Emareler, Şam'ın Gazze savaşındaki tutumunun devam edeceğini ve 18 yıl önceki Lübnan savaşındaki tutumundan farklı olacağını gösteriyor.

Dikkatler Gazze'den, Şeridi'nden ve trajedilerinden Lübnan'a ve güneyine kayıyor.

İsrail ile Hizbullah arasında, asıl ve değiştirilmiş "angajman kurallarından" saparak kapsamlı bir savaşa dönüşebilecekleri yönündeki uyarıların ortasında karşılıklı saldırılar, açıklamalar, tehditler, sızıntılar yaşanıyor.

Endişenin kaynağı, Hizbullah'tan ve İsrail ordusundan yapılan "caydırma" amaçlı sızıntıları, Binyamin Netanyahu'nun savaşa girmek için bazı "pencerelerden" yararlanarak savaş kararı alıp tırmandırması.

Bu pencereler şunlardır; İsrail Knesseti'nin yaz tatiline girmesi, ABD Kongresi'ndeki konuşması, ABD Kongresi'ne girmesine izin verilmesi, başkanlık seçimi sezonu. Yaz ayları genellikle İsrail- Arap savaşlarının dönemleridir.

Eğer Hizbullah ile Tel Aviv arasında bir çatışma çıkarsa, Tahran'ın, vekillerinin ve müttefiklerinin tutumunun ne olacağı ile ilgili pek çok soru öne çıkıyor.

En önemli sorular arasında ise Şam'ın tutumunun ne olacağı yer alıyor. Şam'ın tutumu birkaç nedenden dolayı önemli; bunlardan biri İran ve Irak'tan Hizbullah'a silah ve uzmanlık aktarımı için bir koridor olması.

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın tutumu ne olacak?

Lübnan savaşına yönelik tutumu Gazze savaşındakinden farklı mı olacak?

2024'teki savaşa katılımı, Temmuz 2006'daki savaştan farklı mı olacak?

Kısaca bütün göstergeler, Şam'ın böyle bir savaştaki tutumunun Gazze saldırısına ilişkin tutumunun devamı olacağını ve 18 yıl önceki Lübnan savaşına ilişkin tutumundan farklı olacağını gösteriyor.

Ancak müdahale etmesi ve Hizbullah'a silah ulaştırılmasını kolaylaştırması yönünde daha fazla İran baskısına maruz kalacak ki, Hamas için bu tür bir baskıya maruz kalmamıştı.

Bu konu daha önce Al Majalla'de meslektaşımız Hayed Hayed tarafından irdelenmişti.

Bugünkü durumu anlayabilmek için 18 yıl öncesine gitmemiz gerekiyor.

Temmuz 2006'daki savaş şimdikinden farklı koşullar altında gerçekleşmişti. Suriye ordusu, aynı yılın şubat ayında Lübnan eski başbakanı Refik Hariri'nin öldürülmesinin ardından, Nisan 2005'te Lübnan'dan çekilmişti. O dönemde Şam'a Arap ve uluslararası izolasyon uygulanıyordu.

Şam'ın ne Hamas için ne de İran'ın taleplerini yerine getirmek amacıyla Golan cephesini açmaya niyeti yok

Temmuz Savaşı, Şam için askeri olarak geri çekilmesinden sonra Lübnan'daki nüfuzunun etkilenmediğini "söylemek" için kullandığı bir sınav oldu.

Daha da önemlisi, Lübnan'da kartları olduğunu göstermek için savaşı kullanarak izolasyonunu kırmaya çalıştı.

Nitekim tüm bilgiler Şam'ın savaşta rol oynadığını, zorlu yollar ile tünellerden Lübnan ve Hizbullah'a silah ulaştırmak için "kaçakçılık becerileri" karşılığında hapishaneden serbest bırakılan kaçakçılar ve tüneller aracılığıyla füze ve mühimmat gönderdiğini gösteriyor.

Zaman ve yıllar geçtikçe işler değişti. Hizbullah, 2011'den sonra Suriye ordusunu siyasal, medyatik ve askeri yollarla desteklemek için müdahale etti.

Sayıları binleri bulan unsurları savaş alanlarına, özellikle de hâlihazırda üç nüfuz alanına bölünmüş olan Suriye topraklarının hayati bağlantı noktalarına yayıldı.

Hizbullah üyelerinin ve İranlı milislerin Suriye'den çıkarılması, askeri baskı veya teşvikler yoluyla Batı ile Arapların talebine dönüştü.

Birkaç yıldır da İsrail, Suriye'de en güçlü askeri nüfuza sahip Rusya'nın onayıyla, İran ve Hizbullah mevzilerine yönelik bir dizi saldırı başlattı.

Geçen aylarda İran Devrim Muhafızları ve Hizbullah'ın güney, orta, batı ve doğu Suriye'deki liderlerini hedef alan operasyonlarını artırdı.

Şam'a gelince, Suriye topraklarındaki İsrail-İran savaşını en azından takip ediyordu.

Bazı yetkililerinin, "kendilerinden uzakta ikisinin birbirini yemesini" izlemekten mutluluk duyduklarını söyleyenler de var.

Ekim ayında Gazze'deki savaş Suriye'nin yeni pozisyonunu ortaya çıkardı.

Aslında Suriyeli yetkililer ile Hamas arasında İran arabuluculuğunun tamamen ortadan kaldıramadığı büyük bir örtülü gerilim var, bu nedenle Şam savaştan yararlanarak tarafsızlığını açıkladı.

Ancak bu tutumunun özünde Hamas ile gerilimi yoktu. Aksine bunun özünde, Şam'ın tutumunun Tahran'dan farklı olduğunu söyleme isteği yatıyordu.

İran'ın Kızıldeniz, Irak, Suriye ve Lübnan'daki vekilleri ABD'ye saldırıyor veya İsrail'i tehdit ediyorlar ama Şam'ın ne Hamas için ne de Tahran'ın isteklerini yerine getirmek amacıyla Golan cephesini açmaya niyeti yok.

Bu tutum, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin cenaze törenine katılmamasıyla daha da güçlenen Suriye-İran gerginliğine yol açtı (Esad cenazeden sonra Tahran'ı ziyaret etti).

Şam'ın 2006 savaşına katılmayı Arap ve Batı izolasyonunu kırmak için kullandığı göz önüne alındığında, 2024'te çıkacak herhangi bir savaşa katılmamayı da aynı amaç için kullanacaktır.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  21 Aralık 2024 - Dün akşam Almanya'da en az 5 kişinin ölümüne ve 200 kişinin yaralanmasına yol açan saldırının gerçekleştiği Noel pazarının yakınındaki kilisenin girişine çiçekler bırakılıyor. Ölümcül saldırıda bir kişi aracını pazardaki kalabalığın üzerine sürmüştü. Kiliseye çiçek bırakanlardan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ülkenin birlik içinde kalması gerektiğini vurgulayarak failin cezasız kalmayacağına söz verdi. Polis, saldırıdan sorumlu olduğunu düşündüğü 50 yaşındaki Suudi Arabistanlı bir doktoru gözaltına aldı (Michael Probst/AP)

• 2/30

  20 Aralık 2024 - Tayvan'da ana muhalefetteki Çin Milliyetçi Partisi (Komintang) milletvekilleri (beyaz giyenler) parlamentoya girmeye çalışıyor. Demokratik İlerleme Partisi'nden (DPP) çok sayıda milletvekili, perşembe gecesi parlamentoyu basarak tartışmalı tasarıların geçmesini önlemek için Yasama Yuanı'na girişleri engellemiş ve içeride barikat kurmuştu. Sözkonusu yasa tasarıları arasında seçilmiş yetkililerin görevden alınma koşullarının sıkılaştırılması için planlanan bir değişiklik de yer alıyor (I-Hwa Cheng/AFP)

• 3/30

  19 Aralık 2024 - Luigi Nicholas Mangione, Pensilvanya'nın Hollidaysburg kentindeki Blair County Adliyesi'nden ayrılıyor. UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı 4 Aralık'ta Manhattan'da bir sokakta vurmakla suçlanan 26 yaşındaki Mangione, geçen hafta Pensilvanya'daki bir McDonald's'ta görüldüğünde sona eren, ülke çapında bir aramayı tetiklemişti. Eski veri mühendisi, cinayetle ilgili suçlamalarla yüzleşmek üzere New York'a iade edilme çabalarıyla mücadele ederken bu eyalette hapiste tutuluyor (Gene J. Puskar/AFP)

• 4/30

  18 Aralık 2024 - Suriye'de başkent Şam'ın dışındaki Cobar'da bir aile, tahrip olmuş mezarlıkta. Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de toplu mezarlar ve cesetler bulunmaya devam ediyor. Şam'daki Seyyide Zeynep bölgesinde bir depoda aralarında çocukların da olduğu, 20'den fazla kişiye ait olduğu düşünülen ceset kalıntıları bulundu. Öte yandan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti (Aris Messinis/AFP)

• 5/30

  17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP)

• 6/30

  16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP)

• 7/30

  15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters)

• 8/30

  14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP)

• 9/30

  13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP)

• 10/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 11/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 12/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 13/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 14/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 15/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 16/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 17/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 18/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 19/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 20/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 21/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 22/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 23/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 24/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 25/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 26/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 27/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 28/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 29/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 30/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

Şam, Lübnan savaşında da aynı tutumu benimseyecek mi?

Rejimin ayakta kalması artık İran ve Hizbullah'ın müdahalesine bağlı değil.

Bu ikisinin müdahalesi sadece ABD, Türkiye ve onların Suriyeli müttefiklerinin ülkenin kuzeyi ile doğusundaki müdahalelerini sınırlamak için önemli.

Ancak tüm Suriye topraklarında, özellikle de başkent Şam ve çevresinde o kadar önemli değil.

Dolayısıyla Suriye'nin Lübnan savaşı ile ilgili kararının unsurları muhtemelen aşağıdakilere dayanacak:

Birincisi, Şam'ın 2006 savaşına katılmayı izolasyondan çıkmak için kullandığı dikkate alındığında, 2024'te olası herhangi bir savaşa katılmamayı da aynı amaç için kullanacak. Bu kez savaşa girmeyerek ve "direniş ekseninden" uzak durarak, bir kez daha izolasyonunu kıracak.

İkincisi, Şam'da Hizbullah ile İsrail arasında gelecekte yaşanacak herhangi bir savaşın, bazı Hizbullah oluşumlarının Suriye topraklarından çekilmesi, yani Batı'nın ve Arapların bu talebinin bir anlaşma ile değil fiili olarak karşılanması için fırsat oluşturmasını ümit edenler var. Zira söz konusu oluşumların varlığı artık "rejimin hayatta kalması" açısından on yıl önceki kadar hayati öneme sahip değil.

Arap normalleşmesi ve ivme kazanması, aktif "askeri" üyeliğini dondurarak direniş ekseninde kalma yoluyla Şam'ın Tahran'ın baskısı ve Hizbullah'ın hesapları ile başa çıkması için ek cephane sağlıyor.

Üçüncüsü, bir "kemik kırma" savaşı yaşanması durumunda Tahran, tüm ağırlığını ve araçlarını, bölgeye yönelik saldırılarının, nükleer programının ve ABD ile olan anlaşmalarının temel garantisi olan Hizbullah için seferber edecektir.

Bu nedenle Şam'ı doğrudan ya da Irak, Suriye ve diğer yerlerdeki vekilleri veya silahları Suriye toprakları üzerinden Lübnan'a nakletmeye çalışma yoluyla bu savaşın içine itmek için kendisine ek baskı uygulayacaktır.

Dördüncüsü, Arap normalleşmesi ve ivme kazanması, Şam'a Tahran'ın baskısı ve Hizbullah'ın hesapları ile baş çıkması için ek cephane sağlıyor. Şam direniş ekseninde aktif "askeri" üyeliğini dondurarak kalmayı seçebilir.

İsrail'in Hizbullah ile herhangi bir savaşında Şam'ın önündeki manevra alanının Gazze savaşındakinden daha dar olduğu kesinlikle tartışılmaz.

Gazze savaşında, Arapların kendileri veya ABD adına Esad ile temasları Suriye'nin tarafsızlığının sağlanmasına katkıda bulundu.

İsrailli ateş topunun, Lübnan'ın güneyinden kuzeyine doğru yuvarlanması halinde, Şam'a yönelik Arap teşviklerinin ve İran baskılarının ayrıntılarını takip etmek önemli olacaktır.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Bu makale Independent Türkçe Londra merkezli Al Majalla dergisinden çevrilmiştir.

Al Majalla