Hicri yılın ilk ayı muharremde, Aleviler "muharrem orucu" tutuyor. Peki muharrem orucu nedir, ramazan ayında tutulan oruçla farkı nedir, ne yenir, ne içilir?
Yenibosna Cemevi'nin dedesi Veysel Kara, Independent Türkçe'ye anlattı...
Veysel Kara, muharrem orucunun sakınma orucu olduğunu ifade ederek, Bakara Suresi'nin "Ey insanlar, oruç boynunuza borç oldu. Nasıl ki sizden öncekilerin de boynuna borç olduysa ve farz olunmuştur." diyen 183'üncü ayetinden yola çıkıldığını söyledi.
"Su içmiyoruz"
Kara, muharrem orucunun ritüellerini şöyle anlattı:
10 gün oruç tutulur. İki gün de matem için tutulur. Üç gün de Masum-u Pak Orucu tutulur. 15 gün boyunca, canlı hücre bulunan şeyleri yemeyiz. Koku yapacak sarmısak, soğan gibi şeyleri yemeyiz.
En önemlisi, Kerbela'da susuz şehit edilen Hz. Hüseyin'in hatırasına binaen su içmiyoruz. Su ihtiyacımızı sulu gıdalar alarak gideriyoruz.
Şeker hastası olabilir, açlığa dayanamıyor olabilir. İlaç alıyor olabilir. Bu tip durumdaki insanlar gece kalkıp duasını eder, ihtiyacını giderir.
Gece saat 00.00 oluncaya kadar son gıdalar alınır, dua yapılır, niyet edilir ve yatılır.
"Bizde iftar sofrası yoktur, halkın sofrası vardır"
İftar sofrası kurmadıklarını, yalnızca oruçlarını açtıklarını söyleyen Veysel Kara, şunları söyledi:
Orucumuzu, akşam ezanından 5 dakika sonra açıyoruz. Bizde iftar sofrası yoktur. Reklam olabilecek herhangi bir şey yok. İftar etkinlikleri yapılmaz. Bugüne kadar böyle bir şey olmadı, inşallah bundan sonra da olmayacak.
Soframızda ilk gün sulu patates, pilav ve ayran vardı. İkinci gün fasulye, pilav ve ayran vardı.
Bizim kapımız, soframız herkese açık. İftar soframız yoktur, halkın sofrası vardır. Oraya isteyen gelebilir. Kimseye "Sen kimsin, necisin, inancın nedir?" diye sormayız.
"Zorlayıcı değiliz"
Alevilerin muharrem orucundan başka tuttukları oruçlar olduğunu da söyleyen Kara, "zorlayıcı" olmadıklarına vurgu yaparak şu ifadeleri kullandı:
Kur'an'ın söylediği gibi tebliğ ederiz, zorlamayız. 48 perşembe orucumuz vardır. 12 İmam orucumuz vardır. Üç günlük Masum-u Pak orucumuz, Fatma Ana orucumuz, Hızır orucumuz vardır.
Hızır orucumuzu üç gün tutan da vardır, bir hafta tutan da...
Ramazan ayında da üç gün Hz. Ali'ye matem orucu tutarız.
"Orucu, yalan söylemek, hile yapmak ve kin tutmak bozar"
Yalan söylemenin, hile yapmanın, dedikodunun ve kin tutmanın orucu bozduğunu söyleyen Veysel Kara, "Bunları yapanlar orucu tutmasa kendine daha çok hayrı vardır. Haram yiyenler, katiller, ırz düşmanlarının tutacağı şey değildir muharrem orucu" dedi.
Alevi dedesi, muharrem orucunu tutacak kişinin kimseyle dargın olmamasının şart olduğunu ve kin gütmemesi gerektiğini ifade etti.
Kara, oruç tutmak isteyen kişinin dargın olduğu biri varsa onunla helalleşmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
"Kadınlara çiçek demiyoruz"
Muharrem orucu tutulurken kadın - erkek ilişkisinin de düzenlendiğine dikkati çeken Kara, "Kadın bizim inancımızda, insanlığın anasıdır. En nadidemizdir. Kadınlara çiçek demiyoruz, çiçeklerin ömrü az oluyor" diye konuştu.
"Kadın erkek arasında da oruç hali vardır"
Kara, orucun sadece aç kalmak olmadığını söylerek, şunları belirtti:
Orucun asıl anlamı nefse hakim olmaktır. Aç kalıp açın halini anlarız.
Bedenen oruç tutarak nefsimizi terbiye ederiz. Önce kendi nefsimize hükmetmeyi öğreneceğiz.
Kadın erkek arasında da oruç hali vardır. Eşler de birbirinden razıdır.
© The Independentturkish