Facebook, WhatsApp ve Instagram servis dışı kalıyor ve dünya ekonomisi çöküyor. Pekala, çökmüyor ama bu 6 saatlik kesintinin yarattığı kaos bir gerçeğin altını çiziyor ve bir soru yöneltiyor.
Gerçek şu ki, dünya ekonomik işlerine daha fazla esneklik kazandırmak zorunda. Bu sadece Facebook'la ilgili değil. Aksamaya karşı çaresizce savunmasız olan finans ve iletişim altyapısı hakkında. Bu yıl, aşırı karmaşık tedarik zincirlerinin ve yeterince dayanıklı olmayan enerji temininin yol açtığı sorunları gördük. Henüz bu türden bir aksamayı da hiç yaşamadık.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Fakat süpermarkette seçim yapacak kadar ürüne sahip olamamak, örneğin dünyanın ödeme sistemlerini bir ay boyunca devre dışı bırakacak bir hadise sonucu yaşanabileceklerin yanında hiçbir şey. Kredi ve banka kartlarıyla telefon uygulamaları çalışmasaydı günlük ihtiyaçlarınız için nasıl ödeme yapardınız? Üç yıl önce bile nakit ve çeklere geri dönüp sorunun üstesinden gelebilirdik. Bu seçenek artık birçokları için yok. Bu durumu küresel boyutta çarpın, etkisinin düşüncesi bile korkunç.
Dolayısıyla bu, iyi türden bir uyandırma çağrısı. En azından dünya bunu fark ederek ikinci ve üçüncü savunma hatlarını oluşturmaya başlayacak. Belki de, umarım öyle olur, bu savunmalar söz konusu arızadan çok daha ciddi bir darbe olması durumunda dahi sistemleri işler tutmak için yeterince sağlam olacak.
Tüm bunlar oldukça açık. Bahse konu 6 saatlik sessizliğin yönelttiği soru daha belirsiz çünkü bu, insan evlatları olarak iletişim teknolojisiyle olan ilişkimizle ilgili. Dünya Facebook'un zirvesine ne zaman ulaşır? Daha doğrusu, birbirimizle ne kadar iletişim kurmak istediğimiz hususundaki sınırımıza ne zaman ulaşırız?
Son 18 ayda elektronik toplantılarda patlama ve fiziksel toplantılarda çöküş yaşandı. Kovid-19 pandemisi, halihazırda mevcut bir eğilimi güçlendirdi: Her şeyi daha fazla çevrimiçi yapmak. Ama bir günde sadece 24 saat var ve zaman dağılımında söz konusu zirveye ulaştığımız bir zaman gelecek. Oraya çoktan ulaşmış da olabiliriz.
Televizyonda da bir paralellik var. Britanyalıların TV izleyerek geçirdikleri süre, 2010'da günlük 242 dakikadan 2019'da 183 dakikaya düşerek son 10 yılda istikrarlı biçimde azalıyordu. Kutuya yapışık halde daha zaman harcayan tek yaş grubu, 2019'da günlük 349 dakikaya ulaşmayı başaran 75 yaş üstü olmuştu. Bu neredeyse 6 saat yapar, bu da gayet etkileyici. Yine de televizyon açıkken zaman zaman koltukta şekerleme yapmanın "seyretmek" sayılmış olacağından şüpheleniyorum. Daha genç yaş grupları arasındaysa TV izleme süresi çakıldı ve 2019'da 25 yaş altı için günlük bir saatin biraz üstüne kadar indi.
Geçen yıl TV kullanımının gençler dışında herkes için aniden arttığı doğru fakat temel nokta Birleşik Krallık'ın TV zirvesini 10 yıldan fazla bir süre önce geçtiğidir. Aynı şey sosyal medyada da yaşanacak. Bir zirve olacak. Sadece ne zaman olacağını bilmiyoruz.
Yine de bazı ipuçları mevcut. ABD'de ergenler sosyal medyada günlük 9 saat geçirirken, "ergenlik öncesi" dönemindeki 8 ila 12 yaşında çocuklar 6 saat geçiriyor. Araştırmayı gerçekleştiren Common Sense Media grubu, "Günde ortalama 8 saatten fazla ekran medyası başında zaman geçiren daha düşük gelirli ergenlere kıyasla, daha yüksek gelirli ergenlerde bu süre 5 saat 42 dakika. Günlük 2 saat 25 dakikalık bir fark var" yorumunda bulunuyor.
Bu bariz nedenlerden dolayı rahatsız edici. Ama bence gençler herhangi bir şeye bu kadar zaman harcadıklarında, tek yol kesinlikle aşağı yönde olmalı. Sosyal medya yeni yerine normal, yerleşik teknolojiler halini almayı tamamladığında, çekiciliğini de kaybedecek. Ya da farklı biçimde bakarsak, başka bir şey gelecek ve sosyal medyayı bir kenara itecek. Raporda, "Ergenler ve ergenlik öncesindeki çocuklar, sosyal medya kullanmanın ayak uydurmak için yapmaları gereken bir şey olduğunu düşünüyor fakat bu onların favori etkinliği değil" yorumu da yer alıyor.
Kulağa mantıklı geliyor. Daha çekici veya belki de sadece daha modaya uygun bir şey ortaya çıkınca sosyal medya etkinliği düşecek.
Çocuklar için böyle. Peki yetişkinler? Bu noktada, ekonomiler yeniden açıldıkça, yeni iletişim teknolojilerinin kullanımı hakkında çok daha fazla şey öğrendiğimizi düşünüyorum. Neyin en iyi çevrimiçi yapılabileceğini ve neyin gerçekten insan temasına ihtiyaç duyduğunu görüyoruz. Gelecek 6 ay kadar bir süre içinde her şey oturacak ve bu olduğunda, tahmin ediyorum ki pandeminin elektronik medya etkinliğinin zirvesini, isterseniz Facebook'un zirvesi deyin, gördüğünü fark edeceğiz.
Sağlığımızı takip etmekten mali durumumuzu çözmemize yardımcı olmaya kadar her türlü işi yapan iletişim teknolojilerinin kullanımı arka planda artacak. Ama hayatlarımıza bu kadar hakim olduklarını hissetmeyeceğiz. Birbirimizle iletişim halinde kalmak isteyeceğiz ama telefonumuzun her kıpırtısına cevap verme ihtiyacı duymayacağız. Yeniden insan olmanın tadını çıkaracağız.
https://www.independent.co.uk/independentpremium/voices
Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik
© The Independent