Kuzey Kutbu'nda hakimiyet mücadelesi küresel ısınmayla birlikte daha da kızışırken, Rusya buzkıran gemisi filosunu genişleterek ABD ve diğer rakipleri karşısında konumunu güçlendiriyor.
Rusya devlet televizyonu RT'nin internet sitesinde Valentin Loginov imzasıyla yayımlanan analizde, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin dünyanın ilk nükleer enerjiyle çalışan buzkıran gemisi Lenin'i 5 Aralık 1957'de denize indirişinden 65 yıl sonra, Moskova'nın Yakutia gemisini yüzdürdüğüne dikkat çekildi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
İnşası denizde tamamlanacak ve en geç 2025'te kullanılmaya başlanacak gemi, yakınlarda Kuzey Kutbu'na açılan Ural ve Atomflot'la birlikte, Rusya'nın nükleer buzkıran filosu mevcudunu 8'e çıkaracak. Sadece Rusya'nın sahip olduğu nükleer yakıtla çalışan buzkıranlar, akaryakıtla çalışanlara göre çok daha uzun seferlere çıkabiliyor ve 3 metreye kadar kalınlıkta buz kütlelerini yararak ilerleyebiliyor.
Rus nükleer enerji şirketi Rosatom'un atom enerjisiyle çalışan deniz taşıtları üretiminde ustalaştığına dikkat çeken RT, böyle bir güce yakın zamanda ulaşması mümkün olmayan Batı ülkelerinin kaygı duyduğunu öne sürerek, ABD Savunma Bakanlığı sözcüsü Thomas Campbell'ın geçen yılki şu sözlerini hatırlattı:
Rusya, Sovyet döneminden kalan havaalanlarını ve radar tesislerini tamir ediyor, yeni limanlar ve arama-kurtarma merkezleri inşa ediyor ve nükleer ve konvansiyonel buzkıranlardan oluşan filosunu büyütüyor. Ayrıca, hava ve sahil füze savunma sistemleri ağını genişleterek Kuzey Kutbu'nun önemli kısımlarında geçit vermeme ve bölge tutma yeteneklerini güçlendiriyor.
Halihazırda, Arktika veya Kuzey Kutup Dairesi denilen 66 derece enleminin kuzeyindeki bölgede 2,4 milyon Rus yaşıyor. Bu nüfus Rusya'daki toplam kişi sayısının sadece yüzde 2'si olmasına rağmen, Arktika'nın toplam nüfusunun yüzde 40'ına denk geliyor.
Şehirleşme hamlesi
Rusya, 1 Ağustos'taki açıklamasında, Kuzey Kutbu bölgesinde 2035'e kadar şehirleşme planı uygulayacağını duyurmuştu. Plana göre, Uzak Kuzey yerleşimleriyle Rusya anakarası arasında sürekli yolcu ve ticari mal ulaşımı güvenli hale getirilecek ve bölgede sıvılaştırılmış doğalgaz, petrol ve kömür tesisleri kurulacak.
ABD'nin bu plana yanıtı, Kuzey Kutbu için özel yetkili büyükelçi atamak oldu. ABD Dışişleri Bakanlığı'nın ağustosta duyurduğu karara göre, atama için senatonun onayı bekleniyor. ABD özel temsilcisi, Arktik Konseyi'nin diğer üyeleri Finlandiya, İsveç, Norveç, Danimarka, İzlanda ve Kanada'yla temaslar yürütürken, bölgedeki araştırma gruplarıyla ve yerli halkların temsilcileriyle de görüşecek.
Rusya Ekonomi Yüksek Okulu öğretim üyesi ve Kremlin'in düşünce kuruluşu diye bilinen Valdai Tartışma Kulübü yöneticilerinden Oleg Barabanov, 5 Aralık'ta RT'ye yaptığı açıklamada, ABD'nin sürekli bölgedeki faaliyetlerine set çekmek istediğini belirtti:
Küresel ısınma ve buzların hızla erimesi bağlamında, Amerikalı politikacılar Kuzey Kutbu'nu gelecekteki olası savaş alanı olarak görmeye başladı. Buna göre, Amerikalılar bu bölgede Rusya'yı sınırlamak için mümkün olan her şeyi yapıyor ve bu konu son zamanlarda iyice gün yüzüne çıktı... Oldukça muhtemeldir ki Kuzey Kutbu, özellikle bölgenin askerileştirilmesi nedeniyle yeni gerilim alanı olacak.
ABD geçen yıl, Kuzey Kutbu'na çıkış kapısı ve Rusya'yla komşu olan Alaska eyaletinde ortak karargaha sahip ve özel eğitimli kara, hava ve deniz birlikleri bulundurma kararını duyurmuştu.
Rus akademisyen Barabanov, bölgede toprağı bulunmayan Asya ülkelerinin bile Kuzey Denizi Rotası üzerinden ticaret imkanı nedeniyle gelişmeleri takip ettiğini belrtti:
Çin, Hindistan, Singapur, Japonya ve Güney Kore gibi Asya ülkelerinin dikkatini daha da çok çekiyor bu bölge. Öncelikle, Arktika rotaları geliştirilmesiyle ilgileniyorlar. İkincisi, çeşitli Arktika etkinliklerine gözlemci olarak aktif katılarak katkı sunmaya istekliler.
Barabanov, Rusya'nın bu ülkelerle diplomatik ilişkilerini geliştirmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
Independent Türkçe, Reuters, RT
Derleyen: Engin Esen
