Bağdat'taki popüler pazar hamamları, Irak başkentinin tarihinin ve mirasının bir parçasını oluşturuyor ve nesillerdir biliniyor.
Yaşam tarzlarının gelişmesine ve modernleşilmesine rağmen pazar hamamı, Bağdatlıların ısrarla üzerinde durduğu toplumsal bir miras olarak kaldı.
Hamam/banyo, kişinin vücudunu temizlemek için kullandığı bir araç ve bugün her Irak evinde bulunmasına rağmen, popüler pazar hamamlarına gitmenin özel bir niteliği var.
Çoğu aynı bölgede yaşayan insanlarla tanışmak, kaynaşmak, sohbet etmek de hayatın baskılarından kurtulmanın bir yolu olarak görülüyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Bağdat'taki popüler hamamlar Abbasi Halifesi Ebu Cafer el-Mansur'un isteği üzerine inşa edildi.
Buradaki hamamların çoğu camilerin yanına inşa edilmiş durumda.
Antik Bağdat'ın en ünlü hamamları arasında El-Seyyid, Eyüp, El-Paşa ve El-Fadl isimli hamamlar da vardı.
Bu hamamlar sadece erkeklere değil, kadınlara da hizmet veriyordu.
Hamile bir kadın, çocuğunu doğurduktan sonra, yeni bebeğe sevincin ifadesi olarak kadınların zılgıtları arasında onu hamama getirirdi.
Modern hizmetler
Teknolojinin ve modernliğin gelişmesi ışığında Bağdat'taki popüler hamamlar da modernliğe ve gelişmeye ayak uydurmuş durumda.
Burası geçmişte müşterinin vücudunu temizlemek ve masaj yapmakla sınırlıydı.
Günümüzde ise modernlik, Irak'taki popüler hamamların yöntemlerine de yansımış ve sunulan hizmetler, "tuz ve buhar saunaları, sıcak ve soğuk jakuziler, masaj, kapsamlı tıraş, yağlar ve kremlerle masaj ve hydrafacial cilt bakımı" gibi çok sayıda ve çeşitli hale geldi.
Ayrıca spor ve hacamatın yanı sıra çay, kahve vb. içeceklerin servis edildiği bir salon da bulunuyor.
Bağdat'taki popüler hamamlardan/ halk hamamlarından birinin sahibi Ebu Muhammad, bunun Irak'taki halk mirasıyla bağlantılı olduğuna dikkat çekiyor.
Ebu Muhammed, "Babalarımız, dedelerimiz hamamlara sadece vücut temizliği için gitmezdi. Hamamlar arkadaşlar ve aynı bölgedeki insanlar arasında popüler bir sohbet ortamıydı. Müşteri, çok basit de olsa, kısa bir süreliğine de olsa, hayatın yüklerinden, streslerinden kurtularak keyifli şekilde burada zamanını geçiriyor" dedi.
Ebu Muhammed özellikle tatil zamanlarında banyoların müşterilerle dolup taştığını anlattı.
Evlenmek isteyen biri olduğunda burada zaman zaman basit partiler düzenlenir, arkadaşları ve hamamdakiler zılgıt çekerek dans edip şarkı söylerler.
Ebu Muhammed, yaşam tarzlarının gelişiminin bu mesleğin yok oluşu ve hapsedilmesini yansıttığını düşünüyor.
Hamamların çoğu, kullanılmak üzere mağaza ya da dükkânlara dönüştürüldüğünden, sahiplerinin birçoğu onları terk etti, ancak bugün, tüm evlerde banyo bulunmasına rağmen, bu zorluklara karşı dirençli olan çok az kişi var.
Ebu Muhammed sözlerine şöyle devam etti:
Popüler hamamların Iraklıların hafızasında güçlü bir bağlantısı var. Bugün müşteri ihtiyaçlarını karşılamak ve modernliğe ayak uydurmak için birçok hizmet sunuyoruz. Bayram, düğün gibi günlerin yanı sıra, cuma ve resmî tatil günlerinde de müşterilerden yoğun bir talep görüyoruz.
Bu bağlamda sosyal araştırmacı Ala Velid, popüler pazar hamamlarının Iraklıların ilgilerinin ayrılmaz bir parçası olduğuna dikkat çekiyor.
Ancak günümüzde teknoloji ve gelişen yaşam tarzları sayesinde Irak vatandaşları arasında pek çok kavram değişti.
Bu konu sadece çarşıdaki hamamlarla sınırlı değil, hayatın her alanını kapsıyor.
Ala Velid, pek çok hamamın, yaşam tarzının gelişimine ayak uyduramamaları nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını ancak Iraklılar için hâlâ pek çok anıyı taşıdığını söyledi.
Velid, bugün hamamların çoklu eğlence aracı sunduğunu ve ekonomik açıdan, Irak'taki çarşılarda bulunan hamamların en ödüllendirici yatırım türlerinden biri olduğunu belirtti.
Somut ekonomik etki
Bu bağlamda Uluslararası Ekonomi Profesörü Nevvar el Sadi, hamamların Irak'ın başkentinin kültürel ve sosyal mirasının ayrılmaz bir parçası olduğunu ve doğrudan eski Irak kimliğini yansıttığını belirtti.
Sadi, "Son dönemde bu hamamlar özgünlükle modernliği birleştiren dikkat çekici bir gelişmeye tanık oldu ve bu da şehrin ekonomik yönüne önemli bir etki yaptı. Çarşılardaki hamamlar sosyal bir toplanma merkezi ve insanlar sadece yıkanmak için değil aynı zamanda haber ve olay alışverişinde bulunmak ve iş yürütmek için de buraya gelirler" dedi.
Sadi, sözlerine şöyle devam etti:
Günümüzde bu hamamlar gelenekleri sauna, jakuzi, güzellik bakımları gibi modern hizmetlerle birleştiren merkezlere dönüştürdü. Bu gelişmenin ekonomik etkisi birçok açıdan somut olduğundan, bu daha geniş bir müşteri yelpazesinin ilgisini çekti.
Sadi, "Hamamların modernizasyonunun inşaat, yenileme ve hizmet alanlarında yeni iş fırsatlarının yaratılmasına yol açtığını" belirtti.
Sadi ayrıca, "Piyasada hamam hizmetlerine olan talebin artmasıyla birlikte kişisel bakım ve güzellik ürünlerine ilişkin ticari fırsatlar da arttı, bu da yerel ekonominin canlanmasına katkı sağladı" açıklamasında bulundu.
Türkiye hamam geleneğinden örnek veren Sadi, sözlerini şöyle tamamladı:
Örneğin Türkiye'nin hamamlar benzersiz kültürel deneyimler arayan birçok turistin ilgisini çekti. Turistler sadece geleneksel hamamları deneyimlemek için değil, aynı zamanda sunulan modern gelişmelerden de keyif almak için geliyorlar. Bu turizm yönü şehrin gelirlerini artırıyor ve kültürel ve tarihi bir destinasyon olarak küresel imajının geliştirilmesine katkıda bulunuyor.
Independent Arabia