Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Arnavutluk Dışişleri Bakanı Igli Hasani ile düzenlenen ortak basın toplantısında; "Avrupa güvenlik mimarisi yeniden oluşacaksa bunun Türkiyesiz olması mümkün değil. Türkiye’yi dışarıda bırakan, Türkiye gibi bir askeri gücü dışarıda bırakan bir güvenlik mimarisi yaklaşımının çok fazla gerçekçi olmayacağı hususu da altı çizilmesi gereken başka bir husus" dedi.

Dışişleri Bakanı Fidan, Türkiye'ye resmi ziyarette bulunan Arnavutluk Dışişleri Bakanı Hasani ile Bakanlık'ta bir araya geldi. İki bakan görüşmelerinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Fidan, şöyle konuştu:

Hedefimiz bunu ikiye katlayıp 2 milyar dolar seviyesine çıkarmak. Türkiye, aynı zamanda Arnavutluk'ta en fazla yatırım yapan ülkelerin başında geliyor, iş adamlarımız bu konuda yatırım yapmaya devam edecekler. İş insanlarımız ve 800’den fazla firmamız ülkelerimizin refahına önemli katkı sağlıyorlar.

Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi'nin (YDİK) ikinci toplantısını 10 Ekim 2024 tarihinde Tiran'da gerçekleştirmiştik. Bugün, ülkemizde düzenleyeceğimiz YDİK üçüncüsünün hazırlıklarını da yapma imkanımız oldu. İki NATO müttefiki olarak askeri ve savunma sanayi alanında da güçlü iş birliğimiz mevcut. Önümüzdeki dönemde bu çabaları daha da ötüye götürecek ortak projeler üzerinde çalışacağız. Bugünkü görüşmelerimizde terörle mücadele konusunu da ele aldık. FETÖ ile mücadele konusunda Arnavutluk'tan daha kuvvetli destek ve somut adımlar beklediğimizi tekrar vurguladık.

Bölgesel sorunlara bölgesel çözümler bulunmasını sağlayan çabalar Balkanlarda barış ve istikrarın zeminini güçlendirmektedir. Bu amaçla Arnavutluk ile iş birliği yapmaya devam edeceğiz. Bosna-Hersek’in egemenliğine ve toprak bütünlüğüne olan desteğimiz tamdır. Bosna-Hersek'te barış ve istikrarın korunması sorumlu ve itidalli hareket edilmesiyle mümkün olacaktır. Dördüncü yılına giren Rusya-Ukrayna savaşı gündemimizdeydi. Gelinen noktada müzakere temelli yaklaşımların ön plana çıktığını gözlemliyor ve bunu destekliyoruz. Savaşın müzakereler yoluyla kalıcı ve adil bir şekilde sonlandırılması için elimizden geleni yapmaya hazır olduğumuzu her fırsatta ifade ediyoruz.

"AB’nin Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırmaya yönelik son kararı doğru bir adım"

Avrupa Birliği’nin (AB) Suriye'ye enerji, ulaşım ve finans sektöründeki yaptırımları kaldırmaya yönelik son kararı doğru bir adımdır. Tüm yaptırımların koşulsuz ve geri döndürülemez bir şekilde kaldırılması Suriye'deki istikrar ve kalkınma için büyük önem arz etmektedir.  

"Hazırladığımız dosyayı bugün Lahey’de Uluslararası Adalet Divanı'na sunacağız"

Gazze'de ateşkesin kalıcı hale gelmesi ve müteakip aşamaların hayata geçirilmesi son derece önemlidir. Bu vesileyle sizlere yeni bir gelişmeyi de duyurmak istiyorum. BM Genel Kurulu Aralık ayında bir karar almış ve İsrail'in BM ajanslarına dönük yükümlülükleri nelerdir konusunda Uluslararası Adalet Divanı görüş istemişti. Biz Türkiye olarak bu kararı desteklemiştik. Uluslararası Adalet Divanı, üye ülkelerden görüşlerini sunmalarını istedi. Biz de Türkiye olarak bu konuda bir dosya hazırladık. Bugün bu dosyayı Lahey’de Uluslararası Adalet Divanı'na sunuyoruz. Dosyamızda İsrail’in uluslararası hukuk ihlallerinden örnekler veriyoruz. İnsani yardımların engellenmesinin ve BM tesislerinin hedef alınmasının kabul edilemez olduğunu açıklıyoruz. İsrail'in işlediği suçların takipçisi olmaya ve Filistinlilerin haklarını savunmaya devam edeceğiz.”

Hasani: Arnavutluk ateşkesi desteklemektir

Hasani ise, "Bölgesel gelişmelerdeki iş birliğimizi ele aldık. Bu iş birliğimizi pekiştirmek ve güçlendirmek, Balkanlarda dostluğa, komşuluğa dayanarak barışı, istikrarı ve huzuru desteklemek için ve aynı zamanda bizim ülkelerin AB'ye entegresi için iş birliğimizi vurguladık. Kosova’nın devlet olarak tanınmasında Türkiye’nin yardımını vurgulamak istiyorum. Yeni sorunlar çerçevesinde, özellikle Ukrayna savaşı konusunda iş birliğimizi vurguladık hem AB hem NATO çerçevesinde. Orta Doğu'da son gelişmeleri göz önünde tutarak, Arnavutluk ateşkesi desteklemektir, rehinelerin serbest bırakılmasını desteklemektedir. Aynı zamanda ateşkes anlaşmasının iki taraf tarafından gerçekleştirilmesi ve saygı gösterilmesini desteklemektedir. Türkiye'yi özellikle barış görüşmeleri için diyalogların merkezi haline geldiği için tebnrik etmek istiyorum" ifadesini kullandı.

Fidan: Gazze’de ateşkes devam eder ve Ukrayna’Da da ateşkese ulaşırsak bölgemiz biraz olsun rahat bir nefes alır

Fidan ve Hasani, ortak açıklamanın ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı. Rusya-Ukrayna savaşında ateşkesin yakın olup olmadığı, Türkiye’nin ateşkesin sağlanması için neler yaptığı ile ABD-Rusya-Ukrayna arasındaki son dönemdeki gelişmeleri nasıl değerlendirdiği sorulan Bakan Fidan, şunları kaydetti:

Umarız bir an önce Ukrayna’da kalıcı bir ateşkes anlaşmasına ulaşılır. Bunun için uluslararası toplumla beraber sadece dilemekle kalmıyor, elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz, ne türden rol oynayabilirsek. İnşallah Gazze’deki ateşkes ikinci aşamasında da devam eder, Ukrayna’da da bir ateşkese ulaşırsak bölgemiz biraz olsun rahat bir nefes alır, dünyada istikrara yönelik bir emare görürüz. Ukrayna’da tüm hızıyla devam eden bu kahredici, yok edici savaşın durdurulmasına yönelik görüşmeler yoğun bir tempoyla artarak devam ediyor.

Sayın Zelenski’nin buraya gelmesi, sonra sayın Lavrov'un buraya gelmesi, bizim Cumhurbaşkanımızın hem telefonla, bizim gittiğimiz G-20’de ve Münih Güvenlik Konferansı’nda Amerikalılarla, diğer ülkelerle bir araya gelmemiz yoğun bir görüş alışveriş trafiği var. ABD'deki yeni yönetimin Ukrayna savaşına ilişkin görüşleri ve politikaları bir önceki yönetimin neredeyse taban tabana zıttı. Ukrayna’da yapmış oldukları masrafların tekrar ödenmesi konusunda anlaşma zemini oluşmaya çalıştığını anlıyoruz. Burada yürüyen görüşmeler var. Cuma günü sayın Zelenski’nin Washington’a yapacağı ziyarette böyle bir anlaşmanın hayata geçeceğini düşünüyoruz.

Ukraynalıların özellikle Amerikalılardan bir ateşkes veya barış anlaşması durumunda güvenlik garantisi adı altında talep ettikleri birtakım somut askeri destek ve garanti talepleri var. Bun talepler nasıl yerine gelir, Amerikalılar ne kadarına evet derler, bunun göreceğiz.

"Tekrar Avrupa güvenliği ve Ukrayna konulu bir toplantı olabilir"

Diğer taraftan Avrupalı liderlerin hem Washington’da kendi aralarında yürüttükleri ciddi müzakereler var. Sayın Macron’un gittiğini görüyoruz, gitmeden önce sayın Cumhurbaşkanımız ile fikir alışverişinde bulundular. Bugün Zelenski, yarın İngiltere Başbakanı’nın Washington’da olacağı hususu var. Bu hafta sonu belki Avrupalın liderleri tekrar Avrupa güvenliği ve Ukrayna konulu bir toplantı olabilir. Bir taraftan Ukrayna’daki savaşı sonlandırmaya yönelik adımlar atılırken diğer taraftan Avrupalı ülkelerin kendi aralarında büyük bir istişare mekanizmasını başlatmaya çalıştıklarını görüyoruz. Burada, Avrupa güvenlik mimarisi gelecekte nasıl olacak, NATO’nun olmadığı bir Avrupa güvenlik mimarisi nasıl olur konularının Avrupalı liderler tarafından gündeme getirildiğini ve tartışılmaya başlandığını görüyoruz. Bunlar hem katıldığımız hem yakından takip ettiğimiz tartışmalar. Çünkü Avrupa güvenlik mimarisi yeniden oluşacaksa bunun Türkiyesiz olması mümkün değil. Türkiye’yi dışarıda bırakan, Türkiye gibi bir askeri gücü dışarıda bırakan bir güvenlik mimarisi yaklaşımının çok fazla gerçekçi olmayacağı hususu da altı çizilmesi gereken başka bir husus.

Independent Türkçe