Tarım ve yazı, yöntem, konu ve kendisini çevreleyen afetler açısından büyük bir benzerliğe sahiptirler.
Bu benim Batı üniversitelerinden değil, köyümüzde kocası Mısırlı göçmen işçilerden biri olup bir Arap ülkesinde mütevazı bir işte çalışan basit bir kadından öğrendiğim bir ders.
O kadın okuma yazma bilmediği için benden kocasına bir mektup yazmamı istemişti.
O zamanlar 12 yaşındaydım, güzel el yazısı olan bir öğrenci olarak tanınıyordum ve sık sık yakınları tarafından Arap Körfez ülkelerinde çalışan insanlarımıza mektup yazmam istenirdi.
Mektubu yazıp zarfı kapatıp üzerine adresi yazdıktan sonra, bahsettiğim kadın elindeki zarfa yüzünde beliren sevgiyle baktı.
Biraz daldı ve belli ki mektupta söylemediği bir şeyi hatırlayarak yüzüme baktı, zarfın üzerindeki beyaz boşluğu işaret ederek kendiliğinden şöyle dedi:
Allah aşkına, bu çorak yere kocaman bir çift kelime daha yaz.
"Bu çorak yer" ifadesi beni hayrete düşürdü, çünkü çorak kelimesi ekilip biçilmeyen topraklar için kullandığımız bir tabirdi.Yani suya susamış olduğu için ekinlerin yetişmediği toprak demekti.
Bu hanım yazıyı kağıda harf ekmek olarak ve kağıdın boş alanlarını da “çorak” alanlar ya da kelimelerle ekilmemiş veya herhangi bir nedenle üzerinde sözlerin bitmediği alanlar olarak görüyordu.
Benden mektubun veya cevabın zarfı üzerindeki beyaz alana mavi mürekkeple sözcüklerini ekmemi istiyordu. Mısır lehçesinde mektuba cevap denir ve bu yerel olayı anlatmaya devam ettiğim için mektup kelimesine Michel Foucault ve Jacques Darida felsefesinden bize ulaşan “discourse” (söylev) fikrini yüklemeyeceğim.
Burada mektup, diğer çağrışımlarına rağmen cevaptır.
Kadının yazıyı kağıda harf ekmek gibi görmesinin nedeni, kendi dünyası, zira o yalnızca toprağını, ekip biçmeyi, uzak bir ülkede olan kocasını bilen bir kadın.
Onun için yazmak bir ekme biçimi ama toprak değil kağıt üzerinde. Harflerle ekili olmayan her beyaz alan, güzel sözler ve hasret mesajlarıyla sulanması gereken "çorak" bir toprak.
O zamanlar onu zarfın üzerine veya "çorak yere" yazma fikrinden caydırmaya çalışmıştım, çünkü oraya yazmak herkesin onu okuması ve sırların ifşa olması demekti.
Biz ise acı ve sıkıntılarımızı söylemekten utanan insanlardık.
Postacı, komşu köyden de olsa yabancı bir adamdı ve memleketimizde, başka köyden insanlara sırlarımızı ifşa etmemiz ayıptı.
Bana ne demek istediğimi anlayan birinin bakışını attı ve hiçbir şey söylemeden yüzünü başka tarafa çevirdi.
Onu söylemek istediklerini bir sonraki mektuba ertelememizin en iyisi olacağına ikna ettiğimi anladım.
Sır saklamakla çekingence ifşa etmek arasındaki çizgide duran bu tavrın bir sonucu olarak ortaya çıkan yazının ekimle ilişkisi benim için yeniydi ve ne zaman düşünsem, onda benim için her gün yenilenen felsefi bir derinlik buluyorum.
Yazmak bir şey ekmek gibidir, dikkatlice ve derince düşündüğünüzde yazının canlı olduğu, içinde görenlere mutluluk veren bir yeşillik, parıltı ve tazeliği barındırdığı fikrine ulaşırsınız.
Ayrıca meyve fikri de yazma sürecinin bir parçası olarak yer almalı.
Zira yazmanın da ekmek eylemi gibi, toplanılan bir meyvesi veya okuyucu için faydalı bir getirisi olmalı.
Bugünkü yazılarımız da bir ekme ve yetiştirme eylemi, ama faydalı değil zararlı olan ayrık otları, sarmaşıklar ve yabani otlar yetiştiriyor.
