169 yılda kimler geldi, kimler geçti: Salih Paşa'dan İmamoğlu'na İstanbul'un belediye başkanları

Geçmişten günümüze İstanbul’a birçok isim belediye başkanlığı yaptı. Kimi 20 gün süreyle kalırken kimi uzun yıllar görevde kaldı

Kolaj: Independent Türkçe

Osmanlı döneminde İstanbul'un yerel yönetimi İstanbul'un fethinden Tanzimat Fermanına kadar geçen zaman içinde kadıların sorumluluğundaydı. Hızırbey Çelebi'den başlamak üzere kent yönetiminde 422 kadı görev aldı. Tanzimat döneminde yeni bir yapılandırma gündeme geldi. 1855'te şehremaneti kuruldu. İlk şehremini unvanını Pepe Salih Paşa aldı. 13 Temmuz 1855'ten 4 Kasım 1855'e kadar görev yaptı. I. Meşrutiyet'e kadar uzanan Tanzimat döneminde İstanbul yerel yönetimi 2'si ihtisap ağası, 18'i şehremini olmak üzere toplam 20 yönetici gördü.

I. Meşrutiyet'ten II. Meşrutiyet'e kadar bu makamda 10 şehremini bulundu. II. Meşrutiyet'ten Cumhuriyetin ilanı'na kadar da 23 şehremini başa geçti.

Cumhuriyet ilan edildiğinde İstanbul’da yerel yönetici olarak Haydar Bey (Yuluğ) görev yapıyordu. Valilikle İstanbul kent hizmetlerini birleştiren 1930 tarihli Belediye Kanunu ile şehremaneti son buldu ve şehremini tabiri de tarihe karıştı. 14 Ekim 1930’da yerel seçimler yapıldı. İstanbul Umumi Meclisi, Vali ve Belediye Başkanı Muhittin Üstündağ tarafından 6 Kasım 1930’da açıldı. 1 Mart 1956’da valilik ile belediye ayrıldı. Bu arada imar çalışmaları nedeniyle Belediye Meclisi tarafından 1 Haziran 1957 tarihinde Adnan Menderes’e "İstanbul Fahri Belediye Reisi" unvanı verildi. 11 Temmuz 1958 tarihinde İstanbul Belediye Meclisi'nde yapılan oylamada Kemal Aygün İstanbul belediye başkanlığına seçildi.

27 Mayıs 1960 sonrası şehrin yönetiminde bir süre istikrar sağlanamadı. 10 Haziran 1960 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile yeni seçimlere kadar belediye başkanlarının görevlerine son verilerek Belediye Kanununun 94. maddesi gereğince atama yoluyla başkanlar getirilmesi kararlaştırıldı. İstanbul’da üç yılda 7 kez belediye başkanı değişti. 1961 Anayasasına göre 27 Temmuz 1963 tarihinde çıkartılan yasa ile belediye başkanlarının seçiminde tek dereceli çoğunluk usulü getirildi. 17 Kasım 1963’te yerel seçimler yapıldı ve İstanbul’un seçimle belirlenen ilk belediye başkanı Haşim İşcan oldu.

3030 Sayılı Yasa ile başlayan Büyükşehir Belediyesi döneminin 26 Mart 1984 tarihinde yapılan ilk seçiminde Bedrettin Dalan Büyükşehir Belediye Başkanı olarak seçildi.

İşte son 169 yılda İstanbul'un belediye başkanları ya da şehreminleri

Ekrem İmamoğlu
22 Haziran 2019

Kadir Topbaş
01 Nisan 2004 – 22 Eylül 2017

Ali Müfit Gürtuna
12 Kasım 1998 – 01 Nisan 2004

Recep Tayyip Erdoğan
27 Mart 1994 – 06 Kasım 1998

Nurettin Sözen
28.03.1989 – 27.03.1994

Bedrettin Dalan
26 Mart 1984 – 28 Mart 1989

Abdullah Tırtıl
24.09.1982 – 26.03.1984

Ecmel Kutay
30.08.1981 – 24.09.1982

İ. Hakkı Akansel
12.09.1980 – 30.08.1981

Aytekin Kotil
14.12.1977 – 12.09.1980

Ahmet İsvan
14.12.1973 – 11.12.1977

Fahri Atabey
08.06.1968 – 09.12.1973

Faruk Ilgaz
12.03.1968 – 06.06.1968

Haşim İşcan
10.12.1963 – 11.03.1968

Necdet Uğur
28.02.1963 – 09.12.1963

Niyazi Akı
31.01.1963 – 28.02.1963

Kâmuran Görgün
08.06.1962 – 22.06.1962

Turan Ertuğ
27.02.1962 – 16.03.1962

Refik Tulga
24.09.1960 – 26.02.1962

Şefik Erense
14.06.1960 – 24.09.1960

Refik Tulga
27.05.1960 – 14.06.1960

Kemal Aygün
25.12.1958 – 27.05.1960

Ethem Yetkiner
14.05.1958 – 24.12.1958

Mümtaz Tarhan
29.11.1957-11.05.1958

Kemal Hadımlı
12.07.1957 – 05.10.1957

Fahrettin Kerim Gökay
24.10.1949 – 26.10.1957

Lütfi Kırdar
08.12.1938 – 16.10.1949

Muhittin Üstündağ
14.10.1928 – 04.12.1938

Emin Bey
08.06.1924 – 12.10.1928

Haydar Bey
15.04.1923 – 08.06.1924

Mehmed Ziyaeddin Bey
5 Mart 1922 – 13 Nisan 1923

Celal Bey
7 Temmuz 1921 – 4 Mart 1922

Mehmed Ali Bey
23 Şubat 1921 – 6 Temmuz 1921

Yusuf Razi Bey
5 Aralık 1920 – 23 Şubat 1921

Salih Salim Paşa
24 Nisan 1920 – 2 Aralık 1920

Hayreddin Nedim Bey
2 Mart 1920 – 17 Nisan 1920

Cemil Paşa
5 Mayıs 1919 – 28 Şubat 1920

Yusuf Ziya Bey
18 Aralık 1918 – 4 Mayıs 1919

Süleyman Kâni Bey
28 Ağustos 1918 – 15 Aralık 1918

Mehmed Sezai Bey
8 Temmuz 1917 – 27 Ağustos 1918)

Osman Bedri Bey
13 Mayıs 1916 – 7 Temmuz 1917

İsmail Canbulat Bey
17 Şubat 1916 – 12 Mayıs 1916)

Mehmed İsmet Bey
21 Kasım 1914 – 16 Şubat 1916

Cemil Paşa
21 Ağustos 1912 – 21 Kasım 1914

Ahmed Tevfik Bey
10 Eylül 1911 – 21 Ağustos 1912

Hüseyin Kâzım Bey
8 Ağustos 1911 – 10 Eylül 1911)

Âli Subhi Bey
2 Haziran 1910 – 8 Ağustos 1911

Ahmed Tevfik Bey
21 Ocak 1910 – 2 Haziran 1910

Halil Edhem Bey
2 Ağustos 1909 – 19 Ocak 1910

Ebubekir Hâzım Bey
19 Mart 1909 – 26 Temmuz 1909

Mustafa Ziver Bey
10 Ağustos 1908 – 19 Mart 1909

Şerif Mehmed Rauf Paşa
1 Ağustos 1908 – 9 Ağustos 1908

Mustafa Reşid Mümtaz Paşa
24 Mart 1906 – 31 Temmuz 1908

İsmail Rıdvan Paşa
4 Ekim 1890 – 23 Mart 1906

Ahmed Mazhar Paşa
15 Nisan 1880 – 4 Ekim 1890

Yusuf Rıza Paşa
5 Kasım 1879 – 13 Nisan 1880

Mehmed Arif Paşa
4 Mayıs 1879 – 14 Eylül 1879

Yusuf Rıza Paşa
5 Kasım 1878 – 3 Mayıs 1879

Reşid Paşa
19 Nisan 1878 – 18 Mayıs 1878

Ahmed Rasim Paşa
4 Şubat 1878 – 18 Nisan 1878

Abdullah Galib Paşa
5 Şubat 1877 – 6 Aralık 1877

Kadri Paşa
11 Şubat 1876 – 4 Şubat 1877

Refik Ali Rıza Bey
20 Ocak 1876 – 10 Şubat 1876

Mehmed Hâlet Paşa
20 Eylül 1875 – 18 Ocak 1876

Kadri Paşa
6 Ağustos 1874 – 19 Eylül 1875

Mehmed Kabuli Paşa
3 Haziran 1874 – 30 Temmuz 1874

Ahmed Şevket Bey
14 Mart 1874 – 2 Haziran 1874

İsmail Paşa
17 Şubat 1874 – 13 Mart 1874

Feyzi Bey
30 Ekim 1873 – 17 Şubat 1874

İsmail Paşa
11 Temmuz 1873 – 30 Ekim 1873

Ali Bey
29 Ağustos 1872 – 9 Temmuz 1873

Besim Bey
19 Mayıs 1872 – 29 Temmuz 1872

Ali Rıza Bey
21 Eylül 1871 – 18 Mayıs 1872

Haydar Efendi
15 Eylül 1870 – 15 Eylül 1871

Server Paşa
19 Mart 1868 – 18 Temmuz 1870

Hüseyin Hasib Bey
27 Eylül 1861 – 16 Mart 1868

Hacı Ahmed Efendi
30 Temmuz 1861 – 27 Eylül 1861

Ahmed Şükri Bey
Eylül 1859 – Temmuz 1861

Hüseyin Hasib Bey
1 Temmuz 1858 – 28 Eylül 1859

Osman Bey (Osman Reşid Paşa)
7 Mart 1856 – 30 Haziran 1858

Hacı Hüsam Efendi
15 Kasım 1855 – 6 Mart 1856

Salih Paşa
25 Temmuz 1855 – 14 Kasım 1855

 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU