Dövecik Köyü Van'ın Gevaş ilçe merkezine 20 kilometre uzaklıkta bulunuyor ve 20 haneye sahip.
Bir vadinin içinde uzanan köy, bölgenin ana arterlerinden biri olan İpekyolu Caddesi'ne ise sekiz yüz metre uzaklıkta bulunuyor.
Akdamar Adası'na da yakın olan köyde uzun yıllardır şebeke sorunu yaşanıyor. Daha doğrusu ev telefonlarına veda eden köylüler şebeke ile henüz tanışmamış.
Köylüler, uzun yıllardır bu sorunu çözmek için gitmedikleri kapı bırakmamış. GSM operatörlükleri, yerel yönetimler ve diğer yetkili kurumlar, köylülerin başvurduğu ama somut bir sonuç alamadığı adreslerden.
Köylüler, son olarak Diyarbakır Ulaştırma Bakanlığı 8'inci Bölge Müdürlüğü'ne başvuru yapmış ancak oradan da herhangi bir geri dönüş alamamış.
Köylülerden Sefer Hakan, yaşadıkları süreci şu sözlerle anlatıyor:
21'inci yüzyılın ilk çeyreğinin bittiği dünyada 2023'ün Türkiye'sinde böyle bir şeyin yaşanması çok tuhaf. Herkese söylememize rağmen bir çözüm bulunamadı. Van, Diyarbakır 8 . Bölgeye bağlı. Kendim de BTK ile defalarca konuştum. 'Tamam' diyorlar bir şey çıkmıyor. Kaymakam bey'le ve belediye başkanı ile konuştum 'ilgileniyoruz' diyorlar. Ancak hala kimse gelmedi, demek ki ilgilenen yok.
Yapılan girişimler sonucu birkaç yetkili kurum temsilcisi gelmiş, hatta yer tahsisi talebinde bulunmuş. Sefer Hakan'a göre, köylüler ücret talep etmeden arazi hibe etmeyi kabul etmiş ancak yine gidiş o gidiş.
Hikmet Atik: Üç gün önce askere giden oğlum teslim oldu mu olmadı mı bilmiyorum
Şebekenin olmayışı köydeki yaşamı derinden etkiliyor. Şebeke sorunundan dolayı köydeki hastalar hastaneye ambulans yoluyla ulaştırılamıyor.
Köyün dışında olan öğrenci, asker veya çalışanlar köydeki aileleri ile neredeyse hiç konuşamıyor.
Köydeki öğrencilerin çoğu şehir merkezindeki pansiyonlara yerleşerek öğrenim hayatlarına devam ediyor.
Köyde kalan ve yaşları küçük 7 öğrenci ise komşu bir köyde taşımalı olarak eğitim görüyor.
Köylülerin etraftaki köylerle olan iletişimleri de kesik. Çevredeki gelişmelerden en son kendilerinin haberi oluyor.
Birkaç gün önce bir oğlu askere giden köy sakinlerinden Hikmet Atik, telefon şebekesinin olmayışı sebebiyle oğlundan hiçbir haber alamadığını söylüyor.
"Oğlum kaç gündür askerliğe gitmiş ama teslim oldu mu olmadı bir haber alamadık. Çalışan çocuklarımız var yine onlar da konuşamıyoruz" diyen Atik, "Kaç defadır soruyorlar bir sonuç yok. En son yer belirlediler yine gelmediler. Şebeke büyük sorun" şeklinde konuşuyor.
Gurbet Atik: Çevrede bir şey yaşandığında en son bizim haberimiz oluyor
Yaşanan durumdan en çok kadınlar ve çocuklar mağdur.
Şebekenin çektiği sarp alana çıkamayan kadınlar, erkeklere nazaran köyden de çok az çıkıyor.
62 yaşındaki Gurbet Atik, yaşanan sorunun yansımasını kadın gözüyle anlatıyor:
Perişan haldeyiz. Hastamız var; telefon yok, ambulansı arayamıyoruz. Etraf köylerde biri öldüğünde en son bizim haberimiz oluyor. Çocuklarım dışarda, onlarla ancak buraya geliş gidişlerinde konuşabiliyoruz. Üniversiteye hazırlanan çocuklarımız Van merkeze gidip hazırlanıyorlar. Küçük çocuklar da ders çalışamıyorlar. Ödevleri için başka yere gidiyorlar. Acil bir şey olduğunda bizzat gelip haber etmezlerse haberimiz olmuyor. Dünya ile bağlantımız kesilmiş durumda. Cep telefonları çıktığından beri köyde bu sorun var.
Temel geçim kaynakları olan hayvancılık da olumsuz etkileniyor
70 kişinin yaşadığı köyde temel geçim kaynağı hayvancılık.
Köylüler, gece boyunca çobanlarıyla iletişim kuramadıklarını söylüyor ve bu yüzden birçok hayvanının vahşi hayvan saldırısı sonucu telef olduğunu belirtiyor.
Köylülerden Cahit Atik, "Köydeki herkesin hayvanları var ama hayvanlardan bilgi almak için çobanla konuşamıyoruz, hayvanları kurtlar mı yedi, çoban aç mı kaldı bilemiyoruz" diye anlatıyor.
Köyde sosyal hayatlarının olmadığını söyleyen Atik, köydeki hastaları özel araçlarla hastaneye ulaştırdıklarını sözlerine ekliyor.
Hayvancılıkla geçimini sağlayan bir başka isim olan Saim Hakan, sorunu kendi penceresinden şu sözlerle aktarıyor:
Geçen bir ineğimiz doğum yapacaktı, veterinere ulaşamadık ve hayvanım zarar gördü. Bu sorun her şeyimizi etkiliyor. Birine ulaşmak için ya dağa çıkıyoruz ya da 1 kilometre yola doğru gidiyoruz ancak arayabiliyoruz. Tanıdıklar akrabalar dışarda ama iletişim kopuyor köyde.
İnan Hakan: İnsanlar aya çıkıyor, göktaşlarını sayıyor ama biz köyde şebeke sorunu yaşıyoruz
Köylüler şebekenin olmayışına oldukça tepkili. 112 Acil Çağrı Merkezi numarasının da düşmediğini söyleyen köylüler, hastalanan köylüleri özel araçlarla hastaneye yetiştirdiklerini anlatıyor.
İnan Hakan isimli köy sakini, "2 gün önce bir hastamız vardı, telefon çekmiyor diye ambulansı arayamadık. Çaresizce bir birimize baktık. Hastayı ulaştırana kadar sabah 10 oldu. Doktor hastanın iç kanama geçirme riski olduğunu söyledi. Eğer şebeke olsaydı veya ambulans gelseydi, hastayı en geç bir saat içinde ulaştıracaktı" ifadeleriyle, bu durumu bir "insanlık ayıbı" olarak tanımlıyor.
Köylerinin Osmanlı'dan beri kurulu olduğunu vurgulayan İnan Hakan, sözlerine şöyle devam ediyor:
Allah insana bir değer vermiş ama maalesef bu coğrafyada bunu göremiyoruz. İnsan olduğumuzu unutuyoruz. İnsanlar aya çıkıyor, gökyüzündeki yıldızları, göktaşlarını sayıyor gelişen teknolojiyle. Ama maalesef köyde biz şebeke sıkıntısını çekiyoruz. Gerçekten sözün bittiği yerdeyiz.
Köy sınırlarında dünya ile bağlantısı kesilen köylüler, köyden uzaklaştıkça dış dünya ile bağ kurmaya başlıyor.
Köylülerden Sefer Hakan, köye geldiklerinde 'yok' durumuna geldiklerini söylüyor gülerek.
Fikirtepe: Köylülerin dünyadan haber alabildikleri, şebekenin çektiği köye en yakın yer
Öte taraftan şebeke sorunun yarattığı sıkışmışlık, ilginç deneyimlere neden oluyor.
Örneğin şebekenin çektiği köye hakim bir tepeye 'Fikirtepe' ismi verilmiş.
Sebebi ise, ancak bu tepede dünya ile ilgili gelişmeler hakkında fikir sahibi olmaları veya köy dışındaki insanlarla iletişim kurmaları.
Sefer Hakan bu ilginç isimlendirme hakkında şunları ifade diyor:
Bu tepeye Fikirtepe diyoruz. Buradan tüm köyü görebiliyorsunuz ve çok az da olsa şebeke çekiyor. Çekme ihtimalinin en yüksek olduğu yer burası. Buraya gelip internete giriyoruz, insanları arayıp bilgi alıyoruz, dünyadan haberimiz oluyor.
Köyün girişinde tabela: Adem'den beri bu köyde TLF şebekesi yok!
Köydeki bir başka ilginç çıkış ise, köy gençleri tarafından köyün girişine dikilen tabela.
Gençlerin el birliği ile hazırlayıp diktiği tabelada "Adem'den beri bu köyde TLF şebekesi yok!" ifadesi yer alıyor.
Sosyal medyada zaman zaman ilgi duyan bu ilginç yöntemi sorduğumuz Hakan, fikrin zaruriyetten çıktığını söylüyor.
Hakan, "Çarşıya gittiğimizde telefon temsilcileri bizleri arıyor. 'Şu kadar dakikaya, şu kadar internete şu meblağı öde veya faturaya geç' gibi. Onlara 'Köyde şebeke yok, 20 TL'lik bile fazla' diyorum. 'Şebeke ne zaman arızalandı' diyorlar. 'Şebeke yok' diyoruz, anlamıyor; ikna olmuyorlar. 'Ne zamandan beri sorun yaşıyorsunuz' diye devam ediyorlar. Ben de 'Köy kurulduğundan beri yok' demiştim, yine anlamamışlardı. En son dayanamayıp 'Adem'den beri, kalubeladan beri yok' demiştim. Sonra bir arkadaşın da önerisiyle bu diyalogdan yola çıkarak cümleyi tabelaya yazdık, köyün girişine diktik. Oldukça ses getirdi bu" diyor.
© The Independentturkish
