Gülme gazı olarak bilinen azot protoksitin düşük dozlarda kullanıldığında tedaviye dirençli depresyon vakalarında semptomların hızla azaltılmasında etkili olduğu bildirildi.

Şikago Tıp Üniversitesi ve Washington Üniversitesi'nde düzenlenen yeni bir araştırmaya göre, düşük dozda gülme gazı düşünülenden daha uzun süre, bazı katılımcılarda iki haftaya kadar olumlu etki yarattı ve sınırlı yan etkiye yol açtı. Science Translational Medicine isimli bilimsel dergide yayımlanan araştırmada, gülme gazının özellikle kriz dönemindeki depresyon hastaları için hızlı ve etkili bir tedavi seçeneği olabileceği belirtildi.

Çalışmanın sonuçları, antidepresanlara ve geleneksel tedavilere olumlu yanıt vermeyen depresyon hastaları için alternatif tedavilerin işe yarayabildiğini ortaya koydu.

Daha önce gerçekleştirilen bir araştırmada, bir saat boyunca yüzde 50 oranında azot protoksit soluyan katılımcılarda depresyon belirtilerinin en az 24 saat süreyle azaldığı tespit edilmiş ancak bazı hastalarda baş ağrısı, mide bulantısı ve kusma gibi yan etkiler tespit edilmişti.

Şikago Tıp Üniversitesi'nden Anestezi ve Yoğun Bakım Servisi Başkanı Peter Nagele, yan etkileri azaltmak için daha düşük dozda gülme gazıyla yaptıkları son çalışmanın olumlu sonuçlar verdiğine dikkat çekti. Yeni deneyde, 20 hastaya yüzde 25 oranında azot protoksit verildi ve etkilerin yüzde 50 oranındaki azot protoksitle aynı olduğu, olumlu etkilerin çok daha uzun süre devam ettiği ve yan etkilerin de önemli ölçüde azaldığı görüldü.

Düşük dozda gülme gazı soluyanların enerjik olmaktan ziyade uyuyakaldığını vurgulayan Nagele, "Yan etkilerdeki düşük beklenmedik ve epey keskindi, ama daha heyecan verici olan şey tek bir oturum sonrasında etkilerin iki hafta boyunca devam etmesi" dedi.  

Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Psikiyatri Profesörü Charles Conway, "Depresyondaki hastaların önemli bir kısmı, bize göre yaklaşık yüzde 15'i, standart antidepresan tedavisine yanıt vermiyor. Bu tedaviye dirençli hastalar yıllarca hatta onlarca yıl boyunca kendilerini zayıf düşüren depresyonla beraber yaşıyor. Azot protoksit gibi yeni tedaviler bu kişilerin tedavisinde büyük öneme sahip" diye konuştu.

Araştırmayı yürüten bilim insanları, henüz deneme aşamasındaki çalışmanın tıp camiasından destek görmesini umduklarını kaydetti. Nagele birçok psikiyatristin gülme gazına yabancı olduğunu ve bu tedavi seçeneğiyle ilgili klinik çalışmalara büyük ilgi beklediklerini ifade etti.

Renksiz ve şeker benzeri bir kokuya sahip azot protoksit, diş operasyonlarında ve ameliyatlarda anestezi için sık sık kullanılıyor. Ancak son yıllarda bu gazın özellikle gençler arasında eğlence amaçlı kullanımı bazı endişelere yol açıyor

Hollanda'nın bazı bölgelerinde, yüksek dozda alındığında halüsinasyona neden olabilen gülme gazının yol açtığı sağlık sorunlarındaki artış üzerine bu maddenin eğlence amaçlı kullanımı yasaklanmıştı. Başkent Amsterdam da, nisan sonunda gazın eğlence amaçlı kullanımı yasaklama kararı almıştı.

Independent Türkçe, Medical Xpress, Dutch News