CNN kanalı bu hafta Temsilciler Meclisi'nin aşırı sağcı üyesi ve eski Başkan Donald Trump'ın en yakın müttefiklerinden Matt Gaetz'i ekranda ağırlayarak birçok takipçiyi şaşırttı.
Bu adım, aylar önce liberal ve sol akım yanlılığından vazgeçip aşırı sağ da dahil olmak üzere tüm siyasi akımlara açık olmayı tercih ederek başlattığından daha belirgin bir dönüşüm.
Peki, nedir bu dönüşümün sebebi?
Siyasi ve mali güdüler mi söz konusu?
Kâr amacı güderek sağcı Fox News'in altındaki halıyı çekmeye mi çalışıyor yoksa yıllardır derinden ayrılmakta olan Amerika'daki itidal ruhunu güçlendirmeye mi?
Dönüşüm alametleri
Amerikan haber kanalı CNN daima, "haber dünyasının en güvenilir ismi" olduğunu iddia etse de yakın geçmişi, kanalın Amerikan siyasetinde çalkantıya yol açan bir gelişme olarak Trump'ın Beyaz Saray'da iktidara gelmesinin ardından sola kaymasından ötürü Amerikan haber kanallarının medya değerlendirmesinde yaygın bir tartışmaya tanık oldu.
Bununla birlikte kanal şu an, yeni CEO Chris Licht'in yönetiminde hızlı bir dönüşüme uğradı.
Bu değişimin alametleri, son aylarda muhabir ve sunucularının bilinen bazı siyasi partizanlıklarından uzaklaşma ve televizyon haberciliğinde daha dengeli ve dikkatli bir yaklaşıma geri dönme çabasıyla belirgin hale geldi.
CNN'in belli başlı eleştirmenlerinden biri olan ve eski Başkan Donald Trump'a sadık, Özgürlük Bloğu'ndaki aşırı Cumhuriyetçi Milletvekili Matt Gaetz'in alkış ve övgüsünü aldıktan sonra kanal, geçtiğimiz hafta bazı siyasi gözlemcilerin, kanalın siyasa sağa yöneldiği yönündeki suçlamalarına hedef oldu.
Kanalın, Kongre'nin faaliyetleri konusunda yorumunu almak üzere Gaetz'i ağırlamasının ardından yaşananlar bazı sosyal medya kullanıcıları tarafından da çok sayıda paylaşıma neden oldu.
Zira Gaetz daha önce kanalı, kendisine karşı liberal bir tarafgirlikle niteleyerek eleştirmişti.
Aynı şekilde Trump'ın kendisiyle görüşmeyi reddettiğini iddia eden bir haberi geri çekmesini kanaldan talep ettiğinde kanalı yalancılıkla da suçlamıştı.
Hatta bir keresinde CNN'e yalan haber ödülünü kazanan kanal lakabını taktı.
Bununla birlikte liberal eğilime sahip geleneksel siyasi habercilikle ün kazanmış olan CNN, Başkan Joe Biden'ı giderek daha fazla eleştirir oldu.
Biden'ın Washington'daki ofiste ve Delaware'deki evinde birkaç gizli belge ortaya çıkardığı haberlerinin ardından kanal, Başkan'a bazı eleştiriler yöneltti.
Ardından Başkan Biden'ın iki kardeşi Frank ve James ile oğlu Hunter'ın, Obama'nın yardımcısıyken ya da şu anki görevi sırasında nasıl Başkan'ın adından yararlandıklarına dair video kayıtları ve mahkeme belgeleriyle desteklenen uzun bir rapor da yayımladı.
Kongre ara seçimlerinden önce CNN sunucusu Brianna Keilar, Philadephia'da yaptığı, Trump ve Amerika ve geleceği için bir tehdit olarak değerlendirdiği destekçilerine saldırdığı konuşması esnasında arkasında ABD deniz piyadeleri durduğu için Biden'ı eleştirdi.
