Alaska'daki yanardağ patlaması, Roma İmparatorluğu'nun yükselişinde nasıl rol oynadı?

“Akdeniz bölgesinde tarımsal açıdan önemli olan bahar aylarındaki bu aşırı soğuklar, dönemin siyasi ayaklanmaları sırasında muhtemelen mahsül verimini azalttı ve tedarik sorunlarına yol açtı”

Okmok yanardağının 1980'lerdeki görünümü (Reuters)

ABD’li bir araştırma ekibi, Alaska'daki Okmok yanardağının 2000 yıl önceki patlamasının Roma İmparatorluğu'nun yükselişinde önemli etkileri olduğunu keşfetti.

Roma İmparatorluğu'nun Julius Caesar'ın suikastından ve Antik Mısır’ın ele geçirilmesinden sonraki görkemli yükselişi, Batı medeniyeti tarihinin en önemli siyasi geçişleri arasında gösteriliyor.

Antarktika'dan alınan eski buz çekirdeği örneklerinin analizi, bu geçişin MÖ 43'te Alaska'daki Okmok yanardağının patlamasının neden olduğu iklimin değişikliği döneminde yaşandığını ortaya koydu. Dönemin iklim verilerine göre MÖ 43 ve 42 yılları, Kuzey Yarımküre'deki son bin yılın en soğuk dönemiydi.

Araştırmacılar, püskürmeden kaynaklanan ürün verimsizliğinin, kıtlığın ve hastalığın sosyal huzursuzluğu büyük ölçüde artırdığını ve siyasi değişimlere katkıda bulunduğunu ifade ediyor. Webtekno’nun haberine göre, Antik Mısır’ı da etkileyen bu iklim krizinin, söz konusu tarihsel gelişmelerde önemli rol oynadığı düşünülüyor.

Oxford Üniversitesi'nden ve araştırmanın yazarlarından arkeolog Andrew Wilson konuyla ilgili şöyle konuştu:

Akdeniz bölgesinde tarımsal açıdan önemli olan bahar aylarındaki bu aşırı soğuklar, dönemin siyasi ayaklanmaları sırasında muhtemelen mahsül verimini azalttı ve tedarik sorunlarına yol açtı.

Nevada’daki Çöl Araştırma Enstitüsü'nden Joseph McConnell ve meslektaşları, Grönland’dan alınan 5 buz çekirdeğini analiz etti. Çekirdekler, MÖ 43’te gerçekleşen patlama yüzünden kükürt bakımından zengin kül tabakaları içeriyordu. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Tabakarın kimyasal analizi, örneklerin Okmok yanardağındaki küllerle eşleştiğini ortaya koydu. Bilgisayar modellemeleri ve simülasyonlar, patlamanın iki yıl boyunca varlığını koruyan bir kül tabakası ürettiğini ve Akdeniz'deki sıcaklıkları yaklaşık 7 derece düşürdüğünü ortaya koydu.

Tarihi kayıtlar da Jül Sezar'ın suikastından sonraki yıllarda Antik Roma'nın olağandışı soğuk bir döneme girdiğini, kıtlık ve hastalıklarla karşı karşıya kaldığını doğruluyor.

CNN’in haberine göre Çöl Araştırma Enstitüsü'nden ve çalışmanın yazarlarından Joe McConnell, konuyla ilgili şunları söyledi:

Dünyanın başka bir yerindeki yanardağ patlamasının, Roma Cumhuriyeti’yle Antik Mısırlıların yıkılışında ve Roma İmparatorluğu’nun yükselişinde etkili olduğunu görmek büyüleyici.

 

Independent Türkçe, Webtekno, CNN

DAHA FAZLA HABER OKU