Dünya genelinde 600 milyon, Türkiye’de ise yaklaşık 10 milyon sokak köpeği olduğu tahmin ediliyor.
Sokak köpeklerinin varlığı toplumu ikiye bölmüş durumda.
Belli bir kesim endişeli, "Sahipsiz köpeklerin yeri sokak değil barınak" diyor.
Bir diğer görüş ise bu hayvanlara sahip çıkılması gerektiği yönünde.
Bitlis'te sokaktaki bir köpek tarafından ısırılıp kuduz olan 11 yaşındaki Mustafa Erçetin 9 Kasım’da hayatını kaybetmişti.
Ardından Ankara’da Mamak Belediyesi ile Konya Büyükşehir Belediyesi’ne ait bakımevlerindeki çalışanların hayvanlara yönelik kötü muamele görüntülerinin ortaya çıkmasıyla Türkiye’de sokak hayvanlarının akıbeti yeniden tartışılmaya başlandı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Konya’da belediyeye bağlı barınak personelleri Murat Bacak ve Sefa Çakmak hayvanlara işkence etmekten tutuklandı.
Hayvan Hakları Federasyonu (HAYTAP) Başkanı avukat Ahmet Kemal Şenpolat, son dönemdeki tartışmalara dair Independent Türkçe’nin sorularını yanıtladı.
İstem dışı doğurtma ve belediyelerin hayvan transferi
HAYTAP Başkanı Şenpolat, belediyelerin köpek transferleri yaptığını söyleyerek, "Bu hayvanlar Kadıköy’den Üsküdar’a, Şişli’ye giden hayvanlar değil. Bunlar ağırlıklı olarak diğer belediyelerin gelip boşalttığı hayvanlar. Kendi bölgesinde bu hayvanları istemiyor. Eğer diğer belediyeler birbirlerine bu hayvanları transfer etmeseler, her mahallenin kaldırabileceği kadar sokak hayvanı olsa ve bunlar arasındaki sadece agresif, yaşlı veya tedaviye muhtaç olanları, bakım evlerine alsalar biz bu hayvanlarla daha rahat bir şekilde yaşayacağız” diyor.
Şenpolat’a göre sokak hayvanlarının sorun haline gelmesinde öne çıkan iki unsur var.
İlki köpekleri çiftleştiren evcil hayvan dükkanlarının denetlenmemesi.
İkinci faktör ise belediyelerin soruna yeterince eğilmemesi.
Hayvanların istemi dışında doğurtulduğuna işaret eden Şenpolat, canlıların metalaştırılmasını eleştiriyor:
En önemli sorun hayvan üretimi ve mal haline dönüştürülen hayvanların sürekli olarak satılması. Dolayısıyla ciddi bir şelale var. Yukarıdan akıyor ve hep beraber alt tarafı temizlemeye, sokaktaki popülasyonu eritmeye çalışıyoruz. Fakat şelale aktığı için bu popülasyonun erimesi bu koşullarda çok mümkün değil.
Peki sahipsiz hayvan nüfusunun artışının önüne nasıl geçilebilir?
HAYTAP Başkanı Şenpolat, “En önemli çözüm kısırlaştırma” hatırlatması yapıyor ama pet-shop’ların üretim çiftliği gibi hareket etmesine müsaade edilmesinin mevcut durumu değiştirmeyeceği vurgusuyla:
Ne kadar kısırlaştırma ya da ne kadar sahiplendirme yaparsanız yapın, hatta ne kadar bu hayvanları zehirlemeye, hayvan bakım evlerine almaya çalışırsanız çalışın, musluk akmaya devam ettiği sürece siz aslında bir üretim çiftliği sektörüne farkında olmadan hizmet ediyorsunuz.
"HAYTAP başkanı olarak itiraf ediyorum, bizler de sokaklarda hayvan görmek istemiyoruz"
Son dönemde sokak köpekleriyle ilgili tartışmalanda hayvanların tolerans limitinde dışarıda olması gerektiğini savunan HAYTAP, bu nedenle eleştirilerin hedefi haline gelmişti.
HAYTAP Başkanı Şenpolat, sokaklarda hangi koşullarda köpek görmek istemediklerini izah ederken "Biz hayvanlar ölsün değil ticareti durdurulsun istiyoruz, asıl mesele bu” saptaması yapıyor:
Biz de sokaklarda hayvan görmek istemiyoruz. Sürüler halinde bu hayvanlar sokaklarda gezsin istemiyoruz. Ama bunun yöntemi zehirlemek, öldürmek bir başka belediye sınırına atmak değil! Bunun yöntemi üretim çiftliklerinin, evcil hayvan mağazalarının, hayvan ticaretinin durdurulması, arkasından yapacağınız kısırlaştırma ve halkı da bilinçlendirip o melez hayvanların dahi sahiplenilebilmesi.
Avrupa'nın evcil hayvan sahiplenme tablosu
Avrupa Evcil Hayvan Yemi Endüstrisi Federasyonu’nun 2021 raporuna göre kıtada en yaygın ikinci hayvan köpekler.
Evcil köpek sayısı yaklaşık 90 milyonu buluyor.
Türkiye’de hanelerin yalnızca yüzde 5'i köpeğe sahip.
28 ülkenin yer aldığı listede Türkiye yüzde 5 ile son sırada yer alıyor.
En yüksek orana sahip ülke ise yüzde 43’lük oranla Orta Avrupa’dan Polonya.
Avrupa’da Türkiye’deki kadar hayvan ticareti olmadığı için sokaklarda hayvan görülmediği tespiti yapan Şenpolat bir kez daha köpeklerin metalaştırılması meselesine getiriyor sözü:
Orada görmemelerinin nedeni; köpek ticareti bu kadar yüksek değil ve sahiplendirme oranı çok yüksek. Bizde görüyorlar çünkü hayvanlar istem dışı doğurtulduklarını, satıldıklarını, terk edildiklerini anlatamıyorlar.
"Siz onları beslediğiniz için bu hayvanlar çoğalıyor" diyorlar
2008’den bu yana faaliyet gösteren HAYTAP sokaklardaki köpeklerle ilgilenen bir kuruluş olduğunu belirtiliyor.
Söz konusu hayvanların sokaklarda artış gösterdiği yönündeki tepkilere ilaveten hayvanseverlerin eleştirilmesine dair şu yorumu yapıyor dernek başkanı Şenpolat:
Kısırlaştırılmış olan hayvan da besleniyor. Onun çoğalması tabii ki de mümkün değil. Sokaklardaki köpeklerden şikâyet edenler, çoğalma nedeninin üretim çiftlikleri ve pet-shoplar olduğunu bilmiyor. Şikayetini o son domino halkası olan hayvansevere yöneltiyor. Aksine gönüllüler, sivil toplum kuruluşları onları besleyerek o hayvanların saldırganlığını azaltıyor. Onların karnı doyduğu için size saldırmıyor bile belki. Evet arada saldıran varsa onları besleyemediğimiz için, onları kısırlaştırıp agresyonunu düşüremediğimiz için. Dolayısıyla aslında biz şikayet edenle aynı taraftayız.
Şenpolat, sokaklardaki durumdan şikayetçi insanların eleştirilerine yanlış noktaya yoğunlaştırdıkları kanaatinde.
Belediyenin üstlenmediği işin gönüllülerce yapıldığını belirten HAYTAP başkanı "Odağınızı değiştirmelisiniz" mesajı veriyor:
Dernekler gelen bağışlar hayvanları kısırlaştırmak için kullanıyor. Niye? Sana saldırmasın diye. Ama sen kimi şikayet etmiyorsun? Bakanlığı şikayet etmiyorsun. İl Tarım Müdürlüğü'nü, belediye veteriner işleri müdürlüğünü, köpeklerin aşısını, kısırlaştırmasını yapmadı, karnını doyurmadı diye onu şikayet etmiyorsun...
HAYTAP'tan Konya Büyükşehir Belediyesi'ne 7 maddelik talep listesi
Tartışmaların odağındaki 1 milyon metrekarelik Sahipsiz Hayvan Bakımevi ve Rehabilitasyon Merkezi’nde 4 bin 500 köpek bulunuyor.
Konya’daki olayın ardından kente gittiklerini anımsatıyor HAYTAP Başkanı Şenpolat.
Büyükşehir Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay ile 26 Kasım gecesi yaklaşık 2,5 saat görüştüklerini ve yedi maddelik ana talep sunduklarını ifade ediyor.
Bu maddeler henüz Konya Büyükşehir Belediyesi Meclisi’nden geçmedi ancak HAYTAP’ın hem buluşmadan edindiği izlenim hem beklentisi bu yönde.
7 maddelik talep listesinde en çok göze çarpan hayvanlara kötü muamele edenler ve üst amirlerinin hiçbir şekilde göreve iade edilmemesi gerektiği yönündeki madde.
HAYTAP’ın Konya Büyükşehir Belediyesi ile iş birliği içinde çalışacağını öngören talepler listesinde derneğin belirlediği bir temsilcinin dilediği zaman bakımevine girip belediyeye eksiklikler dahilinde rapor vermesi gerektiğinden de dem vuruluyor.
Bir başka deyişle “gönüllü denetim” vurgusu yapılıyor.
Tartışmalara konu olan bir başka unsur ise hayvan bakımevindeki görüntüleme sistemiyle ilintili.
HAYTAP, mevcut bakımevinin kör noktaları da dahil olmak üzere beş ayrı noktaya daha kamera konulması gerektiğini, bakımevinin kapılarının tüm sivil toplum kuruluşlarına açık olması gerektiğine işaret ediyor.
Konya belediyesine ait bakımevi içindeki hayvanların sahiplendirilip kendilerine yuva bulunmasının hem belediye hem HAYTAP üzerinden yapılacak başvurularla en kısa sürede başlatılması gerektiğini ifade eden dernek, “Kısırlaştır-Aşılat-Yaşat” projesinin önümüzdeki 5 yıl içinde Konya’nın tüm köylerine yayılması gerektiğini, işinin ehli uzman 5 yeni veteriner hekim daha istihdam edilmesinin elzem olduğunu belirtiyor.
HAYTAP Başkanı Şenpolat'a göre Türkiye kamuoyunda infiale neden olan olay sonrası Konya’ya gidişlerini çözümün bir başlangıcı.
Kamu-sivil toplum iş birliğinin önemli ancak ülke Konya'daki barınaktan ibaret değil.
Türkiye'de özel ve kamu dahil olmak üzere 47 hayvan barınağı daha bulunuyor.
© The Independentturkish
