Kim Kardashian 8 Eylül Salı günü, 14 yıl ve 20 sezondan sonra Keeping Up With The Kardashians'ın (Kardashianlara Ayak Uydurmak - KUWTK) sona ereceğini açıkladı. 39 yaşındaki ünlü isim, Instagram ve Twitter hesabından bu platformlardaki toplam 254 milyon hayranına yönelik 5 paragraflık kısa bir açıklama yayımladı. Göze batmamanın antitezinin vücut bulmuş hali olan bir aile için söz konusu açıklama biraz hafife alınmış kalsa da, aynı zamanda yolculuklarının geldiği noktada uygundu. Açıklama, onlara şöhretin süper gücünü veren ve dünyanın en meşhur kişileri arasına girmelerini sağlayan araçları onurlandırıyordu. KUWTK'nın son bölümü 19 Mart Cuma günü yayımlandı.

Kim ve kız kardeşlerinin, Paris Hilton ve Lindsay Lohan gibilerin yaşadığı Batı Hollywood'ın durgun Calabasas bölgesinden çıkıp ünlü olmanın anlamını temelden değiştiren yeni bir küresel mega yıldızlığa sıçramaları sosyal medya sayesinde oldu.

Kim'in internet şöhreti dünyasına ilk girişi, belki de dünyanın Kris Jenner'ın kişisel pazarlama ve kriz PR'ı seviyesine ne kadar hazırlıksız olduğunun bir göstergesiydi. Kim'in eski erkek arkadaşı Ray-J'yle olan ve 2007'de sızan seks kaseti, büyükanne ve büyükbabayla akşam yemeğinde yaşanan bir utanç kaynağı değildi (en azından dışarıdan bakıldığında). Bunun yerine kaset, Kardashianları sadece Los Angeles parti çevrelerinde bilinen isimler olmaktan çıkarıp banliyölerdeki evlerde herkesin tanıdığı insanlar haline getirecek Ryan Seacrest'in E! yayın ağındaki yepyeni işinin öncüsü oldu.

KUWTK'nın sahte gerçekliği tamamen yeni bir format değildi, daha önce MTV'nin ilk kez 2002'de yayımlanmış The Osbournes'u vardı. Ancak büyük bir fark söz konusuydu: Ozzy Osbourne zaten bir şeyden dolayı ünlüydü, kendisi bir Rock yıldızıydı. Bu noktada Kardashian ve Jenner'ın şöhret düzeyleri çok zayıftı. Kris Jenner, OJ Simpson'ın avukatının eski eşiyken Caitlyn Jenner da emekli bir Olimpiyat sporcusuydu. Kim Kardashian ise Paris Hilton'ın ara sıra The Simple Life'ta görünen asistanıydı. Şimdi klanın en zengini olduğu belirtilen Kylie Jenner (Forbes kendisini milyarder ilan edip sonra bu açıklamayı geri çekti) henüz 10 yaşındaydı.

Ancak kağıt üzerinde bir kumar gibi görünmesine karşın başarı hızla geldi. Reytingler anında etkileyici bir hal almıştı ve rekor kıran seviyelere kadar yükselmeye devam etti. Dünya henüz "influencer"ın ne olduğunu bile bilmezken influencer haline gelen aile, bölümler boyunca canlı tweet'ler paylaşıyor ve hayranlarıyla gerçek zamanlı etkileşim kuruyordu. Dünya onları gördükçe daha da çok istiyordu ve Kardashianlar da daha çok satıyordu. Elbette ünlülerin ürün tanıtması yeni bir şey değil. Michael Jordan sahada basketbol oynuyordu. Saha dışındaysa Nike spor ayakkabıları satıyordu.

Ama bir şey değişmişti. Kardashian'lar durmaksızın sattı. Satmak haricinde hiçbir şey yapmadılar. Parfümler, kıyafetler, diş beyazlatma çubuğu, kitaplar, makyaj malzemeleri, emojiler, ev için lazer epilasyon ürünü, dudak kitleri, şimdilerde "SKIMS" olarak bilinen yeniden tasarlanmış spanx iç çamaşırı vardı (ilk başta bu ürünün adı, Kyoto Belediye Başkanı Kim'e yazdığı yazıda bu kültürel kendine mal etme adımının yakışıksız olduğunu bildirene kadar Kimono'ydu). Her bölüm, yan program veya Dancing with the Stars'a katılım bir pazarlama fırsatıydı ve kısa zamanda popüler kültür 5 kız kardeş tarafından tüketildi. Kötü şöhretli "anne-menajer" ve milyar dolarlık Kardashian imparatorluğunun mimarı Kris Jenner, gücü ustaca kullanma hususunda Murdoch tarzı kabiliyetiyle bunu fazlasıyla sağlama almıştı.

Ama özellikle bu kadınlarla ilgili olan neydi? Kız kardeşler başarılarını kendinden bir şey bulma olgusuna bağlıyor. Pembe dizilerin moda dışı kaldığı bir dönemde modern bir pembe dizi; belki de daha genç, daha şık bir Dallas. Yine de Kardashianların bu alandaki en iyiler olduğu aile dramasının reality şov versiyonu, sadece dramadan ibaret değildi. Modern kültürün karmaşık bir parçası haline gelen sahte gerçekliği doğurdu.
 

KUWTK, yanlış veya uyarlanmış gerçekliğin gerçek biçimindeki sunumunu pekiştirdi. Bu dönem öncesinde ünlülerin sınırları vardı. Onları sahnede veya ekranda şarkı söylerken ya da rol yaparken, stadyumlarda top atarken veya topa vururken görüp sonra da yaşamlarına ilişkin düzenlenip kurgulanmış dedikodu köşelerini okuyorduk. Şimdiyse, "ünlülerin" gerçeklik rolü yapıp, bunu paketleyerek gerçeklik olarak satmalarını seyrediyorduk. Bu sebeple onları tanıdığımızı düşünüyoruz. Onları anladığımızı düşünüyoruz. Peki bunun ne kadarı sahiden gerçekti?

Bu gri alan, Kardashian'larla el ele büyüyen, ağır biçimde filtrelenmiş ve üzerinde oynanmış olmasına karşın bir kişinin hayatının iç yüzünü kavramaya dair bir algı sunan sosyal medyanın tam bir DNA'sı halini alacaktı. Önemli bir nokta da şu ki hepimiz buna uyduk, beğenileri bastık ve sanki gerçekmiş gibi bunları tükettik. Vouge ABD'nin 73 Soru serisinde Kim, "Bence her zaman gerçekliğini koruyoruz ve gerçek olmayan durumlar da var" demişti. Kardashian şöhretinin kalbinde yatan öz çelişki.

Sonra 2012'de, pop kültürü dünyası kendi ekseninde yön değiştirdi. Kim, Instagram'a katıldı ve Kanye West'le tanıştı. West'in desteğiyle Kardashian şöhreti bir sonraki seviyeye fırladı. Bundan iki yıl sonra Kim, Paper dergisinin kapağıyla #İnternetiSalladı (#BrokeTheInternet). Kim'in poposu neredeyse iki hafta boyunca haber konusu oldu. Paper'ın fotoğrafı web sitesinde yayımlamasının ardından ertesi gün, sitenin trafiği ABD'nin toplam web tarama faaliyetinin yüzde birine denk gelmişti. 2019'da kızkardeşlerin her Instagram paylaşımı için yarım milyon dolar (yaklaşık 3 milyon 617 bin TL) talep ettiği belirtiliyordu.

Şöhretleriyle beraber nüfuzları da artmaya devam etti. Sokakta aynı saç, aynı makyaj, aynı kıyafetler içinde kadınlar, özellikle de genç kadınlar görmek kolaydı. Hatta aynı vücut tipine sahip olmayı arzuluyorlardı. Boohoo ve Pretty Little Thing gibi markalar, Kardashian görünümüne sahip olmak isteyenlerin ihtiyaçlarını karşılıyordu.

