Bilim insanları, gündelik eşyalardaki plastik varlığının obeziteye sebebiyet veren bir faktör olabileceğine dair uyardı.

Gündelik eşyalarda "obezojenler" diye bilinen bazı kimyasalların varlığı, insan metabolizmasının normal işleyişini altüst ederek vücudun enerji alımını ve harcamasını düzenleme yeteneğini bozuyor.

Son araştırmalar, obezojenlerin obeziteyle ilişkili belirli hücre tiplerinin ve yağ dokularının üretimini doğrudan artırdığını ve plastik ambalaj, giysi, mobilya, kozmetik, gıda katkı maddeleri, herbisitler ve pestisitler de dahil olmak üzere her türlü üründe var olduğunu gösteriyor.

California Üniversitesi, Irvine'de görev alan obezite ve endokrin bozucu kimyasallar uzmanı Bruce Blumberg, Bloomberg'e yaptığı açıklamada, "Obezojenler kesinlikle obezite salgınına katkıda bulunan bir faktör" dedi.

Buradaki zorluk, obezitenin hangi kısmının kimyasal maddelere maruz kalmayla ilişkili olduğunu belirlemek.

Bu yıl ocak ayında bilimsel dergi Environmental Science and Technology'de yayımlanan bir çalışmada, plastik tüketici ürünlerinde 55 binden fazla farklı kimyasal bileşen olduğu ortaya konmuştu. Çalışmada 629 madde belirlenmişti. Bunlardan 11'inin obeziteyi tetikleyen metabolizma bozucu kimyasallar (MDC'ler) olduğu biliniyordu.

Son araştırmalara göre de obezojenler bireyler üzerinde geleneksel kimyasal zehirlilik testlerinde genellikle tespit edilemeyen zararlı etkilere sahip.

Blumberg ve meslektaşları bunu, diğer ürünlerin yanı sıra ahşap koruyucularda da kullanılan tributiltin (TBT) kimyasalını kullanarak gerçekleştirdikleri çalışmalarda gösterdi.

Bilim insanları yaptıkları deneylerde, fareleri düşük ve güvenli olduğu varsayılan TBT seviyelerine maruz bırakmanın, sonraki üç nesilde yağ birikimini önemli ölçüde artırdığını gördü.

Buna ek olarak Bloomberg'ün haberinde, bu tür etkilere sahip yaklaşık 1000 obezojenin hayvanlar veya insanlarla yapılan çalışmalarda halihazırda tespit edildiği belirtildi.

Buna plastiklerde yaygın olarak kullanılan Bisfenol A kimyasalı ve boyalarda, tıp ve kozmetik ürünlerinde kullanılan plastikleştirici maddeler olan ftalatlar da dahil.

Diğerleri arasındaysa gıda ve kağıt ürünlerinde koruyucu olarak kullanılan parabenler ve mantar ilacı olarak kullanılan organotin adlı kimyasallar var.

Son çalışmalar obezitenin kedileri, köpekleri ve insanlara yakın yaşayan diğer hayvanların yanı sıra laboratuvardaki kemirgen ve primatları da (kalori alımı ve egzersizin sıkı bir şekilde kontrol edildiği koşullar altında yetiştirilen hayvanlar) etkilediğini ortaya koyuyor.

Araştırmacılar, bu hayvanların kilo almasına neden olan tek olası faktörün, yedikleri yiyeceklerin doğasında veya kafeslerinin yapımında kullanılan malzemelerdeki tespiti zor kimyasal değişiklikler olduğuna inanıyor.

* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/climate-change

Independent Türkçe için çeviren: İpek Uyar