Asgari Geçim İndirimi (AGİ) nedir? Nasıl hesaplanır? Ödenmemesinin yaptırımı nedir?

İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Kaya, Asgari Geçim İndirimi (AGİ) hakkında merak edilenleri Independent Türkçe için cevapladı

Fotoğraf: AA

Asgari Geçim İndirimi (AGİ), çalışanların brüt maaşları üzerinden hesaplanmaktadır. Evli, bekar ve çocuk sayısına göre her yıl değişiklik gösterir.

Asgari Geçim İndirimi (AGİ) nedir ve nasıl hesaplanıyor? Bu yazımızda AGİ hakkında merak edilen bazı bilgileri paylaşacağız.

Asgari Geçim İndirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için yüzde 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için yüzde 10'u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere;

İlk iki çocuk için yüzde 7,5; üçüncü çocuk için yüzde 10; diğer çocuklar için yüzde 5'idir.

Gelirin kısmî döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarları esas alınır.

Asgarî geçim indirimi, bu fıkraya göre belirlenen tutar ile 103'üncü maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın çarpılmasıyla bulunan tutarın, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanır.

Mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılmaz.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)


Asgari Geçim İndirimi (AGİ) nedir?

2007’den önce vergi iade zarfları vardı. Tüm çalışanlar yıl boyu alışverişlerinde topladıkları fiş ve faturaları zarfa yazıp işyerlerine verip vergi iadesi alınmaktaydı.

2007’den itibaren vergi iadesi kaldırılarak yerine AGİ uygulaması getirildi. İşverenler, çalışanların ücretleri üzerinden hesapladıkları vergiyi, AGİ kadar daha az ödüyorlar vergi dairesine.

Hesaplanan AGİ’yi de çalışana net ücretlerine ilaveten ödemeleri gerekmektedir. AGİ’nin hesabı ise asgari ücret üzerinden hesaplanır.

AGİ’den kaynaklı çalışana ödenecek yıllık tutar; yıllık asgari ücretin yarısına yüzde 15 oranı uygulanarak bulunuyor.


Asgari Geçim İndirimi (AGİ) nasıl hesaplanır?

Asgarî geçim indirimi, ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarına;

  • Mükellefin kendisi için yüzde 50'si,
  • Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için yüzde 10'u,
  • Çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için yüzde 7,5'i,
  • Üçüncü çocuk için yüzde 10'u
  • Diğer çocuklar için yüzde 5'i,

olmak üzere ücretlinin şahsi ve medeni durumu dikkate alınarak hesaplanan indirim oranlarının uygulanması sonucu bulunacak matrahın, gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine karşılık gelen yüzde 15'lik oranla çarpımı suretiyle bulunan tutarın 12'ye bölünmesi sonucu her aya isabet eden tutar hesaplanıyor.


AGİ’den kimler yararlanabilir?

  • Ücretleri gerçek usulde vergilendirilmiş olan tam mükellef gerçek kişiler
  • Tevkifata tabi olmamış ücret gelirlerini yıllık beyanname ile bildirmekte olanlar,
  • Gelir Vergisi Kanununun 61’inci maddesi dahilinde ücret kapsamında değerlendirilen ücret geliri elde edenler, yararlanır.


Yabancılar AGİ’den yararlanabilir mi?

  • Yabancı Çalışanın İkametgâhı Türkiye’de İse,
  • Bir takvim yılında 6 aydan uzun süre ile Türkiye’de ikamet ediyor İse, AGİ’ den yararlanır.


AGİ’den kimler yararlanamaz?

  • Diğer ücret kapsamında vergilendiren hizmet erbapları,
  • Ücret geliri elde etmeyen diğer gerçek kişiler,
  • Dar mükellefiyet dâhilinde ücret geliri elde etmekte olanlar (ikametgâhı Türkiye’de olmayan ve bir takvim yılında 6 aydan az süre ile Türkiye’de ikamet edenler)
  • Başka bir kanun hükmü (3218 Sayılı Serbest Bölgeler Kanunu, 4490 Sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu, 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu vb.) uyarınca ücretlerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmayanlar, yararlanamazlar.


Diğer ücret kapsamında olan çalışanlar kimlerdir?

Gelir Vergisi Kanunun 64’üncü maddesi uyarınca;

  • Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbapları yanlarında çalışmakta olanlar,
  • Özel hizmetlerde çalışan şoförler, 
  • Özel inşaat sahiplerinin ücretle çalıştırdığı inşaat işçiler,
  • Gayrimenkul sermaye iradı sahibi yanında çalışanlar,
  • Gerçek ücretlerinin tespitine imkân olmaması nedeniyle, Danıştay’ın müspet mütalaasıyla, Maliye Bakanlığınca bu kapsama alınanlar, diğer ücretliler kapsamındadır.


Asgari Geçim İndirimi'nin ödenmemesinin cezası var mıdır?

Çalışana ödenmeyen asgari geçim indirimi, haksız yere yapılan bir mahsup işlemi olarak değerlendirilmektedir.

Dolayısıyla tevkif suretiyle kesilen verginin bu tutara kadara tekabül eden kısmı, muhtasar beyanname ile eksik beyan edilmiş sayılmaktadır.

Bu nedenle, ödenmemiş olan asgari geçim indirimi ilgili ayda eksik beyan edilmiş vergi tevkifatı olacak bu vergi içinde işverenler hakkında cezalı tarhiyat işlemi yapılacaktır.


Asgari Geçim İndirimi yatırılmayan işçi kıdem tazminatına alabilir mi?

Çalışan işçiye asgari geçim indirimin ödenmemesi durumunda iş sözleşmesi işçi tarafından derhal ve haklı nedenle feshedilebilir. 

Böylelikle asgari geçim indirimi ödenmeyen işçi 1 yıldan fazla çalışıyorsa kıdem tazminatını alabilir


2020 yılı Asgari Geçim İndirimi ne kadar?

  • Bekar bir işçi için 220 lira 73 kuruş
  • Evli (eşi çalışmayan) işçi için 264 lira 87 kuruş
  • Evli (eşi çalışmayan) 1 çocuklu işçi için 297 lira 98 kuruş
  • Evli (eşi çalışmayan) 2 çocuklu işçi için 331 lira 9 kuruş
  • Evli (eşi çalışmayan) 3 çocuklu işçi için 375 lira 23 kuruş.
  • Evli, eşi çalışan 220,68 TL
  • Evli, eşi çalışan, 1 çocuklu 253,79 TL
  • Evli, eşi çalışan, 2 çocuklu 286,89 TL
  • Evli, eşi çalışan, 3 çocuklu 331,03 TL
  • Evli, eşi çalışan, 4 çocuklu 353,09 TL
  • Evli, eşi çalışan, 5 çocuklu 375,17 TL

 

 

Sorularınız için: [email protected]

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU