Hubble Uzay Teleskobu, 70 milyon ışık yılı uzaklıktaki bir galakside patlayan bir süpernovayı kaydetti.

Eş yıldızından madde toplayan bir beyaz cücede meydana gelen bu nadir olay, ev sahibi galaksinin tümünü gölgede bıraktı.

Bir beyaz cüce, hayat döngüsünün sonuna yaklaşan, dejenere yıldızdır. Yıldız, nükleer yakıtını tükettiği zaman dış maddesini atıp 100 bin Kelvin'i aşan sıcaklıklara ulaşıyor.

Beyaz cüce kritik kütleye ulaştığında, çekirdeği, onu gezegen büyüklüğünde bir atom bombasına dönüştüren nükleer füzyon reaksiyonunu başlatmaya yetecek kadar ısınıyor.

Bu reaksiyonun kuvveti yıldızı parçalara ayırıyor. Ve NASA, bu anda salınan enerjinin 5 milyar Güneş'in parlaklığına eşdeğer olduğunu söylüyor.

SN 2018gv olarak sınıflandırılan bu özel süpernova, 2018 Ocak ortasında amatör gözlemci Koichi Itagaki tarafından, NGC 2525 sarmal galaksisinde saptandı.

Süpernova, bilim insanlarının evrenin genişleme oranını izlemesine yardım etmek için şubat ayından beri Hubble teleskopuyla kaydediliyor.

Hızlandırılmış çekimlerde bilim insanları, süpernovayı ışıl ışıl parlayan bir yıldız olarak galaksi sınırının yakınında görebildi. Gözden kaybolmadan önce süpernova, hızlıca galaksideki en parlak cisim haline geldi.

Uzay Teleskop Bilim Enstitüsü (STScI) ve Johns Hopkins Üniversitesi'nden Adam Riess, yaptığı açıklamada, "Hiçbir Dünyevi havai fişek gösterisi, Hubble Uzay Teleskobu'nun solan görkemini kaydettiği bu süpernovayla yarışamaz" ifadelerini kullandı.

Bu tip süpernovaların hepsi aynı parlaklıkta doruğa ulaşıyor. O yüzden bunlar, "standart mumlar" olarak biliniyor.

NASA bu durumun, söz konusu cisimlerin "kozmik mezura" gibi davranmasından kaynaklandığını söylüyor. Gökbilimciler, süpernovanın parlaklığıyla ilgili verinin sabit olmasıyla birlikte ev sahibi galaksilerin uzaklığını hesaplayabiliyor.

Bu da bilim insanlarının evrenin genişleme oranını hesaplamasına olanak sağlıyor.

Hubble Uzay Teleskobu, Mayıs'ta 30 yaşına bastı. Teleskobun çektiği ilk fotoğraf, geniş alan kamerasından yakaladığı HD96755 çift yıldızının siyah beyaz görüntüsüydü.

Ağustos'ta teleskop, tam Ay tutulmasının ilk gözlemini yaptı. Bu hem tam Ay tutulmasının bir uzay teleskobundan ilk görüntülenmesi hem de morötesi dalgalarla ilk kez çalışılması oldu.

Bilim insanları bu verileri, Güneş dışı gezegenleri incelemede kullanabilmeyi ve böylece Dünya dışı yaşamla yıldızlararası seyahate dair anlayışımızı geliştirmeyi umuyor.

* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/life-style

Independent Türkçe için çeviren: Şafak Küçüksezer