Trump başkanlık koltuğu olmadan davalara açık hale geliyor

Trump, işteki ve kişisel mali durumuyla ilgili olarak 9 federal, eyalet ve bölge kuruluşunun 15 ceza ve kamu soruşturmasının öznesi. Bu meseleler yakında eski başkan olacak Trump'ın peşini bırakmıyor

ABD Başkanı Trump, seçim sonuçlarına itiraz ederek Demokratları "seçimi çalmakla" suçluyor (Reuters)

Cumhuriyetçi Temsilci Ken Buck, soruşturmasının ardından Kongre'ye ifade veren Robert Mueller'e "Görevden ayrılmasının ardından başkana bir suçlama yöneltebilir misiniz?" diye sormuştu. Mueller "Evet" yanıtını vermişti. Buck "Suç işlediğine inanıyorsunuz; Birleşik Devletler Başkanı'nı görevden ayrılmasından sonra adaleti engellemekle suçlayabilir misiniz?" diye devam etmişti. Yanıt yine "Evet" olmuştu.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Özel Savcı'nın Donald Trump'ın Moskova'nın Beyaz Saray adayı olup olmadığına dair raporu, Trump'ın en az 10 kez adaleti engellemeye teşebbüs etmiş olabileceği sonucuna vardı. Ancak Mueller, Adalet Bakanlığı'nın görevdeki bir başkanın suçlanamayacağına dair 1973 tarihli kararının, Trump'ı federal suçla suçlamanın “anayasaya aykırı” olacağı anlamına geldiğine karar vermişti.

Başkanlık dokunulmazlığına ilişkin bu 43 yıllık karar, Trump'ı vergi beyannameleri konusunda bir yıl süren hukuk savaşı da dahil bir dizi soruşturma ve davadan çeşitli derecelerde korudu.

Ancak Beyaz Saray'dan ayrılması an meselesi olan Trump, şimdi oldukça savunmasız. Trump, makamının sağladığı güvenliği ve kendisine sadık Adalet Bakanı William Barr'ın hizmetini kaybetti. Bazı savcılar sadece eski başkanla değil arkadaşlarıyla da karşı karşıya gelmekten endişe duyuyordu. Trump'ın arkadaşı Roger Stone'un hapis cezasının Barr tarafından düşürülmesinden sonra, basına Adalet Bakanı'nın onları desteklemeyeceğine dair özel endişelerini dile getirdiler. Bu kısıtlama artık ortadan kalktı.

Trump, vergi işleri, kampanyası, göreve başlama komitesi ve kendisiyle bağlantılı hayır kurumları da dahil işteki ve kişisel mali durumu hakkında 9 federal, eyalet ve bölge kuruluşunun başlattığı 15 ceza ve kamu soruşturmasının öznesi.

Bunların çoğu, ayrı ayrı ilerleme yolunda. Ancak Trump'ın iddia edilen suçlarının korkunç doğası ve ölçeği nedeniyle, kanıtları incelemek üzere özel bir komisyon kurulması çağrıları yapıldı. Kaliforniya'dan Demokrat Kongre Üyesi Eric Swalwell şunları söyledi:

Bu Trump cehenneminden kurtulduğumuzda, Amerika'ya bir Başkanlık Suç Komisyonu lazım. Bu komisyon, yozlaşmış bir başkana yardım edenleri inceleyecek bağımsız savcılardan oluşmalı; birinci örnek olarak seçim kazanmak için postayı sabote edenleri.

Monica Lewinsky skandalı konusunda Bill Clinton'ı soruşturan bağımsız savcı Ken Starr, Mueller soruşturması sırasında yaptığı yorumda, ya Özel Savcı'nın başkana karşı azil soruşturması tavsiye edeceğini ya da Trump'ın görevden ayrıldığında suçlamayla karşı karşıya kalacağını söylemişti.

Daha sonra Starr, Başkan'ın Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye Joe Biden'in oğlu Hunter'ın iş faaliyetlerine ilişkin soruşturma başlatması için baskı girişimlerinde bulunduğu iddiasıyla ilgili Kongre'deki azil soruşturması duruşmalarında Trump'ın savunma ekibinin parçası oldu. Trump, Temsilciler Meclisi'nde suçlu bulundu ve Cumhuriyetçilerin kontrolündeki Senato'da kazandı.