Bir halk atasözünde “Gülü seven dikenine katlanır” denir.
Ne yazık ki dikenler çoğaldı ve yabani ot dikili alanlar genişledi.
İçinde yürüdüğümüz bilgisizlik vadisinde nadiren açmış bir gül görüyoruz.
Buradaki sorum, toplumlarımızda yabani otların yayılmasından kim sorumlu?
Ya da kim vadimize bilgisizlik ekiyor?
Ortada lisansüstü öğrencilerinin benimseyebilecekleri ve "the political economy of ignorance” (bilgisizliğin siyasi ekonomisi) olarak adlandırılabilecek bir araştırma sorusu var.
Benim görüşüme göre bu soru, Arap dünyamızda bu dönemin sorusu olmalı.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
27 Aralık 2024 - Güney Kore'nin başkenti Seul'de, Ulusal Meclis Başkanı Woo Won Shik, vekaleten Devlet Başkanı olan Han Duck-soo'nun azledilmesi için düzenlenen genel kurulda konuşuyor. Han Duck-soo, Devlet Başkanı Yoon'un 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişimi nedeniyle görevden alınmasının ardından başkanlığı geçici süreliğine devralmıştı. İktidardaki Halkın Gücü Partisi milletvekillerinin protestolarına rağmen Ulusal Meclis'te yapılan oylama sonucunda ülke tarihinde ilk kez bir başkan vekili görevden alındı (Ahn Young-joon/AP) -
2/30
26 Aralık 2024 - Taliban güvenlik personeli, Paktika vilayetinin doğusundaki Barmal ilçesinde Pakistan tarafından düzenlenen hava saldırılarından iki gün sonra hasar görmüş bir aracı inceliyor. Taliban hükümeti 25 Aralık'ta yaptığı açıklamada Pakistan'ın Afganistan'ın doğusundaki bir sınır bölgesinde düzenlediği hava saldırılarında 46 sivilin öldüğünü belirtirken Pakistanlı bir güvenlik yetkilisi bombardımanın "teröristlerin saklandığı yerleri" hedef aldığını söyledi. (Ahmad Sahel Arman/AFP) -
3/30
25 Aralık 2024 - Devlet Acil Durum Servisi'nden bir kurtarma görevlisi, Rusya'nın Harkiv'e yönelik drone saldırısının ardından bir konutta çıkan yangını söndürmeye çalışıyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski savaştan zarar gören ülkesinin elektrik şebekesine Noel günü 170'den fazla füze ve drone fırlatarak bir kişinin ölümüne ve yaygın elektrik kesintilerine neden olan Rusya'nın "insanlık dışı" saldırısını kınadı. Ülke sabah 5:30'da hava saldırısı alarmıyla uyandı ve kısa süre sonra hava kuvvetleri, Rusya'nın Karadeniz'den Kalibr seyir füzeleri fırlattığını bildirdi (Sergey Bobok/AFP) -
4/30
24 Aralık 2024 - Panama'nın başkenti Panama'da polis ABD Büyükelçiliği önünde düzenlenen protestoda göstericiler tarafından yerleştirilen seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump'ın resminin önünde nöbet tutuyor. Panama Cumhurbaşkanı Jose Raul Mulino, Donald Trump'ın insan yapımı su yolunu geri alma tehdidinin ardından 23 Aralık'ta ülkenin eski liderleriyle birlikte imzaladığı bir bildiride Panama Kanalı'nın statüsünün müzakere edilemez olduğunu söyledi. Trump, "Donanmamız ve ticaretimiz çok haksız ve adaletsiz bir şekilde muamele görüyor. Her yerde olduğu gibi Panama Kanalı'nda da kazıklanıyoruz" demiş ve kanalın ABD'ye iade edilebileceğini öne sürmüştü (Arnulfo Franco/AFP) -
5/30
23 Aralık 2024 - Mozambik'te protestocular başkent Maputo'da yanan bir barikatın yanında toplanıyor. Hile iddialarının haftalarca süren ölümcül sokak çatışmalarını tetiklemesinin ardından ülkenin en yüksek mahkemesi, iktidar partisinin tartışmalı ekim seçimindeki zaferini onayladı. Kararın ardından muhalefetin ayaklanma tehdidinde bulunması sonrası Güney Afrika ülkesinde daha fazla şiddet olayının patlak vermesinden endişe ediliyor (Amilton Neves/AFP) -
6/30
22 Aralık 2024 - Filistinliler, İsrail'in Gazze'deki El-Jalaa Caddesi'ne düzenlediği saldırıda isabet alan sivil aracı inceliyor. Gazze Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan son güncellemeye göre, İsrail saldırıları son 24 saatte Gazze Şeridi genelinde en az 32 Filistinlinin ölümüne ve 54 kişinin yaralanmasına yol açtı. İsrail güçleri, kuşatma altındaki Kuzey Gazze'de zorlukla faaliyet gösteren Kamal Adwan Hastanesi'nin içindeki ve yakınındakilere tahliye emri verdikten sonra hastaneye saldırı düzenledi (Omar Al-Qattaa/AFP) -
7/30
21 Aralık 2024 - Dün akşam Almanya'da en az 5 kişinin ölümüne ve 200 kişinin yaralanmasına yol açan saldırının gerçekleştiği Noel pazarının yakınındaki kilisenin girişine çiçekler bırakılıyor. Ölümcül saldırıda bir kişi aracını pazardaki kalabalığın üzerine sürmüştü. Kiliseye çiçek bırakanlardan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ülkenin birlik içinde kalması gerektiğini vurgulayarak failin cezasız kalmayacağına söz verdi. Polis, saldırıdan sorumlu olduğunu düşündüğü 50 yaşındaki Suudi Arabistanlı bir doktoru gözaltına aldı (Michael Probst/AP) -
8/30
20 Aralık 2024 - Tayvan'da ana muhalefetteki Çin Milliyetçi Partisi (Komintang) milletvekilleri (beyaz giyenler) parlamentoya girmeye çalışıyor. Demokratik İlerleme Partisi'nden (DPP) çok sayıda milletvekili, perşembe gecesi parlamentoyu basarak tartışmalı tasarıların geçmesini önlemek için Yasama Yuanı'na girişleri engellemiş ve içeride barikat kurmuştu. Sözkonusu yasa tasarıları arasında seçilmiş yetkililerin görevden alınma koşullarının sıkılaştırılması için planlanan bir değişiklik de yer alıyor (I-Hwa Cheng/AFP) -
9/30
19 Aralık 2024 - Luigi Nicholas Mangione, Pensilvanya'nın Hollidaysburg kentindeki Blair County Adliyesi'nden ayrılıyor. UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı 4 Aralık'ta Manhattan'da bir sokakta vurmakla suçlanan 26 yaşındaki Mangione, geçen hafta Pensilvanya'daki bir McDonald's'ta görüldüğünde sona eren, ülke çapında bir aramayı tetiklemişti. Eski veri mühendisi, cinayetle ilgili suçlamalarla yüzleşmek üzere New York'a iade edilme çabalarıyla mücadele ederken bu eyalette hapiste tutuluyor (Gene J. Puskar/AFP) -
10/30
18 Aralık 2024 - Suriye'de başkent Şam'ın dışındaki Cobar'da bir aile, tahrip olmuş mezarlıkta. Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de toplu mezarlar ve cesetler bulunmaya devam ediyor. Şam'daki Seyyide Zeynep bölgesinde bir depoda aralarında çocukların da olduğu, 20'den fazla kişiye ait olduğu düşünülen ceset kalıntıları bulundu. Öte yandan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti (Aris Messinis/AFP) -
11/30
17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP) -
12/30
16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP) -
13/30
15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters) -
14/30
14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP) -
15/30
13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP) -
16/30
12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP) -
17/30
11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP) -
18/30
10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP) -
19/30
9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP) -
20/30
8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP) -
21/30
7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP) -
22/30
6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters) -
23/30
5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP) -
24/30
4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP) -
25/30
3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP) -
26/30
2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP) -
27/30
1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP) -
28/30
30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters) -
29/30
29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP) -
30/30
28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)
Bilmeyenler için siyasi ekonomi, kompleks bir kapitalist toplumda üretim, dağıtım ve katma değer arasındaki bağıntı mekanizmalarını anlamak amacıyla ekonomi ve siyaseti birleştiren bir siyaset bilimi dalıdır.
Bu makale bağlamında siyasi ekonomi, toplumlarımızdaki bilgisizlik üretimini, dağıtımını ve katma değerini anlamaya çalışmakla, yani şu soruları cevaplamakla ilgileniyor;
Hüküm süren ve içi herhangi bir kesin normdan boşaltılmış bilgisizlik durumunu üretmek için kim ve ne kadar para harcıyor?
Kültürel alanlarımızda veya kamusal alanda bilgisizlik nasıl yayılıyor ve dağıtılıyor, bilgisizliği üreten ve yayanların bunda gördükleri katma değer nedir?
Bazı ülkelerimizde bilgisizliğe harcanan para eğitime harcanandan daha fazla.
Bu makalede haksızlık ve insafsızlık yapıldığını düşünenler olabilir, zira bazı Arap ülkelerinde rönesans ve aydınlanma vahaları bulunuyor.
Aralarından biri inanamayarak şunu sorabilir:
Bazı ülkelerimizde dağıtılan bilim ödüllerini görmüyor musunuz?
Devlet ve özel üniversitelerimizi görmüyor musunuz?
Bu, bilgisizliğin yaygınlığı söylemini çürütmek için yeterli değil mi?
Gerçek şu ki, ender olacak kadar çok az istisna dışında, ödüllerimizin çoğunun dağıtımı, sadece kaprisler, homojen, siyasi, faydacı bir çeteleşme tarafından yönetiliyor.
Bunlar birbirini tanıyan, bilim ve bilgiyi değil, kabul edilmek ve birini memnun etmekle ilgilenen açıklanmamış siyasi arzuları yansıtan tanımlanabilir çetelerdir.
En düşük, sıradan ve önemsiz olanın kokusunu alır, bilir ve cazibesine kapılırlar.
Bazen bilim ödüllerinden sorumlu olanlar bizzat bilgisizliği yayanlardır ya da sahte bilim duvarları arkalarında zengin yabani ot bahçelerini ya da uçsuz bucaksız bir bilgisizlik çiftliğini saklarlar.
Üniversitelerimizin çoğu ve sorumlularının kalite standartlarına gelince, bizi listenin en alt sıralarına yerleştiren küresel değerlendirme ne durumda olduklarını ifşa ediyor.
Bir keresinde bir arkadaşım beni alıp okulları, üniversiteleri ve bir televizyon kanalı olan bilgisizlik yayanlardan biriyle tanışmaya götürmüştü.
Bu kişi bana hayatımda adını hiç duymadığım, ABD'nin Florida eyaletinde bulunan bir üniversiteden mezun olduğunu söyledi.
Kimse yalanını yüzüne vurmadan yalan söylemeye alışık olduğu için işi daha da abarttı, ben de kendisine eğitim alanından çok iyi anladığımı ve bu üniversiteyi hiç duymadığımı, İngilizcesinin ABD'de bir gün bile eğitim almış olduğu izlenimini vermediğini söyledim.
Adam o kadar sinirlenip bağırıp çağırmaya başladı ki, beni onunla tanıştıran arkadaşım sessizce oradan gitmemizi istedi.
Bana alçak bir sesle, “Bizi rezil ettin” dedi. Ben de ona:
Kim kimi rezil ediyor?
Eğer bu kişi üniversitelere, okullara ve reklamlarını yapacak bir kanala sahipse, sahip olacağımız bilgisiz binek hayvanlarının otladığı uçsuz bucaksız yabani ot tarlaları için ne mutlu bize dedim.
Ülkemizde yayılmış olan bilgisizlik tarlaları, ülke ve millet güvenliğine yönelik en büyük tehdittir.
Bilgisiz ve yozlaşmış kimselerin eğitim kurumlarını bir ticarethane gibi görmelerine, buraları bir bilgisizlik kurumuna dönüştürmelerine tek bir sözle bile olsa karşı çıkmamamız, toplumlarımızı tehlikenin eşiğine getiren bir şeydir.
O uzak köye her gittiğimde çocukların yüzlerinde açılma potansiyelini gördüğüm binlerce çiçek açsın diye bilim dikip yabani otlardan kurtulmamızın zamanı geldi.
Açık umutlarla dolu çocuklar için ya umut ekeceğiz ya da onları bilgisizliğin kurbanı olarak bırakacağız. Bu bizim ve sadece bizim elimizde.
Son not: Köye son gittiğimde, çorak kağıtlara harfler eken kadının dünyamızı terk ettiğini öğrendim. Görünüşe göre kendisi ile birlikte harflerini de toplayıp gitmiş.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Asasmedia
