Gazze Şeridi'ndeki bir eczanede hasta Alaa, herhangi bir sağlık çalışanının kendisine ilaç yazmasını beklemedi.

Çünkü bu eczanede, sadece ilaçların barkodunu ve QR kodunu okuyabilen bir tarayıcı ilaçların teslim edilmesini sağlayabilir.

Alaa, elinde tuttuğu tıbbi reçeteyi veren hekimin, kâğıdın altına imza, mühür ve QR kod dışında anlayabileceği herhangi bir ifade yazmamasına pek şaşırmadı.

Akıllı eczane

Alaa, ilaç barkodunu okutmak için tıbbi reçeteyi tarayıcı merceğin altına yerleştirdi, birkaç saniye bekler beklemez eczacı robot ona ilacı getirdi ve ilacı almadan önce bunun için ayrılmış kutuya fiyatını yazdı.

Alaa'nın yaptığı şey, esas olarak bir sağlık çalışanının tüm görevlerini yerine getirebilen, eczacı robot ile çalıştırılan akıllı eczane teknolojisi sayesinde.

Akıllı eczane, reçeteleri, ilaçların son kullanma tarihlerini, kalan ilaç miktarlarını ve fiyatlarını bilerek ilaç raflarının düzenlenmesi çalışmalarını bilgisayarlı programlar aracılığıyla otomatik olarak okur ve dağıtır.

Mekatronik mühendisliğinin dallarından biri ve modern teknolojiye dayanan dünyadaki dördüncü teknolojik devrimle tutarlı proje olan akıllı eczane fikri, Filistin topraklarında türünün ilk örneği.

Ancak bu yeni teknoloji, kabul görmek için herhangi bir resmi kurum bulamadı.

Eczacılık becerileri

Akıllı eczanenin uygulanmasından ve programlanmasından sorumlu mekatronik mühendisi Muhammed Hasaneyn şöyle konuştu:

Fikir, koronavirüs pandemisi gibi insan temasını azaltması beklenen salgın hastalığın yayılmasıyla ortaya çıktı. O zamanlar hastalar arasında kalabalıklaşmayı ve enfeksiyon bulaşmasını önlemek için otomatik eczaneler bulmak gerekliydi. Akıllı eczane, eczacıların ve sağlık çalışanlarının günlük işlerini yapmalarına yardımcı olduğu, kalabalığı ve insan iletişimini azalttığı, üretkenliği ve etkinliği artırdığı ve insan hatalarını azalttığı için birçok beceriye sahip.

Akıllı eczane sayesinde sağlık çalışanı bir denetmene dönüşüyor.

Çünkü akıllı eczane ilaç kutularını saklama, son kullanım tarihi geçenleri kaldırma, satış işlemini gerçekleştirme ve reçete okuma gibi işlemleri yapabilmeyi sağlayan mekanik, elektrikli ve dijital cihazlarla donatıldığı için gerekli tüm görevleri kusursuz bir şekilde yerine getirebilmektedir.

Hasaneyn, akıllı eczanenin motor becerisi engeli olanlara eczanelerde çalışma fırsatı sunduğunu, çünkü cihazların onlar adına gerekli görevleri yerine getirdiğini düşünüyor.

Çünkü bu sayede onlar, işlerini sadece bilgisayar üzerinden kontrol edebiliyor.

Nasıl çalışır

Akıllı eczane mekanik cihazlar, elektrik ve kontrol cihazları ile çalışmaktadır ve dört cihaza ayrılıyor.

İlki eczanenin tüm köşelerinde dönen ve tüm raflara ulaşabilen kol şeklinde, küçük bir kaldıraçla donatılmış, uzunlamasına ve enine bir ray.

Hasaneyn, bu cihazın görevini şu sözlerle açıkladı:

Bu cihazın görevi, ilaçları yerlerine dizmek veya tıbbi reçetedeki gerekli ilacı yerinden çekmektir. Bu, eczanelerdeki dikey ve yatay boşlukların daha iyi değerlendirilmesini sağlıyor, çünkü bu sayede ilaçlar eczanenin tavanına kadar yerleştirilebiliyor.

İkinci cihaz ilaç isimleri, ilaç miktarları, son kullanım tarihleri, fiyatları, barkodları, raflardaki yerleri belirten, eczacının ihtiyaç duyduğu diğer bilgilerin girilebildiği bilgisayarlı bir program.

Buradaki çalışma, doktorların reçeteleri hazırlarken el ile yazmak yerine ilacın barkodunu belirtmesi ile gerçekleştirilir.

Bu, okuyucu cihazın gerekli ilaçları verebilmesi için eczaneleri doktorların cihazlarına bağlayan entegre bir ağ aracılığıyla yapılır.

Üçüncü cihaz, her türlü barkod ve ilaç kimliğini işleme için hazırlanan okuyucu.

Bu okuyucu, mekanik kollara, ilaca uzanıp ilacı alma talimatı veren bilgisayar programlarına bağlı.

Hasaneyn'e göre bu en önemli unsurdur, çünkü hasta en çok bununla ilgilenir.

Dördüncü cihaz ise tedavi ücretinin görüntülendiği bir ekran ve paranın ödenmesi ve para üstü iadesi için belirlenmiş bir elektronik fon.

Resmi ilgi yok

Hasaneyn, bu girişiminde birçok zorlukla karşılaştı. En önemlisi, abluka nedeniyle Gazze'de ekipman ve teknoloji eksikliğiydi.

Genç girişimci bunu, ekipmanlarını yerli olarak üreterek ve akıllı eczaneyi sektördeki imkanlarla orantılı olarak yeniden yapılandırarak aştı.

Gazze'deki akıllı eczane resmi ilgi görmedi ve Sağlık Bakanlığı da uygulamayı eczanelerde hayata geçirmek için herhangi bir çalışmada bulunmadı.

Ancak Hasaneyn taknolojisini kendi eczanesinde tanıtmayı başardı.

Diğer yandan Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Eşref el-Kudra, hükümetin yeni teknolojileri gerektiği kadar desteklememesini şu sözlerle açıkladı:

Tıp alanında teknolojik gelişmeyi teşvik ediyor, bu alanda öncü olan tüm projeleri destekliyoruz. Ancak, ülkemizin içinden geçmekte olduğu zor ekonomik koşullar ve teknolojik ekipmanların maliyetinin yüksek olması nedeniyle bu yeni teknolojinin Gazze'de uygulanması zordur. Bunun sadece eczane sahiplerinin kişisel çabalarıyla uygulanması mümkündür. İsrail'in bu alanda çalışmak için gerekli tıbbi cihaz veya ekipmanların girişine izin vermeme politikası nedeniyle bakanlık, teknolojik gelişme ile ilgili olanlar da dahil olmak üzere birçok önemli tıbbi ekipmandan yoksun kalıyor. Bu sorunu çözmek için Dünya Sağlık Örgütü ile temasa geçildi. Örgüt de dosyayı İsrailli yetkililerle takip ediyor.