Kenya Yol, Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanı Kipchumba Murkomen'in Çin'le 5 yıl önce imzalanan ve hâlâ gizli tutulan dev demiryolu inşaatı projesi anlaşmasının yalnızca üç sayfasını açıklaması, sorulara cevap vermek yerine daha çok eleştiri topladı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Mombasa Limanı'nı başkent Nairobi ve yaklaşık 200 bin nüfuslu Naivasha'ya bağlayan 700 kilometrelik demiryolunun Doğu Afrika ülkesine maliyetinin 5 milyar doları bulması bekleniyor.
Murkomen, 6 Kasım'da Twitter hesabında Çin'le yapılan anlaşmalara ilişkin üç sayfa paylaşarak, parlamento üyelerine ve medyaya birer kopya gönderdiğini söyledi. Fakat anlaşmanın yalnızca bir bölümünün paylaşıldığının anlaşılması uzun sürmedi.
Milletvekili Makali Mulu, anlaşmanın sadece giriş bölümlerinin paylaşıldığını söyledi:
Her sözleşmede açıklama ve uyuşmazlık çözümü bölümleri olur ve Murkomen'in paylaşımı bizimle dalga geçmek gibi bir şey.
Anlaşmaları eleştirenler, şartların tamamen Standard Gauge Railway projesini finanse eden Çin'in ihracat-ithalat kuruluşu Eximbank'ın lehine olduğunu dile getirdi.
Gizli tutulması şart koşulan anlaşmaya göre, herhangi bir uyuşmazlık durumunda taraflar Çin Uluslararası Ticaret ve Ekonomi Tahkim Komisyonu'na başvuracak.
Üstelik, inşaat sırasında kullanılacak malzemelerin hepsinin Çin'den alınması şart koşulmuş.
Ülke tarihindeki en büyük projede alınan borca karşılık hangi teminatların verildiği en büyük tartışma konularından.
Milletvekili John Kiare, kamu kuruluşlarının veya yatırımlarının teminat gösterildiği iddiasının cevapsız kaldığını dile getirdi:
Eskiden beri bu borç için havalimanını teminat olarak koyup koymadığımız tartışılıyor.
Projenin başında, Çin Yollar ve Köprüler Kurumu yılda 22 milyon ton yük kapasitesine sahip demiryolunun işletmeye alınmasıyla borcun 10 yılda ödeneceği öne sürülmüştü. Kenya Kamu Politikaları Araştırma ve Analiz Enstitüsü, hat üzerinde günde sadece 12 tren seferi yapılabileceğini ve yıllık kapasitenin ancak 8 milyon tona ulaşabileceğini hesapladı.
Kenya hükümetinin, Mombasa Limanı'ndan bütün taşımacılığın sadece bu demiryoluyla yapılması kararı büyük tepki çekince geri alınmıştı.
Eleştiriler üzerine Çin Dışişleri Bakanlığı şu açıklamayı yaptı:
Çinli finans kuruluşları Çin-Kenya işbirliğine uluslararası kabul görmüş ticaret ve piyasa ilkeleri çerçevesinde mali destek sağlamaktadır ve bu destek Kenya'nın sermaye eksikliğini hafifletirken ülkenin bağımsız kalkınma kapasitesini güçlendirmiştir.
