Dünden bugüne Arjantin'in farklı siyasi konumdan politikacıları, özellikle Brezilya ve Arjantin ticari ilişkilerini baz alarak, başta iki ülke ve sonrasında bütün kıtada tek bir para biriminin oluşturulmasından yanaydı.
Tarihinin farklı dönemlerinde birçok siyasi ve ekonomik krizlerden geçmiş bir ülke olan Arjantin'de gerek sağcılar gerekse solcular, ABD dolarına bağımlılığını azaltmak için çeşitli çözüm yolları arıyor.
Her ne kadar geçmişten günümüze Brezilya ve Arjantin arasında konu ile ilgili birçok kez ikili görüşmeler olsa da herhangi bir sonuca ulaşılamadı.
Fakat konunun yakın bir zamanda en üst düzeyde masaya yatırılacak olması bölge medyasında büyük yankı uyandırdı.
Brezilya ve Arjantin ekonomisi
Arjantin ekonomik tarihi boyunca birbirinden farklı para birimlerine geçiş yapmış bir ülke.
Hatta bugünlerde serbest piyasada 1 ABD dolarının 370 Arjantin pesosunu görürken, bir zamanlar "El Turco" unvanı ile ünlü eski Devlet Başkanı Carlos Menem döneminde 1 doların 1 pesoya eşit olduğu günler de oldu.
Fakat tarım ve hayvancılığa dayalı, katma değer üretmeyen her ülke gibi inişli çıkışlı bir ekonomiye sahip.
Bir yandan işçi haklarına sahip çıkmaya çalışan, sosyal politikalara önem veren hükümetlerin başa geldiği bir ülke iken, diğer yandan ülkede güven eksikliğinden dolayı gerek iç piyasada gerekse dış sermaye piyasasından yeterli yatırımları alamaması Arjantin'de stabil bir ekonomik hayatı imkânsız kılıyor.
Brezilya'ya baktığımızda ise, yaklaşık 250 milyon nüfusa sahip bu dev ülke, Latin Amerika'nın sanayisi rolünü Meksika ile paylaşıyor.
Kıtaya araç sektörü başta olmak üzere, beyaz eşyadan mobilyaya kadar birçok farklı ürünü hem bölge ülkelerine hem de dünyanın birçok ülkesine ihracat gerçekleştiriyor.
Ayıca, her ne kadar sanayisi ile anılsa ve gelişmekte olan ülkelerin başlarında gelse de Brezilya Latin Amerika'daki en fazla açlık sınırı altına vatandaşa sahip ülke.
Her gün yaklaşık 50 milyondan fazla kişi sadece o günü kurtarabilmek adına sokakta ekmeğini arıyor.
Gelir adaletsizliği, halkın genel ortalamada refah düzeyinin çok düşük olması Brezilya'nın tıpkı diğer bölge ülkelerinde olduğu gibi güvenlik problemlerini meydana getiriyor.
Lula da Silva'nın bir rüyası
Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva'nın ilk defa bu konudan bahis açması 2002 yılında dayanıyor.
Silva sadece Arjantin-Brezilya arasında değil, bütün bölge ülkelerinin tek para birimine sahip olması tezini savunuyor.
Arjantin'in eski ekonomi bakanlarından Lavagna 1999 yılında verdiği bir demeçte, Arjantin ve Brezilya'nın öncülüğünde bölgede tek bir para biriminin dolar karşısında mücadele için kilit bir unsur olduğu argümanını ileri sürmüştü.
Arjantin'in tek para birimi fikrine bakışı
Arjantin politik ambiyansı, Peronistlerinden radikallerine, sağından soluna neredeyse hiçbir konuda aynı fikirde bir araya gelemeyen siyasetçilerden ve politik gruplardan oluşur.
Buna rağmen, geçmişten günümüze birçok Arjantinli sağcı ve solcu politikacı ABD dolarının ülke ekonomisine etkisini azaltmak adına birçok fikir öne sürdü.
Bu fikirler arasında en ağır basan teori, Latin Amerika'da tek para birimine geçmek oldu.
En son 2022 Eylül ayında Arjantin Ulusal Meclisi'nde tartışmaya açılan konuya kongre genel olarak sıcak bakmakla beraber, mesele yakında Buenos Aires'te düzenlenecek Latin Amerika ve Karayip Devletleri Topluluğu'nda (CELAC) konu masaya sunulacak.
Brezilya'nın para birimi entegrasyonuna karşı tutumu
Lula hükümeti bir yana, Brezilya'da da Arjantin gibi siyasetin iki kutbu bu fikre sıcak bakıyor.
Olaylı gelişi ve bir o kadar da olaylı gidişi ile ünlü bir önceki Brezilyalı Devlet Başkanı Jair Bolsonaro ile eski Arjantin Devlet Başkanı Mauricio Macri iki ülke arasında tek bir para birimine geçmek için birçok görüşme gerçekleştirdi fakat bu iki liderin devlet başkanlığı dönemlerinde somut bir adım atılamadı.
Latin Amerika ve Karayip Devletleri Topluluğu (CELAC) görüşmeleri
Arjantin ve Brezilya arasında yakın bir zamanda süren görüşmeler üzerine, Arjantin Ekonomi Bakanı Sergio Massa konunun detaylıca CELAC görüşmelerinde Buenos Aires'te tartışılacağını söyledi.
Massa, büyük bir beklenti yaratmak istemediğini ve hedeflerinin ilk etapta Arjantin ve Brezilya arasındaki ortak para birimini sağlamak için detaylı bir çalışma yapılması gerektiğini vurguladı.
Ayrıca Massa, iki ülke arasında ticari entegrasyonun sağlanmasının kilit bir unsur olduğuna kanaat getirdi.
Projenin başarılı bir şekilde ilerlemesi halinde diğer bütün Latin Amerika ülkelerinin de dahil olması bekleniyor.
Güçlü ve istikrarlı bir bölge umudu
Birçoğu koloni olmaktan yaklaşık 200 yıl önce kurtularak bağımsızlıklarını ilan eden Latin Amerika ülkeleri, petrol kuyularından avokado bahçelerine, altın madenlerinden tropikal iklimlerine kadar; bereketli, zengin topraklara sahip olmakla beraber, yolsuzluklar, askeri darbeler, dış ekonomik yaptırımlar gibi birçok belli başlı nedenden dolayı belini doğrultamıyor.
AB ülkelerini örnek alarak daha önce de Latin Amerika ülkeleri Güney Amerika Ortak Pazarı (MERCOSUR) gibi birçok ortak ticari ve siyasi organizasyonlar kuruldu.
Bu organizasyonların birçoğu hala faal ve periyodik olarak liderler bir araya geliyor.
Etkinlikleri ve dünya sosyo-ekonomisine etkisi her ne kadar tartışılır olsa da devlet bazında bölgede ticari ve siyasi ortak noktalarda buluşma gayreti, bölge halkları için değerli ve umut verici bir çaba.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