Sunucu, siyasi bir konuşma yapan Başkan Biden'ın arkasına askeri üniformalı deniz piyadeleri yerleştirmenin, ordunun apolitik bir kurum olarak işgal ettiği konuma aykırı olduğunu söyledi.
Aynı şekilde ilerici sunucu Don Lemon, geçen kasım ayında 80 yaşını dolduran Joe Biden'ın 2024'ten sonra görevini yeterlilikle sürdürmek için fiziksel ve zihinsel dayanıklılığa sahip olup olmadığını sorgulamak suretiyle alışıldık Demokrat savunucusu üslubunu bıraktı.
Bu tavır, Başkan Trump'a yakın ünlü Fox News kanalı sunucusu Sean Hannity tarafından övgüyle karşılandı.
Yeni bir hedef
Bununla beraber kanalın siyasetindeki bu dönüşüm, geçen yıl başlayan, Chris Licht'in kanalın yeni CEO'su olarak atanması gibi büyük değişimlerin bir parçasıydı.
Bu gelişmeler bazı eleştirmenleri, kırmızı renkle sembolize edilen Cumhuriyetçi Parti ile benzerliğe atıfta bulunarak, haber devini daha kırmızı içerik üretmekle suçlamaya itti.
Licht, açık siyasi partizanlıktan aşamalı olarak kurtulmak, "son dakika" uyarılarının sıklığını azaltmak, sunuculardan kendi görüşlerini bildirmemelerini talep etmek, gerçeğe ulaşmak için sol veya sağ herhangi bir tarafa yönelik en ufak bir siyasi düşünce bildirmekten kaçınmak, seyircileri endişelendirmek yerine bilgilendirmek gibi hedeflere sahip bir dizi uygulamayı içeren bir ıslah çalışması yürüttüğünü düşünüyor.
Söz konusu ıslahat kapsamında Licht, kanal sunucuları ile yapımcılarını, Demokrat Parti'nin sloganı olduğu gerekçesiyle, 2020 seçimlerinin sonuçlarıyla oynama çabalarını nitelemek için "büyük yalan" ifadesini kullanmaktan vazgeçme talimatı verdi ve onun yerine daha belirli bir ifade olarak, "seçimlere ilişkin yalanlar" ifadesini tercih etti.
Ancak bu değişiklikler, John Harrod, Brian Stelter ve Jeffrey Tobin gibi önde gelen bazı muhabir ve sunucuların kanaldan ayrılmasına neden oldu.
Eş zamanlı olarak kanal, geçtiğimiz sonbahardan bu yana eski Fox News sunucusu Chris Wallace ile çalışıyor.
Kanalın editörü Arianna Picari'ye göre ise CNN'deki dönüşümün zamanlaması oldukça yerinde, çünkü sol ve sağın etrafında birleşebileceği Ukrayna savaşının atmosferinde gerçekleşti.
Liberal bir öfke
Bu değişimlerle birlikte son haftalarda ve aylarda sosyal medyada CNN'i boykot çağrıları artış gösterdi.
Twitter'da binlerce kişi, haber kanalının Warner Bros. Discovery şirketinin yeni yönetimi altında, liberal eğilimli geleneksel siyasi yayıncılığından uzak dönüşümünü kınadı.
Barack Obama yönetiminin eski finans yetkilisi John Cooper, "Sağcı propaganda izlemek istiyorsanız Fox News kanalını takip edebilirsiniz" ifadesiyle, şu an MSNBC kanalının kendisi için uygun tek hizmet olduğunu söyleyerek, sağa kaymaya başlayan CNN'in boykot edilmesi için çağrıda bulundu.
Başka bir Twitter kullanıcısı, halktan, "faşist bir rejime destek vererek kâr eden yozlaşmış bir kanalı" ödüllendirmemesini isteyerek CNN'i reytingler ve tıklamalar dahil her şeyden mahrum etmenin zamanının geldiğini yazdı.
