Hindistan'ın kuzeyindeki Punjab, Haryana ve Uttar Pradesh'ten çiftçiler, Başbakan Narendra Modi hükümetinin tartışmalı 3 tarım yasasını yürürlükten kaldırmayı kabul etmesinin ardından bir yıl süren protestolarına son verdikten iki yıl sonra taleplerini dile getirmek için yine yeniden başkent Yeni Delhi'ye yürüyüşe başladı.
13 Şubat Salı gününde yaklaşık 200 çiftçi birliği ve örgütünden on binlerce çiftçi, kamyon, otobüs ve traktörlerle hükümeti protesto etmek ve ürünleri için asgari destek fiyatının yasal garantisi başta olmak üzere uzun süredir söz konusu olan taleplerini yinelemek için bir araya geliyor.
Modi hükümetinin hazırlıksız yakalandığı 2020-21'den farklı olarak bu kez protestocuların gelişinden önce Yeni Delhi'de güvenlik önlemleri artırılmıştı: Yeni Delhi'ye giden yollara ve başkentin Haryana ve Uttar Pradesh sınırlarına yaklaşık 5 bin polis ve paramiliter personelin, isyan kontrol araçlarının ve tazyikli suların konuşlandırılmasına ek olarak beton bloklar, metal çitler, dikenli tellerden oluşan çok katmanlı barikatlar kurulmuş; başkentte dört veya daha fazla kişinin toplanması bir ay boyunca yasaklanmış ve birçok bölgede internet erişimi kapatılmıştı.
Yeni Delhi'ye yürüyüşünün birinci günü olan 13 Şubat'ta çiftçiler güvenlik barikatlarını aştı ve polisin ilerleyen çiftçilere tazyikli su ve göz yaşartıcı gaz sıkması sırasında şiddetli çatışmalar patlak verdi; protestoların ikinci ve diğer günlerinde de durum farklı değildi; yalnızca bu yazının yazıldığı sırada 100'den fazla çiftçinin yaralandığı söyleniyordu.
2020-21 protestoları, Modi hükümetinin üç tarım yasasını geri çekmeyi ve mahsuller için garantili asgari destek fiyatı, protestoculara yönelik ceza davalarının geri çekilmesi, Lakhimpur Kheri şiddetinde öldürülenlerin tazminatı ve tarım kredilerinden feragat da dahil olmak üzere diğer talepleri tartışmayı kabul etmesiyle sona ermişti, ancak iki yıl sonra çiftçiler hükümeti taahhütlerini yerine getirmemekle suçluyor.
2020-21 protestolarını anımsayalım:
Hindistan, hükümetin 2020'de kabul ettiği bir dizi çekişmeli tarım yasasına doğrudan yanıt olarak 2021'de çiftçilerin yıl boyu süren büyük protestosuna tanık oldu.
Modi yönetimi, yeni tarım yasalarını, tarım sektörüne özel yatırım getirecek ve tarımın modernleşmesine yardımcı olacak çok ihtiyaç duyulan bir dizi reform olarak öne sürmüştü.
Ancak yasalar, reformların asgari fiyat korumalarından kurtularak gelirlerini azaltacağından kaygı duyan, özellikle de küçük çiftliklerde ekim yapan çiftçilerle ters düşüyordu.
Protestolar, hükümetin sözde ulus karşıtı unsurları ayaklanmayı körüklemekle suçlamasının ardından Hindistan içinde siyasi bir öfkeyi ve hatta tanınmış kişilerin uluslararası ilgisini dahi tetiklemişti.
Aynı yılın ilerleyen zamanlarında Modi hükümeti, reformları geri alma planlarını duyurmuştu.
O dönemde hükümet, tüm tarımsal ürünler için asgari destek fiyatlarına izin verecek bir yol bulmak amacıyla bir panel kuracağına da söz vermişti ki panel henüz bir öneri sunmadı.
2024 protestolarına dönelim:
Çiftçiler kararlı bir biçimde kendilerini değişken piyasa fiyatlarından korumak amacıyla ürünleri için yasal olarak zorunlu ve daha geniş asgari fiyat garantileri arıyor.
Bu ay Hindistan hükümeti, başta Kuzey Hindistan'da Punjab ve Haryana olmak üzere tarım sendikası liderleri ile onların dile getirdiği çeşitli talepler üzerine iki tur görüşme gerçekleştirdi.
Her iki görüşme turu da herhangi bir çözüm bulunamadan sona erdi ve bugün yeniden "Chalo Dilli - Delhi Chalo" (Delhi'ye gidelim - Delhi'ye yürüyüş) protestolarına yol açtı.
İki gün süren protestoların ardından perşembe akşamı başlayan üçüncü tur görüşmeler ise hâlihazırda devam ediyor.
Çiftçiler, hükümetin son birkaç yılda verdiği birçok söze karşın taleplerini yerine getirmemesinden duydukları hayal kırıklığını dile getiriyor.
Sanayi sektörünün aksine çiftçiler, ürünleri için perakende fiyatlarını belirleyemiyor ve ürünlerini hasattan sonra toptan satmak zorunda kalıyorlar ve bu da fiyatların genel olarak düşmesine neden oluyor ki asgari fiyat talebi buna karşı korunmak için.
Çiftçiler ayrıca hükümetin, Başbakan Modi'nin çiftçi gelirlerinin 2022 yılına kadar iki katına çıkacağına dair 2016 yılında verdiği sözü de yerine getirmesini talep ediyor.
Borca batmış durumda olan çiftçiler hükümetten ayrıca kredi muafiyeti de talep ediyor.
Hindistan hükümeti, 2020-21 ajitasyonu sırasında kayıtlı çiftçilere karşı açılan davaları geri çekmeye istekli olsa da asgari destek fiyatı için yasal garanti yönündeki birincil taleplerini birden fazla paydaşla müzakere gerektirmesi nedeni ile bu talebin hemen karşılanamayacağını öne sürerek kabul etmiyor.
Peki protestoların genel seçimin eşiğinde olan ülkenin siyasetine etkisi nasıl olur?
Çiftçiler çok kritik bir zamanda yürüyüşe başladı; protestolar, bu yıl yapılacak ulusal seçimler öncesinde Modi ve onun Bharatiya Janata Partisi (BJP) için büyük bir siyasi baş ağrısı olabilir.
Hindistan yalnızca iki ay sonra genel seçimlerde oy kullanacak ve Narendra Modi hükümeti iktidarda art arda üçüncü dönemi kazanmaya hazır olsa da çiftçiler, Modi ve BJP'nin muhtemelen sandıklardan önce yatıştırılması gereken güçlü bir oy bloğu ve dahası, mevcut protestolara katılanların çoğu siyasi açıdan kritik yerlerden geliyor.
Bununla birlikte, Hindistan Ulusal Kalkınma Kapsayıcı İttifakı (INDIA) bloğuna ait muhalefet partileri protestocu çiftçilere destek veriyor.
Salı günü, Kongre Partisi'nden Rahul Gandhi, iktidara seçildiği takdirde Kongre'nin çiftçilere asgari destek fiyatı için yasal bir garanti sağlayacağını duyurdu.
Ancak öte yandan, çiftçi protestolarının 2020-21'deki kadar güçlü ve uzun süreli olması da pek mümkün görünmüyor; dolayısıyla BJP'nin seçim performansı üzerinde ciddi bir etki oluşturacağı da beklenmiyor.
Mevcut protestolara katılan çiftçilerin sayısı bu kez çok daha az ve dahası, çiftçiler yaklaşan hasat sezonu ve seçimler için köylerine dönerse bu sayılar daha da azalabilir.
Daha da önemlisi, önceki ajitasyona öncülük eden bazı önde gelen çiftçi liderleri ile çiftçi örgütleri mevcut protestolara katılmıyor.
Ayrıca, başta belirtildiği üzere Modi hükümeti Delhi'deki önlemleri zaten artırmıştı ve protestocuların bu kez 2020-21'de yaptıkları gibi kamp kurmaları da oldukça zor görünüyor.
Ajitasyonu zayıflatmak için böl ve yönet politikasının benimsenmesi, protestocularla safını bozanlara "havuç" uzatılması, ısrar edenlere karşı ise "sopa" kullanılması beklenebilir.
Modi hükümeti geçen hafta, çiftçileri etkilemek için büyük bir jest olarak Hindistan'ın en yüksek sivil ödülü olan Bharat Ratna'yı, önemli bir çiftçi lideri ve eski başbakan olan Chaudhry Charan Singh'e ve Hindistan'ın Yeşil Devrimi'nin babası olan Dr. M.S. Swaminathan'a vereceğini duyurmuştu.
Aslında çiftçilerin protestoları, seçimler öncesinde muhalefet INDIA bloğu için de kritik bir fırsat sunuyor.
İttifak, kurucu partilerin koltuk paylaşımı düzenlemelerine varamaması nedeni ile hâlihazırda kargaşa içinde; Trinamool Kongresi ve Aam Aadmi Partisi gibi önemli müttefikler sırasıyla Batı Bengal ve Punjab'da Kongre'ye sandalye vermeyi reddettiler.
Ancak çiftçilerin talepleri INDIA bloğuna üzerinde kitleleri birleştirip harekete geçirebilecekleri güçlü bir konu sağlıyor.
Hindistan'da ulusal seçimler yaklaşıyor ve çiftçilerin protestoları, şu ana kadar önüne çıkan her fırsatı boşa harcamış görünen muhalefetin seçimler öncesinde harekete geçmesi için son şansı olabilir.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
