Okullarda ücretsiz öğle yemeği

Prof. Dr. Mustafa Öztürk Independent Türkçe için yazdı

Her çocuğun kaliteli, sağlık gıdaya ulaşma ve eşit beslenme en temel hakkıdır.

Yönetenlerin temel görevi, gelecek nesilleri sağlık ve kaliteli gıdaya ulaşmalarını sağlamaktır.

Nerede yaşarsa yaşasın her çocuk sağlıklı beslenme fırsatına sahip olmalı.

Düzenli beslenme çocukların ve gençlerin esenliği, öğrenme ve çalışma yetenekleri ve sağlıklı büyüme ve gelişmeleri için önemli bir rol oynar.

İyi bir öğle yemeği, beslenmekten daha fazlasıdır. İyi bir okul yemeği geleceğe yatırım olarak görülür.

Okullarda tüm öğrencilere kaliteli öğle yemeği verilmesi, en erken yaştan başlayarak eşitsizliğin azaltılmasına katkıda bulunur.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Büyüyen zihinlerin temel gıdalara ihtiyacı vardır. Nesiller kaliteli beslenerek gelişir.

Okullara aç olarak giden ve okul saatlerinde yeterli beslenme imkanı olmayan öğrencilerin öğrenme güçlüğü çekmelerine neden olur.

Çocuklar sağlıklı yiyecekler yediğinde, bu onların bilişsel işlevleri üzerinde gerçekten önemli bir etkiye sahip olabilir ve bu da potansiyel olarak daha iyi akademik performansa dönüşebilir.

Ücretsiz okul yemekleri çocukların beslenmesini ve okulda kalmasını sağlar.

Güney Kore'de ücretsiz öğle yemeği uygulamasının davranışsal olayların, özellikle öğrenciler arasındaki fiziksel kavgaların sayısını yaklaşık yüzde 35 oranında azalttığı tespit edildi.

Her çocuğa bedava yemek verilirse, bu, ülkenin sağlığını iyileştirir ve yoksulluğu azaltır.

Okullarda öğrencilere ücretsiz öğle yemeği uygulamasına yatırılan her 1 pound için 1,38 pound getiri olur.

Okul çocukları açlık ağrılarını bastırmak için silgi (kauçuk) yerken, diğerleri oyun zamanında saklanıyor ya da yiyecekleri yokmuş gibi görünmek için boş beslenme kutularından yiyormuş gibi yapıyorlar.


Bazı yerlerde açlık o kadar şiddetli ki, çocuklar ailelerinin yiyecek aramasına yardımcı olmak için okulu bırakmak zorunda kalıyorlar.

Geleceğimizi sağlıklı beslerseniz sonuçları güvenli olur. Çocuklar, sağlıklı ve kaliteli yemek yemezlerse öğrenemezler ve gelişemezler.

Çocuklar aç olduklarında öğrenemezler. Şimdi sınıflarda mideleri guruldayarak oturan çocuklar bir gün geleceğimizin doktorları, öğretmenleri, mühendisleri ve hemşireleri olmalı. Gelecek yıllarda ekonomiyi yönlendirenler onlar olacak.

Çocukların en azından beslendiğinden emin olmak geleceğe bir yatırımdır. Ama şimdi, yoksulluk travmasıyla yaralanacak bir nesli riske atıyoruz.

Yoksullaşmanın maliyeti, pek çoğu aç kalan ve sağlıklı büyümesi için ihtiyaç duydukları besinleri alamayan çocuklar üzerinde korkunç bir etki oluşturuyor.

Açlık, yiyecek çalmayı teşvik eder.

Çocuklar açsa derslerine konsantre olamazlar.

Ücretsiz okul yemekleri, herkesin bir arada yemek yemesini sağlar.

Öğrencilerin birlikte oturup yemek yemeleri, yemek kültürlerini, sohbet etmelerini ve arkadaşlık ilişkilerini geliştirir.
 

1.JPG
Resim 1. Birlikte yemek yeme kültürü

 

Yarın birlikte yaşamak zorunda kalacakları çocukların beslenmesi, bakımı ve normal gelişimi için bugün kamu üzerine düşeni yapmazsa, insanlıkta olduğu kadar kamuda da başarısız olunur.

Yoksulluk içinde yaşayan çocuklar;

  • Konsantrasyon eksikliği yaşarlar
  • Çaresizlikleri artar
  • Utanç duyarlar.

