Hazine ve Maliye Bakanlığı ev sahipliğinde, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) organizasyonuyla düzenlenen Türkiye-Suudi Arabistan Yatırım ve İş Forumu İstanbul'da gerçekleştiriliyor.
Forum, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Suudi Arabistan Yatırım Bakanı Khalid A. Al Falih, Suudi Arabistan Turizm Bakanı Ahmed Al Khateeb, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu, DEİK Başkanı Nail Olpak ve iki ülkeden çok sayıda ismin katılımıyla yapılıyor.
"Türkiye ve Suudi Arabistan farklı sektörlerde ve alanlarda birbirini tamamlıyor"
Burak Dağlıoğlu, konuşmasında, Türkiye ve Suudi Arabistan'ın farklı sektörlerde ve alanlarda birbirini tamamladığını belirterek, özellikle gıda güvenliği, yeşil dönüşümde bu tamamlayıcılığı tartışmak için bir ortam oluşturmaya çalıştıklarını söyledi.
Bu açıdan, Türkiye-Suudi Arabistan Yatırım ve İş Forumu kapsamındaki panellerin ve konuşmaların faydalı olacağını aktaran Dağlıoğlu, "Bu etkinliğin ismi yatırım ve iş forumu. İş dünyasının son dönemdeki çabalarıyla birlikte ikili ilişkiler büyüyor. Geçen yıl Türkiye'nin Suudi Arabistan'a ihracatı yüzde 100'ün üzerinde arttı. Hedefimiz Suudi Arabistan'ın Türkiye'ye yatırım yapması." diye konuştu.
Dağlıoğlu, Türkiye-Suudi Arabistan Yatırım ve İş Forumu sonrasında somut çıktılar beklediklerini belirterek, "Suudi kardeşlerimize kilit bir hatırlatma yapmak istiyorum. Türkiye'yi göz önünde bulundururken lütfen Türkiye dışındaki kapasitelerimizi de göz önünde bulundurun. Türkiye'nin iç pazarı büyük ancak Türkiye aynı zamanda daha geniş bir bölgeye açılan bir kapı" değerlendirmesinde bulundu.
"İvme kazanan ilişkilerimizin daha odaklanmış bir şekilde nasıl sürdürebiliriz onu konuşuyoruz"
Nail Olpak, bir yıl önce bu salonda benzer bir toplantı gerçekleştirdiklerini anımsatarak, o günden bugüne kadar toplantılara, görüşmelere aralıksız devam ettiklerini dile getirdi.
Olpak, "Geçtiğimiz süreçte ivme kazanan ilişkilerimizin daha odaklanmış bir şekilde nasıl sürdürebiliriz onu konuşuyoruz. Ben bu toplantıya girmeden önce her iki bakanımızın başkanlığında, her iki ülkenin iş konseyi üyeleriyle bir toplantı yaptık. Oranın çıktılarından birisi ortak komitelerin kurulmasıydı. Bence somut, odaklanarak atılacak adımlar açısından önemli bir dönüm noktasıydı" şeklinde konuştu.
İki ülke arasındaki ticareti farklı ortamlarda konuştuklarını ve gelişiminden mutlu olduklarını kaydeden Olpak, bugün turizmi ve yatırımları konuşmak için bir arada olduklarını vurguladı.
Olpak, geçen dönemde iki ülke arasındaki kayıpların nasıl daha hızlı toplanabileceğini, bunun görüşülmesi gerektiğine dikkati çekerek, şöyle devam etti:
Müteahhitlik anlamında Suudi Arabistan'da çok önemli fırsatların olduğunu biliyoruz. Müteahhitliği aynı zamanda yatırımla nasıl destekleyebiliriz? Tabii yatırım deyince her iki ülke kendisine yatırım çekmek isteyecek. Onları nasıl yapabiliriz. Bunları daha ciddi bir şekilde konuşmak istiyoruz. Turizm alanında fazla bir söz söylemek istemiyorum ama kendi açımdan baktığımda turizmi sadece o ülkeyi ziyaret eden kişilerin oraya bıraktıkları döviz olarak değerlendirmediğimi söylemek istiyorum. Çünkü turizm kanalıyla birbirimizi daha iyi tanıyoruz. Daha iyi tanıdığımız ölçüde de daha fazla işbirliğini geliştirebildiğimiz kanaati içerisindeyim. Turizmi de bu çerçeve içerisinde daha fazla mercek altına almamız gerektiğini düşünüyorum.
"Suudi Arabistan'ın 2030 vizyonunda gerçekten inanılmaz bir potansiyel var"
DEİK Başkanı Olpak, Suudi Arabistan'ın 2030 vizyonuna değinerek, bu vizyonu sık sık konuştuklarını ve Suudi yetkili ve bakanların değişik ortamlarda bir araya geldiklerinde kendilerine devamlı bir şekilde bu vizyonu ifade ettiklerini belirtti.
Olpak, "Gerçekten inanılmaz bir potansiyel var ve sadece 2030 ile de sınırı değil o vizyon. Ondan sonrası da var. Bütün dünyanın gözü orada. Ama onlar Türk firmalarının hızından, kalitesinden, rekabetçiliğinden bugüne kadar şikayet almadıkları için bizim daha fazla iş yapabilmemiz adına kapılarını sonuna kadar açtıklarını ifade ediyorlar" ifadelerini kullandı.
Olpak, üçüncü ülkelerde ortak iş yapmanın kendilerinin çok konuştuğu ama çok fazla hayata geçiremedikleri alanlardan biri olduğunun altını çizerek, bunu da özellikle bir gündem maddesi olarak bir sonraki toplantıda görüşebileceklerini belirtti. DEİK Başkanı Olpak, bir sonraki toplantının Riyad'da olabileceğini de sözlerine ekledi.
İki ülke arasında mutabakat ve iş anlaşmaları imzalandı
Hazine ve Maliye Bakanlığı ev sahipliğinde, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) organizasyonuyla düzenlenen Türkiye-Suudi Arabistan Yatırım ve İş Forumu kapsamında iki ülke arasında mutabakat ve iş anlaşmaları imzalandı.
Forum kapsamında, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in eşliğinde, Suudi Kalkınma Fonu ile Hazine ve Maliye Bakanlığı arasında işbirliği anlaşması ile birlikte toplam 6 mutabakat zaptı imzalanırken, Türk ve Suudi firmaları arasında da 21 iş anlaşması yapıldı.
Mutabakat zaptlarının ilki Suudi Kalkınma Fonu ile Hazine ve Maliye Bakanlığı arasında gerçekleştirildi.
Etkinlik çerçevesinde, Suudi Arabistan Yatırım Bakanlığı (MISA) ile YTÜ Yıldız Teknopark arasında, MISA ile de Regnum, Onur Taahhüt, OPALON ve TOR Holding arasında mutabakat zaptına imza atıldı.
21 iş anlaşması imzalandı
İş Forumu kapsamında TASNEE Marketing International Company ile Bayegan DMCC, Algihaz Construction Holding ile TAV Construction Co., Almeknan ile Ege Yapı AŞ, Saudi Top Plastic Factory ile Starplas Kimya San. ve Tic. AŞ, Abanmi Group for Trading & Contracting ile KHPUMA Lift Company, Alhaytham Group ile Akkord Madencilik Mining Company ve Alhaytham Group ile Solar Group arasında iş anlaşması imzalandı.
Ayrıca UP Saudi Arabia, Bakirci Technical Institute, Yamy Studios ve Gaia Hotels; Investment Expert Corporation da Wasata Global ve Buruj Investment Group ile anlaşmaya vardı.
Johnson Controls Arabia ile CVS Air, Alrafad Sports Company ile Çakır Construction, Cerna A part of Natiha LLC ile Cerm-ex Technology, Almatar ile Tatil.com, Almatar ile Paximum, Alturki Law Firm ile Ugur Law & Consultant, Sondos Advanced Industry ile Extreme Business Solutions, Desert Technologies Holdings ile Gio Elektrikli Araç Şarj İstasyonları AŞ ve Saudi Bio-Acids Company ile Sigma Process Technologies arasında da iş anlaşması yapıldı.
"Suudi Arabistan, Türkiye'nin üreticileriyle iş yapmaya yöneldi. Türkiye'nin müteahhitlerine, Türkiye'nin iş insanlarına doğru dönüyorlar"
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Suudi Arabistan’ın Türkiye'nin üreticileriyle iş yapmaya yöneldiğini belirterek "Türkiye'nin müteahhitlerine, Türkiye'nin iş insanlarına doğru dönüyorlar. Onlar da Türk şirketlerle çalışmak istiyorlar" dedi.
Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) organizasyonuyla düzenlenen "Türkiye-Suudi Arabistan Yatırım ve İş Forumu" İstanbul'da bir otelde gerçekleştirildi.
Bakan Şimşek, forum kapsamında düzenlenen "Bakanlar Paneli Oturumu"nda yaptığı konuşmada, Türkiye ve Suudi Arabistan’ın birçok başarı hikayesine sahip olduğunu ve iki ülkenin de bu başarı öykülerinden ilham aldığını dile getirdi.
"Türk şirketlerle çalışmak istiyorlar"
Uzun vadede bakıldığında verimlilik ve inovasyonun, sürdürülebilir bir refahın en önemli kaynakları olduğuna dikkati çeken Şimşek, bunun için mutlaka kaliteli kurumlar ve yanında rekabetin gerektiğini ifade etti.
Bakan Şimşek, Suudi Arabistan’ın Türkiye'nin üreticileriyle iş yapmaya yöneldiğini belirterek "Türkiye'nin müteahhitlerine, Türkiye'nin iş insanlarına doğru dönüyorlar. Türkiye'nin bu yolculuktan başarıyla geçtiğini biliyorlar ve onlar da aynı şekilde Türk şirketlerle çalışmak istiyorlar." dedi.
Suudi Arabistan'ın iddialı planlarını gerçekleştirmek için çok büyük kaynakları bulunduğuna dikkati çeken Şimşek, bu doğrultuda kamu yatırım fonlarının son derece önemli olduğunu kaydetti.
Suudi Arabistan’ın vizyonunda ciddi bir değişim ve dönüşüm programı olduğuna değinen Bakan Şimşek, kamu-özel sektör işbirliği (KÖİ) bakımından Türkiye'nin güzel bir örnek teşkil ettiğini vurguladı.
İstanbul Havalimanı'nın KÖİ projeleri açısından bir başarı öyküsü olduğunu anlatan Şimşek, şunları kaydetti:
Havalimanı inşaatı özel sektör tarafından yapıldı ve bu sayede bölgedeki ekonomik faaliyetlerin önü açıldı. Bu noktada kritik olan husus ülkelerin bir iş modeli kurması, bunu yapmayı öğrenmesidir. Suudi Arabistan'a baktığımızda, kamu kaynaklarının büyüklüğü dikkat çekiyor. Kendilerinin belki de özel sektör parasına ihtiyacı yok. Ancak, özel sektörün becerilerine, bilgisine ve etkinliğine ihtiyaçları var. Bu yönde atılacak adımlar, kurulacak ortak girişimler gelecekte öyle durumlar yaratacaktır ki, Afrika havalimanları belki bizlerin müteahhitleri tarafından inşa edilecek ve işletilecektir. Yani bizim vizyonumuz bu olmalıdır. Sizde finansman ve kaynak var. Bizde kapasiteler var, beceriler var, yetkinlikler var. Özetle Türkiye'de önemli bir know-how kapasitesi var. Tabii ki bahsettiğim bu modeli Suudi Arabistan kendisi de yapabilir. Ancak, biz bunu birlikte yaptığımızda çok daha güzel sonuçlar sağlayabiliriz. Her iki taraf da bundan fazlasıyla yararlanabilir. Bu benim önerim olacak.
İslam dünyasının geçmişte bilimsel araştırmalarda, refahı artırmada ve bu sayede büyük medeniyetler oluşturmada kendini kanıtladığını dile getiren Şimşek, "İşte DNA'larımızda olan bu özelliklerden ötürü ben bu değişimin zor olacağını düşünmüyorum. Liderlik lazım, vizyon lazım, iyi bir program lazım ve kaynakları verimli alanlara yönlendirmek lazım. Suudi Arabistan'ın aslında şu anda yaptığı da tam olarak bu. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde Türkiye'de biz zaten bunu başarıyla gerçekleştirdik. Karşılaştığımız zorlulara rağmen, bölgesel şoklara rağmen, çok büyük başarı öykülerine imza attık ve bu yolculuğumuz da devam edecektir." diyerek sözlerini tamamladı.
Suudi Arabistan'dan bakanlar, Türkiye ile ülkeleri arasındaki ekonomik ortaklık fırsatlarını anlattı
Suudi Arabistan Yatırım Bakanı Khalid A. Al Falih ve Turizm Bakanı Ahmed Al Khatebb, Türkiye ile ülkeleri arasındaki ekonomik ortaklık fırsatlarını anlattı.
Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) işbirliğiyle İstanbul'da bir otelde düzenlenen "Türkiye-Suudi Arabistan Yatırım ve İş Forumu"na, iki ülkeden birçok iş insanı katılıyor.
Suudi Arabistan Yatırım Bakanı Falih ve Turizm Bakanı Khatebb, forumun, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un da katılımcılara hitap ettiği Bakanlar Paneli Oturumu'nda konuştu.
Falih, Suudi Arabistan'ın 2016'da uygulamaya koyduğu 2030 vizyonunun tam ortasında, hedeflerinin önünde olduklarını söyledi.
Suudi Arabistan'ın dolara endeksli bir para birimi kullandığını belirten Falih, pozitif bir ekonomiye sahip olduklarını kaydetti.
Falih, Suudi Arabistan'ın ihtiyaç duyduğu birçok şeye Türkiye'nin sahip olduğunu, dolayısıyla iki ülkenin çok büyük bir potansiyeli bulunduğunu vurguladı.
İki ülkenin birlikte iş yapması konusunda önemli fırsatlar olduğuna dikkati çeken Falih, "Suudi Arabistan ve Türkiye'deki özel sektörün iki ülke dışında da sahip olduğu fırsatlar var. Orta Doğu'da ciddi savaş durumu sebebiyle refah ve gelişme konusunda bir gecikme yaşanıyor. Orta Doğu'daki en büyük iki ekonomi olarak bütün bölgeye yardım ve yeniden inşa etme konusunda fırsatlarımız bulunuyor." ifadelerini kullandı.
Falih, iki ülkenin Afrika'da da ortak hareket edebileceğini söyledi.
"Bu kadar yatırım yapacak başka bir ülke yok"
Khatebb de turizmin Suudi Arabistan'ın 2030 vizyonunun bir parçası olduğunu söyledi.
Suudi Arabistan'ın uzun süre petrokimyasallarla çok uğraşıp diğer sektörleri unuttuğunu dile getiren Khatebb, "2030 vizyonu çerçevesinde turizm, madencilik, spor gibi sektörlere yoğunluk veriyoruz." dedi.
Khatebb, Suudi Arabistan'ın elektronik vize uygulamasıyla ülkeye girişleri kolaylaştırdığını kaydetti.
Türkiye ile Suudi Arabistan arasındaki uçuş süresinin kısalığının turizm için önemli etken olduğuna işaret eden Khatebb, Türk yatırımcılar tarafından yapılan Medine Havaalanı'nın çok güzel ve yatırımcılara cesaret verecek türden olduğunu söyledi.
Khatebb, "Türkiye'de yatırım yapmak altın bir fırsattır. Suudi Arabistan, 2030 vizyonu için milyarlarca dolar harcıyor. Yollar, ulaşım, havaalanları, trenler, demir yolları, inşaat şirketleri için şahsen daha iyi bir ülke bulabileceğimizi sanmıyorum. Yani gelecek 10 veya 20 yılda bu kadar yatırım yapacak başka bir ülke yok. Suudi Arabistan'daki müteahhitlerin artık kapasiteleri yok, kapasiteye ihtiyacımız var." diye konuştu.
Gıda güvenliği konuşuldu
"Türkiye-Suudi Arabistan Yatırım ve İş Forumu"nda, gıda güvenliğinin ittifaklar yoluyla nasıl sağlanabileceği masaya yatırıldı. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) işbirliğiyle İstanbul'da bir otelde düzenlenen forumda, "İttifaklar Yoluyla Gıda Güvenliği" oturumu gerçekleştirildi. Moderatörlüğünü Suudi Arabistan Yatırım Bakanlığı Tarım ve Gıda İşleme Genel Müdürü Mohammed Alohaly'nin yaptığı oturumda, Suudi Arabistan Genel Gıda Güvenliği Otoritesi Vali Yardımcısı Saleh Alamri, Suudi Arabistan Ulusal Tarımsal Kalkınma Şirketi (NADEC) Kıdemli Ticari Direktörü Faisal Alghonime ve HDF FZCO Genel Müdürü Arda Cenk Topbaş konuştu.
