Eski ABD başkanı Donald Trump yönetimi, Çin'i ABD çıkarlarına yönelik ana tehdit kaynağı olarak kabul ederek, "büyük güç rekabeti" kavramını 2017 yılında ABD Ulusal Güvenlik Stratejisi'nin odak noktası olarak benimsemişti.

Ukrayna'daki krize rağmen, Biden yönetiminin önümüzdeki haftalarda açıklanacak yeni Ulusal Güvenlik Stratejisi'nde de aynı yaklaşımı sürdürmesi bekleniyor.

Rusya'yı şiddetli ve geçici bir tehdit kaynağı, Çin’i ise sürekli bir meydan okumayı temsil eden tehdit kaynağı olarak tanımlayacağı bildiriliyor. Bu da ikincisinin ABD'nin çıkarlarına yönelik en ciddi tehdit kaynağını temsil ettiği anlamına geliyor.

Ukrayna'daki savaşın uzun süre devam edeceğine ve büyük güçler arasındaki rekabetin yeni bir soğuk savaşa dönüşeceğine dair artan hisle birlikte, görünen o ki pek çok gelişmekte olan ülke, çıkarlarının tarafsız ve bir yanda Batı diğer yanda Çin ve Rusya ekseni arasında dengeli bir politikanın benimsenmesini gerektirdiğini düşünüyor. Bu da Bağlantısızlar Hareketi'ne canlılığını yeniden kazandırma özlemiyle sonuçlandı.

Bu duygu, BM Genel Kurulu’nda Ukrayna hakkında kabul edilen iki kararın oylama şekline de yansıdı. Savaşı kınayan ilk karar, 5'e karşı 141 oyla kabul edildi. 35 ülke çekimser kalırken, 12 ülke oylamaya katılmamayı tercih etti.

Rusya'nın İnsan Hakları Konseyi üyeliğini askıya alan ikinci karar ise 93 olumlu, 24 aleyhte, 58 çekimser oyla kabul edildi. 18 ülke oylamaya katılmadı. Yani 97 ülke Rusya'ya karşı tavır almamayı seçti.

BM Antlaşması'nın iki temel ilkesinin ihlalini kınadığı için ilk kararın ezici bir çoğunlukla kabul edilmesi şaşırtıcı değil.

Bu ilkelerin ilki, hiçbir devletin toprak bütünlüğüne ve siyasi bağımsızlığına karşı tehdit veya güç kullanmamak, ikincisi, anlaşmazlıkların barışçıl çözümüne bağlı kalmak.

Ancak, karar lehinde oy verenlerin yarısından fazlasının şu anda Bağlantısızlar Hareketi üyesi olduğunu belirtmek önemlidir bu da hareket kendi içinde açık bir bölünme olduğu anlamına gelir.

İkinci kararla ilgili oylamanın sonucu ise farklı bir konu, çünkü ilkelerden çok siyasi duruşla ilgili. Bu nedenle, Batı ile Rusya arasındaki rekabete yönelik ülkelerin tutumlarının daha doğru bir yansıması.

Bağlantısızlar Hareketi’ni yeniden etkinleştirme olasılığını değerlendirebilmek için birçok şeyi tartışmamız gerekiyor, bunlardan en önemlileri; hareketin üzerine inşa edildiği temeller, mevcut uluslararası sistemle karşılaştırıldığında içinde doğduğu uluslararası sistem ve son olarak da liderliği.

İlk olarak, tarafsızlık ile bağlantısızlığı birbirinden ayırmamız gerekir. Birincisi, aktif pozisyon almadan eşit mesafeyi korumak, diğeri ise Bağlantısızlar Hareketi'nin 1961'deki ilk zirvesinde ve bundan önce, 1955 Afro-Asya "Bandung" konferansında liderler Cemal Abdunasır, Cevahirlal Nehru, Ahmed Sukarno ve Josip Tito tarafından benimsenen "pozitif tarafsızlık" kavramına göre pozitif katılım anlamına geliyor.