Bir dizi utanç verici gafa karşın (sadece çok eleştirilen diyet ürünler reklamları, Kendall'ın duyarsız Pepsi reklamı ve Kylie'nin "seksi Handmaid’s Tale" partisiyle sınırlı değil) aile eş zamanlı olarak yüksek moda cemaatine kabul edildi. Kim ve Kendall, Vogue'un kapağını süslerken Kendall da Paris podyumlarında yürüyor. Kim aynı zamanda avukatlık eğitimi almaya ve ABD hapishane sisteminde tutuklu bulunan mahkumları serbest bırakmak için çalışmaya başladı. Bir kez daha etki alanlarını genişletiyorlardı. Ve herkes Kardashianlardan bir parça istiyordu.

Sadece kültürü etkilemekle kalmadılar, birçok yönden kültürün kendisi oldular. Bazı durumlarda konuşma şeklimizi değiştirdiler ve kullanılacak için yeni referanslar verdiler. Milyonlarca insan Kim ve Kris'in mimleri aracılığıyla iletişim kuruyor. Kim unutabilir ki:

Kim kendi fotoğrafını çekmeyi bırakır mısın, kız kardeşin hapse giriyor?

Onlardan nefret edenler için bile kültürel manzaranın göz ardı edilemeyecek sarsılmaz bir parçası oldular.

Yine de Kardashian şöhreti beraberinde bir uyarıyla geliyor. Onlar büyümek ve egemen olmak için sosyal medyayı kullandıkça, KUWTK artık buna ayak uyduramadı. İstekte bulundukları ve flört ettikleri basın, zaman zaman onları uygunsuz biçimde yakalayabiliyordu. TMZ, Tristan Thompson'ın Khloe'yi aldattığını Khloe'den ve prodüksiyon ekibinin hepsinden önce ortaya çıkarabiliyordu. Üstelik bu, kesinlikle Khloe kamera önünde bir röportaj kaydetmeye zaman bulmadan önce oluyordu. Kız kardeşler ve sosyal medyaları programdan daha büyüktü. Bu kez gerçeklik (ya da en azından tabloid versiyonu) Kris Jenner'in özenle inşa ettiği serabı gölgede bırakıyordu.

Şov, cinsiyet değiştiren babaları veya başkan adayı olup kamuoyunun iyi bildiği akıl sağlığı krizi yaşayan eşleri kontrol edemiyordu. Sonrasında hepimiz için bir sosyal medya masalı: Ne kadar çok kontrol sahibi olduğumuzu düşünsek ve ne kadar çok para kazansak da kendimizi dışarıya ne kadar açtığımızın sınırını nereye çizeceğimize dair bir uyarı.

Kardashianlar Amerikan rüyasını Insta-çağına uyarladı. Gerçeğin artık nesnel olarak değil inanmak istediğiniz gerçeklik olarak algılandığı mükemmel bir zamanda ortaya çıktılar; internette ünlü olmanın ne anlama geldiğini tam olarak özetlediler. Kardashianlar'a dudak bükenler, geçerli eleştirileriniz olabilir (birçok kişinin var) ama başarılarını görmezden gelemezsiniz. Geri kalanlarımızın bu şekilde sürekli kamera gözetimi altında bir hayat sürmek isteyip istemeyeceği başka bir soru. Ama Kardashianlar bize, yeterince selfie çekersek (Kim'in durumunda bir kitabı dolduracak kadar) ve kendimizi yeterince çok gösterirsek ne sattığımızın ikincil önemde kalacağını öğretti.

Kardashianlar, tam da sosyal medyanın ünlülere olan yakınlığımızı yeniden çizdiği bir zamanda şöhretin sınırlarını yeniden belirledi. Trumpçı bir tavırla yetenekli olmaları gerekmediğini, hiçbir şeyi başarmaları gerekmediğini ve hatta "gerçek" bile olmaları gerekmediğini idrak ederek bu rüzgarı arkalarına aldılar. Artık bunların hiçbiri mesele değil. Mesele şu ki sattıklarını alıyor musunuz?

independent.co.uk/life-style

Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik