Türk Tarih Kurumu’nun (TTK) yaptırdığı “Vahdettin Ayrılış” isimli kısa belgeseli sosyal medya kullanıcılarını ikiye böldü.
Osmanlı tarihinin en tartışmalı padişahlarından ve sonuncusu VI. Mehmed Vahdettin'in, Mustafa Kemal Atatürk'e, Milli Mücadele'yi başlatması yönünde emir verdiğini gösteren video, tarihi gerçekleri saptırmakla suçlanıyor.
2013 yılında yaptırılan film, yeniden gündem olurken, gelen tepkiler üzerine TTK bir açıklama yayınladı.
TTK'nın sosyal medya hesabı üzerinden yayınladığı açıklama şu şekilde:
"Genel ağ ve sosyal medya hesaplarında, yer alan bir video paylaşımı ile Türk Tarih Kurumu'nun 'Vahdettin ve Mustafa Kemal" konulu yeni bir film hazırlattığı ve içerik olarak tarihi gerçekleri yansıtmadığından bahisle kurumumuz hedef alınmaktadır.
Bahse konu kısa film, genel ağ sayfamız ve sosyal medya hesaplarımızda yer almamaktadır. ( Bahse konu kısa film 2013 yapımıdır.) Kurulduğu 1931 yılından bugüne kadar kurumuzu tarafından birçok belgesel ve kısa film yaptırılmıştır. Kurumumuz, araştırmalar sonucunda güncel olarak elde edilen bilgi ve belgelere dayanarak yeni belgesel ve kısa filmler yaptırmaya devam edecektir.
Kurumumuz tarafından yaptırılan belgesel, kısa film ve diğer faaliyetler hakkında güncel ve en doğru bilgiye, resmi hesaplarımız üzerinden ulaşabilirsiniz."
Duyuru: Vahdettin Ayrılış Filmi Hakkında pic.twitter.com/ksXnsnTQ8C
— Türk Tarih Kurumu (@ttkgovtr) 17 Ocak 2019
Özellikle tarihçilerin tepki gösterdiği belgesel, sosyal medyada da geniş yer buldu. Konuyu tekrar gündeme taşıyan ise tarihçi, yazar Ümit Doğan oldu.
Doğan, sosyal medya hesabından, “Vahdettin’in milli mücadeleyi başlattığı iddiasındaki bu videoyu, ne yazık ki Atatürk’ün kurduğu TTK hazırladı. Tekrar ediyorum ki Vahdettin’in zaferde zerre kadar katkısı yoktur. Onu aklamak için ortaya atılan bütün savlar ‘Hesaplaşma’ kitabımda belgelerle çürütülmüştür” dedi.
Vahdettin’in milli mücadeleyi başlattığı iddiasındaki bu videoyu, ne yazık ki Atatürk’ün kurduğu TTK hazırladı.
— Ümit Doğan (@tsumut71) 15 Ocak 2019
Tekrar ediyorum ki Vahdettin’in zaferde zerre kadar katkısı yoktur.
Onu aklamak için ortaya atılan bütün savlar “Hesaplaşma” kitabımda belgelerle çürütülmüştür. pic.twitter.com/v6YXC4pTNg
Tarihçi Sinan Meydan da belgeseke tepki gösterenlerden biri oldu. Meydan, sosyal medya hesabından, "Görülen o ki TTK, 'Yeni Türkiye' denilen yapıya yeni tarih uyduruyor. Açıkça tarihi çarpıtan, halkı tarihle kandırmak isteyen TTK’ya dava açıldı. Sürecin takipçisi olacağım. TTK’nın halkı kandırması suçtur" dedi.
Görülen o ki TTK “Yeni Türkiye” denilen yapıya yeni tarih uyduruyor. Açıkça tarihi çarpıtan, halkı tarihle kandırmak isteyen TTK’ya dava açıldı. Sürecin takipçisi olacağım. TTK’nın halkı kandırması suçtur.
— Sinan Meydan (@SMEYDAN) 15 Ocak 2019
Toplumbilimci Prof. Dr. Emre Kongar da sosyal medyası aracılığıyla TTK'ya tepki göstren isimlerden biri oldu. Kongar, "Videoyu kimin hazırlattığını bilmem ama tümüyle yalan. Vahdettin Mustafa Kemal Paşa’yı Anadolu’ya Milli Mücadele’yi başlatsın diye değil, tam tersine İngilizlerin şikayeti üzerine buralardaki kıpırdanmaları bastırsın diye yolladı." dedi.