Demokrat Partili bir yönetimin, Mueller raporuyla Trump'ın peşine düşüp düşmeyeceğini göreceğiz. Biden'ın kendisi bu konuda ihtiyatlı kaldı. Ancak Kamala Harris, Adalet Bakanlığı'nın harekete geçmekten başka seçeneği olmadığını savundu. Seçilmiş Başkan Yardımcısı, Demokrat Parti adaylığı için yarışırken şunları söylemişti:

Suçlama yöneltilmemesinin tek sebebinin esasen Adalet Bakanlığı'nın görevdeki bir başkanı suçlayamayacağınızı belirten bildirisi olduğunu söylediğinde Bob Mueller'e inanmamız gerektiğini düşünüyorum. Ama çok daha az kanıta dayalı kovuşturma davaları gördüm.

2016 kampanyası sırasında, daha sonra Mueller soruşturmasında mahkum olan ulusal güvenlik danışmanı Michael Flynn liderliğindeki Trump ekibi, rutin olarak "sahtekar Hillary" hakkında "onu içeri tıkın" sloganlarını kışkırtmıştı.

Hillary Clinton aleyhine hiçbir suçlamada bulunulmadı ancak yönetim eski FBI Direktörü James Comey ve yardımcısı Andrew McCabe hakkında soruşturma başlattı. Trump, "Obamagate" olarak adlandırdığı ve Obama yetkililerinin Rusya'yla gizli anlaşma soruşturmasıyla Trump'a komplo kurduğuna dair belirsiz bir teoriyle ilişkili sözde skandal için Barack Obama, Joe Biden ve diğer pek çok kişiyi suçlamazsa Barr'ı da kovmakla tehdit etmiş; yeniden seçildiğinde adli tatbikatların süreceğini ilan etmişti.

Trump'ın görevden ayrılmadan önce kendini affedebileceğine dair haberler var. Anayasal olarak bunu yapıp yapamayacağı belirsizliğini koruyor ve konu, Amy Coney Barrett'ın Yüksek Mahkeme onay oturumunda gündeme geldi.

Ancak Trump, bir başkanın kendisini affetmesine yönelik eşi görülmemiş eylemini gerçekleştirebilse bile, karşı karşıya olduğu eyalet ve yerellerdeki suçlamalara açık olacaktır. Bu suçlamalardan birinde, New York Güney Bölgesi Başsavcılık Dairesi, aralarında Stormy Daniels'ın da bulunduğu daha önce Trump'la ilişkisi olduğu iddia edilen kadınlara ödenen sus payıyla ilgili kampanya finansmanı suçları nedeniyle Trump'ın eski kişisel avukatı Michael Cohen'e yöneltilen suçlamalarda Trump'ın ("1. kişi") adını geçirdi.

Suçlamaları kabul eden Cohen, yemin altında, kendisini yasadışı ödemeleri yapmaya Trump'ın yönlendirdiğini ve yaptığı harcamaların Trump Organisation tarafından kendisine geri ödendiğini iddia etmişti. Artık Trump'tan keskin şekilde uzaklaşmış olan Cohen, eski patronunun "yakında Beyaz Saray'dan doğruca hapse giden ilk başkan olabileceği" tahmininde bulundu.

Başka bir davada, Manhattan bölge savcısı Cyrus Vance Jr., kurumunun "Trump Organisation'daki muhtemelen kapsamlı ve uzun süreli suç durumu" olarak tanımladığı şeyi araştırıyor. Trump'ın vergilerinin yanı sıra kurum, Trump ve şirketinin banka dolandırıcılığı, sigorta dolandırıcılığı, cezai vergi dolandırıcılığı ve işletme kayıtlarında sahtecilik yapıp yapmadığını inceleyecek.

Trump ve hukuk ekibi, Trump'ın muhasebe firmasından 8 yıllık vergi beyannamesi ve mali kayıtlarını isteyen mahkeme celbine itiraz etti. 5 mahkeme bu itirazı reddetti. Trump, eyalet büyük jürisi celbine karşı dokunulmazlık aradığı Yüksek Mahkeme başvurusunu da kaybetti.

