Taliban, Afganistan'da geçen sene kontrolü ele geçirdikten dünyaya ılımlı mesajlar verse de kadınlara pek çok kısıtlama getirdi. Ülkede ortaokul ve lise çağındaki kızların eğitim almasına izin verilmiyor.

Eğitime ulaşmak isteyen gençler içinse ülkenin dört bir yanında Taliban'dan gizli okullar kuruldu.

Fransız haber ajansı AFP, bu okullardan üçünü ziyaret ederek öğrenci ve öğretmenlerle görüştü. Haberde güvenlik sebebiyle takma adlar kullanıldı.

20 yaşındaki Nefise, yıllardır süren kargaşa sebebiyle alt üst olan eğitim sisteminin sonucunda hâlâ ortaokul dersleri alıyor.

Afganistan'ın doğusundaki bir köyde gizli okula giden genç kadın, Taliban üyesi abisine yakalanmamak için kitaplarını mutfakta sakladığını söyledi:

Erkeklerin mutfakta yapacak bir işi yok. Bu yüzden kitaplarımı orada tutuyorum. Abim bunu öğrenirse beni döver.

Annesi ve ablasının saklı okulu bildiğini belirten Nefise, abisinin sabahları Kuran okumak için medreseye gitmesine izin verdiğini açıkladı. Genç kadın öğleden sonraysa gizli okula gittiğini ifade etti:

Bu riski kabul ettik, yoksa eğitimsiz kalacağız. Ben doktor olmak istiyorum. Kendimiz için bir şeyler yapmak, özgür olmak, topluma hizmet vermek ve geleceğimizi inşa etmek istiyoruz.

Haberde, okul ziyaretinde Nefise ve diğer 9 öğrencinin öğretmenleriyle ifade özgürlüğü hakkında tartıştıkları yazıldı.

Öğrenciler, sınıfa gidebilmek için evlerinden saatler önce çıkıp fark edilmemek için farklı rotalar çiziyor. Taliban militanları kendilerini çevirdiğinde terzilik kursuna kaydolduklarını belirtiyorlar.

Öğretmen Tamkin, öğrencileri için ineğini sattı

Başkent Kabil'deki evini gizli okula dönüştüren öğretmen Tamkin, ülkede kayıp nesil meydana gelmemesi için savaştığını söyledi.

40 yaşındaki kadın, 1996-2001'deki ilk Taliban iktidarında kızların okula gitmesinin yasaklandığı zaman eğitimi bırakmak zorunda kaldığı için çok üzüldüğünü vurguladı.

Yıllarca kendi kendine çalışarak öğretmen olmaya hak kazanan Tamkin, Taliban iktidarı eline alınca işini kaybetti.

AFP'ye yaptığı açıklamada gözyaşlarına hakim olamayan Tamkin, "Bu kızların benim gibi olmasını istemedim. Gelecekleri daha iyi olmalı" dedi.

Eşinin de desteğiyle depolarını sınıfa dönüştüren öğretmen, öğrencilerine kitap alabilmek için kendilerine ait bir ineği sattı.

Farklı yaşlardan 25 öğrenciye İngilizce ve fen bilimleri dersi veren öğretmenin öğrencilerinden Nervin, "Sadece ders çalışmak istiyorum. Yerin nasıl olduğu önemli değil" ifadesini kullandı.

"Arkadaş edinmemin tek yolu bu"

Kabil'deki bir başka öğretmen de Leyla. Taliban'ın ortaokulları açma kararını iptal etmesinin ardından kızının yıkıldığını belirten 38 yaşındaki öğretmen, şöyle konuştu:

Kızım ağlıyorsa, başka anne babaların kızları da ağlıyor olmalı.

Leyla, haftada iki gün 12 öğrenciye evinde ders veriyor.

AFP ayrıca bazı gençlerin sadece eğitim amacı taşımadığını yazdı. 14 yaşında evlendirilen Zehra, eşinin ailesiyle birlikte yaşadığını ve derslere katılmasına karşı çıkıldığını belirtti:

Onlara pazara gideceğimi söylüyorum ve buraya geliyorum. Arkadaş edinmemin tek yolu bu.

Independent Türkçe, AFP, AA

Derleyen: Uğurcan Yıldız