Bilim insanlarına göre, Dünya'da tespit edilen yoğun bir enerji patlaması, çarpışan ve çöken iki yıldızdan gelmiş gibi görünüyor.

Gama ışınlarının arşivlenmiş gözlemlerini inceleyen araştırmacılar, iki enerji patlamasında "titreşen" sinyaller bulduklarını söylüyor.

Bu sinyaller, Dünya yörüngesinde yapılmış ve sonra imha edilmiş bir deney düzeneğinden gelen eski verilerde tespit edildi.

Bilim insanları bu patlamaların, iki nötron yıldızının birleşmesinden beklenecek türden özelliklere sahip olduğunu söylüyor. Buna göre söz konusu yıldızlar birleşerek devasa bir nötron yıldızı oluşturuyor.

Nötron yıldızları, büyük kütleli yıldızlar yaşamlarının sonuna geldiklerinde geride kalan yoğun çekirdeklerdir. Birbirleriyle çarpıştıklarında, bazen devasa nötron yıldızları oluşturabilirler; bu da genellikle daha sonra içine çökerek bir kara deliğe dönüşür.

Bilim insanları simülasyonlardan yola çıkarak bu hiper kütleli yıldızların, bunların çarpışmasıyla ortaya çıkan belirli türdeki gama ışını patlamaları aracılığıyla görünür olabileceğine inanıyor. Bu nedenle Maryland Üniversitesi'nden bilim insanı Cecilia Chirenti liderliğindeki araştırmacılar, 700 gama ışını gözlemini inceleyerek bu özel parmak izlerini aradı.

Böylece iki aday başarıyla tespit edildi. GRB 910711 ve GRB 931101B diye adlandırılan bu patlamalar, bilim insanlarının nötron yıldızlarının birleşmesinde görülebileceğini tahmin ettiği türden frekanslara sahip.

Her iki örnek de Patlama ve Geçici Kaynak Deneyi (Burst and Transient Source Experiment / BATSE) aracılığıyla bulundu. BATSE, Dünya yörüngesinden gama ışını patlamalarını incelemek üzere fırlatılmış ve bunlardan çok daha fazlasını yakalamıştı.

Görevi, NASA'nın aracı Dünya'ya indirip imha ederek 9 yıllık araştırmasını sona erdirdiği 2000'e kadar sürmüştü. Ancak bilim insanları yeni veriler bulma umuduyla halen BATSE verilerini inceleyebiliyor.

Bilim insanları diğer gama ışını tespit ekipmanlarından gelen verileri incelerken, tasarımı sayesinde başarılı tespitlerden BATSE'nin sorumlu olmasına şaşırmadı.

Bunun, birleşen nötron yıldızlarını incelemenin yeni yolunun başlangıcı olması umuluyor. Dahası, bunu kütle çekim dalgalarının tespitine ihtiyaç duymadan yapmanın verimli bir yöntemi oluşturulabilir. Zira kütle çekim dalgası tespiti nadiren gerçekleşiyor ve bu tür çarpışmalara dair bulunabilecek miktar sınırlı olabiliyor.

Bulgular, hakemli bilimsel dergi Nature'da yayımlanan "Kilohertz quasiperiodic oscillations in short gamma-ray bursts" (Kısa gama ışını patlamalarında kilohertz kuasiperiodik titreşimler) başlıklı yeni bir makalede açıklandı.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/tech

Independent Türkçe için çeviren: İpek Uyar