ABD Temsilciler Meclisi’nin 1915 olaylarını "soykırım" olarak tanıyan tasarıyı ve Barış Pınarı Harekâtı’nı gerekçe göstererek Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını öngören tasarıyı kabul etmesinin ardından ABD'nin Ankara Büyükelçisi David Michael Satterfield, Dışişleri Bakanlığı’na çağırıldı.
Temsilciler Meclisi’nin Demokrat Vekili Adam Schiff’in nisanda sunduğu “Ermeni Soykırımı konusunda ABD’nin Tutumunu Teyit” başlıklı tasarı, 405 "evet" oyuna karşılık 11 "hayır" oyuyla meclisten geçti.
Dışişleri Bakanlığı’ndan dün akşam saatlerinde yapılan açıklamada “İç politika saikleriyle alınmış olan bu kararın tarihi ve hukuki dayanağı bulunmamaktadır” denildi.
Kararın Türk Hükümeti ve halkı nezdinde geçerliliği ve hükmü bulunmadığını ifade eden Bakanlık, kararın yasal bağlayıcılığının olmadığına vurgu yaptı:
ABD’deki Ermeni lobisi ve Türkiye aleyhtarı çevreleri memnun etmeye yönelik siyasi bir adım olmanın ötesinde bir anlam da taşımamaktadır.
Tarihin meclislerin siyasi hissiyatına göre şekillendirilmeye çalışılmasından daha vahim bir yanılgı olamaz.
Karar, 1948 tarihli Soykırımın Önlenmesi Sözleşmesi hükümleriyle bağdaşmayacak şekilde soykırım isnadında bulunması hasebiyle ABD hukukuna ve uluslararası hukuka da aykırıdır.
Uluslararası hukukta 1915 olaylarını “soykırım” olarak tanımlayan bir karar bulunmamaktadır. Aksine, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi bu konunun meşru bir tartışma konusu olduğunu hükme bağlamıştır.
Söz konusu dönemde vuku bulan gelişmeler siyasetin değil tarih biliminin alanıdır.
Türkiye’nin “Ortak Tarih Komisyonu” kurulması yönünde 2005 yılında yapmış olduğu önerinin Ermenistan tarafından reddedildiğini hatırlatan Bakanlık, kararın Türkiye ve ABD ilişkilerini zora sokabileceğinin altını çizdi.
Barış Pınar Harekâtı'yla bağlantılı yaptırım tasarısı
Temsilciler Meclisi’nin onayladığı diğer bir karar ise Suriye'nin kuzeydoğusuna yönelik operasyonuna ilişkin Türkiye'ye bazı yaptırımlar getirilmesini öngören yasa tasarısıydı.
Tasarıya 403' vekil "evet" oyu kullanırken, "hayır" oyları 16'da kaldı.
Tasarı, bazı Türk yetkililere yaptırımı öngörürken, Türkiye'ye silah satışının askıya alınması ve bazı finansal yaptırımlar da bulunuyor.
Tasarının yasalaşması için, tasarının Senatoda da aynı şekilde kabul edilmesi ve sonra Başkan Donald Trump tarafından onaylanması gerekiyor.
Temsilciler Meclisi’nin bu kararıyla ilgili de bir açıklama yapan Dışişleri Bakanlığı, “Barış Pınarı Harekatımız gerekçe gösterilerek ülkemize yaptırım uygulanmasını öngören bir yasa tasarısının bugün (29 Ekim) ABD Temsilciler Meclisi’nde kabul edilmesini şiddetle kınıyoruz” dedi.
Tasarı için “NATO çatısı altında sürdürülen Müttefiklik ilişkilerimizin ruhuyla bağdaşmadığı gibi ABD Yönetimi’yle 17 Ekim tarihinde Suriye konusunda varılan mutabakata da aykırıdır” ifadelerine yer verildi ve şöyle devam edildi:
Son günlerde Müttefik bir ülke ile terör örgütü arasındaki farkı dahi gözardı eden söylem ve eylemleriyle, terörist bir şahsı meşrulaştırma gafletinde bulunan ABD yetkililerinin, tek taraflı yaptırım tehditleriyle bir yere varamayacaklarını görmeleri gerekmektedir.
ABD Kongresi’ni, ilişkilerimizin özüyle ilgili olmayan meseleleri iç siyaset malzemesi yapmaya son vermeye, Müttefiklik ve ortaklık ilişkilerimize yakışır şekilde hareket etmeye ve ABD Yönetimini de ilişkilerimize daha fazla zarar verebilecek adımların önlenmesi için gerekli tedbirleri almaya davet ediyoruz.
Independent Türkçe
