ABD'den Çin'e uyarı: "Myanmar'daki cuntayı kınayın"

4 cunta karşıtının idamı, dünyayı harekete geçirdi

Geçen yıl cuntaya karşı düzenlenen protestolarda göstericiler, devrik lider Ang San Su Çi'nin partisi Ulusal Demokrasi Birliği'nin bayrağını taşımıştı (Reuters)

Myanmar'da darbe karşıtı 4 kişinin idam edilmesinin ardından ABD, Çin'e cunta yönetimine baskı uygulama çağrısı yaptı.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, dünkü açıklamasında "Myanmar'ın bir sonraki adımını etkileme konusunda muhtemelen Çin Halk Cumhuriyeti'nden daha fazla potansiyele sahip bir ülke yok" ifadelerini kullandı.

"Myanmar'ın demokrasiye yeniden kavuşmasını amaçlıyoruz" diyen Price, cuntanın Çin tarafından gerekli ekonomik ve diplomatik baskıyı görmediğini savundu. Sözcü, Pekin'in darbecileri kınamakta da yetersiz kaldığını söyledi.  

Price, Myanmar'daki cunta yönetimini zayıflatmak için ekonomik, siyasi ve diplomatik anlamda tüm seçenekleri değerlendirdiklerini belirtti. Washington, darbe yönetimiyle bağlantılı 22 kişi ve 4 şirketi geçen yıl yaptırım listesine almıştı. 

ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, 9 Temmuz'da Endonezya'da düzenlenen G20 Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda, Çinli mevkidaşı Wang Yi'yle görüşmüştü.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Price, görüşme sırasında Washington ve Pekin'den yetkililerin temaslar kurduğunu ve Myanmar'daki durumu değerlendirdiğini ifade etti.

Blinken, bu ay Tayland'a ziyaretindeyse Myanmar'dan gelen aktivistlerle görüşmüş, mücadelelerine destek verdiğini ve cuntanın demokrasiyi yok etmeye çalıştığını belirtmişti.

Myanmar'daki darbe yönetimi, pazartesi günü cuntaya karşı olan 4 kişiyi idam etmişti. Bu kişiler arasında ülkenin devrik lideri ve Dışişleri Bakanı Ang San Su Çi'nin partisi Ulusal Demokrasi Birliği'nden eski milletvekili Phyo Zeya Thaw da vardı. 41 yaşındaki Thaw, darbeyle yönetimden indirilen Çi'nin yakın müttefiki olarak görülüyordu.

İdam edilenlerden biri de cuntaya karşı demokrasi yanlısı eylemler düzenleyen, 1988'deki öğrenci hareketinin öncülerinden 53 yaşındaki Kyaw Min Yu'ydu.

Yönetim, mahkumların "terör suçu" nedeniyle idam edildiğini savunurken başta ABD, Birleşik Krallık ve Avrupa Birliği olmak üzere birçok ülke uygulamayı kınamıştı.

Öte yandan Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, açıklamasında Pekin'in "diğer ülkelerin iç meselelerine karşımama ilkesine her zaman önem gösterdiğini" söylemiş, idam kararına dair doğrudan yorum yapmamıştı.

Pekin yönetimi, ülkede yaşananları "darbe" olarak nitelemezken muhalefet, cuntayı desteklediği gerekçesiyle Çin'i eleştiriyor. Pekin ise darbeyi herhangi bir şekilde desteklediğine dair iddiaları reddediyor. 
 


Myanmar'daki askeri darbe

Myanmar ordusu, 8 Kasım 2020'deki genel seçimlerde hile yapıldığı iddialarının ortaya atılması ve siyasi gerilimin yükselmesinin ardından Genelkurmay Başkanı Min Aung Hlaing liderliğinde 1 Şubat 2021'de yönetime el koymuştu.

Ordu, Çi başta olmak üzere pek çok yetkiliyi ve iktidar partisi yöneticisini gözaltına alıp bir yıllığına olağanüstü hal (OHAL) ilan etmişti.

Darbe yönetimi ağustos başında OHAL'in süresini uzatarak 2023'te uygulamanın sonlandırılacağını ve seçim yapılacağını açıklamıştı.

Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre darbe yönetiminin protestoculara ve isyancı gruplara silahlı müdahalesi sonucunda şimdiye dek 1900 kişi hayatını kaybetti. Darbeden bu yana yaklaşık 13 bin kişi gözaltına alınırken, 10 binin üzerinde kişiyse halen hapiste tutuluyor.

Askeri mahkemelerse tutuklulardan ikisi çocuk 114 siyasi mahkum hakkında idam kararı vermişti. BM, kararın insanlığa karşı suç veya savaş suçu olabileceğini bildirmişti.



Independent Türkçe, BBC, Guardian

DAHA FAZLA HABER OKU