Yapay zeka teknolojileri giderek daha fazla enerji tüketirken, uzmanlar yakın gelecekte bu tüketimin daha da şiddetleneceği görüşünde.

ChatGPT'nin geçen yıl kullanıma açılmasından bu yana kullanıcıların kolaylıkla erişebildiği uygulamaların sayısı da hızla arttı. Ancak sohbet botları gibi uygulamalar, kullanıcıların her bir sorusunu yanıtlarken büyük miktarda enerji harcıyor.

Örneğin Open AI, ChatGPT hizmetini dünya genelinde 100 milyondan fazla kullanıcıya ulaştırmak için yalnızca bilgi işlem maliyetlerine günde tahminen 700 bin dolar harcıyor.

Gezegeni yapay zekayla kurtarmak

Guardian'a konuşan analistler, karbon ayak izinin, halihazırda tüm ülkelerden daha fazla sera gazı üreten bitcoin madenciliği kadar büyük olabileceğini tahmin ediyor.

Bugün tüm bilişim endüstrisi küresel karbondioksit emisyonlarının yaklaşık yüzde 2'sinden sorumlu.

Danışmanlık şirketi Gartner, yapay zeka endüstrisinin mevcut şekilde ilerlemeye devam etmesi halinde 2030'a kadar küresel elektriğin yüzde 3,5'ini tüketeceğini öngörüyor.

Açık kaynaklı makine öğrenimi platformu Hugging Face'ten etik araştırmacısı Sasha Luccioni, "Gezegeni yapay zekayla kurtarmak istiyorsanız, çevresel etkisini de göz önünde bulundurmalısınız" diye konuştu.

Luccioni, "Bir ormanı yakmak ve ardından ormansızlaşmayı takip etmek için yapay zeka kullanmak mantıklı değil" diye de ekledi.

ChatGPT'nin başlattığı yarış, işleri kötüleştirebilir

Microsoft'un da arama motoru Bing'e entegre etiği ChatGPT'nin popülaritesi, Google ve Amazon'un kendi dil modellerini oluşturmak için çalışmalarına hız vermesine neden oldu.

Birçok şirket, cihazlarında ChatGPT kullanımını yasaklarken, kendi yapay sistemlerini geliştirme kararı aldı.

Bu da yapay zeka alanında adeta bir "silahlanma yarışı" başlattı.

Tıpkı kripto para madenciliği gibi, yapay zeka da verileri işlemek için güçlü grafik işlem birimleri kullanıyor. ChatGPT de bu birimlerden binlercesini kullanan veri merkezleri tarafından destekleniyor.

Yine de ChatGPT ve diğer yapay zeka sistemlerinin toplam çevresel etkisinin hesaplanması karmaşık bir süreç. Ayrıca bunun için gereken bilgilerin çoğu araştırmacılara açık değil.

Kudüs İbrani Üniversitesi'nden bilgisayar bilimcisi Roy Schwartz, "Açıkçası bu şirketler hangi modeli kullandıklarını ve ne kadar karbon saldığını açıklamaktan hoşlanmıyorlar" diyor.

Yapay zekanın birkaç yıl içinde ne kadar büyüyeceğini veya enerji açısından ne kadar verimli hale geleceğini tam olarak tahmin etmek de zor.

GPT-4 daha da fazla enerji tüketti

Araştırmacılar, ChatGPT'nin öncülü olan GPT-3'ün 500 milyardan fazla kelimeden oluşan bir veritabanı üzerinde eğitilmesinin 1.287 megavat saat elektrik ve 10 bin bilgisayar çipi gerektirdiğini tahmin ediyor.

Aynı miktarda enerji, ABD'deki 121 eve bir yıl boyunca enerji sağlayabilir. Bu sürecin yaklaşık 550 ton karbondioksit ürettiği düşünülüyor.

Temmuzda piyasaya sürülen GPT-4, GPT-3'ten 570 kat daha fazla parametre üzerinde eğitildi. Bu da önceki sürümlerden daha fazla enerji kullandığını düşündürüyor.

Milyarlarca litre su harcanıyor

Algoritmaları büyük verilerle eğitirken kullanılan muazzam miktarda enerjinin yanı sıra şirketlerin teknolojik sistemleri soğutması için de çok miktarda su gerekiyor.

Nisan ayında ABD'de yapılan bir araştırmada, ChatGPT'nin eğitiminde yüz binlerce litre su kullanıldığı ortaya çıkmıştı.

Colorado Riverside Üniversitesi ve Teksas Üniversitesi'nden bilim insanları, ChatGPT-3'ün eğitilmesini sağlayan veri merkezlerinin soğutulmasında 700 bin litre su tüketildiğini tespit etmişti.

Araştırmacılara göre bu miktar, bir nükleer rektörün soğutma kulesini doldurmaya yetecek seviyede. Ayrıca bununla 320 Tesla'yı şarj etmek de mümkün.

Çalışmada, sohbet botuyla 20-25 soruluk bir sohbetinse yaklaşık yarım litrelik su tüketilmesine yol açtığı belirtilmişti.

Kısa süre önce Google'ın 2023 Çevre Raporu'nda internet devinin de büyük kısmı içilecek kadar temiz olan milyarlarca litre suyu soğutma sistemleri için kullandığı ifade edilmişti.

Şirketin bir yıl içinde 21 milyar litre su kullandığı öğrenilmişti.

Üstelik şirketin 2021'deki su tüketim oranı, bundan yüzde 20 oranında daha azdı. Uzmanlar tüketimdeki bu artışı yapay zeka alanındaki yeni ürünlerine bağlıyor.

Independent Türkçe, Science Alert, Guardian, Bloomberg

Derleyen: Çağla Üren