Yoksulluk içinde yaşayan çocuklar fiziksel ve zihinsel sağlıklarını doğrudan etkileyen utanç duyuyorlar.

Bu utanç onları depresyona sürüklüyor.

Hiçbir çocuk açlıkla damgalanmamalı.

Ekonomik kriz, çocukların yaşam maliyetini krize sokuyor. 

Ekonomik krizden dolayı gıda maliyeti önemli ölçüde arttı.

Ebeveynlerin çocukları için daha ucuz, daha düşük kaliteli ve daha az besleyici gıda satın almaktan başka seçenek bırakmıyor.

Okullarda ücretsiz öğle yemeği bu problemi bir nebze hafifletebilir.

Sağlıklı gıdaya erişemeyen çocuklarda;

  • Obezite
  • Baş ağrısı
  • Mide ağrısı
  • Sırt ağrısı
  • Uyku güçlüğü

riski artar.

Açlıkla büyüyen çocukların, yeterince yemek yiyen yaşıtlarına göre iki kat daha fazla endişeli olma olasılığı var.

Demir eksikliği anemisi olan çocuklar sadece başlangıç. Daha az dirençli -besleyici gıdaya erişimi olan bir çocuktan daha fazla hastalanmaya meyilli- çocuklar görmeye başlayabiliriz.

Okulda sağlıklı, ücretsiz yemekler, nerede büyürlerse büyüsünler, tüm çocukların aynı öğrenme ve gelişme fırsatlarına sahip olmalarına yardımcı olur.

Öğrencilere ücretsiz okul yemekleri;

  • Sağlıklı beslenme
  • Sosyal eşitlik
  • Okul işlevi
  • Dikkat etme enerjisi
  • Sosyal etkileşim
  • Sosyal öğrenme

için faydalı olduğunu hissettiler.

Ve ücretsiz okul yemekleri;

  • Sağlıklı yiyecekler yemek
  • Birlikte yemek paylaşmak
  • Yemek zamanında öğrenciler ve öğretmenler arasındaki etkileşimi, sağlığı, öğrenmeyi ve eşitliği teşvik etmek.

Ve;

  • Birbirine görmeyi
  • Birbiri ile konuşmayı
  • Herkese yetecek kadar yemek olduğunu,
  • Aç gözlü olmamayı

doğal olarak öğretmektedir.

Sağlıklı platformlar, öfkeye karşı içgörüyü ödüllendirir.

Gıda güvensizliğini göre 15 yaş altı çocuklarda ülkelerde bazında yüzde dağılımı (yıl 201/2015).
 

2.JPG
Şekil 1. Gıda güvensizliğini göre 15 yaş altı çocuklarda ülkelerde bazında yüzde dağılımı

 

Bir BM şirketi olan Dünya Gıda Programı'na (WFP) göre yaklaşık 390 milyon okul çocuğu bir tür okul-yemek programından yararlanıyor.

Bu toplam, büyük yaştaki tüm çocukların yaklaşık yarısına eşittir. Yani dünyada her iki çocuktan birine okulda ücretsiz öğle yemeği veriliyor.

Öğrencilere ücretsiz öğle yemeği verilen bazı ülkeler;

  • İsveç,
  • Finlandiya,
  • Estonya
  • Hindistan,
  • Güney Kore,
  • Amerika,
  • Portekiz,
  • Fransa, 
  • Singapur,
  • Brezilya,
  • İngiltere,
  • İtalya

İsveç genellikle dünyanın en iyi eğitim sistemine sahip olarak kabul edilir.

İsveç'te tüm çocuklara ücretsiz okul yemeği veriliyor; okul yemeği okul gününün bütünleşik bir parçası, dinlenme zamanı, yenilenme zamanı, güzel bir ortamda güzel bir yemek zamanı olmalı ki günün geri kalanında öğrenebilmesi olarak görülür.

Ücretsiz öğle yemeği genel olarak taze, sıcak, kaliteli, kutusuz, plastiksiz ve paketlenmemiş yiyeceklerdir.

Kaşık, bıçak, çatal, tabak, bardak ve benzerleri tek kullanımlık değil hijyen edilmiş çok kullanımlıktır. 

