etmek için önümüzdeki dönemde de Ukrayna'yı desteklemeye devam edeceği anlaşılıyor.
Batı, öncelikli hedef olarak da Rusya Devlet Başkanı Putin'in stratejik bir yenilgiye uğramasını istiyor.
Her iki taraf da taleplerini dile getirdikçe, dünya kontrolsüz bir nükleer güç gösterisi korkusuyla nefesini tutmaya devam edecek.
Muhtemelen nükleer insansız hava araçları (İHA), hipersonik füzeler ve lazerlerin geliştirilmesi gibi daha önce benzerine rastlanmayan bir silahlanma yarışı başlayacak.
Denizlerin ve okyanusların yanı sıra uzayın da Batı ile Rusya arasında yoğun bir gerilim arenası haline gelmesi de ihtimaller arasında yer alıyor.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Bu makale Independent Türkçe Londra merkezli Al Majalla dergisinden çevrilmiştir.