Bağlantısızlar Hareketi'ni yeniden canlandırmak isteyenler, görünen o ki pozitif tarafsızlıktan ziyade tarafsızlıktan bahsediyorlar. Bağlantısızlar Hareketi düzenli konferanslar gerçekleştirmesine, BM'de çeşitli siyasi ve güvenlik konularında açıklamalar yapmasına rağmen, etkinliğinin önemli bir bölümünü kaybetti.

Buna, grubun son 30 yılda Güvenlik Konseyi'nde giderek artan marjinal rolünden daha iyi bir kanıt olamaz. Bağlantısızlar Hareketi'nin etkinliği, 1961'de Belgrad'daki ilk zirvesi ile 1989'da yine Belgrad'da düzenlenen dokuzuncu zirvesi arasında zirve noktadaydı.

Berlin Duvarı'nın yıkılması da aynı yıla denk gelmiş, 1991'de ise Sovyetler Birliği çökmüş ve Soğuk Savaş sona ermişti. Ancak, Bağlantısızlar Hareketi'nin 1979'daki Havana zirvesinde Küba liderliğinin hareketi daha Sovyet yanlısı pozisyonlar benimsemeye zorlamasıyla etkinliğini kaybetmeye başladığına inananlar da var.

60'lı yıllar, Afrika ve Asya'da dekolonizasyon aşamasının en parlak dönemini temsil ediyordu. Bağımsızlığına yeni kavuşan ülkeler, Sovyetler Birliği ile bir bağımlılık ilişkisine girmeden, Batı'ya karşı bağımsız bir yol izlemeyi büyük ölçüde başardılar.

Örneğin, harekete bağlı ülkeler Batılı ya da sosyalist, iki kamptan herhangi birinden silah almaya karar verdiklerinde, hareket özgürlüklerini kısıtlayan herhangi bir ittifaka, askeri ya da güvenlik düzenlemelerine girmekten kaçındılar.

Ancak bugün durum oldukça farklı, zira hareketin birçok üyesinin, büyük güçlerden biri veya diğeri ile askeri üsler dahil olmak üzere, askeri ve güvenlik düzenlemeleri bulunuyor.

Ayrıca 1958-1971 arasındaki dönemde Çin hem ABD'yi hem de Sovyetler Birliği'ni stratejik rakipler olarak görüyordu.

Fakat ABD Başkanı Richard Nixon'ın 1972'de Çin'e yaptığı tarihi ziyaretin ardından Pekin, Batı ile ekonomik çıkarlarını, Rusya ile siyasi ve stratejik çıkarlarını dengelemeyi başardı ve böylece çoğu konudaki siyasi pozisyonu, Bağlantısızlar Hareketinin pozisyonları ile aynı veya yakın hale geldi.

Ancak bugün ABD'nin Çin'i çıkarlarına yönelik ana tehdit kaynağı olarak gördüğü göz önüne alındığında, yeni Soğuk Savaş bir tarafta Batı, diğer tarafta Çin ve Rusya arasında olacak.

Ayrıca Soğuk Savaş sırasında iki rakip ekonomik sistem vardı; Batılı kapitalist ve Sovyet egemenliğindeki sosyalist ekonomik sistem.

İkisi arasında bağlantılar olsa da, bunlar büyük ölçüde kendi kendine yetiyordu. Bu, gelişmekte olan ülkelere çıkarlarını en üst düzeyde sağlama, iki sistem arasındaki rekabetten yararlanma, bağımsız bir politika izleme olanağı tanıyordu. Dolayısıyla, iki süper güçten birine bağımlılık derecesi şimdi olduğundan çok daha düşüktü.

Ancak küreselleşme olgusunun gölgesinde, Batı, küresel ekonomik sisteme egemen oldu ve bu durumun Çin tarafından değiştirilinceye kadar yıllarca sürmesi bekleniyor.

Dolayısıyla, Bağlantısızlar Hareketi üyeleri, Çin ile ekonomik çıkarları istikrarlı bir şekilde artmasına rağmen, orta vadede Batı'nın önceliklerine ve gündemine tabi olmaya devam edecekler.

Bir diğer konuya, hareketin liderliği meselesine gelince, herhangi bir uluslararası siyasi hareket gibi, ortak bir siyasi vizyona, harekete liderlik etmek için gerekli diplomatik zekaya sahip ülkelerden oluşan aktif bir çekirdeğin olması gerekiyor.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 2/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 3/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 4/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 5/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 6/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 7/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 8/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 9/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 10/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 11/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 12/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 13/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 14/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 15/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 16/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 17/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 18/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 19/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 20/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 21/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 22/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 23/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 24/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 25/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 26/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 27/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 28/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 29/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 30/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

Geçmişte Mısır, Hindistan ve Yugoslavya Bağlantısızlar Hareketi'nin tarihi liderleriydiler. Yugoslavya, bir Avrupa ülkesi olarak hareketin küreselliğinin altını çiziyordu, ancak daha da önemlisi devletin ekonomik sisteminin doğasından bağımsız olarak dış politikada bağımsız bir seyir izlemesinin mümkün olduğunu gösteriyordu.

Bu, kapitalist kalkınma modelini takip eden ama harekete üye olan Endonezya, Malezya, Fas, Nijerya, Kenya, Şili ve Arjantin (1991'de hareketten çekilmeden önce) gibi ülkeler için de geçerli. Başka bir deyişle, hareketin üyelerinin siyasi ve ekonomik sistemlerindeki farklılığa ağır basan daha büyük bir menfaat vardı.

Şimdi Yugoslavya yok ve Bağlantısızlar Hareketinin tek Avrupalı üyesinin Moskova'nın büyük müttefiki Belarus olması, hareketin uluslararası sahnede bağımsız bir aktör olarak güvenilirliğini baltalıyor.

Hindistan'a gelince, kendisi bir dünya gücü haline geldi ve artık çıkarları, hareketin üyelerinin çoğunluğuyla örtüşmüyor.

Çin, Hindistan'ın ana stratejik rakibi olmaya devam etse de, Rusya artık Çin'e karşı stratejik bir karşı ağırlık işlevi görmüyor. Yeni Delhi'yi, 2007'den beri ABD, Avustralya ve Japonya'yı içeren Dörtlü Güvenlik Diyaloğu'na (QUAD) katılımıyla somutlaşan ABD ile yakınlaşmaya iten de buydu.

Mısır'a gelince, halen iç işlerini düzenlemekle ve kendisini her yönden kuşatan acil stratejik tehditlerle uğraşmakla meşgul. Mısır bu durumu atlatana kadar hareketin etkinliğini yeniden sağlamak için gereken liderliği sağlayamayacak.

Bunlar, harekete öncülük edebilecek başka bir ülke olmadığı anlamına gelmiyor, ancak hâkim küresel ekonomik yapı ve Batı ile ekonomik ve askeri ilişkilerin doğası çerçevesinde gerekli liderliği sağlayabilecek, kritik bir kitle oluşturabilecek yeni bir ülke grubu hayal etmek zor.

Pek çokları, büyük güçler arasındaki rekabet çağında gelişmekte olan ülkelerin çıkarlarına hizmet eden bir platform, aynı zamanda uluslararası sistemin istikrarına katkıda bulunan bir blok olarak Bağlantısızlar Hareketi'nin etkinliğini yeniden kazanmasını dört gözle bekleseler de bu, pratik bir hedeften çok bir temenni.

Yine de bu, Bağlantısızlar Hareketi’nin canlılığını geri kazanmasının imkânsız olduğu anlamına gelmez. Pozitif tarafsızlık politikası için yeni bir formül sunabilecek, Çin'in Batı'nın aleyhine kademeli ve istikrarlı bir hızla yükselişi gibi uluslararası sistemin tanık olduğu dönüşümleri hesaba katacak – ki bu kolay değil-  bir lider ülkeler grubu oluşturulabilirse, bu hedefe ulaşmak mümkün.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Independent Türkçe için çeviren: Sema Sevil

Şarku'l Avsat