Ülkeler, yöresel ve geleneksel sıcak yemeklere öncelik vermektedir. Ve hizmetin sürdürülebilir olması gerekir.  


Finlandiya'da, okul öncesi, temel ve lise eğitimine devam eden her öğrenciye, ücretsiz okul yemeği hizmeti veriliyor.

Öğrencilere ücretsiz verilen okul yemeğinde ise şunlar yer alıyor: 

  • Sıcak bir ana yemek (balık, et, sebze içeren yemekler; vejeteryan diyetinin bir parçası olarak fasulye ve filizler) 
  • Sebzeler (salata, rendelenmiş sebze veya taze sebze parçaları) 
  • Ekmek ve sofra 
  • Bir içecek (yağsız veya yarım yağlı süt, ayran)
  • Su
3.JPG
Resim 2. Finlandiya'da tipik bir öğle yemeği menüsü

 

Portekiz'deki tüm çocuklar için standartlaştırılmış öğle menüsü ise şunları içeriyor:

  • Başlangıç günlük çorba
  • Alternatifli olarak günlük et veya balık
  • Ekmek ve tatlı
  • Bir parça meyve veya jöle 

Fransa'da öğrenciler öğle yemeğinde 4 çeşit yemekle besleniyor.

Fransa'daki ücretsiz okul öğle yemeği ise şu şekilde:

  • Meze,
  • Salata,
  • Ana yemek,
  • Peynir tabağı,
  • Tatlı.
4.JPG
Resim 3. Fransa tipik bir öğle yemeği menüsü (öğle yemeği turna balığı, yeşil fasulye ve paris mantarları)

   

İspanya Barselona'da okullarda verilen ücretsiz öğle yemeği ise şunlardan oluşuyor:

  • Kremalı sebze çorbası,
  • Salata,
  • Tavada kızartılmış dana eti,
  • Bir parça ekmek,
  • Bir portakal veya bir elma veya bir muz
  • Su.
5.JPG
Resim 4. İspanya'da tipik bir öğle yemeği menüsü

 

Singapur'daki okullarda ücretsiz öğle yemeği menüsünde şunlar buluyor:

  • Meyve,
  • Ev yapımı ekmek,
  • Doğal fasulye,
  • Çorba,
  • Arpa içeren atıştırmalıkların bulunduğu salata kaseleri.

Çin

Çin'in programı, öğrencilerin dörtte birini besliyor.

Çin'de öğle yemeklerinde öğrencilere şunlar servis ediliyor:

  • Pirinç,
  • Fasulye,
  • Karışık sebzeler
6.JPG
Resim 5. Çin'de tipik bir öğle yemeği menüsü 

 

Nijerya

Nijerya'daki öğrenciler her gün dengeli yemeklerle besleniyor.

Yemekler, dumanlı, domatesli, tavuklu ve buğulanmış sebzeli pilav içerebiliyor.


Güney Kore

Güney Kore'de öğrenciler, mükemmel porsiyon boyutları için ayrılmış çelik tepsilerde yemek yerler.

Daha büyük kısım pirinç içindir, daire çorba tutar ve daha küçük kısımlar keskin, baharatlı kimchi, bazı sebzeler ve jaeyook bokum adı verilen marine edilmiş domuz omzuna benzer et içindir.
 

7.JPG
Resim 6. Güney Kore'de tipik bir öğle yemeği menüsü

 

ABD

ABD'deki bir öğle yemeği tepsisi, kremalı domates çorbası, havuç çubukları, bir kutu kuru üzüm ve bir elma gibi meyveler ve sınıfa geri dönmeden önce tatlı olarak bir kek ile gevrek tam tahıllı ekmek üzerinde yapışkan bir ızgara peynir içerebilir.


İtalya

İtalyan öğrenciler iki çeşit yemek yemek için kafeteryaya koşuyor ve bu çocuklar Roma'da ikamet ediyorsa yemek kanunen yüzde 70 organik olmalı.

Primo makarna yemeğidir, protein ve sebze, ızgara tavuk, lezzetli mozzarella peyniri ve domates salatası ile ikinci olarak servis edilir. Çocuklara tatlı bir bitiş için taze meyve verilir.
 

8.JPG
Resim 7. İtalya'da tipik bir öğle yemeği menüsü

 

Brezilya

Brezilya'da yemek anayasal bir haktır, bu da okulların öğrencilere yüzde 30'u yerel çiftçilerden elde edilen malzemelerle sağlıklı yemekler sunması gerektiği anlamına gelir.

Mutfak personeli, doyurucu pilav, fasulye ve bir parça meyve ile eşleştirilmiş sebzelerle dolu frittatalar gibi taze yiyecekler pişiriyor.
 

9.JPG
Resim 8. Brezilya'da tipik bir öğle yemeği menüsü

 

Hindistan

Hindistan'da günde 120 milyon çocuğu besleyen bir 'öğle yemeği' programı var. Dünyadaki türünün en büyük okul beslenme programıdır.

Hindistan'daki çocuklar, ev yapımı bir yemekle dolu, istiflenebilir metal bir kap olan tiffin kutusuyla okula gelirler.

İçeride ne olduğu bölgeye göre değişir. Kuzey Hintli çocuklar, baharatlı yoğurt denizinde yüzen boondi raita, gevrek gram un topları eşliğinde baharatlı pul pul ekmeğin tadını çıkarabilirler.
 

10.JPG
Resim 9. Hindistan'da öğle yemeği menüsü

 

İngiltere

İngiliz yasaları, okulların sağlıklı bir et, meyve ve sebze yemeği ve düşük şekerli ekmek veya nişasta sağlamasını zorunlu kılar.

Birleşik Krallık'taki bir çocuğa, sıcak ceketli patates, fasulyenin bir tarafı ve tatlı olarak bir avuç çikolatalı bisküvi ile pişmiş morina parmakları servis edilebilir.


Son söz

Çocukların zihinsel ve bedensel gelişimi için okullarda ücretsiz öğle yemeği hizmeti verilmeli.

Özellikle kamu okullarında bu yapılmalı. Sosyal devlet anlayışı bunu gerektirir.

Açlık çocukların davranışını olumsuz etkiler.

Açlık, çocukların konsantrasyonlarını, yeni şeyler yapmalarını ve problem çözmelerini olumsuz etkiler.

Herkes için ücretsiz öğle yemeği, çocukların açlıkla mücadelesine yardımcı olur.

Okullarda çocukların ne ile beslendiği incelenirse vahim sonuçlar görülür.

Çocukların ekonomik krizden en az etkilenmesi için kamu okullarında çocuklara öğle yemeği ücretsiz verilmeli.

Çocukların sağlıklı ve kaliteli beslenmesi geleceğimizdir.

Okullarda çocuklara sıcak ve besleyici yemekler verilmeli. 

Kamu okullarında öğrenci sayısı (MEB çalışmalarından alınmıştır);

  • Okul öncesi öğrenci sayısı; 1 milyon 291 bin
  • İlkokulda öğrenci sayısı; 4 milyon 908 bin
  • Ortaokulda öğrenci sayısı; 4 milyon 801 bin
  • Lisede öğrenci sayısı; 5 milyon 819 bin 

Gelişmiş ülkelerde okul yemeği besleyici bir öğün kaynağı iken, gelişmekte olan ülkelerde çocukları okula göndermek ve eğitimlerine devam etmek için bir teşviktir.

Gelişmekte olan ülkelerde, okul yemekleri kriz zamanlarında gıda güvenliği sağlar ve çocukların sağlıklı ve üretken yetişkinler olmalarına yardımcı olur, böylece yoksulluk ve açlık döngüsünün kırılmasına yardımcı olur.

Ve çevresel açıdan bakıldığında, ambalaj atıkları azalır. Yöresel çiftlikler ve tarımsal üretim desteklenir. 

Impact on Urban Health tarafından geçen hafta yayınlanan araştırma, ücretsiz okul yemeklerinin tüm çocuklara yaygınlaştırılmasının ekonomiyi 41 milyar sterlin artırabileceğini, gelecekteki kazançların artmasını ve ilgili sağlık giderlerinden tasarruf sağlanabileceğini öne sürdü.

Aileler, sağlıklı büyümek için ihtiyaç duydukları yiyeceği alamayan çocuklar üzerinde korkunç bir etkisi olan yaşam maliyeti kriziyle gerçekten mücadele ediyor. Zorluğun ölçeği göz önüne alındığında, yoksulluk içinde yaşayan çocukların başarılı olmalarına ve gelişmelerine yardımcı olmak için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız.

Zayn Malik

 

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU