Devrik Afgan hükümetinden Emrullah Salih, Taliban’ın El-Kaide lideri Eymen ez-Zevahiri’nin cesedini Afganistan’ın güneyindeki Kandahar vilayetinde gizli bir şekilde gömdüğünü belirtirken, Taliban Hareketi de örgüt lideri Zevahiri’nin cesedinin bulunamadığını açıklayarak daha fazla tartışmaya yol açtı. Zevahiri, geçen hafta bir insansız hava aracından (drone) fırlatılan Hellfire füzesi tarafından hedef alınmıştı.

Afganistan’ın eski Cumhurbaşkanı Eşref Gani’nin Birinci Yardımcısı Emrullah Salih, Facebook hesabı aracılığıyla yaptığı açıklamada Taliban’ın Zevahiri’nin cesedini Afganistan’ın güneyindeki Kandahar vilayetinin Pençvaiye ilçesine gizlice gömdüğünü yazdı. Salih, “Kandahar’dan bir kaynağım bana fotoğraflar ve koordinatlar gönderdi. Zevahiri ve arkadaşlarının Kandahar vilayetinin Pençvaiye ilçesine gizlice gömüldüklerini iddia etti” dedi.

Öte yandan bir Taliban yetkilisi, farklı yerel ve uluslararası medya organlarına verdiği röportajda, ABD’ye ait bir drone tarafından yapılan saldırının ardından başkent Kabil’de Eymen ez-Zevahiri’nin evini çember altına alan Taliban güvenlik görevlilerinin Zevahiri’nin enkaz altındaki cesedine ulaşamadıklarını belirtti.
 

İslamcıların ve Londra’daki köktendinci hareketin uzmanlarının Şarku’l Avsat’a belirttiğine göre Taliban’ın bu hareketi, 2011 yılında Pakistan’ın Abbottabad şehrinde ABD istihbaratı tarafından öldürülen Bin Ladin’in El-Kaide’sinden unsurlara ev sahipliği yaparak iktidara ulaşan bir ismi kaybetmek istemediği olarak yorumlandı.

Taliban’a mensup güvenlik güçleri, geçen hafta Kabil’in merkezinde bir Hellfire füzesi tarafından vurulan Eymen ez-Zevahiri’nin evini hızlıca çember altına aldı.

Aynı şekilde başkent İslamabad’daki güvenlik uzmanları, El-Kaide’ye bağlı muhafızların varlığının, bu muhafızların Zevahiri’nin cesedini evinin enkazından çıkarmış olma olasılığını artırdığını söyledi.

Taliban güvenlik güçleri, kimsenin Zevahiri’nin evine yaklaşmasına izin vermedi. Gazetecilerin eve yaklaşması da engellendi. ABD medyasına göre Zevahiri’nin karısı, kızı ve ailesinin diğer üyeleri, Hakkani Ağı’nın üyeleri tarafından hızla evden çıkarıldı.

Saldırı sırasında tüm aile üyeleri evde bulunurken, halkın içine çıkmalarına da izin verilmemişti. Taliban Sözcüsü Zebihullah Mücahid, yerel medya organlarına yaptığı açıklamada, olay mahallinde başlayan soruşturmanın saldırı sırasında ceset bulunmadığı sonucuna vardığını duyurdu. Mücahid, “Henüz ceset bulamadık ve bu saldırıda kullanılan patlayıcılar her şeyi tamamen yok etti” ifadelerini kullandı. 

Taliban’ın Birleşmiş Milletler (BM) Temsilcisi Süheyl Şahin, Doha’da bulunan ofisinden Associated Press’e (AP) yaptığı açıklamada, Taliban hükümeti ve liderlerinin, Zevahiri’nin başkent Kabil’deki varlığına ilişkin iddialar hakkında bilgi sahibi olmadığını belirtti.

Zevahiri’nin cesedinin yıkılan evin enkazından çıkarıldığı ve Taliban yetkilileri tarafından Kandahar şehri yakınlarına gömüldüğüne dair doğrulanmamış haberler yayınlandı. Ancak haberler henüz onaylanmadı. Ayrıca Zevahiri’nin Kabil’de tek başına mı yaşadı yoksa onu koruyan silahlı muhafızlar var mıydı sorularına henüz cevap bulunamadı.

Uzmanlar, El-Kaide muhafızlarının varlığının, bu muhafızların Zevahiri’nin cesedini evinin enkazından çıkarmış olma olasılığını artırdığını söyledi. Afganistan’ın eski Cumhurbaşkanı Eşref Gani’nin birinci yardımcısı Emrullah Salih, Taliban şehri Ağustos 2021’de ele geçirdiğinde başkent Kabil’den kaçtı. Salih’in ülkenin kuzeyinde saklandığı öğrenildi. Emrullah Salih, eski Cumhurbaşkanı Gani hükümetinde istihbarat başkanı olarak görev yaptı ve hala Afganistan genelinde istihbaratı elinde tutuyor.

Pakistan’dan kaynaklar, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada Taliban’ın Zevahiri’nin cesedini tamamen gizli tuttuğunu söyledi. Ancak bu noktada mantıklı görünen Salih’in Twitter üzerinden yapmış olduğu açıklama.

Kaynaklar, Zevahiri’nin Kabil’deki evinde öldürüldüğü aynı saldırıda iki kişinin daha öldüğünü belirtti.

Taliban, uzun süredir Zevahiri’nin Kabil’deki varlığını inkâr ediyor ve konuyu sadece Batı propagandası olarak nitelendiriyordu. Zevahiri’nin Kabil’deki varlığı, büyük dünya başkentleri tarafından uluslararası olarak tanınma amacıyla yoğun bir baskı uygulayan Kabil’deki Taliban’ rejimi için çok sıkıntılı bir durum.

ABD Başkanı Joe Biden, geçen hafta Afganistan’ın başkenti Kabil’deki evinin hedef alınmasının ardından Zevahiri’nin drone tarafından yapılan bir saldırıda öldürüldüğünü duyurdu. Taliban Sözcüsü Zebihullah Mücahid, hareketin Zevahiri’nin öldürüldüğü yerde herhangi bir ceset bulamadığını açıkladı.

Taliban, bu tür saldırıların ve ülkenin hava sahasına yönelik ihlallerin tekrarlanmasının sonuçları olacağı ve ABD’nin bunun sorumlusu olacağı konusunda uyardı. Eymen ez-Zevahiri’nin öldürüldüğünün açıklanmasının ardından ABD ve uluslararası toplum, Taliban’ı Kabil’deki El-Kaide liderliğine yataklık etmekle suçladı.

2011 yılında Usame bin Ladin’in Pakistan’da öldürülmesinin ardından Zevahiri, El-Kaide’nin liderliğine geldi ve dünyanın en çok aranan isimlerinden biri oldu. Zevahiri’nin öldürülmesi, ABD özel kuvvetlerinin 2011 yılında Usame bin Ladin’i öldürmesinden bu yana El-Kaide’ye karşı en büyük darbeyi teşkil ederken, Taliban’ın silahlı grupları barındırmama sözünü ne ölçüde yerine getirdiği konusunda şüphelere yol açıyor.

Başkent Kabil’de ABD’ye ait bir drone tarafından düzenlenen saldırıda öldürülen El Kaide lideri Eymen ez-Zevahiri’nin ölümü, küresel cihatçı hareketler açısından önemli bir değişimi temsil ediyor. Zevahiri, yaklaşık 30 yıl önce faaliyete geçen El-Kaide örgütünün son tarihi lideri olarak görülmemekle birlikte, örgütün yolundaki en tehlikeli dönüşümlerden ve yerel cihattan küresel cihada geçişinden sorumlu kişi olarak sayılıyor. Zira kendisi, El Kaide’yi dünyanın her yerinden radikalleri kendine çeken küresel bir örgüte dönüştürmeye katkıda bulundu. ABD, El Kaide lideri Eymen ez-Zevahiri’nin öldürülmesinin ardından dünya genelindeki vatandaşlarına olası şiddet eylemlerine karşı uyanık olma çağrısı yaptı. Geçen salı günü ABD Dışişleri Bakanlığı, Zevahiri’nin öldürülmesinin El-Kaide destekçilerini veya diğer bağlantılı örgütleri ABD tesislerini ve personelini hedef almaya sevk edebileceği konusunda uyardı. Geçen pazartesi günü ise ABD Başkanı Joe Biden, El-Kaide liderinin Afganistan’ın başkenti Kabil’de ABD’ye ait bir drone saldırısında öldürüldüğünü açıkladı. Biden, 11 Eylül saldırılarının düzenlenmesine yardım eden Zevahiri’nin ABD vatandaşlarına ‘cinayet ve şiddet’ uyguladığını belirtirken, ölümünün saldırılarda hayatını kaybedenlerin ailelerini teselli edeceğini kaydetti. Biden yönetiminden üst düzey bir yetkili, 71 yaşındaki Zevahiri’nin pazar günü erken saatlerde Hellfire füzesi tarafından hedef alındığını ve Zevahiri’nin saldırı sırasında başkent Kabil’deki üç katlı bir evin balkonunda olduğunu söyledi.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Şarku'l Avsat