ABD’li araştırmacılar, kurbağaların ampute bacaklarının yeniden büyümesini tetikleyecek bir tedavi geliştirdi. Deneysel tedavinin "yenileyici (rejeneratif) tıbbın hedeflerine bir adım daha yaklaştırdığı" belirtildi.
Aralarında semenderler, denizyıldızları, yengeçler ve kertenkelelerin de yer aldığı bir dizi sıradışı hayvan, kaybettikleri uzuvlarını yeniden büyütme yeteneğine sahip.
Bu türlerden biri de Latince adı Xenopus laevis olan Afrika pençeli kurbağası. Ancak henüz iribaşken uzuvlarını yenileyebilen bu hayvanlar erişkinlikte söz konusu yeteneği kaybediyor.
Harvard Üniversitesi ve Tufts Üniversitesi'nden bilim insanlarının liderliğindeki bir grup, kurbağanın ampütasyon yaralarına rejeneratif ilaç karışımıyla dolu bir silikon başlık yerleştirdi ve 24 saat boyunca bekletti.
Sonraki 18 ay boyunca, kurbağaların kaybettikleri uzuvları yerine kaslar, kemikler ve çıkıntılarla kaplı bacak benzeri yeni bir yapı oluşturduğu görüldü.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Hakemli bilimsel dergi Science Advances’ta yayımlanan makalenin ortak yazarı Nirosha Murugan, "Bu tam bir sürprizdi" diye konuştu.
Öte yandan bu uzuv, aslında kaybedilen bacağın tüm niteliklerine sahip değildi. Ancak dokunmaya tepki veriyor ve kurbağanın yüzebilmesine yardımcı oluyordu.
Biyolog Kelly Tseng, "Bunlar yeniden büyüyen, tam bir uzuv değil" dedi. Araştırmaya dahil olmayan ama bulguları inceleyen biyolog, "Ama kesinlikle tedaviye sağlam bir yanıt" diye ekledi.
Araştırma, insanlarda uzuv yenilenmesine odaklanacak araştırmalara öncülük ve rehberlik edebilir.
Bir sonraki araştırmada bilim insanları, bu tekniği fare gibi memeliler üzerinde deneyecek. Öte yandan bu sonuçları memelilerde tekrarlamanın zor olacağı düşünülüyor.
Monaghan, "Bu stratejinin insanlara hemen taşınması olası değil. Çünkü insanlarda Xenopus kurbağalarında olduğu gibi yenileyici bir aksiyon meydana gelmez" ifadelerini kullandı.
Öte yandan araştırmacılar konuya yine de umutlu yaklaşıyor. Zira Xenopus laevis türünden erişkin kurbağalar da normalde diğer hayvanlardaki yenilenme hünerlerinden hiçbirine sahip değil.
Makalenin ortak yazarlarından, biyolog Michael Levin, "Onlar da insanlarla aynı sınırlamalarla karşı karşıya" diye konuştu.
Araştırmaya dahil olmayan, bir diğer biyolog Ashley Seifert ise, "Bir gün bir insan parmağını, hatta kolu ya da bacağını yeniden oluşturabilecek miyiz? Muhtemelen yapacağız" dedi ve ekledi:
Ama bunun için ne kadar beklememiz gerektiğini tahmin etmek imkansız.
Independent Türkçe, CNN International, New York Times
Derleyen: Çağla Üren
