60 milyonu aşkın seçmen cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimi için 14 Mayıs 2023 Pazar günü sandığa gidiyor.
Dört cumhurbaşkanı adayından herhangi biri yüzde 50'den fazla oy alıp seçilemezse seçim ikinci tura kalacak.
Seçimin ikinci turu ise 28 Mayıs 2023 Pazar günü gerçekleştirilecek. İkinci turda en çok oy alan iki aday yarışacak.
Bilindiği üzere Türkiye, uzun yıllar boyunca parlamenter sistemle yönetildi. 2018'de hayata geçirilen Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile seçimde yeni bir deneyim yaşama ihtimali ortaya çıktı.
Her ne kadar "seçimi ilk turda bitirelim" çağrıları yapılsa da ikinci tura kalması ihtimali göz ardı edilmiyor. Hatta buna dair bazı iddialar ortaya atılıyor.
Kimilerine göre seçimin ikinci tura kalması gerilimi artırabilir veya katılımın düşmesine yol açabilir.
Böyle bir olasılığın Erdoğan'a yarayacağını iddia eden olduğu gibi bunun Kılıçdaroğlu'nun işe geleceğini öne sürenlerde var. Dolayısıyla kafalar karışık.
İkinci tura gidilmesi halinde yaşanabilecek olasılıkları, siyaseti yakından takip eden 2 isme sorduk ve onların tahminlerini dinledik.
"Cumhur İttifakı, güvenlik, istikrar kavramlarını daha şiddetli dillendirir"
Siyaset bilimci Prof. Dr. Tanju Tosun'a göre Cumhur İttifakı seçimde öncelik olarak güvenlik, istikrar ve bekayı öne çıkarıyor. Millet İttifakı ise daha çok sevgi, adalet, değişim umudu ve vaatlere ağırlık veriyor.
Tosun, Cumhur İttifakı'nın ilk turda Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) çoğunluğu elde etmemesi halinde HDP desteğine muhtaç kalmamak için güvenlik vurgusuna ağırlık vererek ikinci turda adayını seçtirmeye çalışabileceğini belirtti.
"Kılıçdaroğlu, ilk turu 3-4 puan önde bitirirse güvenlik, beka söylemlerine itibar edilmez"
Kılıçdaroğlu'nun ilk turda seçilmemesi halinde ise Millet İttifakı'nın "Bizi iktidara taşıyın, değişimi gerçekleştirelim" söylemine ağırlık verebileceğini kaydeden Tosun, "Kemal Bey birinci turda 3-4 puanlık bir fark yaratırsa ikinci turda seçmen bu tür güvenlik, beka gibi söylemlere fazla itibar etmeden yine kendi adayına oy verebilir" dedi.
"Katılım ikinci turda da yüksek olur, İstanbul örneği var"
Tosun, ikinci turda katılımın yüksek olacağını düşündüğünü belirterek, kazanma umudunun motivasyonu artıracağını söyleyerek, 2019'da tekrar edilen İstanbul seçimlerinin kararsızları da sandığa çektiğini hatırlattı.
"İkinci turun gergin geçme ihtimali var"
Tosun, merak edilen "ikinci tur gergin geçer mi" sorusuna şu cevabı verdi:
Gergin olma ihtimali var. Yani zaten olabileceği kadar bu kutuplaştırma siyaseti işliyor. Türkiye'de özellikle genç seçmenleri bir şekilde harekete geçirmek maalesef çok kolay. Hele hele güvenlik, beka, dost-düşman gibi kavramlar kutuplaştırıcı bir dille seçim kazanmak için stratejik anlamda kullanılmaya çalışırlarsa gerginlik artabilir."
"Peki seçim ikinci tura kalırsa kim daha şanslı?" Tosun, "Matematiksel olarak baktığımızda Kemal Bey'i daha avantajlı görüyorum" yorumu yaparak sözlerini tamamladı.
"İkinci turda yarışacak 2 liderin performansı belirleyici olur"
MAK Araştırma Şirketi Başkanı Mehmet Ali Kulat, ikinci turun birinci turun devamı gibi görülmemesi gerektiğini, çünkü bu seçimin ilkinden farklı koşullarda gelişeceğini belirtti.
Partilerin performansı, milletvekili aday listeleri, ittifakların durumu gibi hususların birinci turu belirleyen unsurların bir kısmının ikinci turda anlamını yitirebileceğine işaret eden Kulat, "İttifaklar en azından bu kadar etkili olmayacak ikinci turda. Her iki ittifakın da milletvekili sayısı ortaya çıkmış olacak. Taraflardan birinin fazla milletvekili çıkarması motivasyon da sağlayabilir ya da tersi durumda motivasyonu da düşürebilir. Zaten kaybettik gibi bir hava da oluşabilir. Yarışacak iki liderin performansı ikinci turda daha belirleyici olur" diye konuştu.
"Siyasetin sertleşmesinden kaynaklı bazı sorunlar yaşanabilir"
Kulat, Tosun'un tersine ikinci turda katılımda düşüş yaşanabileceğini kaydederek, özellikle yurtdışı seçmenleri ve depremzedeleri ikinci kez sandığa götürmenin süre darlığı açısından sorun teşkil edebileceğini kaydetti.
Kulat, bütün bunların ötesinde de siyasetin çok sertleşmesinden kaynaklı bazı sorunların da yaşanabileceğini kaydederek, "Bunlarla ilgili herhangi bir kriminal konudan bahsetmiyorum. Ama gergin geçen bir siyaset, böyle bir süreçte daha da gergin bir noktaya taşınabilir. Bütün bunları üst üste koyup değerlendirmek gerekir kanaatimce" ifadelerini kullandı.
"Birinci tur baş başa biterse ikinci turda Erdoğan'ın şansı artar"
"İkinci turda kimin şansı daha fazla olur" sorusuna Mehmet Kulat, şu cevabı verdi:
Lider performanslarının öne çıkması ve benzeri bazı nedenlerden dolayı Erdoğan'ın daha şanslı olabileceğini düşünüyorum. Bunu söylerken birinci tur sonucunu da görmemiz lazım. Arada diyelim ki makas çok fazla olur. Kemal Kılıçdaroğlu lehine bir 4-5 puan önde olursa bu ikinci turda kapanmayabilir ama baş başa biten bir seçim olursa Erdoğan'ı daha şanslı görüyorum."
© The Independentturkish
