Yoğun savaş ve kriz haberlerinin ortasında, İngiliz The Guardian gazetesinin kanser ve kalp hastalıklarını tedavi edecek aşıların 10 yıla kadar hazır olacağı ile ilgili cumartesi günü yayımladığı bir haber dikkatimi çekti.

Bu tür bilimsel ve tıbbi atılımlar, yeni hastalıkların arttığı ve her yıl milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine yol açtığı bir zamanda dünyanın ihtiyaç duyduğu bir şey.

Örneğin, kardiyovasküler hastalıklar, yılda yaklaşık 64 milyon kişiyi etkileyerek bunlardan yaklaşık 18 milyonunun hayatına mâl olmaktadır.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yayımlanan 2020 istatistiklerine göre kanser ise, yılda yaklaşık 10 milyon kişinin ölüme neden olmaktadır.

Bu tür aşıların insanlığa getirisi paha biçilemez. Zira bunlar, yılda on milyonlarca hayat kurtarmanın yanı sıra, ortalama yaşam süresinin yükselmesi ve yaşam tarzımız ve artan baskılar nedeniyle yeni hastalıkların artmasıyla sağlık hizmetlerinin maliyetinin arttığı bir dönemde hükümetler için birçok kaynak tasarrufu sağlayacaktır.

American Medical Association tarafından çıkarılan JAMA Oncology dergisinin yayınladığı bir araştırmaya göre, 2020 ila 2050 yılları arasında sadece kanserin tek başına küresel ekonomiye maliyeti 25 trilyon dolara ulaşacak.

Kalp hastalıklarının ekonomik yükünün yılda 100 milyarlarca doları bulduğu tahmin edilirken, ABD Hastalıkları Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC), kalp hastalıklarının yalnızca ABD'de sağlık sistemine yıllık 216 milyar dolara mal olduğunu ve bunun yanı sıra, 147 milyar dolarlık iş verimliliği kaybına da yol açtığını tahmin ediyor.

ABD merkezli ilaç şirketi Moderna'nın baş tıbbi sorumlusu Dr. Paul Burton, The Guardian'a verdiği röportajda şirketin beş yıldan kısa bir süre içinde kanser, kardiyovasküler hastalıklar, otoimmün hastalıklar ve diğer durumlar için aşılar sağlayabileceğinden emin olduğunu söyledi.

Bu güven, şirketin bu aşılardan biri için önde gelen araştırma şirketi Merck Sharp & Dohme (MSD) ile ortaklaşa yürüttüğü başarılı klinik deneylere ilişkin geçen yılın sonunda paylaştığı sonuçlardan geliyor.

Geliştirilen aşının, ileri düzey cilt kanserine yakalanan ve tümörleri çıkarmaya yönelik ameliyatlar geçirmiş hastalarda oldukça başarılı olduğu kanıtlandı.

Aşı ile desteklenen bir yıllık tedaviden sonra kanserin tekrarlama veya hastanın ölme riskinin yüzde 44 azaldığı ortaya kondu.

Kanser ve kalp hastalıklarına karşı aşı geliştirme çalışmaları yeni bir şey değil. Ancak asıl atılım, üç yıl önce tüm dünyayı kasıp kavuran yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sırasında Kovid-19'a karşı aşı geliştirilmesinde başarıyla kullanılan RNA bazlı teknik araştırmalarla gerçekleştirildi.

Bu tekniğin ne kadar başarılı olduğunun dikkat çekmesiyle şirketler araştırmalarını bunun üzerine yoğunlaştırdı ve hükümetler Kovid-19 aşısı geliştirme çabalarını desteklemek için yüklü miktarlar harcadı.

Bu da yavaş işleyen uzun araştırma süresini kısaltarak birden, dünyanın kanser, kalp hastalıkları ve benzeri ölümcül hastalıklara karşı aşılar üretmek için teknik geliştirme alanında meyvelerini toplayacağı büyük adımlar atılmasını sağladı.

Bugün Moderna, Pfizer vb. şirketler, dünyanın dört bir yanındaki insanlar için çeşitli kanser türleriyle savaşacak ve bunlara çare olacak aşılar geliştirme ve yayma olasılığından güvenle bahsedebiliyorlar.

Örneğin Dr. Paul Burton, bu aşıların daha önce yenilemeyen nadir hastalıklara çare olacağını söyleyebiliyor.

Burton bu konuda "Bundan yaklaşık 10 yıl sonra, hastalığın genetik nedenini tanımlayabileceğimiz ve daha kolay bir şekilde bu hastalığı RNA teknolojisi kullanarak tedavi edebileceğimiz bir dünyaya yaklaşacağız" değerlendirmesinde bulundu.

Alman BioNTech şirketinin kurucuları Türk çift Uğur Şahin ve Özlem Türeci, iki yıldan uzun bir süre önce aynı şeyi söylediler.

Şirketlerinin Pfizer ile iş birliği içinde Kovid-19 aşısını geliştirmede elde ettikleri atılımın ardından, verdikleri bir dizi röportajda kanser tedavisi için aşı teknolojisinin 2030 yılına kadar hazır olabileceğini söylediler. Şirketlerinin şu anda klinik deney aşamasında olan bir dizi kanser aşısı var.

Kovid-19 aşısını ilk kullanan ülke olan İngiltere, bugün de kanser aşısını ilk kullanan ülkeler arasında yer almaya çalışıyor.

Bu yılın başlarında, İngiltere Sağlık Bakanlığı BioNTech ile bir mutabakat zaptı imzaladı.

Buna göre İngiltere'deki kanser hastaları, önümüzdeki eylül ayı başlarında başlayabilecek yeni kanser aşısı denemelerine ve testlerine ilk katılanlar arasında yer alacak.

Mutabakat zaptı aynı zamanda 2030 yılına kadar bu yeni aşılardan yaklaşık 10 bin doz sağlanmasını öngörüyor.

Öte yandan Avustralya, rahim ağzı kanserinin neredeyse tüm türlerinden sorumlu olan İnsan Papilloma Virüsü'ne (HPV) karşı üzerinde çalışılan yeni aşılardan farklı bir teknolojinin kullanıldığı aşılama programının hedeflerine ulaşırsa, 2035 yılına kadar rahim ağzı kanserini ortadan kaldıran dünyadaki ilk ülke olabilir.

Hükümet okullarda ücretsiz aşılama programını 2007 yılı itibariyle başlatmıştı. O zamandan beri bu virüse yakalananların oranında yüzde 92 oranında bir düşüş kaydedildi.

Bugün merak edilen şey, bu aşıların ve tedavilerin 10 yıldan daha kısa bir süre içinde kullanılabilir hale gelebileceklerini gösteren araştırmalardan sonra geliştirilip geliştirilemeyeceğinden ziyade dünyanın, özellikle de zengin ve sanayileşmiş ülkelerin ve ilaç şirketlerinin bu aşılar ve teknolojiler konusunda nasıl bir yaklaşım izleyeceğidir.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  23 Aralık 2024 - Mozambik'te protestocular başkent Maputo'da yanan bir barikatın yanında toplanıyor. Hile iddialarının haftalarca süren ölümcül sokak çatışmalarını tetiklemesinin ardından ülkenin en yüksek mahkemesi, iktidar partisinin tartışmalı ekim seçimindeki zaferini onayladı. Kararın ardından muhalefetin ayaklanma tehdidinde bulunması sonrası Güney Afrika ülkesinde daha fazla şiddet olayının patlak vermesinden endişe ediliyor (Amilton Neves/AFP)

• 2/30

  22 Aralık 2024 - Filistinliler, İsrail'in Gazze'deki El-Jalaa Caddesi'ne düzenlediği saldırıda isabet alan sivil aracı inceliyor. Gazze Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan son güncellemeye göre, İsrail saldırıları son 24 saatte Gazze Şeridi genelinde en az 32 Filistinlinin ölümüne ve 54 kişinin yaralanmasına yol açtı. İsrail güçleri, kuşatma altındaki Kuzey Gazze'de zorlukla faaliyet gösteren Kamal Adwan Hastanesi'nin içindeki ve yakınındakilere tahliye emri verdikten sonra hastaneye saldırı düzenledi (Omar Al-Qattaa/AFP)

• 3/30

  21 Aralık 2024 - Dün akşam Almanya'da en az 5 kişinin ölümüne ve 200 kişinin yaralanmasına yol açan saldırının gerçekleştiği Noel pazarının yakınındaki kilisenin girişine çiçekler bırakılıyor. Ölümcül saldırıda bir kişi aracını pazardaki kalabalığın üzerine sürmüştü. Kiliseye çiçek bırakanlardan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ülkenin birlik içinde kalması gerektiğini vurgulayarak failin cezasız kalmayacağına söz verdi. Polis, saldırıdan sorumlu olduğunu düşündüğü 50 yaşındaki Suudi Arabistanlı bir doktoru gözaltına aldı (Michael Probst/AP)

• 4/30

  20 Aralık 2024 - Tayvan'da ana muhalefetteki Çin Milliyetçi Partisi (Komintang) milletvekilleri (beyaz giyenler) parlamentoya girmeye çalışıyor. Demokratik İlerleme Partisi'nden (DPP) çok sayıda milletvekili, perşembe gecesi parlamentoyu basarak tartışmalı tasarıların geçmesini önlemek için Yasama Yuanı'na girişleri engellemiş ve içeride barikat kurmuştu. Sözkonusu yasa tasarıları arasında seçilmiş yetkililerin görevden alınma koşullarının sıkılaştırılması için planlanan bir değişiklik de yer alıyor (I-Hwa Cheng/AFP)

• 5/30

  19 Aralık 2024 - Luigi Nicholas Mangione, Pensilvanya'nın Hollidaysburg kentindeki Blair County Adliyesi'nden ayrılıyor. UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı 4 Aralık'ta Manhattan'da bir sokakta vurmakla suçlanan 26 yaşındaki Mangione, geçen hafta Pensilvanya'daki bir McDonald's'ta görüldüğünde sona eren, ülke çapında bir aramayı tetiklemişti. Eski veri mühendisi, cinayetle ilgili suçlamalarla yüzleşmek üzere New York'a iade edilme çabalarıyla mücadele ederken bu eyalette hapiste tutuluyor (Gene J. Puskar/AFP)

• 6/30

  18 Aralık 2024 - Suriye'de başkent Şam'ın dışındaki Cobar'da bir aile, tahrip olmuş mezarlıkta. Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de toplu mezarlar ve cesetler bulunmaya devam ediyor. Şam'daki Seyyide Zeynep bölgesinde bir depoda aralarında çocukların da olduğu, 20'den fazla kişiye ait olduğu düşünülen ceset kalıntıları bulundu. Öte yandan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti (Aris Messinis/AFP)

• 7/30

  17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP)

• 8/30

  16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP)

• 9/30

  15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters)

• 10/30

  14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP)

• 11/30

  13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP)

• 12/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 13/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 14/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 15/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 16/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 17/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 18/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 19/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 20/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 21/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 22/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 23/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 24/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 25/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 26/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 27/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 28/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 29/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 30/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

Dünyanın Kovid-19 aşılarıyla ilgili deneyimlerinden alınan birçok ders var.

Başta Batı olmak üzere zengin ülkeler, üretilen aşıların tüm dozlarını peşinen alarak, yoksul ülkeleri kendi kaderlerine terk etmişlerdi.

Bunun bir daha yaşanmaması ve ücretlendirme politikalarının yoksul ülkeleri de hesaba katması için zengin ülkelere, ilgili uluslararası kuruluşlara ve ilaç şirketlerine ahlaki bir sorumluluk düşmektedir.

Bunun yanı sıra ciddi derecede savaşların zararları, çevre kirliliği vb. kansere neden olan faktörler var. Bundan önde gelen ülkeler büyük ölçüde sorumludur.

Örneğin çevresel toksikoloji ve nükleer radyasyonun etkileri konusunda uzman İngiliz doktor Christopher Busby liderliğinde yapılan bir araştırmaya göre ABD'nin Irak işgali, arkasında Hiroşima felaketinden daha yüksek lösemi oranları bıraktı.

Çalışma, ABD'nin 2003 yılında Irak'ı işgal ettiği sırada burada seyreltilmiş uranyum içerikli mühimmatlar kullanmasından sonra başta lösemi olmak üzere kanser oranları ve doğuştan anomalilerde (genellikle 'doğum kusurları' olarak anılır) görülen ciddi artışa ilişkin doktorların Irak'ta topladığı veri ve bilgilerin analizine dayanıyor.

Bahsi geçen gelişmelere ek olarak ülkelerin, kalp hastalıkları, kanser ve çağın diğer hastalık risklerini önlemek için sürekli halk sağlığına ilişkin etkili programlar oluşturması ve çeşitli gıdalarla beslenme, spor ve hareketin önemi ve sigara ve obezite ile mücadele açısından hayat tarzına ilişkin daimi bilinçlendirme kampanyaları yürütmesi gerekiyor.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

Independent Türkçe için çeviren: Asasmedia

Şarku'l Avsat