ABD'nin arabuluculuk ettiği Suudi Arabistan'la İsrail arasında ilişkilerin normalleştirilmesini hedefleyen üçlü anlaşmayı kabul etmek için Filistin yönetimin ortaya sunduğu şartlar belli oldu.

Birleşik Krallık kamu yayıncısı BBC'nin haberine göre, Filistin yönetimi anlaşma için işgal altındaki Batı Şeria'da daha fazla bölgenin kontrolünü ve yüzlerce milyon dolar mali yardımı şart koşuyor.

Haberde Filistin yönetiminin Suudi Arabistan ve ABD'li yetkililerle çarşamba günü Riyad'da bir dizi görüşme gerçekleştirdiği belirtildi.

BBC'nin iddiasına göre Filistin yönetimi, ABD arabuluculuğunda süreci desteklemek şu şartları öne sürdü:

• Batı Şeria'da İsrail kontrolündeki bölgelerin (1990'daki Oslo anlaşmalarıyla C Bölgesi olarak belirlenen alanlar) yönetiminin Filistin'e devredilmesi
   
• Batı Şeria'da İsrail yerleşimlerinin tamamen durdurulması 
   
• 2016'da yavaşlayan, üç yıl önce de tamamen kesilen yıllık yaklaşık 200 milyon dolar değerindeki Suudi mali yardımlarının devam etmesi 
   
• Eski ABD Başkanı Donald Trump tarafından kapatılan Kudüs'te Filistinlilere hizmet veren ABD Konsolosluğu'nun yeniden açılması
   
• 2014'te kesilen ABD arabuluculuğundaki İsrail-Filistin müzakerelerini devam etmesi

Haberde ABD'li yetkililerin bu talepleri "aşırı" bulduğu öne sürülürken, Filistin yönetiminin isteklerinin resmi pozisyonlarından da bir hayli uzak olduğuna dikkat çekildi. Filistin yönetimi daha önce, bağımsız bir devlet olarak tanınmamaları halinde anlaşmayı desteklemeyeceklerini duyurmuştu.

ABD yönetiminin uzun süredir İsrail-Suudi Arabistan ilişkilerini normalleştirmek için adımlar attığı ve iki ülkeyle ayrı ayrı görüşmeler gerçekleştirdiği biliniyor.

Bu kapsamda ABD'li yetkililerin bu yaz Riyad, Umman ve Kudüs'e düzenledikleri ziyaretlerle taraflar arasında mekik diplomasisi yürüttüğü ifade edildi.

Suudi Arabistan'ın İsrail'le olası bir normalleşme anlaşması için Filistinlilerin haklarına yönelik somut adımlar atılmasını istediği ve ABD'yle Ortadoğu'da NATO benzeri bir güvenlik anlaşması imzalanmasını talep ettiği daha önce medyaya yansımıştı.

Salı günü konuyla ilgili bir açıklama yapan Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, "Kısa süre içinde bir duyuru ve dönüm noktası beklemiyoruz" diye konuştu.

Arap ve İslam dünyasının lider ülkelerinden biri olarak kabul gören Suudi Arabistan, 1948'teki kuruluşundan bu yana İsrail'i tanımıyor. Riyad yönetimi, iç kamuyounu ikna etmek adına İsrail'le normalleşme için Filistinlilere yönelik bazı tavizler istiyor.

Suudi Arabistan'la normalleşme girişimi, İsrail'in bölgedeki devletlerle diplomatik ilişkilerini tesis etmek için attığı adımların son halkası.

İsrail, 2020'de Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Fas'la da ilişkileri normalleşme yoluna gitmiş, Sudan'la yürütülen görüşmelerse ülkede yaşanan silahlı çatışmalar nedeniyle duraklama sürecine girmişti.

2020'de BAE'yle İsrail arasındaki normalleşme anlaşmasının ardından yapılan anketler, Filistinlilerin ezici bir çoğunluğunun anlaşmayı Filistin davasının terk edilmesi olarak gördüğünü ortaya koymuştu. 

Öte yandan İsrail'de Başbakan Binyamin Netanyahu'nun radikal sağcı koalisyon ortaklarının da Filistinlilere verilecek tavizlere karşı çıkması bekleniyor.

Independent Türkçe, BBC, Wall Street Journal