New York Başsavcısı da, Trump Organisation'ın kredileri ve vergi avantajlarını güvence altına almak için varlıkların değerini manipüle edip etmediğini araştırıyor. Soruşturma konuları arasında New York'ta Trump Seven Springs kompleksi ve Los Angeles'ta Trump National Golf Club'daki vergi indirimleri de var. Trump'ın Wall Street'teki gökdelen iş hanının değeri ve Chicago'daki Trump International Hotel ve Trump Tower'ın 100 milyon dolarlık (840 milyon TL) borcunun silinmesiyle ilgili de soruşturmalar var.
 


Savcılar, bunun kamu soruşturması olduğunu ve şu anda herhangi bir emniyet kurumuyla koordinasyon içinde yürütülmediğini söylüyor. Ancak, destekleyici kanıtlar ortaya çıkarsa bunun suç teşkil edebileceğini söylüyorlar. Trump Organisation'ın avukatları, New York Başsavcısı Leititia James'in motivasyonunun siyasi olduğunu iddia etti ve başkanın oğullarından birinin ifadesini seçim sonrasına ertelemeye çalıştı. Bu mahkeme tarafından reddedildi ve Eric Trump kısa süre önce uzaktan ifade verdi.

Trump, Başkan'ın 1990'lı yıllarda Manhattan'daki büyük bir mağazada kendisine tecavüz ettiğini iddia eden dergi yazarı E. Jean Carroll gibi cinsel saldırı mağduru olduğu iddia edilen kişilerin yasal girişimleriyle de karşı karşıya. Trump'ın onları saldırıları uydurmakla suçlamasından sonra ona iftira davası açıyorlar. Bu davalarda da Trump konumundan yararlanmaya çalışmıştı. Geçen ay Adalet Bakanı Barr, olağanüstü bir adım atarak Carroll davasında Trump'ın yerine sanık olarak Adalet Bakanlığı'nı geçirdi.

Bakanlık avukatları, Trump'ın söylediği şey seçilmesinden 10 yıllar önce meydana gelen bir meseleye dair olmasına rağmen, Caroll hakkındaki açıklamalarını "Beyaz Saray'ın basın soruşturmalarına verdiği resmi yanıt sırasında" yaptığı için Trump'a dava açılmaması gerektiğini öne sürdü.

Carroll'ın avukatları, Barr'ın kararını adalet arayışını bozmakla suçladı. Yaptıkları açıklamada, "başkan ya da bir başkası olsun, Birleşik Devletler'de iş tanımında cinsel saldırıda bulunduğu kadınlara iftira atmak olan tek bir kişi yok" dediler.

Biden yönetimindeki Adalet Bakanlığı'nın Trump'ın rolünü devralmaya devam etmesi pek olası görünmüyor. Olağanüstü çalkantılı ve kutuplaşmalı Trump yıllarından sonra bir dur deme arzusu da pekala olabilir. Biden, seçilmiş başkan olarak yaptığı konuşmada, "iyileşme zamanı"ndan söz ederek "ülkeyi bölmek yerine birleştirme" sözü verdi.

Harvard Hukuk Fakültesi Profesörü Jack Goldsmith, NPR radyosuna şunları söyledi:

Bunun ülke için iyi olup olmadığı çok zor bir soru, çok içinden çıkılmaz olacak. Biden yönetiminin (...) önceki bir başkanı yargılayan ilk yönetim olarak tüm dikkatini bu konuya vermesi iyi mi olur; bunlar çok zor sorular.

Ancak Goldsmith, "ileriye bakmanın ve geriye bakmamanın mevcut bir seçenek olup olmadığının hiç de net olmadığını" da kabul etti.

Donald Trump'lı siyasetin zehirli doğası, eski başkanın muhaliflerine gösterdiği saldırganlık, ona yönelik iddiaların tüm boyutu, hukuki hesaplaşma çağrılarını durdurmayı çok zor kılacak.

 


* Kim Sengupta'nın makalesinin tasarımdan kaynaklanan nedenlerle kısalttığımız başlığının tamamı şöyledir: Pek yakında Beyaz Saray'dan ayrılacak olan Trump, davalara ve soruşturmalara karşı savunmasız kalacak

independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Onur Bayrakçeken

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU