Yatırımcılar büyük bir Çin emlak şirketinin çöküşünün bulaşıcı bir etkiye ve dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin mali istikrarında sarsılmaya neden olabileceği endişesine kapılınca küresel piyasalar pazartesi günü bir elden çıkarma süreciyle karşı karşıya kaldı.

Son derece yüklü borçları bulunan Çin merkezli büyük emlak geliştiricisi Evergrande, hükümetin sıcak bir emlak piyasasını soğutma çabalarının ardından finansal zorluk çekiyor. Kredi derecelendirme kuruluşu S&P Global Ratings'in bu hafta yayımladığı bir raporda, emlak geliştiricisinin perşembe günü kadar yakın bir tarihte borçlarını temerrüde düşürmeye yakın olduğunu söylemesinin ardından şirketin sürdürülebilirliğine dair endişeler bir derece yükseldi.

Yatırımcılar Evergrande vakasının Çin'in balon belirtileri gösteren emlak piyasasında daha büyük sorunların emaresi olduğundan korkuyor. Balon, ekonomik jargonda varlık fiyatları sürdürülemez olduğu düşünülen bir seviyeye keskin şekilde yükseldiğinde kullanılan bir tabir. Bu balonlar patladığında genellikle çöküş olarak adlandırılan bir etkisi olur: Varlık fiyatlarında keskin ve ani bir düşüş.

Bu, yalnızca Çin'in varlıklarıyla ilgisi olan yatırımcılar için değil aynı zamanda Çin'in görece büyüklüğü göz önüne alındığında küresel ekonomi için de büyük bir endişe kaynağı. Son kredi mercii Uluslararası Para Fonu'nun bu yıl nisanda yayımladığı tahminlere göre ülkenin 2021'den 2026'ya kadar küresel büyümenin 5'te birini oluşturması bekleniyor.

Gayrimenkul sektörü Çin'in ekonomik çıktısının önemli bir kısmını oluşturduğu için emlak şirketlerinin sıkıntıları özel bir endişeye neden oldu. ABD Ticaret Bakanlığı Ekonomik Analiz Bürosu'na göre gayrimenkul yatırımları 2018'de Çin'in GSYİH'sinin yüzde 13'üne tekabül ediyordu. Tarihsel olarak sektöre yapılan yatırım ABD'de GSYİH'nin sadece yüzde 5'ini oluşturuyor.

2020'de ekonomist Ken Rogoff ve Yuanchen Yang, konut sektörü faaliyetlerinde yüzde 20'lik bir düşüşün GSYİH'de yüzde 5-10'luk bir düşüşe yol açabileceğini hesaplamıştı.

Bazı ekonomistler ve piyasa analistleri bunun 2007 mali krizinin tekrarı olduğu fikrini şiddetle reddediyor fakat bu, ciddi sorunlar yaşanacağına işaret etmediği anlamına gelmiyor. Çin'in aşırı pişmiş inşaat ve emlak piyasasında inişli çıkışlı bir yolculuk, hatta bir çöküş, pandemiden bazı tahminlerin öne sürdüğü kadar hızlı bir şekilde toparlanamayan ülkede ekonomik yavaşlamayı hızlandırabilir.

Çin hükümetinin hangi adımları atacağı henüz belli değil fakat merkez bankası halihazırda finansal sistemde nakit akışının kesilmemesini sağlamak için likiditeyi artırma yönünde adım atmış bulunuyor ki bu, yatırımcıların ve bankacıların gerginliğini dindirmeye çalıştığına dair bir işaret olabilir.

Oxford Economics'in Asya Pasifik Bölgesi Baş Ekonomisti Tommy Wu, The Independent'a Evergrande'nin temerrüde düşmesi halinde bundan ilk olarak daha büyük finans şirketleri ve firmayla bağlantılı varlıklara sahip bankaların mustarip olacağını söyledi.

Evergrande durumunda farklı paydaşlar var. Evergrande'den ev alan ev sahipleri var, Evergrande'den ürün alan perakende yatırımcıları var; diğer paydaşlar arasında bankalar, tahvil sahipleri ve tedarikçiler olacaktır.

Wu, Pekin hükümeti açısından en büyük önceliğin Evergrande'nin potansiyel çöküşünün ev sahipleri üzerindeki etkisini azaltmak olduğunu da sözlerine ekledi. Fakat dünyanın geri kalanı için Wu ve diğer ekonomistlerin boğuştuğu soru, herhangi bir hükümet müdahalesinin Çin'in emlak sektöründe daha geniş bir "yangın satışını" durdurmayı başarıp başaramayacağı.

S&P, Çin hükümetinin etki yalnızca Evergrande'yle sınırlı değilse, "birden fazla büyük geliştiricinin başarısız olmasına ve ekonomiye sistemik riskler oluşturmasına neden olan" daha geniş bulaşma belirtileri varsa devreye gireceğine inanıyor.

Wu, "Hükümetin Evergrande'yi ve yatırımcıları kurtarmayacak olsa da kontrollü bir yeniden yapılanma tasarlayacağını düşünüyoruz" dedi.

Bazı ekonomistler bunu Çin'in "Lehman anı" olarak adlandırmaktan kaçınıyor; Lehman Brothers, çöküşü mali kriz sırasında daha büyük bir kargaşanın habercisi olan ABD bankasıydı. Capital Economics'te kıdemli küresel ekonomist olan Simon MacAdam'a göre böylesi bir anlatı "hedefi ıskalıyor". Borç ve mülkle ilgili herhangi bir durum yatırımcılar için sıkıntılı anıları geri getirse de, bu farklı türde bir pazarda farklı türde bir sorun.

Pantheon Macroeconomics'in Baş Asya Ekonomisti Freya Beamish, The Independent'a, "En benzer durum Lehman'dan ziyade 2003'teki [Güney] Kore'dir" dedi.

Esas fark küresel perspektif: Çin küresel finansal sistemin merkezinde değil, oysa ABD kesinlikle öyleydi ve hâlâ öyle.
 

Guanco'da inşa edilen ve Guanco Evergrande futbol stadyumu (AFP)

Güney Kore'de 1990'ların sonunda ve 2000'lerin başında kredi kartı borçlarında patlama yaşanmıştı. Bu, hanelerin finansal davranışlarını kararlı tasarruftan harcamaya ve borç biriktirmeye çevirmişti. 1999 ve 2002 arasında kredi kartı alımları tüketim yüzdesi olarak yüzde 15,5'ten yüzde 24,5'e fırlamıştı.

Beamish, Çin'in emlak sektöründeki patlamanın yarattığı karmaşık bir finansal kaldıraç ağıyla karşı karşıya kalması nedeniyle bu paralelliğin önemli olduğunu söyledi. Bunun çözülmesi zaman alacaktır ve hatta zaman içinde ölçülmesi imkansız olabilir.

Aralarında ABD Merkez Bankası'nın eski başkanı Ben Bernanke'nin de bulunduğu bazı ekonomistlere göre 1990'ların sonunda Güney Kore'de sorun teşkil eden ve son yıllarda dünyadaki GSYİH'ye göre en yüksek tasarruf oranlarından birine sahip olan Çin'de iyi araştırılmış bir sorun olan fazla tasarruf bu balonlara yakıt olabilir. Bernanke, 1996-2006 yıllarında oluşan küresel tasarruf fazlalığının 2007 mali krizini körüklemeye yardımcı olduğuna inanıyor.

Beamish son yıllarda benzer bir etkinin paraya aç şirketler duvarının hane halkı tasarruflarından inşa edilen başka bir para duvarına çarptığı Çin'de ortaya çıkmış olabileceğini düşünüyor. Sonuç: Bir emlak ve inşaat balonu.

Beamish şöyle diyor:

Bu anlamda, bu Evergrande sıkıntılarının itici gücü Lehman anınınkiyle aynı fakat Çin ve ABD'nin küresel finansal sistemde çok farklı rolleri var, bu yüzden sonuç benzer olmayacak.

Reel ekonomi için tehdit sadece Evergrande tarafından değil, diğer emlak geliştiricileri tarafından da yangın satışlarının hız kazanması olacaktır. Bu kişiler uzun zamandır evergreening yapıyor. Bu, emlak sektöründe endemik bir fenomen.

"Evergreening" terimi finansta genellikle şirketlerin daha fazla borç alarak temerrüde düşmekten kaçınmasını tanımlamak için kullanılır.

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 2/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 3/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 4/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 5/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 6/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 7/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 8/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 9/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 10/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 11/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 12/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

• 13/30

  20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP)

• 14/30

  19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters)

• 15/30

  18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters)

• 16/30

  17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters)

• 17/30

  16 Ekim 2024 - İtalyan lüks marka grubu Prada ve Houston merkezli girişim Axiom Space, NASA'nın Artemis 3 Ay misyonunda kullanılacak bir uzay giysisinin tasarımını İtalya'nın Milano kentinde tanıttı. NASA'nın Ay'ın güney kutbuna gerçekleştireceği ilk insanlı görevde Ay'da yürüyen astronotlar bu kıyafeti giyecek. Artemis 3 görevinin Eylül 2026'da gerçekleştirilmesi bekleniyor (Marco Bertorello/AFP)

• 18/30

  15 Ekim 2024 - Güney Kore'nin sınır kenti Paju'dan Kuzey Kore'nin Kaesong şehrine giden yolda, Tongil Köprüsü'ndeki askeri kontrol noktasının son hali. Güney Kore ordusu, Pyongyang'ın ordusu iki ülkeyi birbirine bağlayan yollarda patlamalar gerçekleştirince ağır tahkimatlı sınır yakınlarında "karşı ateş" harekatları yürüttüğünü açıkladı. Kuzey Kore, Güney Kore'nin Pyongyang'a drone uçurduğu iddiasının ardından ordusunun "ateş gücünü" harekete geçirmek için hazır olduğunu söylemişti. Kuzey Kore Savunma Bakanlığı, Kore yarımadasında "her an savaş çıkabileceği" uyarısında bulunmuştu (Jung Yeon-Je/AFP)

• 19/30

  14 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'ta çocuklara çocuk felci aşısı yapıldı. UNICEF, Gazze Şeridi'ndeki 640 binden fazla çocuğu tamamen aşılamayı hedefliyor. UNICEF'in icra direktörü Catherine Russell, çocuklara bağışıklık sistemlerini güçlendirmek için A vitamini takviyesi sağlanacağını kaydetmiş, Gazze'de çocukların hijyen standartlarının çok kötü olduğunu belirtmişti (Eyad Baba/AFP)

• 20/30

  13 Ekim 2024 - Japonya'nın başkenti Tokyo'nun Kagurazaka mahallesinde düzenlenen Cadılar Bayramı öncesi etkinliğine katılanlar kedi temalı kostümlerini giyip "Bake Neko" (Doğaüstü Kedi) festivaline katıldı. Bake Neko, 2010'dan bu yana her yıl ekim ortasında düzenleniyor. Kagurazaka'da kedi temalı bir geçit töreni düzenlenmesinin nedeni, ünlü Japon romanı "Ben Bir Kediyim"in yazarı Natsume Soseki'nin bu bölgede yaşamış olması (Philip Fong/AFP)

• 21/30

  12 Ekim 2024 - Hindistan'ın Haryana eyaletinde, Hindu tanrısı Hanuman gibi giyinen kişiler, Dussehra festivali için düzenlenen geçit töreninde dans ediyor. Her yıl kutlanan festival, iyiliğin kötülüğe karşı zaferini simgeliyor. Ancak bu yıl Bangladeş'teki Dussehra kutlamaları Hindulara karşı artan saldırıların gölgesinde kaldı. Ülkede 1 Ekim'den bu yana kutlamalarla bağlantılı 35 şiddet olayı yaşandığı bildirilmişti. Hindistan, Bangladeş'teki Hindu tapınaklarına yönelik saldırıları kınayarak komşu ülkeye tüm azınlıkların güvenliğini sağlama çağrısı yaptı (Anushree Fadnavis/Reuters)

• 22/30

  11 Ekim 2024 - Milano'daki iklim değişikliği ve Filistin'e destek eylemine katılan İsveçli aktivist Greta Thunberg slogan atıyor. Thunberg'in kurulmasına destek verdiği iklim değişikliği hareketi Fridays For Future'ın düzenlediği yürüyüşe, binin üzerinde kişi katıldı. Protestoda, Filistinlilerin simgesi haline gelmiş kefiye adlı geleneksel atkıyı takan Thunberg, "Filistinlilerin onlarca yıldır apartheid rejiminin boğucu baskısı altında yaşadığını" söyledi. Küresel ısınmayla silah endüstrisi arasındaki ilişkiye vurgu yapan aktivist "İklim adaleti mücadelesi, fosil yakıt endüstrisine karşı olduğu kadar, silah endüstrilerine, askerileşmeye ve doğal kaynakların aşırı çıkarılmasına karşı da bir mücadeledir" dedi (Piero Cruciatti/AFP)

• 23/30

  10 Ekim 2024 - Milton Kasırgası ABD'nin Florida eyaletinde yıkıma yol açtı. Şiddetli yağmurlar ve rüzgarlar sonucu evler yıkıldı ve milyonlarca kişi elektriksiz kaldı. İç Güvenlik Bakanlığı en az 10 kişinin öldüğünü açıkladı. Yetkililer rüzgarların hızının saatte 150 kilometreye ulaştığını söyledi. ABD Başkanı Joe Biden, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda "Yardım yolda ancak gelene kadar, yerel yetkilileriniz dışarı çıkmanın güvenli olduğunu söyleyene kadar yerinizde kalın" dedi (Bryan R. Smith/AFP)

• 24/30

  9 Ekim 2024 - Milton Kasırgası'nın Havana'dan geçişi şiddetli yağmurlara neden oldu. Helene Kasırgası'nın üzerinden iki hafta geçmemişken yeni bir kasırga ABD'nin Florida eyaletine doğru yaklaşıyor. Bugün eyalete ulaşması beklenen kasırga öncesinde eyalette yıllardır görülmediği kadar büyük bir tahliye çalışması yürütülüyor. ABD Başkanı Joe Biden, Milton Kasırgası’nın "Son 100 yılda ABD’deki en kötü fırtınalardan biri" olabileceği uyarısında bulundu. Milton Kasırgası'nda rüzgarların saatte 270 km hıza ulaşabileceği söyleniyor (Yamil Lage/AFP)

• 25/30

  8 Ekim 2024 - Yokoluş İsyanı Cape Town, Güney Afrika'nın başkentinde gerçekleşen Afrika Petrol Haftası Konferansı'nın düzenlendiği salonun önünde, fosil yakıtların süregelen kullanımını böyle protesto etti (Rodger Bosch/AFP)

• 26/30

  7 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentinde Filistinli bir çocuk, İsrail saldırıları sonucunda yıkılmış binanın üzerinde. 1 yıl önce bugün Hamas, İsrail'e gerçekleştirdiği saldırıda 1139 kişiyi öldürmüş ve yaklaşık 250 kişiyi rehin almıştı. Aradan geçen bir senede İsrail, Gazze'de en az 41 bin 870 kişiyi öldürdü ve bu sayının aslında çok daha fazla olduğu tahmin ediliyor. Binlerce kişi yıkılan binaların enkazı altında kaldı ya da kendilerinden haber alınamıyor. Binlercesinin daha devam eden bombardıman ve İsrail'in savaşının yarattığı koşullar nedeniyle ölmesi muhtemel. Son 12 aydaki gelişmelerle Ortadoğu bir kez daha topyekün savaşın eşiğine geldi (Mohammed Salem/Reuters)

• 27/30

  6 Ekim 2024 - İspanya'nın Katalonya bölgesinin Tarragona kentinde düzenlenen 26. İnsan Kulesi Yarışması'nda Colla Vella dels Xiquets de Valls ekibi insan kulesi oluşturuyor. Katalonya'daki festivallerde düzenlenen geleneksel insan kulesi yarışmalarında takımlar kule oluşturup bozarak mücadele ediyor. İlki 1932'de yapılan etkinlik o zamandan beri iki yılda bir gerçekleştiriliyor (Lluis Gene/AFP)

• 28/30

  5 Ekim 2024 - Binlerce Oromo, Irreecha festivali için Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da bir araya geldi. Irreecha kutlamalarında geleneksel kostümler giyerek suya çiçekler daldırıyor ve kendi üzerlerine su serpiyorlar. Etiyopya'nın en kalabalık etnik grubu olan Oromoların yağmur mevsiminin bitişini kutladığı festival, zaman zaman siyasi protestolara da sahne oluyor. 2016'da polisin hükümet karşıtı protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullanması ve havaya ateş açmasıyla festivalde 50'den fazla kişi hayatını kaybetmişti (Tiksa Negeri/Reuters)

• 29/30

  4 Ekim 2024 - Bir kedi Beyrut'un güneyindeki bir mahallede, İsrail'in hava saldırıları sonucunda hasar gören sokakta dolaşıyor. İsrail, üç gün önce kara harekatı başlattığı Lübnan’a saldırmayı sürdürüyor. Hizbullah'a yakın bir kaynak, AFP'ye İsrail'in Beyrut'un Dahiye bölgesini üst üste 11 kere vurduğunu aktardı. Lübnanlı yetkililer, çatışmalar nedeniyle 1,2 milyon kişinin yerinden edildiğini bildirdi (AFP)

• 30/30

  3 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Carolina eyaletinin Swannanoa kentinin sakinleri, Helene Kasırgası'nın arkasında bıraktığı yıkımın ortasında. Geçen hafta ülkenin güneydoğusunu vuran kasırganın yol açtığı can kayıplarının sayısı 189'a yükseldi. Toplam 6 eyalette kayıp onlarca kişiyi arama çalışmaları sürerken, 1 milyondan fazla ev ve iş yerinde elektrik hâlâ yok (Eduardo Munoz/Reuters)

Beamish "Baştan aşağı Ponzi şeması kokuyor. Buradaki endişe, Çinli yetkililerin ilk etapta bunu düzgün bir şekilde durdurmak için yeterince çaba göstermemesi çünkü sorunu nicelleştiremiyorlar, çünkü bu çok karmaşık bir ağ" diye ekliyor. Çin'in emlak sektöründe tam olarak kimin neye maruz kaldığını açıklayan net istatistik eksikliği, Lehman'ın çöküşünden sonraki kafa karışıklığını hatırlatan bir diğer nokta.

Beamish'e göre Pekin, (Beamish ve diğerlerinin beklediği gibi) emlak sektöründeki daha geniş çaplı bir bozulmayı hafifletmek ve yavaşlatmak için hızlı bir şekilde adım atarsa finansal piyasalarda güven üzerindeki geniş çaplı etkiyi azaltabilir ve emlak piyasasında geniş tabanlı yangın satışlarını ve hane ekonomileri üzerindeki "kötü" etkileri durdurabilir.

Evergrande'nin durumu nihai olarak ne Çin'de ne de daha geniş finansal sistemde finansal bir çöküşün işareti fakat dikkate alınması gereken artçı etkiler var.

Wu "Olayların bulaşıcı yönü açısından bence bu esasen bir Çin meselesi" diyor. Fakat çelik, demir cevheri ve kömür gibi ürünler için emtia fiyatlarının Çin inşaatındaki yavaşlamadan etkileneceğini söylüyor, hükümetin altyapı inşasına destek verme suretinde yapabileceği müdahaleler bunu bir şekilde azaltsa bile.

Çin ithalat ve ihracatı veya diğer Çin varlıklarıyla bağlantılı ticaret finansmanından önemli miktarda para kazanan HSBC ve Standard Chartered gibi bankalar da önümüzdeki aylarda daha geniş bir ekonomik yavaşlamadan etkilenebilir.

Ve Evergrande, Lehman gibi dünya finans piyasalarının merkezinde olmasa da potansiyel düşüşü daha geniş bir endişenin belirtisi. Mac Adam, (Evergrande'nin devlet eliyle yeniden yapılandırılmasıyla) krizden kaçınılsa bile Çin inşaat sektörünün gerilemede olduğunu ve 2030'a kadar Çin'in GSYİH büyümesini yüzde 2'ye düşüreceğini düşünüyor. Bu aynı zamanda, tıpkı Lehman'daki gibi, bir tasarruf bolluğunun ve ardından gelen bir balonun belirtisi.

Wu, basitçe söylemek gerekirse "şimdi geleceğin biraz daha kasvetli görünmesine neden oluyor" diyor.

https://www.independent.co.uk/news/business

Independent Türkçe için çeviren: Noyan Öztürk