Dikkat çekme savaşı
Kanalın yeni yönetiminin benimsediği editoryal hamleler, bir boşluktan kaynaklanmayıp kanalda yaşanan ve Pazarlama Birimi Başkanı Alison Gulst ile duygusal ilişkisi olan kanal CEO'su Jeff Zucker'ın ayrılışıyla sonuçlanan bir seks ve siyaset skandalından aylar sonra geldi.
Bu hamlelerin öncesinde New York Eyaleti Valisi olan kardeşi Andrew Cuomo'nun bir yılı aşkın bir süre önce yüzleştiği cinsel taciz iddialarıyla başa çıkma yöntemlerine katkı sağladığı ortaya çıktıktan sonra önde gelen CNN prime-time sunucusu Chris Cuomo da kanaldan uzaklaştırıldı.
Bu çerçevede CNN ve diğer bazı kanallarda meydana gelen değişiklikler, siyasi açıdan tartışmalı kanalları bırakmaya başlayan kablolu TV hizmetleri sağlayıcısı şirketlerin baskısı altında, bir siyasi partiye yönelik mutlak taraftarlık koşturmacasından uzaklaşma halini aldı.
Geçen yılın başlarında ABD'de ödemeli en büyük TV hizmeti sağlayıcılarından biri olan Direct TV, yanıltıcı bilgiler yaydığı için geniş çaplı eleştirilere maruz kalan muhafazakâr One America News kanalını bırakacağını duyurdu.
Bu yüzden CNN'in yeni sahibi Warner Bros. Discovery şirketinin ana hissedarlarından John Malone'un, kanalın özellikle halihazırda profesyonel gazetecilere sahipken yola başladığı habercilik türüne yeniden ilerlediğini görme arzusunu ifade etmesi şaşırtıcı olmadı.
Fox News de benzer bir dönüşüm izledi
CNN'deki dönüşümü Fox News'de yaşanan benzer bir dönüşüm izledi ve bu, bazı durumlarda birbirine karşıt kanalları daha benzer bir hale getirdi.
Fox News kanalı, son haftalarda siyasi yayınları nedeniyle Trump ve eski Beyaz Saray stratejisti Steve Bannon tarafından saldırıya uğradı.
Fox News sunucusu Laura Ingraham, Cumhuriyetçi seçmenlerin başka bir sağcı alternatif yönünde Trump'tan uzak durmak isteyebileceklerini öne sürdü.
Daha önce Trump'ın politikalarını savunmuş ve FBI'ın Trump'ın Mar-a-Lago'daki mülklerini denetlemesini eleştirmiş olan sunucu, ülkenin onun politikalarını desteklemek için verdiği mücadeleden yorulduğunu ve çoğu insanın yeni bir kişiye başvurabileceğini söyledi.
Trump, sosyal platformu Truth Social'da daha önce kendisini sürekli öven haber kanalıyla ilgili görüşünü dile getirerek alaycı bir ifadeyle Fox News'in Demokratları ağırlayıp onlara yumuşak sorular yönelterek büyük bir başarı elde ettiğini yazdı ve CNN'in, bilhassa yeni CEO'su Chris Licht döneminde daha fazla siyasi tarafsızlık ve eski Başkan'a yönelik daha az eleştiri hedeflediğini ifade eden raporlardan sonra muhafazakâr bir kanal olursa bir altın madeni olacağına işaret etti.
Steve Bannon, sosyal paylaşım sitesi Gettr'da yaptığı bir paylaşımda Trump, popülizm ve ulusalcılık karşıtı olarak nitelediği Fox News kanalını eleştirdi ve kanalın, "Cumhuriyetçi Taşra Kulübü" adını verdiği ve eski Cumhuriyetçi Başkan George W. Bush, eski Cumhuriyetçi Meclis Başkanı Paul Ryan ve Senato'da Cumhuriyetçi Azınlık Lideri Mitch McConnell'i içeren ekibin kontrolündeki muhalefet yurdu olduğunu söyledi.
Maddi sebepler
Bununla beraber politikasını düzeltme konusunda CNN'in durumu maddi sebeplerden ötürü Fox News'e göre daha aciliyetli görünüyor.
Bu sebepler CNN'in ana şirketini daha geniş bir izleyici kitlesini çekmek adına, muhafazakar sağ ve liberal sol arasında derin bir şekilde bölünmüş olan Amerika'daki aşırılıktan uzaklaşmanın ayrılmaz bir parçası olarak gördüğü uygun değişiklikleri yapmaya zorladı; özellikle de TV haber kanalları, büyük oranda kablo hizmet sağlayıcılarına bağlıyken.
CNN'in geçen yılki 1,8 milyar dolarlık gelirinin yüzde 60'ı kablo hizmet sağlayıcılarından geldi.
Bu esnada Fox News kanalı çok daha geniş bir kitleden 12.3 milyar dolar gelir elde etti.
Bundan ötürü CNN'in gelirini artırmak, toplam borcu yaklaşık 59 milyar dolar olan ve hissedarlara 3 milyar dolarlık maliyet tasarrufu sözü veren yeni sahip Warner Bros. Discovery şirketinin önceliği.
Yeni CEO Chris Licht'in geçen ay basın mensuplarına yaptığı açıklama da bu yönelimi yansıtıyor.
Haber kanallarına aşırılığın egemen olduğu bir zamanda Licht, kendi yönetiminde CNN seyircilerine gerçek hayatı yansıtan farklı bir yolla habercilik yapmak ve Amerika'nın ve dünyanın, önceki yönetim altında bununla ün kazansa da bu mecraya, programlarında şiddetli bir Trump karşıtı olan ve eski Başkan'a yönelik yayınlarıyla ona olan savaşını abartan bir medya kuruluşu olarak bakışını değiştirmek için çalışacağını dile getirdi.
CNN'deki derecelendirme düşüşü en şiddetli olanı olsa da genel olarak ABD'deki kablo ağları, derecelendirmelerde bir düşüşe tanık oluyor.
Nielsen Media'nın 2022 yılı boyunca günlük ortalama izleyici sayısına ilişkin araştırma rakamlarına göre MSNBC izleyicilerinin sayısı yaklaşık 733 bin ve CNN'in günlük izleyici sayısı sadece yarım milyondan azken Fox News'in ortalama izleyici sayısı 1,4 milyon kişiye ulaştı.
Ekonomik kararlar
ABD'deki medya uzmanları, Trump'ın CNN'e yönelik mükerrer saldırılarının kalıcı etkileri olduğunu kabul ediyor. Washington'daki Amerikan Üniversitesi'nde Gazetecilik Profesörü Margot Soska'ya göre kanalın sahip şirketi, Trump'ın yakıştırdığı sahte haber medyası lakabından kurtulmaya çalışıyor.
Bu, ülkenin birçok yerinde asılı kalan ve doğruluğu ya da yanlışlığı bir yana, güveni etkileyen bir lakaptır.
Yeni yönetim kurulunun, piyasadaki hisselerinin yükseldiğini görmek istemesinin sebebi de bu, zira bu şirket hala yaklaşık 50 milyar dolar borç yükü altında ve bu da onun, reklam verenlere cazip gelmek için daha fazla kitleyi kendisine nasıl çekeceğini araştırmak suretiyle olaya siyaset değil, ekonomi merceğinden bakmasını gerektiriyor.
Licht, daha fazla Amerikalıyı CNN'e çekerek itibarı geri kazanmanın ve kârı artırmanın kolay olmayacağını kabul etse de dünyanın en büyük haber markalarından birinin CEO'su olarak onun yönetiminde ilk yılına giren kanal için benimsediği vizyonuna bağlı kalmayı sürdürüyor.
Nitekim The New York Times'a yaptığı açıklamada CNN'in toplum için vazgeçilmez olmasını istediğini, bunu başarırsa kârların yağacağını dile getirdi.
