ABD'deki birçok üniversite kampüsünün sahne olduğu ve olmaya devam ettiği "ayaklanma", kendisine taşıyabileceğinden daha fazla boyut yüklememek lakin aynı zamanda öylece geçip gitmesine izin vermemek, kendisinden gerçekler ve dersler çıkarmak için gerçekçi ve dengeli bakılıp yorumlanmayı hak eden bir olgu.

Birincisi, Amerikan yükseköğretim kurumları, çeşitli geçmişleri, büyüklükleri ve finansman yöntemleriyle, tüm spektrum ve çeşitliliğiyle Amerikan "panorama"sını yansıtırlar.

İkincisi, ABD'deki popüler ortamların çeşitliliği, kendi topraklarında doğup büyüyen ve onun yapılarından, ihtiyaçlarından ve kaynaklarından beslenen çeşitli eğitim kurumları üretmiştir.

Üçüncüsü, Amerikan yüksek öğretiminin, enstitülerinin ve kurumlarının çeşitliliğinin bir kısmı, ABD'nin ilk yüksek enstitüsünün (Harvard Üniversitesi, 1636) kuruluşundan bu yana tarihi boyunca yaşadığı çelişkilerin bir yansımasıdır.

ABD'nin bağımsızlığından önce kendisine sekiz üniversite daha katıldı ve bugün bunlar dokuz "sömürge dönemi üniversitesi" olarak biliniyorlar.

Dördüncüsü, eğitimin büyüyüp serpilmesi özellikle Avrupa'daki bilgi devrimlerine ayak uydurdu ve yerel ekonomik, gelişimsel ve teknik ihtiyaçlar da gelişmesine katkıda bulundu.

Bu alandaki belki de en önemli düzenleme, 19'uncu yüzyılda hayata geçen ve uygulamalı uzmanlıkların finansmanını üstlenen Morrill Yasası'ydı.

Bahsi geçen yasa kamu yüksek öğrenimini Amerikan eyaletlerinin her birinde üniversitelere tahsis ettiği "hibe araziler" yoluyla finanse ediyor, mühendislik, tarım, veterinerlik ve uygulamalı bilimlerin genelindeki uzmanlıkları destekliyordu.

Bugün ABD'deki siyasallaşmış üniversite hareketi, "yayılmacı veya geçici bir durum"dan ziyade, "altta saklı bir durum"dur.

Temel olarak, dinsel-mezhepsel uyuşmazlıklar, Harvard mezunu dindar muhafazakar rahipler tarafından prestijli Yale Üniversitesi'nin kurulmasıyla ilk "akademik bölünmeyi" yarattı.

Üniversitenin kuruluş nedeni, rahiplerin mezun oldukları okulun "asi özgürleşme eğilimi ve sapkın liberalizmi" olarak gördükleri eğilimi reddetmeleriydi.

Sonuç olarak Yale, o dönemde "liberallerin" platformu Harvard'ın karşısında "muhafazakar" Hıristiyanlığın kalesi olarak ortaya çıktı.

Bundan sonra üniversiteler, Protestan-Katolik ayrımına göre ve daha sonra da Protestan kilisesine bağlı çeşitli mezheplere bağlı olarak dini ve mezhepsel olarak çoğaldı.

Dahası bazıları dini, bazıları laik olan Yahudi üniversiteleri kuruldu.

Sosyal açıdan, birbirine paralel olan kamu eğitim ile özel eğitim sektörleri (dini ve mezhepsel üniversiteler dahil) şekillendi.

Daha sonra, Amerikan İç Savaşı'nın ardından ve 19'uncu yüzyılın sonundan önce devlet, başlangıcı Protestan dini geçmişine dayanan "siyahilerin üniversitelerini" onayladı.

Tıpkı Hollywood'un liberallerin aşırı sağcı McCarthycilik olgusuna karşı mücadelesinde önemli bir rol oynaması gibi, üniversite kampüsleri de (özellikle güney eyaletlerindeki) sağcı valiler ve politikacılar ile mücadelenin arenalarıydı.

Bu, radikal ırkçıların siyah öğrencilerin beyazların üniversitelerine girmesine izin vermemeleri üzerine 1950'li ve 1960'lı yıllarda ırk ayrımcılığına karşı "sivil haklar hareketinin" yoğunlaşmasıyla birlikte gerçekleşti.

O dönemin en ünlü isimleri arasında, ırkçılığa karşı mücadelenin parlak ismi aktivist Rahip Dr. Martin Luther King ve rakibi, (o zamanın) Alabama valisi ve sivil hakların en güçlü muhalifi George Wallace vardı.

Daha sonra, 60'lı yıllarda ve 70'li yılların başlarında, "Vietnam Savaşı" ve ardından zorunlu askerlik, Amerikan üniversite gençliği neslinin "ayaklanmasında" ve "radikalleşmesinde" temel bir rol oynadı.

Bu dönemin en meşhur sahnesi Kaliforniya eyaleti üniversitelerinin, özellikle de California-Berkeley Üniversitesi'nin eylemleri olsa da, 1970 baharında Ohio'daki Kent State Üniversitesi'nde öğrencilerin kanlı bir şekilde bastırılmaları, o dönemin en trajik olayı olarak kabul edildi.

Eyalet Ulusal Muhafızlarının ateş açması sonucu 4 öğrenci ölürken 9 öğrenci de yaralanmıştı.

Kent State'te yaşananlar ile birlikte halkın savaşa karşı olduğunu gösteren diğer belirtiler, yalnızca Washington'un Çinhindi savaşlarını ele alma şeklinde değil, aynı zamanda öğrencilerin siyasi farkındalığının yeniden canlandırılmasında da bir dönüm noktası oluşturdu.

Amerikan gençliğine, "iktidar kurumunun" zulmüne ve onunla bütünleşen ve etkileşim içinde olan "nüfuzlu lobilerin" hakimiyetine rağmen, toplumlarını etkileme gücüne sahip olduklarını hissettirdi.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP)

• 2/30

  16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP)

• 3/30

  15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters)

• 4/30

  14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP)

• 5/30

  13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP)

• 6/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 7/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 8/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 9/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 10/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 11/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 12/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 13/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 14/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 15/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 16/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 17/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 18/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 19/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 20/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 21/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 22/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 23/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 24/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 25/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 26/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 27/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 28/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 29/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 30/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

Öte yandan, Soğuk Savaş'ın Batılı ABD'nin Doğulu Sovyet karşısında kazandığı zafer ile sona ermesi, belki de dünyanın geri kalanında olduğu kadar Amerikan toplumu üzerinde de derin yansımalar ve etkiler bıraktı.

Tıpkı Avrupa ve Latin Amerika'daki pek çok solcunun Sovyet sosyalizm modelinin çöküşünden derin hayal kırıklığına uğraması gibi, karşıt görüşten birçok Amerikalı da Washington'un zaferinin, kapitalizmin önerilerinin geçerliliğinin bir teyidi olduğunu düşündü.

Dahası bu başarı, muhalifler ile diyalog ve uzlaşma eğiliminde olan ılımlı "merkezci" veya "sağcı" politikacıların değil, "aşırı sağın" kahramanı Ronald Reagan'ın elleriyle gerçekleşmişti.

Gelgelelim Berlin Duvarı'nın yıkılmasından ve Soğuk Savaş'ın sona ermesinden sonraki dönemde geçim düzeyinde ekonomik durumun gerilemesi, kolektif "gurur" nöbetini hızla hafifletti.

Askeri harcamaları teşvik eden düşmanının kaybolması nedeniyle askeri yapının azaltılması, bazı üslerin kapatılması ve bir dizi silah programının durdurulması, olumsuz ekonomik ve sosyal yansımalara yol açtı.

Bunun sonucunda, Cumhuriyetçi ve Demokrat partiler arasındaki iktidar değişimine, o zamandan bu yana iki kamptaki radikallerin lehine bir hakimiyet eşlik etmeye başladı.

Gerçekten de ılımlı Cumhuriyetçi başkan baba George Bush'un seçimleri kaybetmesinin ardından ABD, 8 yıl boyunca radikal Demokrat Bill Clinton'ın yönetimi altında yaşadı.

Ardından başa gelen radikal Cumhuriyetçi oğul George Bush'un başkanlığından sonra radikal Demokratlar, yine 8 yıl iktidarda kalan Afrika asıllı ilk başkan olan Barack Obama ile Beyaz Saray'ı yeniden ele geçirdiler.

Obama yılları, Demokrat selefinin politikalarının tam tersini temsil eden radikal sağcı popülist sloganlar altında Donald Trump'ın seçilmesine güçlü bir katkıda bulunmuş olabilir.

Ardından Trump'ın başkanlık dönemi biter bitmez Obama'nın yardımcısı ve onun "hareketli gölgesi" olan Joe Biden başkanlığı kazandı.

Pek çok kişi, Cumhuriyetçi "sağ" ile radikal Demokrat "sol" arasındaki popüler ayrımın kötüleştiği bir dönemde gelecek seçimlerde Biden'ın Trump ile yeniden kozlarını paylaşacağını tahmin ediyor.

Böyle bir ortamda üniversite kampüsleri kurumuş ve yangınlara açık hale gelmiş tarlalara benzediler.

Gerçekten de Kovid-19 salgınının yansımalarının, Washington'un Rusya ve Çin ile ilişkiler ve özellikle de Ukrayna savaşı ve Tayvan'ın geleceği konularında artan kafa karışıklığının, daha sonra da Gazze savaşının, uluslararası medyanın her gün belgelediği açık katliamlara dönüşmesinin ardından, Amerikalı gençlerin yanı sıra ABD'de yaşayan gençlerde de Cumhuriyetçi ve Demokrat parti "elitleri"nin gereken bilgelik, sorumluluk ve insanlık düzeyinde olmadığı inancı güçlendi.

Bu güven bunalımı gençleri üniversite kampüslerinde mümkün olan ve kendilerine sunulan şekilde itiraz etmeye yöneltti ki bu da normal.

İktidar sistemindeki iki elit grubun, ister yürütme ve yasama organlarındaki temsilcileri aracılığıyla, isterse onlarla bağlantılı ve etkileşim içinde olan güçlü çıkar temelli "lobiler" aracılığıyla gösterdiği abartılı tepkinin aksine, normal olan budur.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

Şarku'l Avsat