Patrick Kroker iki Suriyeli meslektaşıyla ilk bağlantıyı kurdukları sırada bir trendeydi. Suriyelilerden biri diğerine Almanya’nın başkentinde sokakta kendisine tanıdık gelen bir adam gördüğünü ve bu kişinin Enver Raslan olduğunu anlayıncaya kadar da onun yerini belirlemek için haftalarca çabaladığını söyledi.

Trendeki Suriyeli yol arkadaşı utandı. Enver Raslan’ın, Şam’daki İstihbarat Teşkilatı’nın (Muhaberat ç.n.) kötü şöhrete sahip Hatib tutukevinde kendisinin ve binlerce diğer siyasi tutuklunun alıkonmasını ve işkence görmesini denetleyen kişi olduğunu anlattı.

Avrupa’da sürgünde yaşayan yüz binlerce Suriyeli arasında asılsız söylentiler ve yersiz komplo teorileri girdap gibi dolaşıyordu. Fakat hem işkencecinin hem de işkence kurbanının aynı şehirde ikamet ettiğinin doğrulanması Patrick Kroker ve Suriyelileri harekete geçirdi. 

Avrupa Anayasa ve İnsan Hakları Merkezi’nde (ECCHR) Suriye meselesine odaklanan insan hakları avukatı Kroker, Berlin ofisindeki bir görüşme esnasında, 2015’teki tren yolculuğunu hatırlıyor. Kroker, “Onların başından geçenleri konuşuyorduk ve ben de ‘Vay canına! Bu konuda ne yapacağız’ dedim” diyor. 

ECCHR ve diğer kuruluşlar tarafından toplanan ifadeler sayesinde şubat ayında tutuklanan Raslan, o zamandan bu yana Berlin’deki Moabit cezaevinde yargılanmayı bekliyor. Geçen ay, Almanya’daki savcılar onu ve Esad rejiminin daha düşük rütbeli infazcısı Eyad Garib’i insanlığa karşı suç işlemekle itham etti. Bunlar, Suriyeli yetkililerin Esad’a karşı çıkan barışçıl protestoculara çektirdiği korku dolu yılların hesabını vermesi ve adaletin tesis edilmesi adına şimdiye kadar atılan en umut verici adımdan birkaçı.

Kroker, “Bu, Suriye hükümeti tarafından yapılan işkenceye odaklanan ilk dava olacak (...) Bu yüzden dönüm noktası bir dava” diyor.

Suriyelilerin haklarını ihlal ettiği öne sürülenlere yönelik kovuşturmalar Avrupa genelinde hızla artıyor. Daha bu hafta Oslo’da 5 işkence mağduru, Esad rejiminin üst düzey yetkilileri hakkında suç duyurusunda bulundu. Avusturya, Fransa ve İsveç’in yanı sıra Almanya’da da rejim yetkililerine karşı davalar açıldı.

Kroker, “Avrupalı bütün adli kovuşturma makamlarının üzerlerine düşeni yapmasını istiyoruz” diyor.

Hukukçular, iddia edilen ihlalin söz konusu ülkenin topraklarında veya o devlet tarafından ya da onun yurttaşlarına karşı gerçekleştirilmediği durumlarda bile uluslararası ceza hukuk ihlallerini kovuşturma yetkisi veren yasal evrensel yargılama ilkesini uyguluyor. Özünde ilke, çok kötü bazı suçların başka bir ülkede yasal takibe alınabileceği inancına dayanıyor.

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad (AFP)

Bağımsız insan hakları örgütleri ve savunma grupları, Suriye rejiminin işkenceyi sistematik bir şekilde, Esad yönetimine karşı yıllarca süren ve daha sonra korkunç bir silahlı çatışmaya dönüşen ayaklanmayı bastırma aracı olarak nasıl kullandığını defalarca ve titizlikle belgeledi. Sezar kod adlı, rejimden kaçan bir kişi tarafından ülke dışına çıkarılan fotoğraf koleksiyonu, Esad rejiminin Suriye halkına yaşattığı dehşetin ne kadar geniş çaplı olduğunu ortaya koydu.

Rusya ve İran tarafından desteklenen Esad, savaş alanında düşmanlarına karşı askeri zaferin eşiğinde görünüyor. Kaçıp sürgünde yaşamanın yolunu bulmayı başarmış on binlerce rejim kurbanından bazılarıysa adaletin yerine getirilmesini ve hesap verilmesini istiyor.

Hatib tutukevinde işkenceye maruz kaldığını iddia eden bir Suriyeli, ECCHR tarafından yapılan alıntısında şunları söylüyor: 

Almanya’daki bu süreç, her şey uzun zaman alacak olsa da yarın, hatta öbür gün hiçbir şey olmayacak olsa da umut veriyor. Her ne olursa olsun devam etmesi, biz hayatta kalanlara adalet ümidi veriyor. Tanıklık etmeye hazırım.

Özel fonlu ECCHR, insanlığa karşı suç isnatlarına dair siyasi ve askeri liderlerin yanı sıra şirketlere yönelik de yasal işlem yürütüyor. ECCHR, mahkemeleri ve kanunları test etmek için genellikle yeni yasal yaklaşımlar kullanarak, Suriye rejiminin işkencecileri olduğu iddia edilen kişilere karşı dünya genelinde davaları zorlayan birkaç organizasyon arasında yer alıyor.

Raslan davasındaki Alman savcılar için tanık ifadeleri ve yasal argümanlar dosyası toplayan Açık Toplum Vakıfları Adalet Girişimi’ndeki ekip de bu gruplardan biri. Grup, iş yükü fazla hükümet yetkilileri için etkili araştırmalar yürütüyor ve kurbanların yasal temsilcisi olarak hizmet ediyor.

Açık Toplum Vakıfları sözcüsü Jonathan Birchall, “Geniş kapsamlı bir çaba var ve insanların geliştirmeye çalıştığı diğer davalar var (...) Enver R. davası özellikle önem teşkil ediyor çünkü Avrupa’da bugüne kadar yargılanan en üst düzey eski Suriye hükümeti yetkilisi o” diyor.

Savcılar, muhaliflerin kontrolü ele geçirdiği, Esad rejiminin gözaltı tesislerinde ve ofislerinde yıllarca detaylı araştırma yapan Uluslararası Adalet ve Sorumluluk Komisyonu adlı organizasyon tarafından toplanan yaklaşık 800 bin belgelik koleksiyondan yararlanabilir. Bu belgeler en önemli rejim işbirlikçilerini teşhis ediyor ve en çok da Esad’a yönelik barışçıl muhalefete katılanlara uygulanan işkence politikasını ayrıntılarıyla ortaya koyuyor.

Açık Toplum Adalet Girişimi’nde avukat Steve Kostas, “Bu, ülke genelinde onlarca yerde uygulanan çok iyi organize edilmiş ve sistematik bir programdı” diyor.

Medyanın Raslan aleyhinde bir araya gelen tanıklara erişimini istemeyen ECCHR ve Açık Toplum kuruluşu, bunun davayı lekeleme ya da tanıkları tehlikeye atma ihtimalinden endişe duyuyor. Fakat insan hakları aktivistleri, Raslan’ın işkencesine uğradığını iddia eden kurbanların büyük bölümünün benzer hikayeler anlattığını söylüyor.

Bu kurbanlar genellikle 2011’deki Arap Baharı ayaklanmaları sırasında alevlenen sivil başkaldırıya katıldı. Broşür dağıtmaktan veya sokak gösterilerine katılmaktan tutuklanmış olabilirler.

Bir gösterinin yakınında fark edilip minibüse atıldılar veya evlerinden alındılar. Otobüsün ya da minibüsün içinde darp edildiler ve İstihbarat Teşkilatı’nın Hatib tutukevine vardıklarında bir kez daha dövüldüler.

Daha sonra sağlık ve hijyen koşullarının son derece kötü olduğu büyük hücrelere atıldılar. Yiyecekler sınırlıydı, enfeksiyon ve hastalıklar ayyuka çıkmıştı. Uyuyacak yer ve duş alacak imkanlar yoktu. 

Tutuklular işkence seansı anlamına gelen sorgulamalar için düzenli olarak çağırıldı. Esad rejiminin infazcıları onlara casus, terörist veya CIA ajanı olup olmadıkları konusunda işkence yaptı. 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP)

• 2/30

  16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP)

• 3/30

  15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters)

• 4/30

  14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP)

• 5/30

  13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP)

• 6/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 7/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 8/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 9/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 10/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 11/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 12/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 13/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 14/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 15/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 16/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 17/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 18/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 19/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 20/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 21/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 22/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 23/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 24/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 25/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 26/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 27/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 28/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 29/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 30/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

Kroker, “Eğer evet yanıtı verirseniz, bu bir ölüm cezası oluyor (...) Eğer hayır derseniz, işkence çıplak bedeninize dayak atma, sopayla ve diğer nesnelerle vurmakla başlıyor” diyor. 

İş hızlıca elektroşok vermeye ve ellerden asılma dahil gerilme pozisyonlarına kadar vardırıldı. Sorgulayıcılar mahkumları eşleri ve çocukları hakkında uyarılar da dahil olmak üzere hakaret ve tehditlerle topa tuttu.

En sonunda mahkumlar itiraf etmeyi kabul etti. Suçlarını detaylandıran belgeleri veya daha sonra sorgulayıcılar tarafından doldurulan boş kağıtları imzaladılar. İstihbarat teşkilatının başka bir ofisine, muhtemelen de koşulları iyileştirilmiş düzgün bir cezaevine nakledildiler. Duş alma yerleri ve yiyecek temin edebilecekleri dükkanlar vardı. Akrabaları en azından dolaylı olarak onlarla iletişime geçebiliyordu ve mahkumlar avukatlarıyla haberleşebiliyordu.

Sanıklar daha sonra da ya hapis cezası verecek ya da serbest bırakılmaları için rüşvet alacak hakimlerin karşısına çıkarıldı. Serbest bırakılanların çoğu sonraki haftalarda ve aylarda yeniden tutuklandı. 

Raslan’ın 2011 ve 2012’de 58 kişinin ölümüyle sonuçlanan en az 4 bin kişiye işkence edilmesi suçuna iştirak ettiğinden şüpheleniliyor. Raslan’ın İstihbarat Teşkilatı’ndaki meslektaşı Garib de Almanya’da başka bir cezaevinde tutuluyor ve en az 30 vakada işkenceyle suçlanıyor.

Görünüşe bakılırsa Raslan içinde bulunduğu durumdan 2012 sonunda bıkmış ve Avrupa’ya giden Suriyeli sığınmacı dalgasına katılmıştı. Vicdan azabı çekip çekmediği veya hayatında ilerlemek için bunu açıkça bir fırsat olarak görüp görmediği belirsizliğini korusa da Suriyeli üst düzey istihbarat yetkilisinin aniden ülkeyi terk etmesi muhtemelen büyük bir kişisel riskti. Raslan rejimden alenen kopmuş olmasına rağmen Hatip tutukevine dair iddia edilen suçları denetlemedeki rolünü henüz açıklamadı.

Almanya’nın Koblenz kentinde gelecek yıl başlayacak duruşması, yasal evrensel yargılama ilkesinin tartışmalı doğasının da etkisiyle yakından takip edilecek.

Eski ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger, 2001 tarihli dışişleri raporunda, yasal evrensel yargılama ilkesinin “dünyanın herhangi bir yerinde yargı makamlarının eline, suçluların iadesini talep etme gücünü vereceğini” ve bu durumun başka bir ülkede gerçekleşebilecek “uzlaşma çabalarına” müdahale etme ihtimalini taşıdığını ileri sürmüştü.

Birleşmiş Milletler (BM) üyesi devletler, evrensel yargılama prensibinin uygulanabilirliği ve meselenin siyasi veya hukuki platformda tartışılmasının gerekip gerekmediği konusunda geçen ay şiddetli ağız kavgasına tutuştu.

Diğer taraftan, evrensel yargılama savcılar tarafından giderek daha çok kullanılan bir araç haline geldi. İlk kez eski Şili diktatörü Augusto Pinochet’nin İspanya’nın tutuklama emriyle 1998’de Birleşik Krallık’ta tutuklanmasında kullanıldı. O tarihten sonra da İspanya’nın Francisco Franco altında şiddet uygulayıcılarına karşı Arjantin’de, Ruanda’daki savaş suçlarına ilişkin Belçika ve Fransa’da, Liberya’yla ilgili bir vakada Hollanda’da uygulandı. 

Kroker, Raslan’ın aleyhinde toplanan delilleri ifşa etmeyi reddetti. Fakat eski Esad infazcısının itiraf edebileceği ve daha üst düzey rejim yetkililerinin kovuşturulmasına tanık olarak hizmet edebileceği ihtimalini de dile getirdi.

Kroker, “O ülkesini terk etti. Eğer itiraf eder ve pişmanlık duyduğunu belirtirse, mahkeme bunu dikkate almak zorunda” diyor. 

Alman savcılar şu anda Şam’da bulunan, Esad’ın en üst düzey infazcılarından biri olarak hizmet eden, kötü şöhrete sahip hava kuvvetleri istihbaratının başı Cemil Hasan için halihazırda tutuklama emri elde etmiş durumda. Kroker, “En tepedekiye ulaşmak istiyoruz” diyor.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: Cenk Korkmazer