Suudi Arabistan Genel Gıda Güvenliği Otoritesi Vali Yardımcısı Alamri, Arap topraklarının su eksikliği konusunda ciddi sıkıntıları bulunduğunu belirterek, "Gıda güvenliği stratejimizin ana hedeflerinden biri, yerelde sürdürülebilir gıda üretimini sağlamak. Su güvenliğini de göz önünde bulunduruyoruz. Bunun yanı sıra ikinci hedefimiz de çeşitliliğin sağlanması ve gıda ithal edebileceğimiz ülkelere bağımlı olmamaktır." ifadesini kullandı. En önemli sorunlardan birinin gıda israfı olduğuna dikkati çeken Alamri, Suudi Arabistan'ın 2030'a kadar israfı yüzde 50 oranında azaltacak bir program üzerinde çalıştığını aktardı. Alamri, Türkiye'nin tarımsal üretim konusunda büyük bir potansiyeli bulunduğunu vurgulayarak, "Farklı ürünlerde yüksek üretim elde etme konusunda daha fazla deneyime sahipler. Onlarla işbirliği yapmayı, deneyim alışverişinde bulunmayı ve tarım ürünleri ticaretimizi artırmayı dört gözle bekliyoruz." diye konuştu.
"Dünyanın her yerinde size ham madde sağlayabilecek ortaklarınız olabilir"
Suudi Arabistan Ulusal Tarımsal Kalkınma Şirketi (NADEC) Kıdemli Ticari Direktörü Alghonime de gıda güvenliği açısından özel sektörün katkılarının olacağı önemli konular bulunduğunu, depolama tesisleri kurarak gerekli malların yeterli miktarda bulunmasını sağlamak ve ne kadar stoka sahip olduklarını gösteren erken uyarı sistemleri kurmanın bunlardan olduğunu söyledi. Su ve diğer bazı hususlar dolayısıyla Suudi Arabistan'da tüm tarım ürünlerinin yetişmediğini belirten Alghonime, "Ancak dünyanın her yerinde size ham madde sağlayabilecek ortaklarınız olabilir. Siz de bu ham maddeyi alıp, işinize katma değer sağlayabilir ve istediğiniz büyümeyi gerçekleştirebilirsiniz." ifadesini kullandı.
"Gıda güvenliği işbirliğini gerektirir, rekabeti değil"
HDF FZCO Genel Müdürü Topbaş, "Maalesef bugün toplam dünya nüfusunun yüzde 10'u, yani 800 milyondan fazla insan, açlık çekiyor. Tam olarak 828 milyon insan açlık çekerken, yaklaşık 2 milyar insan da bir tür kronik hastalık olan gıda obezitesi ve aşırı kilo ile gıda israfından muzdarip, bu bir ikilem. Bugüne kadar israf edilen tüm gıdaların üçte biri 10 milyar insanı besleyebilirdi." diye konuştu. Dünyanın gıda güvenliği konusunda işbirliği yapmasının bir zorunluluk olduğunun altını çizen Topbaş, "Gıda güvenliği işbirliğini gerektirir, rekabeti değil." dedi. Topbaş, dünyanın herhangi bir bölgesinde yaşanan kuraklığın gıda fiyatlarını etkilemesi nedeniyle herkes tarafından hissedilebileceğini ve bu bağlantısallığın Suudi Arabistan ve Türkiye için eşsiz bir işbirliği fırsatı sunduğunu vurguladı. Türkiye ve Suudi Arabistan'ın önündeki bir diğer ortaklık fırsatının da üçüncü ülkelere yatırım yapmak olduğuna işaret eden Topbaş, Suudi Arabistan ve Türkiye'nin tarımsal uygulamalar, ürün çeşitleri, teknolojiler ve benzeri konularda bilgi ve araştırma alışverişi için bir platform kurması teklifinde bulundu.
Independent Türkçe, AA
