Uluslararası Uzay İstasyonu (UUİ) ölümcül olabilecek Rus enkazının önünden çekilmek zorunda kaldı.

Uçan laboratuvar, yok olmuş bir Rus uzay aracının parçasından güvenli bir mesafede seyretmek için iticilerini 5 dakikadan biraz daha uzun süre ateşledi.

NASA, parçaların Kozmos 1408'den geldiğini açıkladı. Geçen yıl kasımda Rusya'nın silah testinde yok edilen bu eski uydunun parçaları o zamandan beri Dünya'nın üzerinde uçarak uzay görevlerini sürekli riske atıyor.

Uzay istasyonu iticilerini Türkiye saatiyle 03.25'ten itibaren ateşleyerek sonunda istasyonun yüksekliğini 305 metreden biraz fazla artırdı. NASA'nın olayla ilgili blog yazısına göre, böyle bir manevra yapılmasaydı uzay enkazı parçasının, uzay istasyonunun yaklaşık 4,8 kilometre yakınından geçebileceği tahmin ediliyordu.

Uzay istasyonunun tehlike arz eden uzay enkazından kaçınmak için manevra yapması tamamen olağandışı değil ve NASA, istasyonun 1999'dan bu yana 30 kereden fazla uzay çöpünden kaçtığını belirtiyor.

Ama roketlerin atılmış üst kısımları gibi kasıtsız ortaya çıkan enkaz parçalarının aksine, uzay istasyonunun pazartesi atlattığı enkaz kasten oluşturulmuştu.

15 Kasım 2021'de veya civarında Rus ordusu, işlevini yitirmiş bir Sovyet dönemi casus uydusu Kozmos 1408'in üzerinde, bir uydusavar füzeyi test etmişti. Uydunun imhası 1500'den fazla yeni enkaz parçası yaratarak UUİ'deki astronotları ve Rus kozmonotları, istasyonu tahliye etmek zorunda kalırlarsa diye uzay araçlarına sığınmaya zorlamıştı.

Uydusavar testi, uluslararası alanda kınamaya yol açmış ve Birleşmiş Milletler'de uydusavarların ve uydusavar testlerinin yasaklanması tartışmalarını ateşlemişti. NASA yöneticisi Bill Nelson testi "pervasız", "tehlikeli", "istikrarı bozan" bir eylem olarak nitelendirmişti.

ABD nisanda, gelecekteki bütün uydusavar füze testlerini sonlandırmayı taahhüt etmiş ve en son 2008'de bir uyduyu yok etmek için füze kullanmıştı.

Bazı uzmanlar uydusavarın savaşta kullanılmasının, uzay enkazının uyduları yok ettiği, daha fazla enkaz oluşturduğu ve bu enkazın daha da fazla uyduyu yok ettiği kontrolsüz bir zincirleme reaksiyon olan Kessler Sendromunun (Kessler Syndrome) başlangıcını hızlandırabileceğinden endişeli. Kessler Sendromu zincirinin sonucunda yörünge yolları enkazla öylesine tıkanacak ki kimse yıllarca, belki de yüzyıllarca uzaya bir şey fırlatamayacak.

Space News'ın haberine göre ABD Uzay Kuvvetleri (US Space Force) yetkilileri, eylül itibarıyla uydusavar testinin yarattığı enkazın kabaca üçte ikisinin Dünya atmosferine yeniden girdiğine inanıyor. Fakat pazartesi yaşanan UUİ manevrasında görüldüğü gibi, yörüngede kalan malzeme diğer uzay araçlarını tehdit etmeye devam ediyor.

Ayrıca bu, UUİ'nin bu yıl Rus uydusavar testi enkazından kaçmak zorunda kaldığı ilk sefer değil; uzay istasyonu haziranda da benzer bir manevra yapmıştı.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/space

Independent Türkçe için çeviren: Deniz Sutaş