Hasidik liderler ve tanınmış entelektüeller üreten Yahudi halkı, 9'uncu yüzyıldan beri günümüz Ukrayna'sına yerleşti ancak yaşamları her zaman kolay değildi.
Tarihsel olarak, Yahudiler o zamanın çoğunda Ukrayna'da kolay bir yaşam sürmediler.
17'nci yüzyılda binlerce kişi Bohdan Khmelnytsky'nin Kazak ordusu tarafından vahşice katledildi.
Bununla birlikte, bölge, Yahudilerin yerleşmesine izin verilen bir bölge olan Rus İmparatorluğu'nun Solgun Yerleşiminin bir parçası haline geldiği 18'nci yüzyılda Yahudi göçmen akını gördü.
Ukrayna'nın Moskova'ya yakınlığı burayı Yahudiler için tercih edilen bir yer haline getirdi.
1939'da Ukrayna'da 1,5 milyondan az kişi yoktu. Bunlardan biri, dünyanın en büyük Yidiş yazarlarından biri olan Sholem Aleichem'di.
Bir diğeri, genellikle İsrail'in ulusal şairi olarak görülen Chayyim Nahman Bialik'ti.
İsrail'in tek kadın başbakanı Golda Meir Kiev'de doğdu. İsrail'in Likud partisinin ideolojik babası Zeev Jabotinsky, Odessa'lıydı.
Bugün kimin saydığının tanımlarına bağlı olarak 60 bin ila 360 bin Yahudi arasında bir yere sahip olan Ukrayna, Hasidik Yahudilik için de büyük bir manevi merkez haline geldi.
Medzhybizh'deki Hasidizmin babası Baal Shem Tov'dan, Bratslav'lı Haham Nachman'ın Uman'daki mezarına kadar her yıl 30 bin takipçisinin Yahudi Yeni Yılı Roş Aşana için toplandığı armatürlerin mezarlarıyla noktalanmıştır.
Yahudilerin Ukrayna üzerindeki etkisi o kadar derindi ki, Yidiş, Ukrayna Halk Cumhuriyeti'nin kağıt para birimi üzerindeki üç devlet dilinden biriydi.
1921'e kadar dört yıl süren Rusya'dan bağımsızlık girişimi oldukça önemlidir.
Naziler ve işbirlikçileri yerli ve yabancı yaklaşık bir milyon Ukraynalı Yahudiyi öldürdüler, neredeyse hepsi çukurlarda öldürüldü.
Çukurlardan biri olan Kiev'deki Babi Yar o kadar büyüktü ki, iki gün içinde 30 binden fazla kurbanın cesediyle doluydu.
Komünizmin çöküşünden sonra binlerce Yahudi İsrail ve Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti.
Ancak binlerce kişi Ukrayna'da kaldı ve 2014 devrimi ve durgunluk gibi olumsuzluklara göğüs geren kültürel ve dini bir canlanmayı harekete geçirdi.
Başarı, kısmen bu Aşkenaz, Sovyet sonrası topluluğun son derece entelektüel ve aktivist karakteri sayesinde.
Kiev'in birkaç Ortodoks topluluğu ve İlerici bir topluluğu var. Yakın zamanda Amerikan tarzı bir Yahudi cemaati merkezi aldı. Ve genç yetişkinler için birkaç Yahudi kültür kulübü var.
Ukrayna'nın en büyük ikinci Yahudi cemaatine sahip olan Odessa'da, genellikle kapasiteye göre rezerve edilen bir Yahudi müzesi ve Limmud FSU Yahudi araştırmaları festivallerine ek olarak iki JCC ve iki Yahudi kitap kulübü de bulunmaktadır.
Daha da dikkat çekici olanı, ülkenin doğusundaki Dinyeper Yahudi cemaatidir. Bir zamanlar komünizm altındaki kapalı bir askeri şehir, yerel olarak doğmuş oligarşilerin çabaları nedeniyle Ukrayna Yahudileri için gayri resmi bir başkent haline geldi.
2012 yılında, Avrupa'nın en büyük Yahudi cemaat merkezi olan Menora adlı 22 katlı bir kültür ve iş merkezini 100 milyon dolara inşa ettiler. Bina, adının verildiği Yahudi şamdanı şeklindedir.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