Videoyu kimin hazırlattığını bilmem ama tümüyle yalan:
— Emre Kongar (@emrkongar) 16 Ocak 2019
Vahdettin Mustafa Kemal Paşa’yı Anadolu’ya Milli Mücadele’yi başlatsın diye değil, tam tersine İngilizlerin şikayeti üzerine buralardaki kıpırdanmaları bastırsın diye yolladı. https://t.co/V8ZALAysQz
Gazeteci Merdan Yanardağ da belgesel hakkında tepki gösterdi. Yanardağ, "İngiliz gemisiyle kaçan Vahdettin, M.Kemal'i milli direnişi örgütlesin diye değil, tam tersine işgalcilere direnenleri bastırsın diye Anadolu'ya gönderiyor. M.Kemal milli mücadeleyi örgütlemeye başlayınca da rütbelerini alıyor, hakkında yakalama ve idam fermanı çıkarıyor" dedi.
İngiliz gemisiyle kaçan Vahdettin, M.Kemal'i milli direnişi örgütlesin diye değil, tam tersine işgalcilere direnenleri bastırsın diye Anadolu'ya gönderiyor. M.Kemal milli mücadeleyi örgütlemeye başlayınca da rütbelerini alıyor, hakkında yakalama ve idam fermanı çıkarıyor. https://t.co/fjUgT5mY3j
— Merdan Yanardağ (@merdanyanardag) 17 Ocak 2019
İyi Parti Genel Başkan Yardımcısı ve İzmir Milletvekili Aytun Çıray da videonun yalandan ibaret olduğunu belirtti. Çıray da sosyal medya hesabından, "Atatürk’ün kurduğu TTK'nın, Vahdettin’in milli mücadeleyi başlattığını konu alan bir videosu yalandan ibarettir.
Mondros Ateşkes Antlaşması'na uygun olarak İngilizlerin isteği ile dağıtılmamış orduları dağıtması, silahları toplaması için Anadolu'ya göndermiştir" dedi.
Atatürk’ün kurduğu TTK'nın, Vahdettin’in milli mücadeleyi başlattığını konu alan bir videosu yalandan ibarettir.
— Aytun Çıray (@TCAytunCiray) 16 Ocak 2019
Mondros Ateşkes Antlaşması'na uygun olarak İngilizlerin isteği ile dağıtılmamış orduları dağıtması, silahları toplaması için Anadolu'ya göndermiştir. pic.twitter.com/ftEY6vJoMj
Gazeteci Banu Avar da " Gençler... Gerçek dışı bir tarih yaratılıyor. Dikkatli olun" diyererek tepkisini gösterdi.
Gençler ...Gerçek dışı bir tarih yaratılıyor. Dikkatli olun https://t.co/oor8opEHR4
— Banu AVAR (@AvarBanu) 15 Ocak 2019
Konuyla ilgili Emekli Tümgeneral Ahmet Yavuz da, "Mustafa Kemal ve arkadaşları ülkeyi işgalden kurtarmak için savaşırken, hakkında Mayıs 1920’de idam cezasını buyruğa dönüştüren padişahın adıdır Vahdettin. Nokta!" diye açıklama yaptı. Gazeteci Gürkan Zengin de Yavuz'un açıklamasına ek olarak, "Ve onca ihanetin ardından, bir İngiliz zırhlısına binerek ülkeden kaçan adamın adıdır Vahdettin!" dedi.
Ve onca ihanetin ardından, bir İngiliz zırhlısına binerek ülkeden kaçan adamın adıdır Vahdettin! https://t.co/9IriSCeStl
— Gürkan Zengin (@ZenginGurkan) 16 Ocak 2019
"Atatürk'ü Vahdettin görevlendirdi"
Sakarya Üniversitesi Öğretim Üyesi, Prof. Dr. Ebubekir Sofuoğlu ise Atatürk'ün, Sultan Vahdettin tarafından görevlendirildiğini belirterek, belgeselden yana konuşuyor. Sofuoğlu, "Atatürk'ü Vahdettin yolladı. Bu bilgiler Halil İnalcık’ta da var, Halit Rıfkı Atay’da da var. Belgelerle konuşmak lazım. Gizli bir şey değil. Dürüst tarihçiler böyle söylüyor. Atatürk, 9’uncu ordu müfettişliği görevi ile gitti. Bu yetkiyi kendisine padişah verdi. Atatürk’ün çok yakınında olan kişilerde de bu mevcuttur" dedi.