Türkiye dahil 6 ülkenin eski ABD Başkanı Donald Trump'ın başkent Washington'daki otelindeki toplantılara 700 bin dolar harcadığı ortaya çıktı.

ABD Temsilciler Meclisi Gözetim Komitesi Başkanı Carolyn Maloney'in CNN'e verdiği belgelere göre, Trump'ın Beyaz Saray'da oturduğu ilk iki yıl boyunca (2017-2019) Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri, Çin, Katar, Malezya ve Suudi Arabistan'dan yetkililer otele büyük miktarda ödemeler yaptı.

Komite, harcamaları gösteren belgeleri muhasebe şirketi Mazars'tan almak için açtığı davayı eylülde kazanmıştı. 

Demokrat Partililer, Trump'ın 2016'da devraldığı otelde yapılan bunun gibi harcamaların, ABD Başkanı'nın Kongre'den onay almaksızın yabancı devletlerden ödeme alamayacağına ilişkin anayasa maddesini ihlal ettiğini savunuyor. 

Trump'ın bu yıl içinde işletmesini devrettiği oteldeki kalışların ABD'nin dış politikasını etkileyip etkilemediği tartışma götürse de, komite 14 Kasım'da Ulusal Arşiv'e yazı göndererek "Trump'ın kendi mali çıkarları için ABD dış politikasını saptırdığı" iddiasını soruşturmak için ek belgeler istedi.

Mazars'tan bilgi akışının devam ettiğini belirten Maloney şöyle konuştu:

Bu belgeler çok açıkça, Başkan Trump'ın görevdeyken hangi oranda Amerikan halkının çıkarları yerine kendi finansal çıkarlarının güdümünde olduğu sorusunu sorduruyor.

Halkbank davası

Muhasebe şirketinin gönderdiği Türkiye'yle ilgili belgelere göre, Halkbank'a İran'a yönelik ambargoların delinmesine aracılık ettiği iddiasıyla soruşturma açıldığı dönemde Türk hükümetiyle bağlantılı olduğu iddia edilen lobiciler ve sivil toplum örgütü temsilcileri otelde 86 bin dolar harcadı.

İki yıl boyunca Türkiye'den lobi faaliyeti için 4.6 milyon dolar alan ve Halkbankası için de lobicilik yapan Brian Ballard, Eylül 2017'den itibaren 7 ay boyunca otele 21 bin 209 dolar ödedi.

Ballard, CNN'e otelde kalmasının normal olduğunu söyledi:

Washington'da 2018'de mülk satın almadan önce Trump Hotel dahil bazı otellerde kaldım ve o geceler için piyasaya uygun ödemeler yaptım. Bu gerçekle ilgili olağanüstü, haber değeri taşıyan veya dikkate değer bir şey yok.

Ballard'ın otelden ayrıldığı günün ertesinden Amerikan-Türk Konseyi'nin iki konferans için otele 65 bin 139 dolar ödediği de kaydedildi. 

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın 2017'deki Washington ziyareti sırasında Türkiye Büyükelçiliği'nin otelde oda tuttuğu da anlaşıldı ama ne kadar ödeme yapıldığına ilişkin belgeye rastlanmadı.

CNN, Erdoğan'ın Trump'la görüşmesinde Halkbank hakkındaki iddianamenin düşürülmesini talep ettiğini haber yapmıştı. 

New York savcısı Geoffrey Berman, görevden alındıktan sonra kaleme aldığı anılarında, Adalet Bakanı Bill Barr'ın bankayla anlaşmaya gidilmesi için Trump'ın yönlendirmesiyle baskı yaptığını iddia etmişti. 

Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan'ın Katar'a siyasi ve ekonomik abluka uyguladığı 2017'de üç ülkenin yetkililerinin ve lobicilerinin de otelde kaldığı ortaya çıktı. Hesaplara göre, Katarlılar 280 bin dolar, Suudiler 90 bin dolar, BAE yetkilileriyse 74 bin dolar ödeme yaptı.

Ülkesinde yolsuzlukla suçlanan ve yakınları ABD'de soruşturulan Malezya Başbakanı Necip Rezak'ın otelde en az 250 bin dolar harcadığı da kayıtlara geçti.

Trump'ın Çin lideri Şi Cinping'le Pekin'de görüşmesinden iki ay önce Çinli bir diplomatik heyetin de otelde kaldığı anlaşıldı. 

Eski ABD liderinin oğlu Eric Trump haber üzerine yaptığı açıklamada, yasal zorunluluk olmamasına rağmen çıkar çatışması yaşanmaması için büyük çaba harcadıklarını belirterek şöyle dedi:

Milyarlarca dolarlık yeni anlaşmalara sırt çevirdik, uluslararası genişleme planlarını durdurduk, işlemleri gözden geçirmesi için dışarıdan etik danışmanlık için anlaştık ve üstelik, mülklerimizde yabancı hükümetlerden elde edilen kârları gönüllü olarak yıllık bazda ABD Hazinesi'ne bağışladık. 

Geçen ay açıklanan belgelerde de, ABD Gizli Servisi ajanlarının Trump ailesini korumak için otelde konaklarken 1.4 milyon dolar harcadığını göstermişti.

Independent Türkçe, New York Times, CNN